Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLI, Number 1, 2 January 1903 — Page 5

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, IANUARI 2, 1903.

 

NUHOU KULOKO.

 

            @ Mr. ame Mrs. Camp@ o Kawaiahao @ he makana aKliki@

 

            @ makaikai i hoea aku mawaho @ ka Lapu@e i hala no ka @ ana o ka uwea@ Silvertown.

 

            @ George Harrison a paa @ halewai mamui o ka hoopii @ iaia no ka hoeha ana iaia m@ ka @ Kalikimaka iho nei.

 

            Ua @ ma ke ahiahi o ka Poakahi @ aku nei @ 20 mau Pake piliwaiwai a @ ana i Kuapapanui.  A lohe @ keia @ e hooka@ loa ia

 

            Mamuli @ ka pi@ mea hou o ka ka@ a me ka moolelo o @ hanau @ hoopaneeia ka moo@ Kamehameha V. i keia pule a @.

 

            Ua haawi ae na keika o ka hana au@ i ka lakou mau mele kaili puuwai @ ka @ ma ka Lapule nei i hala, @ ae malaila na makamaka @ ana i keia mea nani.

 

            @ make loa kekahi wahi ke@ Hawaii mamuli o ke kolohe o kekahi @ Pukiki.  Nikiikiia na wawae ame na lima o keia wahi keiki hipuuia ke @ ma Kona a-i a hukiia iluna o ke@ kumulaau.

 

            “@ Nu Ia’ ia oukou apau loa e na makamaka heluhelu o ke Kuokoa.  Ke @ aku nei ka kakou hiwahiwa me ko@ papalina mohaha o ka nohea @ kona mau kolamu i hele a piha i na @ ame na mea hou.

 

            @ haawi nei ka nupepa Kuokoa i ko@ pumehana i kona mau kini he@ me ka manaolana e hihipe’a mau @ hoopomaikai o ka manawa ma@ lakou poohiwi e maluhia @ ma keia makahiki hou.

 

            E malama pono i ka oukou mau kei@ na keikikane ame na kaikamahine @ lakou ka manaolana o keia la@ lakou hoi e hoolaupai hou ia Hawaii nei.  E maliu mai i keia wahi @ aku nei.  Sua@

 

            Me ka auwina la Lapule nei i hala @ kapalulu ae la ke oeoe hoike pau@ hoaiai mai ana i ka lehulehu aia @ pauahi ma ke alanui Moi ame alanui Nuuanu.  Ua kauoha aku ka Ilamuku @ e noii ia keia pauahi a e @ ke kumu o ka hoomaka ana.

 

            Me ka Lapule i hala ua kaualakoaia @ waapa ka hope Ilamuku Ki@ ame kekahi @ kona mau hoa@ ka manao ma ke @ ia ana.  Ma@ kekahi holo ana o ka mano no @ o ka moana ua oki iho la o @ i ke kaula a pakele mai la @.

           

            Ma nehinei iho la no, ua piha i ka nupepa “Kuokoa” he 41 makahiki.  Ma ka @ o ka mahina o @aInuari makahiki @ua hoomaka aku kona kino lahilahi @ h@papa iluna o ka aina mahope iho o na hoao ana a ke mau nei no a hiki i keia la.

 

            Ke hooikaika nei na Iapana o keia kulanakauhale nei ma ka lulu dala ana @ ka hapai hou ana i ka hihia o Tan@ i ka aha kiekie o Amerika Huipuia M@ liia ana no keia Iapana mamua @ ka hiki ana i kona mau loio ke hana i kana mau hana hoopakele iaia.

 

            Ua malamaia ae ma ka po Poaono la @ o ka mahina i hala he anaina hoohauoli Kalikimaka ma ka hale halawai @ Waiokamilo a ua hoea pu ae malaila na keikikane ame na kaika mahine o ke kuia o Kamehameha.  Maikai na hana ame na himeni i haawiia mai i kela po.

 

            Mamuli o ka hana a ka waiona malune o ke kino o ke kanaka, ua hele aku @ kekahi wahi sela o ka mokuahi Silvertown a hiki i kekahi hale nani.  Ua @ apau o keia hale a mahope @ wehe ana o keia sela i kona lole @ aku la oia e hiamoe iluna o kekahi moe iloko o ka rumi.  I ka hoi ana mai keia o ka poe nona ka hale e moe @ ana keia kanaka aohe wahi lole ma kona kino a ua hele a ona.

