Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 15, 10 April 1903 — Na hoa Kau Kanawai ma Molokai Hele e nana i ke ano o na hookele ana malaila MAKEMAKE KA POE MA'I IA KAUKA GOTO. [ARTICLE]

Na hoa Kau Kanawai ma Molokai

Hele e nana i ke ano o na hookele ana malaila

MAKEMAKE KA POE MA'I IA KAUKA GOTO.

I ke ka ana o ke Kioau ma KalauPapa i ka hora i:SO o k« k&kahlaka L&x>ule r>e!, ua lele aku i kula na Scnatoa ame na lunamakaainana o keia k&u ahaolelo no ka noil ana i ka noho'na ame n« pUlkla o ka poe hoa roakaainana e noho mai nel ma Kalau» papa ame Kalawao. Va hoomaka ka ua i ka wa 1 makaukau al no ka lele ana aku iuka, a t k& piU ana aku o ka waapa mua i ka uwapo, ua hoomaka mal la ka bana o Kalaupapa e puhl, maialo o ke alakai ana a Bfother Servanus. Ua lawe loala aku ke komlke no ka hale o ka Luna Hoohana McVeigh. Malaiia I akoakoa al ke komite. Na Senatoa weOanaiea», Brown ame Kalauokalanl. me na Lunamakaainana Paele. Vida ame Aylett. Mal laila aku, hele lakou 1 ka Home Hihopa o na Kalkamahine. 1 ko lakou hlki ana aku. ua akoakoa ae na kalkamahine. a j himeni n-al ke ka'apu hlmenl o la home. ! I ka pau ana, ua hai aku o Senatoa ! Kalauokalani 1 ke kumu o ka lakou v huakai, a noi aku e hal mal lakou me ke kanalua ole I na nlnau e haawila aku ana e plll ana o ko lakou malam&Ia ana. Ua ha'l mai o Mnkuahine Mariane, ke poo o ka honie, he makemake kona e hoonulia ka halema'i, no ka nele o ka poe makano 1 kahi e noho al. Hoike mal no ho| ola, , ua lawa pono na keiki o ia home i na • i mea apau. * Ua ninau aku o .Aylett iaia Ina ke hoolawaia nei na keiki oia home mē na laau a Kauka Goto, ua hoole mal ola, no ka mea, ua pau keia ano laau. Ua ha'i mai no hol ola he laau hoomaemae wale no keia, aole hol he mea hoola ma'i. Ua ninan aku o Pulaa i na kelki ina he pololei na mea I ha'iia mal e ka Makuahine, ua ae mai lakou. Maliaila aku, kau ma na lio a holo no Kalawao I ka Home Balauw(na o na Kelklkane. Ua lakou e Brother Dutton, a lawela aku e hoo» makalkai. ma na wahi apy o keia home. I lakou hlkl ana aku I ka halekuia, ua hoolohe aku la I ke puhfohe ana a na kelkl. I ka akoakoa ana o na keiki, ua ha'l aku o Kakauokalanl f ke kumu o ka iakou huakai, a ina hoi he mau pilikia ko lakou, e ha'i mai. Ia wa no hol I hoolaunala aku ai ka Elele KuhU>. a ua huroia ola e na keikl. Ua „ aku no hol na hoa o ke komike i ka noli ana I ke ano o na kelki, a ua hoomaopopo Iakou he hookahl a e!ua paha o na keiki aole he ma*I. Ua ninauia aku o Brother I>atton ina he mau mea piilkla kekahl o lakou. a ua hoole mal olo. Uu hoolawaia lakou me n® mea apau e ka Papa Ola, koe wale no, he makemake kona e hana ke aupunl I mau paipu lawe mea Ino. Ua hoīke mai oia I na mea e pflt ana 1 ka laau a Kauka Goto, he laau hoomaemae wale no, aoie hoi no ka hoola ana. Ma ka lawelawe ana I keia laau, aole e pii Ino mai ka ma'l. Ua : nlnau aku ke Keiklalil Kuhio Ina he mau ma'I kekahi ana I manao al no ka lawe hou ana I Honolulu no ka ; nana hou ana, ua hoole mal ola. I ka ! pau ana o ka lakou hoolohe ana I oa t walhoia mai e na ma'i. ua hulk hoi aku lakou no Kalaupapa Iloko o ka ua. i I ko lakou hlki hou ana I ka hale o j Mp. McVeIgh, ua hoomakaukanla ke- ; kahi ahaaina. a aa puhi ae ka bana o ka Panalau malaila. I ka pau ana o I ka iakou al ana, ua hele aku lakou no ; Beretania Hall, kahi i akoakoa al na ! ma'l me ka nana ole ae I ka ua. Ua waiho aku o Kalauokalani I na kumu hana. a olelo aku o na kumuhana ano nui ka lakou I makemake, aole o na mea ano ole. Ua kamaUio ae no hoi o W. O. Kamlka I kona hooikaika ana ma Waslnetona aole e hooUlola ka rn&« lama ana o Molokai malalo o ke Aupuni Amerfka* | O ke AIII Kuhio no hol kekahl mea I ; kamailio, a olelo aku e hoolkaika ana ' oia aole e hoollloia ka malama ana o ka poe ina'l malalo o ke Aupunl Amerika, no ka mea. he oi aku ka maikal i o ka malamaia ana o na ma'i maanei ; mamua o kekahi mau wahi * ae. 1 na mea e pili ana i ka hooia ana I ka ma'l lepera. ke hoao nei no n& kauka naiiuao o ka honua nei e loaa ke ola. aoh» | no nae he loaa. He makemake kona e [ hoouna mai ianei I mau kauka e hoao [ i ka hoola ana I na lepera. | Ua walho m«! no hol na ma'i f kel kahl nol e hoopiika ae ko lakou haaj wina lole mal ka 119 a i ka 11$ o ka | makahiki, a aole hol I Uwa ka ha&wina ' palai o 23 paona o ka pule. e oono t 2$; a no ka pipi hOI. I 10, aole hoi I e hoohalikela hoi ka haawina «1 o ' na keiki me ka poe nunnl: • haawila. aku hoi lakon t ka i'o hipa »o Mua manawa o ka mahina; I laau hou a Kauka Goto: e hoopau ae t& Kauka Goodhue, & e hoonoho aku 1 kauka ; hou; e &eia hol na ma'I e kanu kalo l no ke kual ana aku i ke kahua ma'l [ no ke kumukual e like me ka poe o1 waho m&l; ame kekahl halekulu hoa I ma Kalaupapa. \ Ua ninau &ku ka lunahoomaln ina he f makemake ko lakou ip Kauka Goto a \ ua &• m«i lakou me ka lokahi Ua ku mai keAeahi poe & hooia mal na o& kek&hl poe i& K&uka Goto. U&>o mal hoi kekahi a olelo xhai aohe maikai o (K nana ma ka aoao