Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 34, 22 August 1902 — Page 1
This text was transcribed by: | Susan Moore |
This work is dedicated to: | Santiago M. Simpliciano |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Hoopukaia i na kakahiaka Poalima apau.
HONOLULU, POALIMA, AUGATE 22, 1902
Haule iloko o ke kai a make loa.
HOOWAHAWAHA KA ONA MILIONA MITCHELL I KONA OLA.
Ma ka holo ana mai nei o ka mokuah@ @ mai Kapalakiko mai e holo @ Hong Kong, Kina, ma kona ala aukai mau ua loaa iho la i kekahi o kona mau ohua o A.G. Mitchell ka inoa, @ miliona ma ke kulana, kekahi @ nui ma kona lele ana iloko o @ a aole no hoi i liuliu o ka @ loa no ia. Ua loaa keia kuia @ iho o ekolu ia mai ka manawa @lele aku ai ka mokuahi Coptic ia @akiko. He nui ka poe i ike i kela @, a ua loaa no ia lokou ka manao @kua aku i ke kanaka poino aole @ hiki ke haawi aku i na kokua @ o ia manawa o ke kupilikii.
Ma ka holo ana mai a keia ona mili@ ukali pu ia mai oia e kona ka@me hookahi mea malama ma'i no @ ana i ka ona miliona, a o ka @ o ka hele ana oia no ka hoonana @ka ona miliona no kona ma'i ma @hele honua ana malia o loaa ke @ ma ka hana ana me ia.
Ma ka hora 9:30 o kela kakahiaka o @ ona i lele ai iloko o ke kai, e @ana oia me kekahi mau wahine @ ka oneki o ka moku, ame ka @ ole i na wahine ka manao ku@ a ka ona miliona e hakuk@i ana @ana ka laua i ka holo ana o ke @ me ka mama a lele ana iloko @.
M @ @anawa no, ua ike koke mai @ @hi o na aliimoku, nolaila ua hoo@ ia oia i ka lana lioko o ke kai @ kauia i puuhonua nona aole @ ia mau mea waiwai no kona @na. Ma ka hoomaopopo ana @ K@na Rinder i keia pilikia, ua @koke ae la oia i na wiliki e hoo@ mai i ka holo o ka moku me @ pu a@a ae e hookuuia i @ hoopakele ai ia Mitchell.
Ma @anawa no hoi e hoohuli ana @ @ku me ka manao e ikeia aku @ pela no hoi ka waapa e @ ana aole nae he ike ia aku a @ he aneane hookahi hola.
Ua @ ia ua loaa aku oia i ka huiia @ @ i ka manawa ana i lele ai. @ i m@ ke kumu o kona hana @ i @ hana lawe ola nona iho, aka, ua @ wale ia no, mamuli o ka @ kela nawaliwali kino ame @noo ke kumu o ka haulehia @ ka poino.
Hoohana na Geremania i ka Imi Waiwai ma Samoa.
A@ a ku mai ka mokuahi Sierra i @lulu nei oia ka manawa e kau aku @ Lu@anela Richard Deeken ame ka@ wahine e noho mai nei i ka Moana @ Waikiki ae nei, no ka hoo@ iki ana ianei a holo aku no Sa@ ke kukulu ana i kekahi oihana @ imi waiwai ma ka inoa "Hui Geremania-Samoa, Kaupalenaia. O Lu@anela Deeken, oia kekahi iloko o ka @ koa o Geremania i na la i hala, @ keia manawa, ua lawe ae oia i ka @ hano o ke kulana luna nui no ka @ oleloia ae la, oia hoi, ke kumu @ haalele ana aku i ka aina hanau @ mai la i ke kai loa no ka huli wai@ ana iloko o kekahi mahele aina o @ @nua.