 

Apoaia ka la Kalikamaka me ka Hauoli Piha.

 

NUI NA PUAA KALUA AME NA MOA HOOLUA.

 

            Ma ke ahiahi Poakolu a ao ae Kalikamaka ua piha ku’i ae na alanui o ke kaona me na makuakane ame na makuahine, na kaik@imahine ame na keikikane e nana ana hoi i ka lakou mau mea i makemake nui ai no ka hoohauoli ana ia lakou ma ka la Kalikimaka @ hiki mai ana.  Ua mau aku ka piha @ o ke alani i kela po a hiki wale @ kani ana o ka hora 12 o ia po @ no hoi ka manawa i kani ae ai na mea pa-hupa-hu ame na leo pila ame na leo himeni o ka poe kaahele @ hoike mai ana ua wehe ae kai-ao a k@ mai nei ka malamalama.o ka la Kalikimaka.  Ua hoea mai ka la Kalikimaka me ka maa mau ame ke a@ ia aku e na kanak apau o ke kulanakauhale nei me na manao hauoli me na kamaiki hoi e hoohanakuli ana me ka lakou mau hokeo mae na pa@ liilii.

            O na hale-kuai apau o ke kaona nei  @ hamema ae ko lakou mau ipuka a hiki i ka hora 12 o ia po, a o na mea like ole a ka meka e makahehi mau ai oia n@ mea e hawele na kane na wahine ame ka lakou mau keki me na puolo o na ano like ole malalo o ko lakou mau lima a he nani maoli no ke nana aku i keia poe e holoke ana i ke alanui me keia mau puolo @.  O na makai nunui e kuku ana ma ke alanui aole lakou i hoohana ia aku no ka mea ua maikai i ka maluhia o kela la.

            Ua ike-ia aku ma kela la na papalina like ole ke nui ame ka liilii (o na pookii) na ihu pepa loihi na o-le ame kekahi mau mea e ae e hauoli ana na keiki apau na kaikamahine ame na keikikane.  O na kanaka e hana nei iloko o na hale-kuai o na Iapana ame na Puakea ua hoopaa-ia aku lakou ma ko lakou mau wahi hana a hiki i ka hoea ana i ka hora 12 o kela po a ma kela hora ua hoomaka aku ka nui o na kanaka e huli hoi i ko lakou mau home pakahi no ka malama ana i ka lakou mau papaaina i hoomakaukau-ia.

            O ke kanaka i hoahewa ole ia no ka hoolilo ana iaia iho me he lio la no ka hoouka ana iaia iho me na makana Kalikimaka he nani maikai maoli no oe ke nana aku i kona kulana e hapai ana i keia mau mea.  O na puolo iki ame na puolo nui ua apo ia aku ia malalo o ka lima ame na mea e ae iloko o kona mau ekeeke a he mea hoakaaka no hoi ia i na kanaka apau ka ike ana i keia mau i ana pili i ka lio.  Ma kela anina la Poakolu a ao ae Kalikamaka ua hoomaka aku ke alanui e piha kui me na kanaka i iini e kuai aku no ka lakou mau keiki aka i ka hoea ana mai o ke ahiahi ua piha kui ae la a aneane @ ole no hoi ke hele ma ke alanui a ua hiki ole na kanaka ma na hale-kuai ke hoohalahala ae i ka laki ole o ko lakou hale-kuai.  Ma ka la Kalikamaka ua malamaia ae na anaina haipule ma na hale-pule o ke kulanakauhale nei a ua malama ia ae no hoi kekahi mau hana hoohauoli e ae i kela @.  Ma na kauhale e lohe ana oe i ka leo aloha o ka puaa e uwe kapalili ana e hoike mai ana i na kanaka apau i lohe i keia leo aia he puaa ke kalua ia mai la no ka paina ana a no ka hoomanao ana i ka la Kalikamaka, a ma kekahi wahi ua hoolua ia aku na moa ma kahi o ka puaa a ma kela la Kalikamaka i hala aku la me kona nani hiehie piha ua malama aku na mea apau i kela la me ka hauoli nui.  Ma Kauluwela ua malamaia ae he paina hoohauoli e ka Ahahui Opio o Kauluwela.  Ua malama-ia ka paina me ka maikai ame ka maluhia a ua hookuuia no hoi na hana o kela po mahope o na hone ana a na leo hone o ka pila.

