Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 26, 26 June 1903 — HE MOOLELO NO RODERIKA o KILADEA KA NAITA KUPAA MAHOPE O KA MEA ANA I ALOHA AI. AME KATE MAKAMURAKA. KA UI NOHEA A HOOILINA OIAIO O KALOLOGA. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE MOOLELO NO RODERIKA o KILADEA KA NAITA KUPAA MAHOPE O KA MEA ANA I ALOHA AI. AME KATE MAKAMURAKA. KA UI NOHEA A HOOILINA OIAIO O KALOLOGA.

(UnuLiia e S. K. Isawaa.) MOKUNA I. KA KAKOU KOA AME KONA UKALI. O ke kokoolua o ka kakou opio he kanaka aoo ia e hoike mai ana i ke ano o ka poe mua loa i hiki aku ai i Pelekane i ikeia ma ka inoa lahui, Saxona. He mau aakoko ikaika kona, he nanaina oluolu a koa lua ole no hoi. Ua like no oia me kona mua ae ma ka lako kaua, koe wale no ma kahi o na pahikaua pokopoko, e paa ana kekahi ihe loihi. He ukali oia no ka kakou opio, ahe naita hanohano hoi i kona mau la opio iaia maluna o ke kahua mokomoko, a i na la kamalii o ka kakou opio, ua lilo mai oia i kumu a'o nana e hoonaauao i ka opio ma ka lawelawe ana i na mea kaua. Ua pii ae kana haumana a kau ae maluna o kana kumu ma ke kulana o ka oihana naita, aole no nae oia ka mea nana e hookonokono aku i na manao ino iloko o Hiu Kapena,' oiai ua kijniia ke aloha iloko ona no kona haku opio, a aole no hoi he kanaka ioi aku ka hauoli i ka hoohanohanoia ana mai o kona haku e like me Hiu. "Pehea iho la keia?" wahi a Hiu i ninau aku ai i kona haka opio. "Aole anei ua mamao kupono kaua i keia manawa mai ke Kakela mai?" "E akahele mai oe,' wahi aka naita opio i pane aku ai. "Malia o loaa aku no hoi ia kaua na holoholona ma\eia mau wahi aku nei. Ke makemake nei wau oka hoea koke mai o kekahi puaa nui ma keia wahi a o ka wa koke no ia e ulele aku ai." "O ko'u makemake no ia; aka aole he noho oia ano holoholona ma na wahi nui loa oka pohaku e like me keia. Ke maopopo nei no hoi ia'u aole keia o ke ala e hiki aku ai i kahi a kaua e makemake nei." "Alaila he okoa kau mea e hele nei mai ka'u aku." "A!" wahi a Hiu i hooho ae ai me ka luliluli malie ana ae o kona poo, "Ke manao nei wau he mea pono e loaa aku kekahi mau olelo a'o nou mai a'u aku." "E hoomau aku, e Hiu; ua loaa ia oe ka pono ma ia mea." "Pehea, e hoololie mai ana anei oe?" "Aole he hoopaapaa ana malaila." "A e haawi ana oe i ka noonoo maikai ana no ka'u mau mea e hai aku ai ia oe?" "Ke kupono kau mau mea e manao nei e hai mai ia'u." "E hai aku no wau i ka'u mea e manao nei no kou pono;" "He manaoio ko'u, e kuu Hiu maikai, e hana io mai ana no oe ia mea no'u; aka he mea pono ia oe e waiiho mai no na'u no e kaana no'u iho. Ano, heaha kau mea e makemake nei e hai mai ia'u?" "O ka mua e kuu haku. Ua ike no anei oe i kahi e holo nei o keia alanui?" "Ke manao nei wau ua ike no wau i na alanui apau oloko nei 0 Ducana Makamuraga." "Ua maopopo no ia mea ia'u, e kuu Hiu maikai." "Alaila e hoomau aku ana oe i ka hele ana a hiki i kahi e noho nei keia kaukaualii kahiko o na Ailiki?" "Aole oia ka mea i komo mai iloko o ko'u naau," wahi a ka naita i pane mai ai me ka noonoo nui ana; a hoomau hou mai la i kana olelo ana: "Ke manao nei wau aole oe e hoohewahewa mai ana i ko'u pulama ana mai ina manao maikai no ua wahi la. Ke hai aku nei wau ia oe e Hiu, ua manaoio wau mai make no wau ina aole i loaa mai na kokua alolia ana a Makamuraga. Ua kokoke aku wau i kau walii