Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 40, 2 ʻOkakopa 1903 — MAI PUNI OIAI HE KIPI ME KA HOOHUIAINA. [ARTICLE]

MAI PUNI OIAI HE KIPI ME KA HOOHUIAINA.

O k? poomanao maluna ae nona hoij kela kinomanao ola ka manao ikaika iloko o ke kumu eha o ka manao akea 0 ke keonlmana S. H. P. K. i hoopukaia Hoko o ke "Aloha Alna" o ka la 12 o Sepatemaba, 1903, a o ua kumu ehii Ja o ka "manao akea" ola keia malalo Iho: "4. He poe kip! me ka hoohulaina. Nolaila mal puni i ka mali leo a ua poe klpi nei (haole) e koho iho i kou l'o kou koko, kou iwi i hoonaauaoia e noho oono ana me ke aloha 1 kona lahui." Ma ka hoomoakaka loa ana ae i ka manao piha o keia kumu eha o keia manao akea oia no ke koho ole ana I na haole (pililaula) me ka nana ole owai la ia, i luna aupunl kaiana ma kela kau koho balota o na kalana o ka Teritori o Hawaii. no ka Aiea, he klpl lakou a he hoohuiaina. He elua hōohalahala maopopo loa iloko o keia kumu eha e pono ole ai Ika lahui ke koho \na haole, 1. he kipi: 2. he hoohuiaina. Ke manao nel ke Kuokoa o keia "kipi tne ka hoohuiaina" a ka mea kakau i kukuiu ai i kona manao kalaiaina aia maluna o ka hopoauia ana o ke Aupuni Moi o Hawaii i hala ke aupuni e k:u mana ana mamua iho o ke kukulu ana o ke Aupuni Kuikawa o Hawaii a ka lehulehu e poina ole ai a o ka hoohuiaina oia ka lilo ana o Hawaii i Panaiaau no Amerika Huipuia. Ina maluna o keia mau kahua ke leukulu manao ana o keia keonimana 1 keia kumu eha hoinoino haole, a ke Kuokoa hoi e manao nei ua kau pu aku no keia hoinoino maluna o na Hawali ponoi mamuli o ka hui pu ana o kekahi hapanui o na Ha\yaii iloko o keia kipl a hōohuiaina, ua like lioi ia me ka h<jhōno nu ana o ua keonimana nei me na haole no ka mea hauhiii kawele-a ia haole ame Ha•waii I ka upena hookahi, oia hoi pau loa i ka hohono hoohuiaina a kipi. Ua manao ke keonimana nona ka manao akea o na haole wale no ka i 'hana i keia klpl a hoohuiaina, eia nae ) mea e hoouau ai i na kuhihewa o kekahl lehuiehu ame ua keonimana nei pu kekahi, ma ko makou aoao ke pane, nel me ke kanaiua ole aole o na haole wale no ka i komo i keia hoohuiaina nka o kekahi mau Hawai\ ponoi no kekahl a i mea e pau ai ke kuhihewa e nana i ka moolelo o ke kukulu hoohuialna ana ame ka papainoa o ka poe i kokua nui i keia hana oiai i ka makahiki 1893. iloleo olaila e ike ai ala he mau inoa o na kānaka Hawaii kekahi me na inoa o na Amerika, Kelemania ame Pukiki. Nolaila, ma ka nana ana, ina e hoo» lohe ana ka lahui i ka ianei a*o oia hoi aoie e koho i na haole, mamuii o keia kipi ame hoohuiaina a oiai o kekahi ma\i Hawaii ponoi kekahi i komo kokua nui e laa me ka Elele Lahul Wilikoki. he hope peresidena o ka Hui Hoohuiaina aiaila i mea e kauiike ai ma na aoao a eiua. o na Hawaii kekahi e koho ol€* ia e pono ai l kuiike al me ka papa hoonohonoho a keia keonlmana. a ia wai la e koho aku ai no ka hoonoho ana ma na oihana kalana no ka mea o keia mau kanaka iho ia na Kupa o Amerika Hulpuia. He manaoio ko makou aole keia o ke a'o kupono e okomoia iioko o ka lahul. oi loa aku i na hanauna hou e Miu mai nel, a maluna 0 ka noonoo tnaikai ana aole e nele ke kono ia mai o ke kanaka e paio kulai aku i na «*o o keia ano» a heaha la ka. pomaikal e loaa ana I ke kanaka. ma keia hoonui ino waie iho no. ke ku nae | kahl o ka ino. aka he hookahi mea t tnaopopo loa. he ino ka hoinoino wale a he kupono ka hoohuiaina 1 kona lānakila ana, a l hanaia hoī no ka hoopakele a hoopomaikai 1& Hawaii, eia nae. he mea hoeha ia i ke kanaka Hawaii. i O ka n&na naauao a kupono maoli e pulamaia iloko o keia au e hele nei ola ke kaomi ana i na manao a aloha makee no na wa i hala o Hawaii. olai he haawina ia i loaa I na Hawali apau. & * tnaUvma i ka noonoo maikal ka mea hoi nana e alakal I ke kanaka. a ke Kuokoa e manao nei ke hele ola ma ia alanuj e maalo ae ana iia hoTho 'wale a hoohanaia na haawina kupono no ka holomua o Hawall aulil o ka woanA Pakipika.