            Ma Walokamilo ua malamaia ae he ahaaina ame na himeni a ua huli hoi aku na mea apau me ka manao hauoli.

 

Ka Makana a ke Kuokao

 

            O na pomaikai e loaa ana ia oe e ka mea lawe pepa kumau o ke Kuokoa, o kekahi, oia no na kii pena i hana noeau ia.  Me keia helu e loaa pu aku ai ia oukou e na makamaka i kela ame keia pakahi he hookahi kii makana no ka “Hauoli Makahiki Hou,” ame ke “Aloha Makahiki Hou.”  He mau kii keia no lakou ke kumu waiwai pii aka ma ke kuai ia ana i loaa ai no ka haawi makana ana i kona poe hoa heluhelu.  O ka mea e hoouna mai ana i kana haawina no ke ola o ka nupepa Kuokoa elua dala no ka makahiki a i ole hookahi dala no eono mahina aole e nele ka loaa aku o ka haawina manawalea.  E hoouna mai no nae iloko o ka manawa kupono.  Ke hoouna mai i kau e houna mai ma ka bila haleleka a i ole e kuai i poe pooleka o hookahi keneta a i ole elua keneta no lakou ke kumuwaiwai e like me ke ola o ka pepa au i manao ai, ina he hookahi dala, a i ole elua dala.  Aole o ka makana wale no ke loaaa ana ia oe ma ka lawe ana i ka nupepa Kuokoa aka e ike ana no oe e ka makamaka i na mea hou like ole o ko na aina e, na mea kuloko iho o kakou nei, na moolelo hoonanea a hoonaauao no hoi e ao ana i ka mea kupono e hana ai ame na mea hou o ka lawelawe ana o na kalaiaina o keia au e nee nei.  He mea pono i ka lehulehu e ike i na hana apau pili ilaila, no ka mea, o ka pono pili laula o kela ame keia mea, aia iloko o ka pono nui o ka lehulehu.  I mea e ike ai kekahi ia mau mea ai i na manao like ole e auku nei i keia manawa e pono e lawe i ke Kuokoa.  O ke pookela o na haawina e loaa ai i ke kanaka oia kona hui me kona Makua Lani a ma ka heluhelu ana a hoomaopopo i na manao ame na nuhou o ko ke Akua Aupuni ame na mea e ae pili ilaila e puka aku ai ma ke Kuokoa aole i na manawa apau, aka, aole e nele loa ko ke Akua aoao no ka hoomalamalama ana i kona lahui kanaka iloko o ka oukou elele waha ole.

            He hooponopono hou keia na ka luna nui o ka oukou Kilohana ma ka haawi makana ana ia oukou na makamaka heluhelu kumau.

 

New York Dental Parlors

 

Aia ko makou keena huki niho ma ka helu 1057, Aalanui Papu maluna ae o ke keena kuai lako pa’i pii “Honolulu Photo Supply Co.  O kahi e komo aku ai i ke keena pa’i kii o William ma oia no ko makou ipuka i ko makou keena.

            Ua nee mai makou ianei mai kahi mua mai o makou i Elite Building, Alanui Hotele.

           

            Papa Niho Gula . . . . . . . . . . . . . . $5.00

            Papa niho pono . . . . . . . . . . . . . . $5.00

            Hoopiha me ke gula . . . $1.00 a pii aku.

            Hoopiha me ke dala . . . . . . . 50 keneta.

 

            He mau kauka huki niho noeau ko makou a he maikai no hoi na mea paahana a he hiki ke hooiao ia aku i ka maikai o na hana ma ke ano maikai loa.  Aohe auhau no ka hana ana, a aohe no hoi he eha no ka huki ana.

 

New York Dental Parlors

 

            Helu 1057.  Alanui Papu mawaena o na Alanui Moi ame Hotele.

 

Ma ko William Pa’i Kii ipuka no e komo ai a loaa ko makou keena.

 

Na Hoomanao no ka Nupepa Kuokao

 

(Mai ka aoao 6 mai.)

 

Na ka poe noeau no i lawe mai

A kanuia a laha i Hawaii nei

Ua ulu ua kupu la ua lau

Ke hua nei i kona @ua.

Na ka aha Kuokoa no i hapai

Me ka manao paa naue ole

E na hoa uhai a holo o ka naauao.

Mai ka Hikina a ka la i Kumukahi

A ka welo’na a ka la i Lehua.

