Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 11, 13 Malaki 1903 — MEA HOU O KA HALE AHAOLELO. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

MEA HOU O KA HALE AHAOLELO.

(Mai ka aoao 6 mai.)

5 na loio. Heluhelu ekahl ia laua ma na j>wx Na Pall fee manao hookomo bi!a pill : kn hoohalahala hihia hoowahawaha aha a he b«a walhoiiA buke no na k\ri&. Na Kupihea he olelo hooholo e noi r,m» 1 ka Lunakanawai Kiekie e heolaiv 11 wmi i ka Haie me ka papalnoa o na lunakanawal apana apunl me ko lakou l!a i hookohuia ai. Apono'a. Na KaiU h« manao hookomn bily- pili 1 ke kanawal Teritori. Holo ma ka heluhelu ekahi ma ke poo. Na Aylette he oielo hooholo e haawi; r.na I 15 keneta i ke kakaupokole no ka aot\o pfpa hookahl. Aponoln. | Na Yida he olelo hooholo pili i ka hoohana Hmahana o ka hui alahuo kaa-| ahi o Oahu. B hoohana wale ia no na| kupa AmeHka. Waihoia ka olelo hoo-1 ho(o ii ke komite hoekolokolo mahope ih« o ko Kanlho ku ana no ka hoohala | mawwa ana. "Ua kaa oe mawaho o na rula," wahi a ka Lunahoomalu me ke klkeke ana' : ke p-akaukau. Aia la Andrade ka no-1 ho." Hoomau no o Kahiho Ika waiaau aaa. I "Nolio ilaio," wahi a ka Lunahoo-) *»alu, kauoha nei au ia oe pela."j Alaila noho o Kaniho ilalo me keia oleio hoohoio ana 1 umi la hona o ke, komiU- maluna o keia ninau. ' Na Vida no he olelo hooholo e kauoha ana i ka Lun<* Nui o na hana hou e hoolako mai 1 ka Hale me ka toike loaa o mal na uwapo ame aiahao 0 Oahu. Na Vida no he mau kanawai e llke mo kana i hoolaha mua ai a he bila 1 aawl iaikmi kuai opiuma a pili i ka } uhl opluma. Na Kupihea he oielo hooholo lwawina daia o $10,000 hooloihi alanui AloiwaKlne. Na Pulaa he oleio hoohoio uku $800 5 kekahi hul mokuahl e hoiohoio ma« w»enp. o Kehaia, Kona ame Kau.

Heluhelu ek&hi ta ke kannwai a WrUrht i hookomela i ka Poalima 1 halik ma ke poo pt>la no hoi ols i hookom? aJ ) keia mau blia plii i ka hoeueu rrtahi kope ®na« piii I k& pukui Kanawai l>k>. — Hoike komlte pa'i pill i ka holomua 0 ua mea iloko o kona ilma a na ka Haie i noonoo hoenul ae i ke komlte a;na aupuHi « like me ke not Aponoia ka oioie» hooholo a koho ka lunahoww,lu ia Haia ame Kupihea i mau i&la. llahope o ka heluhelu elua i keKahi mau hila amo ka hoiomua no fcoi ka ban«U\ ana o ia hana ua hoomaha HU ka Halo. He leika na ka Benate e i.oike ana 1 ka hoohoio ta o kekahi mau bi!a, Ua Ihv« kc4co ka Hale a noonoo a hoio I heluhelu ekahi; pHi Kela mau Wia i «a kanawal a ka PapaLolo i hook*mo mai ai. Lawe k* Hale i ra bila no iakou na helu malaio iho nei no ka hoiuhe*u «lua » waiho i ke komite Heiu 6, li. », 84. 39. 53, sf, 58. 69, % 54> 56, 74. 75, 70, « emt ka heia Na Ajfk»tt he hoolaha hookomo blla m i ke SabaU. Na K«>lUnol he jkk> koohoio haawlna <iala o «UMO piU kuai iako klnal ahi no Waiiuko. Ka Ha ia he manao hookoiao hlla pa» km a hioopau kaoawai ame karmima. Ka Oflinda» he btla pUI I »a kau o na aha kaapuni. Ka Kou he hila kukuiu keena oihana h>»4 aianui {Sok* ona Kalana. Ka Kupihea he hooiaha hookomo bßa hookamm hou i ka F»pa Ote. » 1» »B* pUi kooliaiia I na kupa Amertka wa» ®*> Uoko o na hui kaispa i kaa maiah» • na kainawal Tertt««i» Ka £am!axia he hoolaha Ptti iaw« hoohiW ame koho halol*. _ Ka Kumalae be biia no k* ia A, euinmina Ka Wf!«ht he oi*lo hooholo haawina *a*a «? no m tooSUo oA.U »*» ma Wakiaeinoaa. Aole Im} kokua la o k» oi«lo hoohokr * fc**paua«eta ka HaW »• !soaa »ooao« «Je la.