@ ano kamaaina iki no keia kanaka @ Hawaii nei he elua makahiki i hala @. Iloko o ia noho ana ona ianei @ halaia e ia he eha mahina, a aole @alo aku na hiohiona o ke ku@hale o ka Paredaiso o ka Pakipika nei mai kona hoomanao ana. Ma kela kipa ana mai ana i o kakou @ mai na mokupuni mai oia o ka @ aku nei o ka moana Pakipika no ka makaikai ana.
O ka hana a keia hui a na Geremania @holo ai e kukulu i Samoa, oia @ oihana mahi cacao ame vanilla, @ mea kanu keia i maa ole i o @ nei. Ua loaa keia manao e ku@ ua hana la ilaila mamuli o ke @ana o Mr. Deeken i ua aina @ ka ike i ka waiwai o ke ku@ i ka hana i hooholoia iho la.
@ ka aoao o ka hui, ua loaa iaia @ eka no ka hoohana ana. Ua @ no hoi iaia he 300 Pake ma @ e hana ai iloko o ua hui la @na mai, a e hana ana lakou no @ makahiki aelike. O na laau ulu @ hoounaia mai ana mai Cilona @ o ka vanilla mai Tahiti mai.
@ hoike ae o Mr. Deeken o ka hoo@ ana i keia mau mea ma Samoa, @nele ka ulu pono, oiai o ka aina @ ka ea ua kupono loa no ke ola @ mau mea ulu.
Ma ka hoomaka ana o keia hana, ua @ia ka hui ma Belina, aka o Mr. G Kunst o Waikiki ae nei oia ka mea @a o na kea (shares) iloko o ka @. He elua o keia ano hui e hana la @ o ka aina. E hoomaka aku ana ka hana o keia hui hou ma ka la i o @ ae nei.
Ua hoike ae o Mr. Deeken he nui ka @ olelo ae he aina waiwai nui o Samoa aka, no ka hoomaka hana ana @ pono me ka nui ole o ke dala. A wahi no ana, ua kupono loa ka hoo@ ana i na Pake ma na hana o ka @ iai, na kamaaina o ka aina, ma ka @maopopo ana, aole lakou i helu@ no ke kupono ma keia hana, aoie no hoi e hiki he hilinai ia lakou ma @ hana.
Ua lilo ae nei o Lanai ia Kale Gay o Kanai ma ke kuai kudala no $108,000. @keokeo no!
HOONELEIA IA MAU UHANE I KA HOME OLE.
Kokoke e Pau Loa Eono Hale Nunui o ke Kulana-kauhale nei i ke Ahi.
KA PAUAHI O KE KAKA@IAKA POAKAHI
Ma ka wanaao o ka po Lapule nei, Augate 17, ma ka hola ekolu, ua ikeia aku ka puoho ana ae o ke ahi a holapu ae la a pau ana kekahi mau hale nunui o ke kulanakauhale o Honolulu nei i ku ai ma alanui Hotele, Maunakea, Pauahi ame ke alanui e holo la ma kapa o ke kahawai o Nuuanu. Ua ai aku ke ahi he elima mau hale nunui o ka oihana kalepa i piha me na waiwai like ole no ke kuai aku, oiai, ua laweia ae na lumi o ua mau hale la i mau lumi kuai, a ua pau loa lakou i ka lilo i mea ole, a o ke ono o ka hale ua ai hapa ia aku a ua waiho koena ia iho kekahi hapa. He mau hale no hoi keia i kukuluia ma ke ano he elua hale pakahi iluna a i lalo a o na lumi o luna ua hookaawaleia no ka hoolimalima lumi moe ana, a o na pono o ka poe e noho hoolimalima ana ua pau aku ka hapa nui i ka ai ia e ke ahi.
O na poho apau i hoonohonohoia ua hiki aku ka heluna i ke $70,000. Me he la ua lilo aku no kekahi ola pela ka lohe makani wale mai mamuli o ka holo moku loa o na Pake iloko o ke ano Ii-o i o a lanei, a pioloke no hoi i ka hooweliweli a ke ahi a hoomaopopo ole i ka mea e hana ai.