Eia mai ka Nupepa Kuokoa

Ka puni kauoha a ka poe nana i kukulu

E hoonuu, oe a lialiha,

E ai oe a maunauna,

Ua nui ke pakaukau, ua nui ka mea ai,

Nui ka mea ono o nei Hotele,

Ua piha ua laki na waihona.

E na keiki o ke kula Hanai o Hilo,

E alo ana i ka ua Lanipolua

O ka ua lu lehua o Panaewa,

O ka ua Kanilehua o Mokaulele,

O ka ua huki hee nehu a ka lawaia.

E na keiki o ke kula a Rev. E. Bond,

E noho ana ma ka pa o Edena,

Ma ka malumalu o na laau kanu,

I huinaha like ia na Kihapai,

I rulaia na alanui a pololei,

E na haumana o Lahainaluna---e

E alo ana i ka wela o ka la,

A olu aku i ka wai o Auwaiawao,

Mai ka makani ku ka ehu he Kauaula,

Ke hakihaki mai la i ka lau o na ulu.

E na keiki o ke kuia o Waioli,

E lei ana i ka pahapaha o Polihale,

E nana ana i ke ahi kolo i na pali,

Ke kokolo mai la i Mokuaiki,

He iki o Lehua au ana o Kaula,

Ke koohi mai la i ka mole o Kawaihoa,

E o’u hoa e!  E o’u hoa!!

Eia ka Nupepa Kuokoa la,

Ka puni a oukou e hoopapau ai

Ka ipo kuwili poina ole i ka manao.

E hia-a ai o ke kulu aumoe,

E hana walea ai o ke awakea,

E kohu ai o ke kaunu ana,

E maona ai o ka la pololi,

Ke aniani kilohi a ka aha Kuokoa,

E lawe ai oukou a mikioi,

Kuku ka pihapiha nana ka alu,

Ke kokoolua e pumehana ai,

O ka po kapa ole o Makalii,

Ka punawai huihui o Ahalau

E kena ai o ko make wai,

Ka wai auau o Kapena,

E olu ai o ko puuwai,

A kani o Kalola nakolo i ke kuahiwi,

Kui ke na bele o ke kaona

Hoehoene lua i ke kuluaumoe,

Puoho lele opeapea ka manu o ka lewa,

Ka auna manu o Kahiki,

Aia ka onohi ula i ka Lani,

Ua ikea ka paeopua kikii i ke ao,

Ku mai ke anuenu pipio i ka lewa,

Nee ka ua kolo ula i ka Moana,

Hele mai ke kualau me ka makani,

Ku’i ka hekili me ka uila,

Hekili paapaaina o paipai ka lani,

Hahai no e pili me ka honua,

Piliuili na hoku kau wale i ka lewa,

Lewa ka honua kau wale i ka ole,

Nalo Hawaii i ka uahi a Pele,

Ku ka hohono o Kamapuaa i na moku.

Eia mai!  Eia mai!!  Eia mai!!!

Eia mai ka Nupepa Kuokoa,

E hele malihini aku ana imua o oukou,

O ka hea mai ka pono e launa mai,

Aohe makamaka, he kauwa ia.

He hua na ka Uau, he hua kahi,

I nui ke aho e na hoa-e,

E ike iaia e hookipa,

O kipa wale ke aloha i ka ilio, Aloha wale.

G. W. KAHIOLO,

Kalihi, Okatoba 24, 1861.

            O kekahi mea nana i hapai ae i ka Nupepa Kuokoa oia na kii maikai e hoakaka ana i na mea i makemakeia.  Aole ma ke Kuokoa wale o keia mau la i ike ai na kii aka ma na helu kahiko kekahi.  He mea e pahaohao ai na opio o keia manawa ke ike i kekahi o na kii i puka maloko o keia nupepa ia manawa.  He maikai maoli a ua hanaia me ka noeau.  O kekahi o na kii maikai loa a makou i ike ai oia ke kii o ka hae Hawaii me na wai hoolulu like ole.  Ia manawa he hana paakiki loa keia, aka ma ka huli ana a kekahi mau Hawaii oiwi i maa ma ka oihana pa’i palapala ua hiki keia ke hanaia.

E like me na hana hoonaauao i puka aku ma keia pepa i na makahiki i hala aku pela mau aku makou e hoao ai e hoomau aku ia hana maikai.  O ka nupepa, oia kekahi mea nana e nana ka pono o ka lehulehu, a he pomaikai hoi no ka lehulehu, a o ka home i nele i ka nupepa ua like ia me ka home i nele i ke kukui.

