Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 42, 16 ʻOkakopa 1903 — KOHO I KA POE KUPONO. A'o o Beckley Pela me ka Nana Ole i ka Aoao. IKAIKA NA REPUBALIKA MA IA HALAWAI. [ARTICLE]

KOHO I KA POE KUPONO.

A'o o Beckley Pela me ka Nana Ole i ka Aoao.

IKAIKA NA REPUBALIKA MA IA HALAWAI.

He nui no na halawai maleaainana i maiamaia o ke Kalana o Oahu nei aka o k& halawai mak&ainana i malamaia i ke kihi o na alanui Moiwahine ame Hema oia kekahi o na halawai maikai a ohohia loa ia & ano pul maoli. Aia ma kahl o ellma hkneri ka nu! o ka poe i akoakoa ae a ! hoolohe I na oie|o a na haiolelo like ole i waihoia mai imua oke anaina. Ma ka hoolauna ana mai a W. H. Kailimai ua hoike mai keia poe keonlmana malalo iho I ko lakou mau manao kalaiaina: O Sam Macy ka makai kaapio o ke kulanakauhale oia ka mua loa ma ke kahua, a o E. K. Liiikalani mai, Joe Kaiana, Joe Gilman, John Gandall o Kauai. Lucas ame Fred Beekley oia no hoi o Kahapula ame kekahi poe e Iho. O na haiolelo apau i hoikeia ae nei ua hoike mai no lakou i na manao kokua i ka aoao Repubalika ame ka papamoho o ke Kalana o Oahu a e koho ia lakou apau no ka pomaikai ame ka hooholomua yana i r»a hana o ke kaiana. O Fred Beckley (Kahapula )ola kekahi i haiolelo, ua hoike manao aku oia o ka mua ma ka olelo haole a ma kona olelo makuahine no hoi ka hope. Wahi ana he Home Rula oia aole hoi he Repubalika aka ua loaa iaia ka manaoio o ke kahua oiaio maopopo o ka Home Hula oia ke koho ana 1 ka poe kupono n ka hoopiha ana i na keena oihana. O ka pilikia. nuf iloko o ka aoao Home Rula aia ma ke alakai ana a na poo. Aia ke koikoi maluna o na makaainana no ke koho ana i ooe oihana nn ia mau keena, no kā mea, ina e koho ole ia ka poe e hiki ke hookele I ke aupuni alaila e kau koikoi mai ana na kaumaha o ka aie maluna o na hokua no ka manawa e hiki mai ana.

Mai koho i ka poe no lakou na kikokiko e kau ana maluna o lakou oiai aole e nele ke komo o ka lehulehu iloko 0 ke kuia o ka pilikia. E koho i ka poe holomua o ka lakou mau hana i holomua al no ke aupuni. He mea pono e kohoia ka poe e hiki al ke hookele i ke aupuni ma na alanui hoomakaulii, a aole i ka poe e hooi loa aku ana i na auhau i mea hoopilikia i ke aupuni hou, e koho i poe e hiki al ke kii aku i na kokua mai na banako mai. E koho i ka poe kupono e hoonee ai 1 ke kalana imua aole I ka poe e hoopupu ana i ke kalana I hope, a hookomo iloko o ka banakarupa. Ina e kohoia ka poe e hiki ole ai ke loaa {ia dala i ke komo ana o ke aupuni iloko o ka nele, alaffa he mea maopopo loa e hoi ke kanaka hana me ka nele a pololi ko ka hale. * I ke kau ahaolelo o 1901, ua kaa aku ka hapanui i na Home Rula a pau wale ke kau aia no ka alna iloko o ke kulana e llke me kela wa mamua tho. Ma keia wahi ua hoike/mal o Kahapula 1 na kulana o na moho no ka olhana luna hooia. Ala kekahi o laua he kanaka i noho loihi iloko o ia keena a ua loaa ka makaukau piha no na hana o ia keena nolaila, he nr»ea pono loa e kohoia ke kanaka i loaa ka makaukau no ka oihawa.

Ma keia wahi no ua hookuku ae oia 1 na kulana o na moho no ka oihana makainui, a wahi ana o Makai Kiekie Brown he; kanaka oia nona ka ike plha iloko o ka oihana makai. no ka mea, ua hoohalaia he umi makahiki, a oial o kona hoa paio he kanaka oia aole i loaa ka ike no ia keena, alaila he mea pono ke kanaka e noonoo pono a koho i ke kanaka -kupono a makaukau iloko o ka oihana. Aole ana kue la Wilikoki, a oiai "a ike no ka lehulehu no ka lakou iho Wilikoki, a aole no oia e olelo koho i ka Repuha>ika a.l Va papamoho Home Rula, aka o ka mwi 1 makemakeia oia ke koho ana ! ka poe i kupono maoli ana hoi i manaoio ai oia ke kahua oiaio o ka aoao Home Rula. Ua holke mai o Kahapula i na hana kaulike i hanaia l ka wa o ke kau Ahaolelo i hala oiai oia e noho hoomalu ana i ka Hale o na Lunamakaainana, ana hoi e poina ole ai I na kokua a na hoa ahaolelo o ka aoao Hepuhalika. He nui na manao maikai ana i waiho mai ai i ka lehulehu no ka hooalal ana i ka noonoo a o na mea i hoikeia ae la o kekahi ia o na mea 1 hoikeia. Ma ka manawa e haiolelo ana aia na kll hooleleaka ke hoikeikela la na kii o ke Kiaaina Dole atne ko Carter ke Kiaaina e manaoia nei no kela mua i aku. a o ka m6to a ka aoao RepubaI lika "Carter ke Kiaaina" oia kekahi I hoikeia ae a ua pau lakou aoau I ka [ hooho leo ikuwa mahalo ia e ka lehu--1 lehu i hiki aku ilaila.