Ma ka hola ekolu i puka ae ai ke ahi a na na makai i ike mua i ua ahi la no ka manawa mua loa, alaila, me ka eleu ua haiia aku ia i ka poe kinai ahi, a na ke oeoe hoopuiwa pauahi i hoopuiwa ae i ka nui kanaka e hiolani ana ma ko lakou maku moe, a aole no hoi i liuliu loa, ua piha koke ae la kahi o ka hana i na kanaka me na aahu like ole no ka ike pono ana i ka hana menemene ole a ke ahi.
Ma ka ike mua ia ana o ke ahi ua hoomaka ae la ke ahi ma na Hale Winston i ku ai ma ke kihi o na alanui Hotele ame Muliwai, ma ka lumi mahope o ka hale o luna a ma na lanai mahope ka hoomaka ana aku o ke ahi e nee holopapa aku ana ame ka hikiwawe no hoi ia o ka ai ana aku. Ia manawa no ua loaa aku la ka hoomaopopo ana, aia ua wahi ia iloko o ka pilikia e hiki oie ke uwao ae. I ka manawa e a ana ke ahi e pa ana ka makani ma ka akau mai, a no ia mea, ua laweia mai la ka ula o ke ahi a loaa mai la ka hale o ka aoao makai o ke alanui Hotele a pau pu aku la ia hale iloko o ia haawina hookahi.
Ma ia manawa i hookomo mai ai ke kaawai ma ke a@anui Kekaulike no ka hoohana ana aka, ua loaa koke aku la oia i ke kulana pohihihi no kona pakele mai ka lima menemene ole aku o ke ahi, e ole ka poe makaikai e ku kokoke ana malaila ua loaa aku la iaia ka palekana. Mamuli o ka a ikaika ana, aohe mea hiki ke hana aku no ka hoopakele ana i na hale ma ka aoao Ewa o ke alanui Hotele, nolaila ua kau nui aku la ka manao o ka luna nui o ka oihana kinai ahi e hoopakele i na hale ma na alanui Kekaulike ame Hotele.
Ma ka manawa a ke ahi e hana ana i kana hana, ua lilo ia manawa, no ka poe i noho iloko o ia mau home, he wa no ke kupilikii loa, a ma ka manawa i hoomaopopoia ai, ua loaa aku la he 500 poe Iapana ame na Pake ke huila, i hooneleia i na home ole, a mawaho ae o lakou he poe nui hewahewa loa no lakou ka heluna i manaoia e palima aku i ka huina o 500, i loaa ia haawina hookahi. Ua hooikaika ae no hoi na kanaka e hoopakele ae i ka lakou mau pono, a ua loaa io mai no mamuli o ke aumeume ana me ke ahi.
O ka waiwai io o na hale o ka mahele aina o Winston, ua hiki i ka $18,000 nolaila, ua hiki au ke poho ma kahi o kela huina, eia nae, ua inisuaia kela mau hale no ka huina dala o $12,000 a oi. O ka mea nona ia mau hale oia o Mr. Winston, oia kekahi i hiki mua ae malaila, a nana no i hoike ae i ka holapu ae o ke ahi me ka hikiwawe loa.
Aole wale o ko Winston na hale i---
E weheia aku ana he halawaimakaainana nui ma ka "Hale Opiuma" ma ke Alanui Papu mauka o ke Alanui Beretania i ka P@aono, Aug 23 hora 8 p.m., e haiolelo ai o Senatoa John M. Thurston o Amerika, i holo pu mai nei me ke Komikina Burton. E hele nui ae kakou e hoolohe i kana mau olelo waiwai nui.
---loaa aku i keia pilikia nui aka o na hale kekahi o kekahi poe ona e ae, a ma ka hooikaika ana o ka poe kinaiahi ua ikeia aku la ua kaa mai la ke ahi malaio o ka mana o na keiki kinai ahi, a hiki i ka manawa i lanakila ai na keiki kinai ahi maluna o ke kupuino. He mau kaukani o na Pake ame na Iapana i hooneleia me na pono kino lawa pono, oiai, ua lawe aku la ke ahi, a maluna o na wahi opeope i loaa aku ai la lakou, i hookuu iho ai ko lakou mau poo no ka hooluolu ana ia koena po.
