Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 41, 10 October 1902 — He Leo mai ka Aina mai o ka Ehaeha. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

He Leo mai ka Aina mai o ka Ehaeha.

J ka Nupepa Kuokoa. , Aloha oe. ! E oluolu oe e hookomo iho ma kahi kaawale o kou kino lahilahi, i keia leo e pa-e aku nei mai keia aina o ka ehaeha, a luakupapau hoi ou e Hawaii. | Ua ike ka lehulehu mai Hawaii a Nii- j hau, oiai, o R. W. Wilikoki i ka aha-| ole!o o Amerika, ma ke ano he elele nuii liawaii aku nei, no ka hooikaika ana i ka pono kaulike ou e Hawaii la-, hui ame Hawaii aina, ua kapae ae la: oia i ka pono o ka aina qpie ka lahui, a kumakaia aku la i ua pono la no kona) pomaikai pilikino iho. j Ua ikeia, ua waiho aku oia i kekahi bila e hoolilo ana i ka hoomalu ana i • keia Panalaau malalo o Amerika, a e uluia*mai ana mai lepera o Amerika a, mokaki maluna o ka lepo aloha ou e. Hawaii, a e hoo-waia ana hoi i ka inoa! 0 ko kakou aina aloha "He Aina Mai) Lepera." j A ma ka la 24 o Sepatemmaba I aui iho la, ua ku hou aku la oia imua o na' Komisina Amerika, a noi hou aku la,! e laweia ka hoomalu ana i ka Panalaau ,malalo o na hoomalu ana a ke Aupuni' , Federala. j ' Nolaila, e ka Lahui Hawaii mai ka puka ana a ka la i Kumukahi, a ka. welona a ka la i Lehua, e hallu mai hoelono i keia leo. • • j Eia ma]ebu na ma'i e noho nei iloko o, keia Panalaau a ka ehaeha, e hooma-i nawanui ana i na palapu ame na inea' a keia ma'i weliweli, a i hookaawale ia mai hoi mai a oukou mai; ka makua i ke keiki, ke kane i ka wahine, ka pili- ! koko i ka pilikoko; i kumu e palekana I ai oukou, a kau ole aku hoi na alina weliweli a keia ma'i maluna o oukou. j | Ua aa makou e lawe i na ehaeha apau a makou e auamo nei, ina he mea ; ia e hoopakele ia ae ai ke koena o kaj lahui Hawaii. Aka, aia he hookahi | iwaena ou e Hawaii, i manao aole i. , lawa keia ehaeha ame keia mau kau-1 maha a makou e nei, aka, e hoo- j : ili hou mai a papalua iho ke kaumaha; ame ka pilihua. O ua kanaka la, he ! milimili nau e Hawaii, a ua hoike oe i ; kou hilinai piha iaia, i ke kau koho balota o 1900, a hoouna aku la iaia i Amerika, he elele hanohano na ka laI hui, aka, heaha kana i hana ai? Ua j hana anei oia i ka pono o ka lahui, i kau aku i ko lakou hilinai piha maluna i I ona? Ua hgna anei oia i ka make-i make o ka lahui nana t hookau aku ij I ka hanohano kiekie loa i loaa iloko o j Iko lakou lima? Aole loa. Aka, ua ' aku la oia a kumakaia aku la i kona ! lahui, a o ka makana ana i panai mai ai no ka lokomaikai o ka lahui, oia no ka pahu ana mai i ka puuwai o ka iahui Hawali me ka pahi o ke kumakaia, mamuli o kela bila ana i waiho aku ai 1 ka Ahaolelo o Amerika, e waiho aku i ka hoomalu ana o keia Panalaau malalo o ke Aupuni Federala. E hoomaopopo e ka lahui, mawaho ae o na pilihua ame na inea a makou e auamo nei, e pakui hou ia mai ana na pilikia, malalo o keia bila a ko kakou elele e hooikaika nei oia hoi keia: | 1. E hookaawaleia ana ke kane ame ka w-ahine ka makua ame ke keiki, ke kaikunane me ke kaikuahine, aole e noho pu. ! A oiai, o oukou eka lahui e noho mai nei i ka aina, aole oukou i ike i ke ano 0 ka noho ana o keia aina a makou e hoomanawanui nei. I ka wa a keia ma'i e hoomaka mai ai e hana i kana hana, a hoomaka mai e palahe, oia ka wa au e ke kane, a o. ka wahine hoi e kau aku ai kou mau maka i kou kokoolua no ka malama ana mai ia oe. j •TTa oleloia, ua hiki na mea apau ke v-j? .in e ke dala, aka, e ka lahui, o keia i -okahi k§. mea i koe, aole e hiki 1 ke dala ke hana, oia ka malama ana ka ma'i lepera i kona wa inoino loa;, he hookahi wale no mea hiki ke ma-j lama o ke "Aloha." j O ke 'aloha iloko o ke kane no ka' wahine, o ka wahine hoi i ke kane, o ' ka makua i ke keiki, oia wale no ka • mea nana e kono mai e hoomanawanui • i na ino apau, a e malama hoi me ke aloha a hiki mai i ka hopena. | ; 2. E pau ana makou i ka pokeia, a puhi ia i ke ahi. j , He mea maa mau ma Amerika, no na: I ma'i lele a ma'i ahulau paha, aole la-j kou e kanu ia iloko o ka lepo, aka, e: hookomoia ana ko lakou mau kino iloko j ' o ka imu puhi kanaka, a puhi aku iaia, | a lilo i lehu. | He mea keia na kakou i ike maka e, ka lahui, i ke kau bubonika i hala, ua manaoia o ke kanu ana i ke kino o ke- , kahi mea i loaa i ka ma'i lele, he mea no ia e hoolaha hou mai ai i ka ma'i j māhope aku; nolaila, ua manao ia, o ke puhi ahi wale no ka mea e make loa ai na anoano ma'i iloko o ke kanaka. A o kekahi no hoi e pau ana makou! i ka poke ia e na kauka, i hiki ai ia', lakou ke huli i ke kumu i puka mai ai! , 1 o keia ma'i, a heaha la ka laau e ola » ai. , I I E hoomanao ia, oka hana no keia a i Dr. Arming i hana ai i Kakaako, ua i j pau na mea apau i ke kaha ia, aka, ; heaha ka mea i loaa? He neo. , !! Nolaila, ke ike mai la no oukou eka lahui, o keia mau poino apau, e kau mai ana no la maluna o makou, ke holo ~ e like me ka R. W. Wilikoki e noi nei, e • J hoihoi ia keia Panalaau malalo o na i hoomalu ana a ke Aupuni Federala. ; ,j 'Na keia mau mea i kono mai i keia [ leo e kukala aku imua o oukou e ka > j lahui mai Hawaii a Niihau e haliu mai ija nana mai ia makou, a ina he aloha i;ko oukou i na kini o oukou e noho nei | iloko o keia aina a ka ehaeha, e kapae ■ loa ae oukou i ka inoa o R. W. Wilikoki, I mai ke koho hou ana iaia i elele no ka- - j kou i Wasinetona, oiai ina e koho hou . j ia ana oia i Elele, he mea maopopo, e II hooikaika ana oia a hiki i ka hooholo . ia ana o kela Bila aloha ole ana, a ehia l ka hoi mea aloha o makou. Me ke aloha, l MA'I LEPERA. l, Kaiaupapa, Oct. 3, 1902.