KA AHA St9?ATB. Ia hana 17, Muukl J.~Sa be nol m&l 1U po« kalepa walwal a poe uku tttfcau o Kona, O&hu, e noi m e ! la«ru ke aupuni i ka oihana wai o Fan« | oa> | Ka Eaidwfn he not mai ko Maui poe I mai e nol ana e lilo o Wailuku i poo I aupuni Kalaaa no MauL Hoike komile hoonaauao Wilikoki | kaleoo ao ke noi o 11090 no Jte kula ao : lihiUM. NanaT no he holke kakoo i ke ' ?ol halekula i L&wat Kauai. o W,WO no ua mea !a, a ue nol o $1,900 no ke kula i ateia aole hc>l i Halawa e «ike tne īa ī hoakakaia mai ai. N'a Baldwfn he nel mai ko Kal&au p&pa ir<ai e nol ana. e hoopiī ae i ka uku makal | Jce f3>3 o ka maāina, a he noi mai Koolau. Maui mai I biia baawina dala o $IJSOO no elua uwapo. Hoike komite hookolokolo kakoo xftli i na ioio azne ka bila pakul kanawai ekl mare. Na Batdwin hooiaha hookomo kanawa( piii I ka hoouiu uiulaau. Na Paxi» he bila pili i ka uku o na hoike. N'a Aehi he hoolaha hookomo biia pHi i ka paip&l i ke Kona-Kau Railway Co.. Lid. Nana no he noi e hookomoia iloko o ka b!la aie dala he itamu o 410,000 no ke alanui o ka PalL Heluhelu eiua ia ka biia hookohu komisina hoouluniu kanawai me na pakui o $1,500 uku hana o ke komleina hookahi o na kemiaina ekoiu i hoikeia> a e pai bu|ce ia aole i ka hookahi buke, a haule ka pakui e $10.00 kumukuai o ka buke. H#»luhelu alua la ka bila plii i ka laikini ame puhi rama. Na Crabbe he noi imai na luna mai 0 ka ahahui kuia pokii uku ole e noi ana i haawina dala no ke kula pokii e hui nel me ke kula ao kumu o Honolulu. Waiohaia i ke komite hoonaauao. Heluhelu elua ia ka bila pili i na ieloni no lakou wale no na hoopai o hookahi makahiki. Heluhelu alua fa ka bila pili hooleha. r Holo ka b!)a plll i ka haalele o na mea inare. Ho'.o ka bila hoeml hoopai o ka hihfa aiUue o na luna aupuni. Holo ka bila pakui kanawai o ka opuino. Holo ka bila pakui kanawai aihue p'<ii Ika hoemi hoopai—2o makahiki no ke degere ekahi, 10 makahiki no ke de-' gere elua. j Holo ka bila pakui kanawai pili i ke | kula ame na mea pili llaila. < Heluhelu alua ia ka bila pakui kanawal pili i na hihia hewa. Holo ka bila pakui kanawai pili i ke kunl ana o na pipi, hipa, kao, kekake ame hoki. , Holo ka bila pakul kanawni pili i ka haawi kuleana i na hui no ka paa mahele e ae ana. Holo ka bila kokua, pili i ka paipai mahl halakahiki ana ma ka hookuu auhau ana no elima makahiki. Holo ka bila haawina o na hana komo hou plli i na alanui ame na mea pill ilaila. Na McCandless he noi e hookomoia 1 itamu o $7,00 no ke alanui Lusitana. Na WiKkoki he noi e hookomoia i itamu o $992.60 no na lilo o ka aha kaapunl o Kauai ma ke kau i hala. Na Dickey he hoolaha hookomo bila pakui pUi i na kanawai hoopakele i ua manu, pili i na i'a, pili l na palapala hoopaa, pili i na monogusi, pili i ka helu kanaka, pili 1 na aelike mare, he pakul pili i ka haha kipi maluna o na luna aupuni, pili i na aina, palapala kauoha, pili na wahine mare ia, hoorau i ke kanawai kahea inoa. Holo ka bila pakui piii i na kamaiki ame na kahu malama. Heluhelu alua ia ka bila hoopau kanawai opiuma. Heluhelu alsa ia ka bila pakui pili 1 na loio. Hopaneeia ka Aha a noho hou.