Aole wale o na hale ka i loaa aku i keia poino aka o na uwea uwila kekahi. Ua loaa aku na uwea kukui uwila, a pau ae la i ka mokumoku me ka lewalewa ana ilalo mai na pou mai, he kumu hoi o ka poino o ke ola kanaka ke pa aku, aka, ua eleu ae la no hoi na keiki o ia ano hana ua pau ae la lakou i ka hooponoponoia. Pela no hoi ka uwea uwila hooholo kaa uwila o ka Hui Kaa-uwila. Ua pau aku no ia, no ia mea i holo ole ai na kaa uwila ma ke kakahiaka nui o kekahi la ae, oia ka Poakahi.
HE MAKAI KONA HOOPAKELE.
KA HOOPAKELE AIWAIWA A KAPENA MAKAI KANAE I KA WAHINE KEPANI
Ma ka wanaao o ka po Lapule i hala aku nei oia hoi ka manawa a ke ahi e ai una i kela mau hale nunui ma na alanui Pauahi, Hotele, Muliwai ame Maunakea o keia kulanakauhale, oiai na keiki kinai ahi e hana ana i ka lakou hana o ke kinai i ke ahi, he hana no hoi i heluia iloko o ke ano wiwoole, ua hana pu ia ae no hoi kekahi hana wiwoole e kekahi o na kapena makai o ke aupuni, ma ka hoopakele ana i kekahi wahine Kepani oiai oia iloko o ka kupilikii, a o ka makai nana keia hana kokua wiwoole oia no ke Kapena Makai Kanae.
O na hale mawaena o na alanui Hotele ame Pauahi, kokoke i ke alanui Muliwai oia kahi i ikeia aku ai kekahi wahine Kepani, oiai, ma ka manao ana ua pau mai ka hapanui o na kanaka i ka haalele ua mau hale la no ka holo ana no ko lakou mau ola iho a ua pau pu mai no hoi na wahi ope-
(@ nana ma ka aoao @.)
Poniia ka Moi Eluene VII ame ka Moiwahine Alexandra ma Pelekane.
E like me na mea i hoikeia ma ka helu i hala o ke Kuokoa no na mea e pili ana no ka poni io ia o na alii o Pelekane, pela no i hooiaioia mai nei ma na lono o ka mokuahi o ka la 15 o keia mahina. Penei kekahi mau mea i loaa mai nei:
LADANA, Aug.9.--Ua poniia ke Alii ma ka hola 12:39. Ua hoikeia ae kona poniia ana e na luna e ku ana mawaho o kahi e poniia ana. Ua laweia aku keia lono apuni o Ladana ma o na hoailona la, a iloko oia manawa i hooho hauoli ae ai na makaainana mai o a o iwaena o na leo kani o na @ele. Ua poniia ae ka Moiwahine ma ka hora 12:23, a hoomaka aku la ka huakai e hoi no ka halealii ma ka hora 1:23p.m.
I ka wa i puka mai ai na Alii, oia ka manawa i uu iho ai ke kuaua nui, nolaila, aole laua i hoi koke aku @ hiki i ka pau ana o ka ua. Ma ka hora 2:@@ p.m., ko laua hoi ana aku a hiki loa aku la i ka halealii ma ka hora 2:55 p.m.