            Mamua o ka hookuu ana i keia mau hoomanao o ka Nupepa Kuokoa ma kona hoolala ia ana a hiki i kona hanau ana, e ulu nei, a ua kanakamakua i piha aku na makahiki i ke 41 @ elele ahailono kanaka ui hoi, aole makou e hoohala i ka lunahooponopono David Kanewanui i hala, oiai, oia ka mea nana i hooikaika me ka pauaho ole i ka @ ana i keia mau hiohiona o ke ola @ o ka kakou elele waha ole, a na keia mau mea no ana i hana ai e hoaiai mau aku no ia mau hooikaika ana, a e like me kona iini mau o ka hoonee mau ana i ka lahui imua ma ke aianui o ka holomua ma na mea pili i ka oihana nupepa pela makou e hooko i’o aku ai.

            He opio Hawaii oia i hanau ma Kauai, i piha na makahiki ka 26, hoonaauaoia ma ke Kula o Kamehameha, i hoohala ia hoi e ia ma kona ola honua ana ma na oihana hoonaauao i ka lahui aole wale maloko o na lumi kula, aka, maloko o na kolamu o ke Kuokoa, malalo o kana noho lunahooponopono ana.

 

Na uloko o Wasinetona.

 

Mai ka aoao ekahi mai.)

 

            He nui na hoaloha pili paa o Hawaii maloko o ka Ahaolelo Lahui i keia manawa.  Ua kamailio mai ka Lunamakaainana Hitt o Ilinoi ia’u i kana mau hookaika ana i na makahiki i hala i kona noi ana ma ke a’o a ke kakauolelo mai keia aupuni aku a hiki i Hawaii.  Ua olelo ae o lunamakaainana Payne o Nu Ioka i kana mau mea i hana ai oia hoi kona kakauinoa ana i ka bila hoohui aina o Hawaii ma ke ano he lunahoomalu no ka manawa no ka Hale o na Lunamakaain@na.  Ua hoakaka pu ae o senetoa Cullom i kana mea i hana ai e pili ana i ka hoohuiia ana o Hawaii.

            O ka hoohuiia ana o keia aupuni me Hawaii ma ka mana o ka uweaolelo e apoia aku ana ia me ka hauoli ame ke haoha nui oiai o Hawaii wale no ka mea i nele ma keia mea o ka uweaolelo.

ERNEST G. WALKER.

 

AOLE LIKE I KEIA MANAWA.

 

            I kekahi manawa i hala ua malama ae na haumana o na laau lapaau he ike a o@ua ike la e hoike ana, aia he nui na like ole o na ma’i, e like me ka nui o na lala like ole ame na io paahana o ke kino o ke kanaka.  A o kela ame keia eha like ole i loaa i ke kino o ke kanaka, he mau lapaau like ole no hoi ka lakou.  O na lawelawe kuhihewa ana me ka hawawa nui he alakai wale ana no ia iloko o ka manao hoopoho manaolana.  O ka mea oiaio, o ke kino he mikini ia o hookahi kino, a o ka @ala e ano e ana pela no hoi e pau pu aku ai na laia e ae o ua mikini la ma ia ano hookahi.  Nolaila, ma keia e ike ai kakou o ka mea e loaa aku ana i ka laau lapaau a o ka lawelawe lapaau ana e loaa ai ka oluolu ame ke ola o na eha like ole---a i ole o ka pau ana o na mea iloko o ua mau mea like ole la aka, hookahi mea i maopopo loa he mau ano like ole wale io no lakou a pau a he mau hua hoi i puka mai, mailoko mai o ka mea hookahi.  E like me keia malolo iho:  Ka nele i ke koko, na ma’i alaala, na ano nawaliwali e ae, wela, anu, kunu ame ka nalulu, he ma’i i ano kaumaha lakou i ka nana aku eia nae o ka laau lapaau a

