Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 34, 22 August 1902 — NINAU PILI WAIONA. PONO ANEI I KE AUPUNI E HOOLILO AKU I NA LOAA NO LOKO MAI O KA WAIONA NO KONA MAU OIHANA? [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

NINAU PILI WAIONA.

PONO ANEI I KE AUPUNI E HOOLILO AKU I NA LOAA NO LOKO MAI O KA WAIONA NO KONA MAU OIHANA?

O kekahl kumu i makemake loa ai ke aupuni i ka hoomau ana i na hana ■waiona; na hoomaemae waiana, na kuai kukaa ame kuai liiiii, oia no ka loaa nui o na loaa no ka waihona o ke aupuni ma ia mau mea, e like me na mea i hoike mua ia ai ma na helu i hala. Eia ka ninau: Ua pono anei ka hoolilo ana aku i keia mau loaa no na lawelawe oihana ana o ke aupuni? Penei na olelo a ka Moiwahine o Madagaacar: "Aole loa au e ae e iawe mai 1 na loaa no ioko mai o na mea e hoo•poino ana i na uhane ame na kino o ko'u poe kanaka." Penei hoi ka oielo a ka Emepera o Kina: "Aole hiki ia'u ke pani ku aku i ke komo ana mal o na waiona, aka, aole ioa he hiki i kekahi mea ke hookonokono mai ia'u e lawe ae i. na loaa 1 loaa mai no loko o ia mau mea." Eia hoi ka Pohakuhauoli, ke kuhikuhl puuone kaulana o Pelekane: "O ka ninau no ka loaa aupuni, aole ia e pono e ku alai aku i ka hoomaemae ana, me ka lahui kanaka inu rama oie, ua hiki no ia'u ke kuhikuhi aku i kahi e ioaa mai ai na ioaa aupuni." O ka rama, oia no kekahi mea e pepehi nei i na kane, na wahine ame na keiki; ua oi aku kana pepehi ana mamua o ke kaua ame ka wi, a ua maopopo no ia mau mea i ke aupuui ame na haawina weliweii. Ma na manao i hoikeia maluna ae, ua hiki loa ke hoomaopopoia, aole i pono ko ke aupuni hooiilo ana aku i na loaa e loaa mai ana no keia hana no na lawelawe ana 0 kona oihana. Ke olelo nei ke aupuni, aoie he alanui okoa e loaa mai ai he loaa aupuni mahuahua e hiki ai ke pau na pilikia o ke aupuni, aka, ke olelo nei ke kakaoleio kauiana o Pelekane, ua hiki no ke loaa nui mai he loaa aupuni ma kekahi ano okoa ae. Ua hai' ae no oia: "O ke kuleana o ke aupuni, oia no ke s'o ana aku i na kanaka ma na mea apau e pono ai ame ke a'o pu ana aku ia lakou e ku kaawale ae mai na mea e poino ai lakou." Nolaila, o ka hoolilo ana o ke aupuni 1 na loaa mai ka waiona mai, oia no kona a'o ana aku i na kanaka e hana 1 na mea pono ole. Ma ia ano aole i pono i ke aupuni e iawe mai i na'loaa pono ole a hooiilo aku no kona mau oihana.

Ma ka la 9 o Augate i hookoia ai ka makemake o ka iahui o ke Aupuni Moi o Pelekane ma ka poni ana i ko lakou moi ka Eluene VII ame kana aliiwahine ka Moiwahine o ua aupuni kaulana nei, a i ka nana io ana aku i na hana i hanaia no ka oihana poni, ua ikeia ua kuni paa ia no ke iloko o ka puuwai o kela ame keia kanaka Pelekane. lioko o ka wa pilikia o ka moi iioko o kona ehaeha, ua kau nui a£u ka maka 0 ka lahulehu no ka ike aku i ka maikai mai o ko lakou poo aupuni, me ka menemene i na lono ke hoea mai ia lakou ina h§ kaumaha a he hauoli hoi Ina he maikai. O keia mau haawina 1 ioaa ia lakou he hoike maopopo loa ia i ko lakou ake nui e hookoia ka paiapaia hookuieana hoi o ke kumukanawai o ia aupuni. A o ke kau ana aku ia o kela kule* ana pookela maluna o Eluene VII o ka ili ana aku la no ia o na pono apau a ka Moi Vitoria i hoolu-a iho ai ilokoi o kona mau la o ka noho moi ana me ke ake nui e komohia iioko o ka maluhia pela hoi e kau aku ai kela haawina maiuna o ka Moi Eluene VII no ka pono o ka lahui ana e noho hoomalu mal nei.

* O na hana maikai apau i hanala iloko o na palena o ka maikai iloko no fcol o ke ano wiwoole aole e nele ka -uhai pu ia me na mahalo ame na hoomaikai. Oia iho la ka papale hanohano o ke kanaka e like me ka makai 1 hoopakele ai i ka wahine Kepani.

1 O ka oi loa o na Adamu mamua o na Eva ma ka hoomaopopoia ana ma ke kau helu lahui iho nei he hoike ia i ka loli loa me ke ano e loa o ka hanauna hou e hele nei ma ka noho pu ana me na.lahul like ole iloko o ka Paeaina. He ano hou keia no ke kenekulia hou e hele nei.

O na leka apau e hoounaia mai ana i ka nupepa Kuokoa no ka hoolaha ana e oluolu e hoouna mai me ke kakau ana i ka inoa ponoi o ka mea nana ka' manao i makemake e hoolaha, a ke ole e hanaia pela alaila aole e hoopukaia aku ana. Nolaila, e makaala mai kakou ia haawina hana. Ua hiki no ka inoa ke waihoia ke hoopuka ia ka manao.