Ma na mea e ae i hoikeia mai nei, ua ikeia, ua malamaia ae na hana poni moi e like me na hoike mua a ke Kuokoa ma kona helu i hala. Ua hanaia na hana me ka mama, a o kekahi mau hana nui i manaola ai e hana ua kapaeia ae. Ua hoike ae ka lahui i ko lakou aloha alii ma ke kali hoomanawanui ana a hiki i ka wa i loaa aku ai na hoailona, a hoomaka koke no lakou e hooho no ke oia o ko lakou mau Alii. Aole wale malaila, aka, i ka wa e nee ana ke kuaua, aia no na makaainana ke kali la no ka hoea ae o na. Alii, a ma ke alahele huli hoi i ka halealii ua ku aku na makaainana a haawi aku i na leo huro o ka hauoli. I ka wa i komo aku ai na alii iloko o ka halepule, ua ku ae ke anaina holookoa a mele mai ke anaina i ka mele. "He olioli no au ia lakou i olelo mai ai ia'u; e hele kakou i ka hale o Iehova." He nui a iehuiehu waie na hana e hoike mai ana i ko aloha o na makaainana Pelekane i ko lakou mau moi, a he mea hiki ole ke hoikeia aku apau, oiai, he palanaiki kahi kino o ka oukou elele nei.
O ka Mahina ko luna o ka poe auau ko lalo nei.
He mau haneri ka nui o na kanaka ame na haole i akoakoa ae ma Apoke@au ma Waikiki i ka po Poaha o ka pule i hala, Augate 14. He po hauoli piha keia o na mea apau, oiai e konane lailai iho ana ka mahina, a e hoene ana na leo o na mea kani a na keiki o ka bana lahui. Ia Berger e nokenoke a@a i ke pana i kana wahi laau, aia kekahi poe me na lole auau kai ke hohola la ma kaha one; e luu ana kekahi poe iloko o ke kai; e hookakaa ana kekahi poe iluna o ke one; e kamailio ana kekahi a o ka nui lehulehu eia ke nana aku nei i na hana e hanaia nei ame ka hoolohe ana i ke kani a ka bana.
Mamua aku nei, he hele no ka poe auau kai i ka po mahina, aole nae he kani o ka bana; i keia hoi kani ka bana. He mea ano hou keia, aole i hanaia mamua. Ke manao nei ke alakai o ka bana lahui e hoomau aku i keia hana ma na po mahina, no ka mea, ua ikeia o ka holoholo po mahina kekahi mea makemake loa ia ma. Honolulu nei, a ma ka lawe ia ana aku o ka bana ma kekahi wahi i makemake loa ia e na kanaka, oia no ka mea nana e kono mau aku i na kanaka e hele malaila no ka hoopau manawa. Ke manao nei no o Berger ma keia mua aku e laweia ana ka bana ma ka huli ma Ewa o ke kulanakauhale nei, nolaila, e hauoli aku ana na kamaaina o Kapalama ame ko Kalihi ke hiki mai ua manawa la.
He mea maikai io no ka holoholo po mahina ana ame ka auau kai i ka po, oiai, he mau po pumehana keia; aole wale oia, aka, he mea e loaa mai ai o na ea makamaka hou. O ke ea, oia no kekahi laia nui loa o keia ola ana, a he mea ake nui loa ia e loaa, noiaila, aole pono e hoohemahemaia. E pono no nae e makaala i ke ano o ka hele holoholo ana o komo mai na mea e nawaliwali ai ke kino; e akahele no hoi ka helena o huikau iloko o ka ino.
E ko io ana no ka makemake.
LOAA KE ALANUI O KA UWEA MOE MOANA MA KE KAPAKAI PAKIPIKA.
OYSTER BAY, Nu Ioka, Aug. 9.--Ma keia la i hoike ae ai ka Peresidena Rusevela o Amerika Huipuia no kona haawi ana i kona ae i ke noi a ka Hui Pakipika Uwea Hoomoe Moana e hoomoe i kona uwea olelo moe moana ma na kapakai o Amerika Huipuia, ma keia o ka Paeaina o Hawaii, Guama a hiki aku i Pilipine, a pulelo aku no hoi e like me ka manao a ke Keena Kaua e hooholo ai.