WAMPOLE’S PREPARATION

ka mea nana e hoemi koke me ka poho ole o ka manaolana i na ma’i ano ino, a he mana hoola hoi kona i na ma’i i manaoia aohe he manaolana i koe no ka puka malaelae mai.  O na kumu o ka loaa ana o ka mana hooia oia no keia malalo iho:  O ka mua oia ka mana hooponopono maluna o ka oihana hoowali ai o ka opu, elua, o kona ikaika hana e kipaku ana i na ano inoino apau o ke koko, a o ke kolu, o kona mana hooikaika i ka ulu hou ae o ke kino iloko o ka maikai mau.  He ono ia i ka ai ana, oiai hoi iloko ona aia he mau waiwai he nui o ke ola o ke kino ame na ai maikai e hanaia io ai no i na i’o paahana o ke kino o ke kanaka, a@o ua mau ano la aia ia iloko o ka laau lapaau Pure Cod Liver Oil (Ka aila maemae o ke akepaa o ka i’a Cod) i hui pu ia me na wai momona i hoohuihuiia kekahi mau mea kupono loa no ka hoola ma’i ana.  Aohe i moeuhane ia keia laau lapaau i loaa ai oia, aole no hoi i loaa mai ia mamuli o ka ulia wale, aka, ua imiia a huliia me ka noeau maluna o na kahua paa o ka oihana imi laau lapaau.  He oiaio loa kona ano, e like me na mea i weheweheia noua a ua loaa hoi kona hilinaiia e ka lehulehu maluna no nae o na kumu i haiia.  Eia ka Kauka Thos. Hunt Stucky pane: “Ma ka hoohana mau ana o’u i keia ano laau i na manawa apau a’u i lawelawe ai i ka’u oihana kauka, ua ike au he laau maikai loa keia ma ka ai ana, he ono e loaa lihi iki ai ke ano liliha a he laau lapaau no ia i kupono loa i hoomakaukauia no ke kuai ana.  “Aia he ikaika hoola iloko o kela ame keia oolopu laau e ai ia ai.  Aole e loaa ia oe ka manao hoopoho manaolana mai iaia mai.”  He kuaiia keia laau e ka poe kuai laau lapaau apau apuni ke ao holookoa nei.

 

Hoolaha Hooko Moraki

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 

Ke hoolaha ia aku nei ma keia mamuli o kekahi mana kuai i hoopaaia maloko o kekahi moraki i hanaia ma ka la 13 o ka mahina o Novemaba A. D. 1901, e Kaimimoku Luiki O Honolulu mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii ame Pukoa K. Luiki o Honolulu i oleloia, kana wahine mare, na mea moraki mai ia Lyle A. Dickey Kahu Malama Waiwai no Honolulu i oleloia, ka mea paa moraki, i hoopaaia, ma ke Keena Hoona Aina ma Honolulu, ma ka Buke 227, a ma na aoao 256-258, ke manao nei o Lyle A. Dickey, Kahu Malama Waiwai, a mea paa moraki hoi i oleloia e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu e hoike ana, ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee o ka moraki i ka manawa e hooka ai.

            Ke hoolaha pu ia aku nei o ka waiwai i hoopaaia maloko o ka moraki i oleloia e kuai kudala akea ia aku ana ma ke keena kudala o James F. Morgan Helu 65 Alanui Moiwahine, Honolulu, ma ka Poakahi la 26 o Ianuari A. D. 1903 ma ka hora 12 o ke awakea o ua la la i oleloia.

            O ka aina i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia a e kuai ia aku ai, oia kela aina apau loa e waiho la ma Kapahulu, Waikiki, iloko o Honolulu i oleloia, i ikeia ma na Apana Umi-kumakahi (11), Umi-kumamalua (12), Umi-kumamahiku (17), ame Umi-kumamawalu (18) iloko o ka Mahele Aina Nui Helu Eono, (6), o na Apana o Kapahulu, a i hoakakaia e like me ia malalo iho nei:

            E hoomaka ana ma ka ma-ka ma ka aoao hikina o ke Alanui D, he 400 kapuai mai ke kihi hikina mai o na Alanui Kanaina ame D, malaila aku holo.

1.         Akau 74° 34ʹ Hik. 97 kapuai holo ma ke Alanui D.

2.         Hem. 15° 26ʹ Hik. 200 kapuai holo ma na Apana 16, 15, 14 ame 13.

3.         Hem. 74° 34ʹ Kom. 97 kapuai holo ma ke Alanui E.

4.         Akau 15° 26ʹ Kom. 200 kapuai holo ma na Apana 10 ame 19 a hiki i kahi i hoomaka ai, nona ka illiaina o 19,400 kapuai kuea, a oia no hoi ka aina i lilo mai i ka mea moraki mai, mai a C. Winam mai, Kahu Malama Waiwai, ma kekahi palapala kuai ana i hana ai ma ka la 23 o Dekemaba, A. D. 1896, a i kopeia ma ke Keena Hoona Aina iloko o ka Buke Helu 165, aoao 465-466.

            Kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi.

            Na lilo palapala apau ma ka aoao o ka mea kuai mai.

            Honolulu, Dekemaba 30, 1902.

LYLE A. DICKEY.

Kahu Malama Waiwai.

Mea Paa Moraki.

Jan. 2, 9, 16, 23.

 

Ka Moo’elo o Kekahi Kanaka.

 

I HAHA E KEKAHI O HONOLULU NEI NO KA LEHULEHU.

 

            O ka mea ano nui e loaa ana ma keia moolelo, ua pili no ia i kekahi kupa o Honolulu nei.  Malia paha, emi mai kona waiwai nui ma ka ekolu hapaha ina o ka mea nona ka moolelo, e hui pu ia me ko kekahi mau kamaaina o kahi mau kulanakauhale Kalamazoo, Mich., a i ole o Woomsocket, R. I.  E like me na hooiaio o na kamaaina, na kupa ame na oiwi ponoi o ka aina nei pela ka oiaio i puka mai ai mai ka laau lapaau Old Quaker, Doan’s Backache Kidney Pills.  Aohe laau e like me ia ma ka hoola i na eha.

            Eia ka Mrs. Emma Vierra, (he kamaaina o keia kulanakauhale) pane:

            He mau makahiki ekolu a eha i hala ae ua hoonawaliwali mau ia au no ka maopopo i kona ano ma ka wehewehe ana mamua o ka ike io i kana hoehaeha.

            A he ano hiki ole ia’u, paakiki ke nana aku i ka’u mau keiki a i elua.  O ka mea wale no o’u i kanahai mai ai a oluolu loa mahope mai a hiki i keia manawa oia no kuu lawe ana i ka laau Doan’s @Gackache Kidney Pills ma ka Halekuai Laau o Hollister Ma.  Ua nui ka pomaikai i loaa ia’u a ke hooiaio aku nei au i ka poe i loohia i ke kuahaneenee e hoao i keia laau Doan’s Backache Kidney Pills.

            He 50 keneta wale no ke kumukuai no ka pahu hookahi a he eono pahu no $2.50, a e loaa no ma ka halekuai o Hollister Ma, keia kulanakauhale a o lakou no hoi na agena no keia Paeaina Hawaii.

            E hoomana i na huaale a Doans a e waiho i ka ha’i.

 

            O ka laau lapau “Chamberlains Cough Remedy” ua hanaia ia no na ma’i kunu, anu, naeoa’iku, kunu kalea ame ka nalulu.  Ua hookaulana keia laau iaia iho ma na aupuni malamalama apau o ka honua nei ma o kana hoola kamahao ana i keia mau ma’i i oleloia ae la.  Ua loaa mai na hoaiai like ole mai na kanaka mai i loohia i keia mau pilikia e hoike mai ana i ka hana kamahao o keia laau; na ma’i kunu ikaika loa ihoolaia e keia laau; na anu ikaika loa i haawi pio aku malalo o ka ikaika o keia laau; a o na ma’i naeoa’iku i hoolaia e keia laau e hoopakele mau ana i ke ola makamae o ke kamaiki.  O ka hana hoohana lauia o keia laau no na ma’i ikaika loa o ke kunu kalea ua hoike maopopo loa mai keia laau i kona ikaika a mana e hookaawale i na hua ino o loaa mai ana mamuli o keia mau ma’i.  Ua makahehi loa ia keia laau e na makuahine me he milimili la na lakou oiai aole he mau mea hoopilikia iloko o keia laau a ua hiki loa ke haawi ia keia laau i ka bebe uuku.  He hoola mau keia laau i keia mau ano ma’i a he hoola me ka hikiwawe loa.

            E loaa no keia laau ma ka halekuai laau o Benson Smith & Co. Ltd., no ke kumukuai kupono.