o ka make i ko'u wa i hiki aku ai i ka home o Makamuraga, a ua maopopo no lioi ia'u aole no e hiki kupono ana ia'u ke hoomanawanui me ka loaa ole mai o kekalii kokua aloha. Nolaila, ina e loaa ana ia'u lie wa kupono e hele koke aku ai ma ko Ducana hale, e nolio iho no wau malaila a liaawi aku i ko'u nieiihalo iaia no kana hana lokomaikai i hana mai ai maluna o'u." 1 Ua luliluli hou ae la ko Hiu poo i oi ae hoi i ko ka wa mua | a pane mai la. "A, Sir Roderika, mai ae oe e haawipio aku i kou mau noonoo e like iho la me keia. Heaha kau e nana nui nei i keia kaukaualii oloko o ka ululaau?" "Heaha!" i hooho ae ai ka naita opio. "Alia, e kuu haku maikai. Aole wau i manao he mea hewa keia." "Ke manao mai nei paha oe aole hoi i loaa ia'u ia mea o ke aloha?" "He oiaio, ke hai aku nei wau ia oe, o oe kekahi o na haku i komohia ia e ka puuwai alotha." "No kealia hoi wau e hana maikai ole aku ia Makamuraga?" "Ua pono, ua pono; aka o kou manao maikai anei no Makamuraga ka mea nana e kono nei i kou manao e hele aku no laila?" "Hiu!" "O, ua hiki no ia'u ke kamailio aku me ka moakaka ina oia kou makemake, no ka mea ke manaoio nei wau he mea pono no e hai ia aku. Aia ka noonoo nui ana'iloko on no kela opio waliim nana oe i malama." No kekahi manawa ka noho mumule ana o Eoderika, a aia na hiohiona oka ihuhu ke hohola la maluna o kona mau papalina; aka ua mae koke iho ia mau haawina o ka huhu, ame ka leo oluolu i pane mai ai oia "E Hiu, o oe ko'u hoaihele no ka wa loiJii a he hoaloha hoi na'u e maka'u ole ai ika lioike ana aku i ko'u manao. Ke hai aku nei wau ia oe me ka pololei, o Kate Makamuraga oia ka'u mea e makemake nei e ike. Ke pahaohao mai la paha oe no ia mea?" "Ae, e kuu haku," wahi a Hiu i pane aku ai me ka hookaulua ole iho. "Ke v pahaohao nei wau no ia mea. Heaha kou mea i ma« kemake ai e ike hou aku iaia?" "Kahuhu!" walii a Roberika i hooho ae ai. "No kealia la i iini ai ka naau o ke kanaka e waiho mauleule ana maluna o kona wahi moe e ike lihi aku i ke Aupuni Lani! No keaha hoi i holo ai ka wai ilalo o ka pali! No kealia lioi i hoohauoli mai ai na kukuna malamalama okala i na mea ulu ake Akua i hana ai ! Heaha hoi ko'u mea e makemake nei e ike hou aku iaia? Heaha ke ano o kau ninau!" "A, e Sir Roderika, o keia ka'u mea i hopohopo ai. Na ka nani 0 ke kaikamahine a keia kaukaualii i hoololi ae i kou mau noonoo. Ma kekahi olelo ana ae ae, ua aloha oe iaia." , "Ke manaoio nei wau, e kuu Hiu maikai, ua hai mai la oe i ka mea oiaio. Ua aloha i'o no wau i kela opio wahine; a pehea hoi oe 1 pahaohao ai no ia mea? Aole anei ona maikai, akahai, a u'i no hoi?" : "Ua oi ae mamua o ka u'i." "Aole, aole —aole he oi ae mamua o ka u'i." "He oiaio, e kuu haku; mamuli o ka oi ana o kona u'i ua lilopio aku kou mau naau malaila, a ua alakaiia aku no hoi oe ma kahi o ke kuliihewa nui. Ke manao nei wau aole oe e aa ana e lioopoino aku i kela kaikamahine ma ka hoohaahaa ana i kona knlana." "Hoopoino! E hoohaahaa aku i kona kulana! E noonoo pono oe i kau mea e olelo mai nei! Heaha ka manao o kau mau olelo e olelo mai nei ?" "He palaie loa ka manah o ka'u mau olelo," wahi a kona ukali i pane aku ai me ka loli ole ae o kona ano mamuli o ke ano p kona I haku. "Ina ua aloha oe iua opio wahine la a hoike aku hoi oe ia j mea iaia, e alolia mai ana oia ia oe." I (Aole i pau.)