O na kahua o ua hana la i panaiia mai ai i ke Aupuni o Amerika e kela hui a i hoomakaukauia hoi e ke Keena Kaulike, ame na kahua a ke Aupuni Amerika i panai aku ai ua noonoo nui ia e ka Peresidena ame ka Loio Kuhina Knox i keia la. A eia iho kekahi mau mea o ua palapala noi la:
Ma ka noonoo ana o ka Peresidena, ua haawi aku la oia i kona ae e hoomoe aku ka hui uwea telegarapa i oleloia maluna ae i kona uwea olelo moe moana ma na kapakai Pakipika o Amerika Huipuia a ma na kuleana kai Teritori Pakipika o Amerika Huipuia e hoohui ana ia Kapalakiko me ka Paeaina Hawaii ma ke kulanakauhale o Honolulu a hiki aku i ka mokupuni o Midway, Guam, Luzon ame a Paemoku o Pilipine, a ma kekahi wahi o ke kapakai o ka aina Pake, eia nae aole i holo loa ka manao hooiaio no ka hoomoe ana a hiki ilaila.
Ma ka aoao o ka hui hoomoe uwea ua kauohaia aku oia e haawi mai i kona ae e like me ka ke aupuni i ae aku ai maluna nae o kekahi mau kahua ana i waiho aku ai. A ke pono keia mau hooponopono ana alaila o ka loaa no ia ia Hawaii ka hui kamailio ana me ko ke ao holookoa i ka manawa pokole no ka manawa mua loa.
Ua eo ia Kamehameha ka paani kinipopo o ka Poaono nei, Augate 1@, mawaena o na aipuni 7 @a 4 wale no a Punahou.
Hoomahuahua aku i ka Hoonaauao ana.
KA HAPA O KA PAPAHANA A KA BIHOPA HOU.
ka Bihopa Restarick o ka Hoomana ka Bihopa Restarick o ka hoomana Pelekane maanei, oia no ka hoonaauao ana i na pulapula hou o Hawaii nei. Eia ke kula kaikamahine o Sana Anaru ke ku nei me na laweiawe ana o ke ano i maa ia kakou. Ke manao nei keia bihopa e hooponopono hou i keia halekula ma ke ano o ka nohona o na haumana ame na a'o ana. Ke makemake nei oia e hokiekieia na haawina e a'oia ai, a e hoonaauao loa aku ma ka malama ana i na home. E weheia ana ke kula o Sana Anaru ma ka la 8 o Sepatemaba ae nei. Mawaena o na kumu e noho aku ana o Miss Evalina Wile, he wahine i hemo maikai mai ke kula kumu o Kaleponi; Miss H. Leffingwell, he wahine i puka maikai, mai ke kula o St. Mary o Knoxville, Ilinoi, ame Miss Beatric Young, no Honolulu nei. O Mrs. Louise F. Folsom oia ana ka makuahine o ke kula, a e kaa ana malalo o kana hoomalu ana na kaikamahine e noho ana ma ke kula a hele no nae ma ke kula kumu a ke aupuni. E kaa ana na kukai leta ana mawaena o ke kula ame ka poe e makemake ana e launa aku me ke kula ma na palapala ia Miss Kaloke Teggart.
O ke kula keikikane e malamaia nei e Rev. Frank Fitz e hoomau ia aku ana, e hookiekieia ana na haawina e a'oia ai i hiki ai ke kaulike aku me na hoonaauao e a'oia nei ma Amerika. Pela pu me na hale, e hooponopono hou ia ana. O ka mea nui loa no nae a ka bihopa e noonoo nei, oia no ka loaa o ka waihona no keia mau hana apau.
Ke makemake nei ka bihopa e hoala i ka hana ma Hilo, a nolaila, ua hoouna aku nei oia ia Rev. Arthur Evans no Hilo e huli pono ai ina he mea pono e hoalaia na hana hoomana ame ka hoonaauao ana. Ina e loaa mai ana na hoike no ka pono e hoalaia ma Hilo na mea e manaoia nei, alaila e hookahua koke ia ana me ka hakalia ole.
