Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 49, 4 Kekemapa 1903 — Hale Hoikeike o Bihopa. KA NOHOALII O HAWAII NEI NA AAHU KOA O KA MOI KALAKAUA. [ARTICLE]

Hale Hoikeike o Bihopa.

KA NOHOALII O HAWAII NEI NA AAHU KOA O KA MOI KALAKAUA.

Mahope o ka hoomaiolo ana no eono mahina, ua wehe hou ta ae no ka noa* kaikai ana. ma Ka Poalua o ka pule i haia r ka Haie Hoikeike o Eihopa e kti nei ma ke ka>hua o ke Kuta Kanwhameha o na kelkikane. Ma keia U\ i hoau mua loa ia ai ka hale pakui I hanaia iho nei ma ka aoao mauka o ka hale kahiko. Ma ia ia he ka nui 0 na haoie i hele aku e he elul Kej>ani, elua Hawaii a he .hpokahi Pake. Ma keia pakui hou i hanaia ua hookomola ae na mea'kahiko i houluuluia ; iho nel. e laa na pa Hawali. na ipukai, c na apuawa, na umekeko-ko, na Ipu- . hula e like me ka u-liu-li, na ipuhokeo, j na ipuolelo, na kahi o ke.au o na kupuna o kakou, na iaau o-io anai, ko ; Hawaii nei ahi o ka wa kahiko, na | ipupaka ame na mea kahiko e ae. j E ike ana ka poe e makaikai ana I | na Kīi lepo i hoohalikeia e like me na | kupuna, e hume ana no I "ka malo a e ku'i poi ana e like me ka kakou e ike | nei, aole waie oia, aka e halawal pu . mai ana me ka ike a na maka ka lua- . hi o Kilauea i hana maiauia iloko o ' kekahi hale anianl i kukuluia iwaena- j konu, a ma ka aoao Ewa o ua luahi la, | e ku ana kekahi hale pili me na lako ' hale a*pau i ikeia i ka wa kahiko o Hawaii nei iloko o na home pili. Ma ka hale elua maluna, ala malaila e halawai ai ka mea makalkai me na i'a o Hawaii nei i hanaia lluna o na pohaku puna a hookomoia iloko o na ume aniani a mawaho aku ka mea ma« kaikai e nana iho ai. Maanei no e .i--keia ai na manu o Hawaii nei, a iloko oia huina ka mahu piheekeio i loleia ka alualu iloko o na ano Hke ole. Mawaho ae o keia mau mea, o-na huaal kekahl, a ina e ku aku ke kanaka a nana i keia mau huaai, aole e neie ka ono o ka puu ame ka ilni, ina no hoi j oia mau hua ai e kau mai ana a he mau huā ai maoli. He kulu maoli no ka haae ke ike i keia mau hua ai. j O kekahi mau mea nana e hoala i : na noonoo iloko o ka mea makuikai, | oia hoi, ina ofa he Hawaii, oia no ka. . nohoalii o Hawaii nei, kahi hoi i ike ! aku ai na Hawaii i ka noho mai o ko ; lakou.mau moi i hala. E ku ana no , na noho elua ma na aoao a e waiho ana j no ke kaiaunu nani o Hawaii nei i nalo aku kona kau ana ma na poo o na alii aloha o aina. E-hoomanaoia, mahope o ke kahuli ana o ko kakou nohoalii, ua lawela keia mau noho me na mea apau o ka nohoalli. o Hawaii nei, a i Keia wa ua hiki ke ike hou ia ) aku keia mau pono apau ma keia hale ' hoikeike. He ku i ke alohai Jke nana i aku i keia mau mea, a e hapai ana hoi 1 na noonoo iloko o ke .kanaka no na la i hala aku. Eia pu no ma keia wahi na aahu o ka Moi Kalakaua ame kana pahi. E waiho ana no kona p&pale. O mau aahu oia kskahi mau mea I laweia i ka wa i hookahuli aupuni ai, a o ka waihoia ana ae o keia mau aahu ma kahi e ike nui ia ai e keia ame keia Hawaii "aloha alii e naue ae ana malaiia, he mea no ia nana e hoihoi mai ī na noonoo ana no ia aiii i alohala. O kekahi mea hou 1 hookomoia ae, oia no ka waa o kekahi lahui kanaka 0 na aina liilii o ka Hema aku nei. Ua ano like no ka- hanaia ana o keia waa e like me ka hana ana o na haole 1 na moku, aole hoi e like me ko na . Hawaii. Aia no maloko o ka waa na ku e like me ia e ikeia nei ma na waa-. pa, a he maikai maoli no k© nana aku i keia waa. Ua ano like no ke kiekie e like me ko ka waa Hawaii, eia nae he akea oluna. Ma kela ame keia poo he mau laau ihu loloa e pi'o ana iiuna e like rae na waa o ka lahui Makala. Maanei no e ike ai na mea apauj*ka holoholona uwalo e pepehiia mai nei I ma ka Akau o Amerlka a e hanaia nei ' hoi ka ili i kamaa, He ku i ka hooj maka'uka'u ke nana, aku i kela holoholona, a ina paha he mea kino ola I aole no e nele ka mama i ka holo no ' ka maka'u a malihini no hoi I keia ano | holoholona, { He nui na mea maikai e pono ai ke j hele ae a ike maka, he ole' hoi ka lohe • pepeiao wale no ame ka ikfe Iho ma na ! nupepa, a he mea maikai i na opio e ! hele ae e ike i keia mau mea i hiki ai . ke ike a hoomaopopo i ke kulana o ka wa i hala -ame ka wa naauao e hele nei.