 

Laau Ili no na Bebe

NO KONA POO A ME KONA LAUOHO

kek@hi mea ano nui loa aia Makuahine e noonoo nui

            UA HANAUIA KELA A ME KEIA KEIKI ILOKO O KA HONUA @ me ke ewe o na mai lehulehu e ulu mai ana iloko o ka ili, ke poo a e lilo ana hoi ke koko ia wa i mea nui loa no ka panee ana i keia popilikia, a pela ililo ai ia i mea nui loa e hookaumaha mau ai i ka noonoo o kela a me keia @ oohia i ka nali ana a na ma’i lehulehu.  Aole keia mea ihookaumaha ia @ kekahi ano e ae, aka, mamuli no o ka hoopalalehaia ana e ka mea i kupono e malama a makaaia i keia poino.  Nolaila, ua lili i kumuhana na kela ame keia makuahine, maikai e makaala mau ai i ka lakou mau keiki e loohia ana i na popilikia lehulehu e ulu mai ana mamuli o ke koko ino, e hookamaaina mau lakou me na mea a pa ue hiki a ke pale aku i keia mau popilikia lehulehu, i mea hoi e loaa ai ke ola maikai, malalo o na lapaau noeau ana me ka hikiwawe a me ke ola loa no hoi.

            Ua olelo ia o @k aauau me ka wai pu mehana a me ke KOPA CUTIKURA no ka hoomaemae ana i ka ili no ka papaa i ka lepo a me kahi mau ino @ ae, a pela hoi no ka unahi-pii, a pela hoi, ina ka e kapili malie i ka Aila Hamo CUTIKURA no ka hooki koke ana i ka maneo o ka ili, ka eeke ano manene o ka ili ame ka pehu, a pela hoi no ka hoomalielie ana i ka hu’i a me ka hoola ana i na palapu, a mahope aku oia wa, ina ka e inu i ka Laau Hoohainu CUTIKURA, oia wale ae la no ka na mea a pau e hana ai no ka pale ana aku i keia mau kinaunau o na keiki liilii i na wa apau e hoomaka mai ai, a ina no ua loaa mua, he mea pau wale no ia i keia mau laau ae la, ke malama pono ia na kuhikuhi.  Ma keia hana ana pela, e loaa ai i na makuahine hoomanawanui ka maha a me @k oluolu o ka naau, a he mea no hoi ia no lakou e hookaumaha ole la ai i na wa a pau.  Ua hooiaia keia mau haawina pomaikai ma na home lehulehu a puni ka aina.

            Mamuli o ka momona, ka maemae, ame ka hikiwawe o ke ola o keia laau, i makemake nui ia ai e na lahui kanaka a pau i hoao a ikemaka i kona waiwai nui ma ke ano hoola, a pela no hoi i hilinai nui ia ai kona waiwai no ka hoopakele ana i ka luhi a me ke kaumaha o na makua lehulehu ma na wahi a pau, a pela no i malama nui ia ai maloko o na home.

HE HOOLA MAOPOPO NO NA MA’I MALOKO A MAWAHO O KE KINO.

            Oia hoi ke KOPA CUTICURA e hoomaemae ai i ka ili a me ke kepia o ke poo a hoowaliwali i ka alualu, o ka AILA CUTICURA HAMO no ka hoepau koke i ka maneo a hooluolu a hoola, a me ke CUTICURA RESOLVENT no ka hooluolu a hoomaemae ana i ke koko.  Ke kuaiia nei ma na wahi a pau o ka honua nei.  Keena Kuai ma Auseteralia, R. Towns & Co., Sydney, N, @ W.  Keena ma Aferika Hema, Lamron Ltd., Cape Town.  “I loaa ai ka ili pahee maikai, ka lauoho a me na lima.”

            O POTTER DRUG AND CHEM. COMP., Boston, U. S. A., na Ona o na laau CUTICURA a pau loa.

 

Na Mea

PAANI AME HOOIKAIKA KINO

Ma Kahi o

Pearson & Potter Co.,

LIMITED.

ALANUI HOTELE ME UNIONA.

 

Halekuai Papale o

MONTANO

. . . . WAIWAI O KE ANO HOU LOA

Papale Wahine lipine a lipine ole,

ame na papale i makaukau.  Na

hulu manu me na pua papale

o ke ano hou loa.

 

ARLINGTON HALE                                                 ALANUI HOTELE

 

HEMO NO KA LEHULEHU KE

“Sunrise Bakery”

Alanui Nuuanu ame Beretania.

            Meaono ame Palaoa hou loa i na la apau.  E loaa no na meaono mare ma ke kauoha.

            E like me ko makou wehe hou ana ae nei i ko makou halekuai palaoa, e kau aku ana makou i na kumukuai kupono no na ano like ole a makou e hoolako aku ai i ka lehulehu.

 

E hele mai e Hoao nou iho.