Kupono ole ma ka Oihana Kanikela.
KE KANIKELA YANG WEI PIN MA KA HOOPAE MALU I KA OPIUMA.
WAKINEKONA, D. C., Aug. 4.--I hua no ka hoike a George R. Carter e pili ana i ka hoohalahala kue maluna o ke Kanikela Pake Yang Wei Pin e noho ana ma Honolulu ma ke kulana o ka oihana Kanikela no ke Aupuni Pake mai na Pake kuonoono aku o ke kulanakauhale o Honolulu ua ikeia me he la e waiho aku ana ke Aupuni Amerika i kana noi i ke Aupuni o Kina e hooponoponoia mai keia kanaka pili oihana e ia.
I kekahi manawa aku nei ua hoohalahala loa na Pake kuonoono o ke kulanakauhale o Honolulu i ko lakou Kanikela, nolaila ua hoouna mai lakou he palapala hoopii i ke Kakauolelo o Amerika, Hon. Hay, e noi ana e kapaeia o Mr. Yang Wei Pin mai ka oihana ae mamuli o ko lakou hoomaopopo ana aole aia he kanaka i kupono no ia oihana, a i mea hoi ma ka aoao o ke Aupuni Pake mamuli o na hana i hanaia ai e ia oia hoi ka hoopae malu i ka opiuma iloko o Amerika.
Ma ka loaa ana aku o kela hoike i ke Aupuni o Amerika ua hoouna koke ia mai la ke kauoha ia Mr. Stackable o ka Hale Kuke Awa o Hawaii no ka huli pono ana aku i ka olaio. Mamua aku o ka loaa ana o keia hoike ia Mr. Stackable ua hoohuoi mua aku no oia no ke Kanikela Pake Yang Wei Pin ma ka mahina o Aperila i ka makahiki 1@01 e pili ana no i keia mea hookahi.
Mamuli o ka loaa ana ia Mr. Stackable kela hoohuoi ua hoomaka mai la oia e huli pono me ke akahele iloko o ka mahin@ mai o Mei i ka makahiki 1901 a mai ia manawa mai ka hoomau ana e nowelo pono i ka oiaio a hiki no i keia manawa, o kekahi mea nana i hooikaika loa i ka huli ana mamuli no ia o ka loaa ana mai o ke kauoha mai nei aku e hooko aku i ka huli ana a hiki i ka loaa ana o ka oiaio.
Mahope koke iho ua loaa mai la ka manao e hoike aku i ke Aupuni o Amerika no na mea i hanaia, eia nae, mamua o ka hoouna ia ana aku o ka hoike ua loaa koke mai la he kauoha hou mai ke Aupuni Amerika mai e i mai ana ua waihoia ka hana ma ka lima o George R. Carter o Honolulu. Ua loaa aku keia kauoha ia Carter mai ke Aupuni Amerika aku no ka imi ana i keia ano o ke kanikela, a e haawi aku i kana hoike ia Amerika iloko o ka manawa kupono, a ua ae aku no hoi oia no ka hooko aku i ka hana i haawiia mai ai iaia e hana.
Mai kekahi wahi mai i loaa mai ai na hooiaio maopopo ana, mai ka Carter mai a i ole mai kekahi mau hoike e ae paha e hooiaio ana me ke kanalua ole i keia hoopae malu o ke kanikeia i ka opiuma. Ua loaa keia manao ua hoopae malu nui mai oia i ka opiuma iloko o Hawaii me ka uku ole ia o kekahi uku dute o na waiwai ia Amerika a mamuli o ka loaa pono ana aku iaia ua hoopukapuka aku @a oia i ua waiwai la iwaena o na Pake o Hawaii, ke kumu hoi i loaa ai k@ hoohala@ala ku-e o na Pake kuon@on@ o ke kulanakauhale o Honolulu; peia i maopopo ai kona kupono ol@ ma @ wahi.