HALE O NA' LUNAMAKAAINANA. La hana 18, Maraki 10.—Hoike na komite aina aupuni 1 kekahi mau heluna haawlna daia e like me kela: $10,000 no ka luawai ame na paipu wai no Waimea; $ICOO no ke alanui Kuliouou; $1500 alanul Anapunl; $3000 alanui Kaiulano; $3000 alanul Waialae: $1500 alanui Wailupe; $1500 aianui Kawaiahao; $1500 alanui olowi o Kawaiahao; $1500 alanui Niu; $1&00 halii unu i ke alanui 0 ka Hale Hoolulu; $8.000 paiewai ma ke. awa.kumoku o Hookena; $3000 haka no Koholalele, Oahu; $3000 hale kinai ahi hou no Kalihi; $2000 paiewai ma Kaalaea, Oahu. Na Kealawaa he olelo hooholo o $400 i»akahi i halepaahao ma Pahao ame Kalapana, Puna, Na Paele X $500 i halekula ma Koolaupoko. Na Lewie he nol i $20,000 na* ka Haukapila ma Hilo, a $900 no ka malama hooholomua ana ia meā. Na Harris e okomoia ma ka hila haawina44o,ooo no ka hoikeike Hawah ma Sana Lui, 1904. Na*Kaniho he olelo hoohoio e haawi kokua ia e iike me keia I na mokuahi: Kinau, $4000; Mauna Loa, $5000; Olaudlne, $3000; W. Q. Ha|l ame Mikahala, $$500; keia huina pakahi i kela ame kela elua makahiki. He noi hou no : nana 1 alanui mal Pahala a $S00; mai Pohula a Honuapo, $800. Na KaUi kela mau noi: palewai no ka muliwai o Waimea» $30,000; uwapo o Koloa, $1,600; alanui mai lloloaa a Hai.alei, $10,000. Na Nakaleka keia malalo ihe: alanui mai Leinapapio a Kalawao» $3000; alahaka o Molokai*. $100; mikinl hapal ukana 'ma ke awa kumoku o Wallau, $200». Na Haia he nol i $1300 i halepaahao a halenoho nta Kipahulu, a waiho pu mai oia I kana hila e pUI ana I na foioj 1 loaa ka laikini r.o ka lawelawe ana iloko o na aha apana» e lawelawe pu ioko o na aha kaapuni o na hoopli hoo-1 halahala; e hoopau ana I ka Pauku I 589 o na kanawal karaima. ! | Noi m%l o Kopihea e hapal ia ka bUa Kalana I hoomoeia maluna o ka papa; (6Ua Kalana Home Rula) he!uheteia a hoholoia ma ka heluhelu mua. j Hoike mal ke komite o na aha hoo» ! kolokolo, i Hoike mai o Jae«ey o ke komita huikau, " • Na Kelilnoi he olelo hoohoio e pUI aea I ka hui kaa uwila a waihola ma ka Uma o kekahi komlle. ■ ■ .* j--ACWXKAZJL Waih« mai a U»i» i kaaA hila no ke kokua a»a ia O Swrao a hooholo&a ma ka holuhelu mua. Waiho mai o Ylfia I ka I>iia I home no ka poe Ulhane e hookiawal* ana 1 ka pa hoomaiu o KaHhi &t&ooho!oia ma ka heiuhei» mna. Walho p«t mai ola hf bila e a»a i na mlaa ma Mak!ki *&* Ka3l« I kahl»

f «a» »» l» ie&«ien\s » m» h*īuh*tvk mwk, : Ka Pali o»eU> bootoolo i IMW no ka raalceJfce o Laloimu I Xa Pulaa ke nas«o hookoi&o W3* [ pakei ku»va[ Na KaJcalfeka be mas*o bookotDo Wla «p lioopaii i k* paulm tS o ke kana«rm! | fcaraitn* o I Xa Kepibet he olelo hooholo i JSW t aiaooi mai Iwilei a ka pa hooroalti o K&lihi; «2SM halli unu i ke aUnui Puuloa a hiki i ka apana aianoi hao» Na Wrlgbt he oleio hooholo I 15000 eo ka hooona ana Ia A. L X<ottlsBerQ n«? [ ka hai3a e plli ana» i ke kope, waihola • oa ke koxnit« m&hlai. Kapcdia ka Bi!a S«nate Heltt 6 a hooholoia n:a ka heluheh* ehuu ; Na Kt IHnol e hoopanee ka Hale »o ! ka hoon:a&ao ana I ka nlake o Prin<re ; Knnuiakea. I MA KA AHA BBNATE. [ Hoike inai o McCandlefl« oke komlte | alna auponi e apono ana i ka hila hale pupole. Hoike o Dickey e apa&o ana i ka bl)a waiona iahilahi roe kekahī pakui \ 5 pa-keneta allakaholo iloko o ka biia aole hoi i 10. Noi mai o Dlckey e okomoia H.?ko o ka hila haawina i 1300 uku makahiki no na a«rena kuia ma MauL Na Aehi he hila e haawi i ka hui alahao o Kona-Kau umi makahlki hookuu mai ka auhau mai. Na Kalauokalani e okomoia iloko o ka hiia haawina 515_,000 no ka kukulu ana i kelepona ma Kaiaupapa me kekahi wahi e ae o Molokai, walhoia i ke kcirite aina aupunL Na DJckey he mau hila 1 hoomekaukauia e ka iunakanawai kiekie Frear. Waihoia na hila uku ole ia iioko o ka palapaia o ke Kiaaina i ke komite o na hoolilo. Hooholo lokahiia ka bila e pili ana i ke komlsina hooponopono kanawai. Waihoia ka bf!a hana iolo wahine 1 ke komite Kalana. Hooholo lokahlia ka bl!a e hoopaii ana ; ke kanawai e pili ana i ka hoohomoia mai o ka opiuma. Hooholola ka bi!a e pili ana i ka mare„ kaawale, a pela wale aku. O ka hila e pili ana I ka uku o na bona koi pauahi walhoia i ke kornite aha hookolokolo ma ka heluhelu elua. Hoopanee ia ka Senate.