Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 46, 14 November 1902 — KA WAIHONA O KA LEHULEHU. [ARTICLE]
KA WAIHONA O KA LEHULEHU.
O ka waihona o ka lehulehu iloko o keia Paeaina oia no ka waihona o keia Teritori Hawaii i noho puuku ia « W. H. Wright, a ke Kakauolelo Kupa e noho hooponopono mal nei i keia mau la oiai eia he mau epaepa i hanaia pili i ka pokoie oke dala. O keia mau epaepa i hanaia he haawina kunahihi loa ia i hekau iho maluna o ka lehulehu oiai he waiwai ia no ka iehuiehu a o ka hana i hanala iho la, he hoike ana ia aole kela he kanaka i loaa na manao e imi i ka pono o ka lehulehu. Ina no ka lehulehu ka waiwai alaila o ke kanaka e noho ai malaila e pono ai, i kanaka iini nui i ka pono nui a i ka pomaikai q ka lehulehu. He kanaka ia e ikeia aku ai aia me ia na haawina maikai. O ka maopopo loa ana o na epaepa i hanaia na. ia mau epaepa no e holke aku i ua kanaka ia e waiho oia ia* wahi a e kau aku ka hoahewa maluna ona a e pani iho oia i ke koikoi o ka hewa i hanaia. Ina peia, aiaila aole no e nele ke koi hou mai o ua waihona la e waeia a e hoonohoia aku i kanaka e noho ai malaiia, a oia ka mea kupono e noon'oo akahele ia. E hoomanao o ka waiwai no ka lehulehu ia, aiaila aole keia he ninau piii i ke ano o ka lahui o ke kanaka no ke kupono i ka lawela.we ana i ka oihana puuku a aole no keia i jpili i ka ninau pili aoao kalalaina. O ka oiaio, no ke kanaka e kupono ana ma ia wahi aole ma ka ili ka nana, a oiai aole e loaa ka epaepa ame ka hewa o ke kanaka a kau mai ka haahewa maluna ona mamuli o kona ili ina paha he ulaula, a keokeo a melemele a eieele paha, aole no e loaa ana kekahi pokole o ke dala o ka waihona mamuli 0 ka ili o ke kanaka. Iha pela alaila aia mahea ka loaa ana o keia epaepa? 1 ka manawa e noonoo pono ai k.e kanaka aole e nele ka ioaa o keia manao e kilo aku iloko o ke kanaka ma kona ano la ame na mea apau i pili iaia, na mea e hiki ke hoike mai i ke kupono a i ke kupono ole. Aia no he mau haawina e loaa ana no ke kupono o ke kanaka e noho aku malaila a eia kekahi o lakou a he mea maikai no ia o ka huli aku a loaa na kumu lehulehu o ke kupono ana. L — Aloha i ka pono nui. 2.—Noeau a makaukau. Iloko o ka haawina o ke "aloha i ka pono nui" ua hui pu ia na haa--wina hoopono, hoopoiolei, maka'ii i ka waiwai kolohe, iini e hoomau aku i ka pono nui, malama i na mea liilii e like nQ me na mea nui ame na haawina like e ae a o ke pookela oia ka maka'u i ke Akua. Ke ole e kaa ke kanaka malalo o keia mau haawina alaila, he elua mau mahele i maopopo loa no ka pono nui— o kona nee hou i hope a i .oie ku iho pela koe ka nee ana imua. Aole no e nele ka hoole mai o ka waihona o ka lehulehu i ka hookauwa ia ano kanaka. O ka pono nui oia kahi kuleana hauoli o kela ame. keia kanaka ame na mea apau hui pu ia me ko ke Akua a ke houluuluia keia mau mea apau ua kapaia ia he pono nui a o ke komo ana o ke kanaka iloko o na haawina i hoikeia ae nei, alaila he kanaka imi ia i ka pono o ka lehulehu aiaiia, oia ke kanaka kupono e noho I puuku no ke Teritori no ka mea, he waiwai ia no ka lehulehu. O ka lua o ka mahele oia no ka makaukau ame ka noeau ma kona hoonaauao ia ana e hiki ai iaia ke hilinai iho e hiki i'o ana ke hookauwa aku no ua wahi la; Ina e hoohuiia keia mau mea aiaila e kahea ana ka leo o ka lehulehu oia ia. Ma keia mea able he wahi pili iki o ke ano lahui. Ina no he Hawaii oia i loaa keia mau haawina aohe kumu e kanalua ai kona noho aku malaila. Ina no he haole ia i loaa keia mau haawina he mea pono ia kanaka e noho puuku no ka pono o ka lehulehu. Ina no he Repubalika oia i makaukau me keia mau haawina hi hana naauao ia o ka hoonoho aku iaia malaila. Ina nō he Demokarata eae aku iaia malaila. Ke pela o ka eml no ia o ka ino a nee ka pono nui imua.