Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 32, 8 August 1902 — He Leo mai Wakinekona mai. KUE IKAIKAIA NA HANA A KA ELELE WILIKOKI MAANEI. [ARTICLE]
He Leo mai Wakinekona mai.
KUE IKAIKAIA NA HANA A KA ELELE WILIKOKI MAANEI.
Ma ka nupepa Hoku (Star) o Waklnetona i loaa iho ai keia poo manao e kau a'e la maluna. Ua hoikeia a'e , ka Elele he kanaka ku'e a hoonuinui ' olelo wale no ma ke ano e hoohel aku , i na kanaka me na mea oiaio ole. Penei na mea i loaa mai keia wahaolelo o ka lehulehu ma Wakinetona: "Eia ma kekahi aoao o ka pepa o 1 keia la e puka aku nei, ka haiolelo a ka Eiele o Hawaii, Wilikoki, imua o na Home Rula ma ka halawai eleie i malamaia ma Honolulu ma ka la 8 o lulai. O keia kekahi o na haiolelo ano . nui e noho iho ai ke kanaka a noonoo I i ke kulana o ka aina a me ke kulana ike o ke kanaka i kohoia mai ui no I Hawaii iloko o ka hale kau kanawai o Amerika nei, a me ka hlkiwawe loa o ke komo ana &ku o na olelo hakuepa iloko o na Hawaii. He mea oiai io, aia o Wilikoki ke hoonanea 'ia i! na Hawali me keia mau manao, a ua okomoia aku o Hawaii iloko o ke kulana kupillkii mamuli o ke kohoia ana mai o Wilikoki i mea nana e kiai i ko Hawaii mau pono ma ka hale kau kanawai. Ua noho iho oia maanei me ka Ioaa ole he wahi pomaikai i kona aina iloko o na kau elua, aole wale oia, aka, aole he hllinalia o kana mau lawelawe hana ana iloko o ka Ahaolelo e kona mau hoa, "Iloko o kana haiolelo, ua hoino haalele loa oia i ka hoohuiaina, hoopukaia na olelo awahia e hoino ana i na mikanele na lakou i huli a loaa iho la ke j kulana o kona alna e ku nei i keia ma- : nawa a. me ka. hanohano ana i papahi iho ai maluna ona l na kau i hala ae I nei ame na ano e ae e kupono ole e hoopaaia iho iloko o ka moolelo. Ua haiolelo a'e oia imua o na hoa ona ma ka olelo Hawaii me ka manao e huna iho iaia mai na hoomaopopo ana a na kupa haole, aka, malalo o na hooikaika ana o na mea kakau o keia au naauao, ua ahuwale a'e ke a, a ua loaa : aku ka nane huna e pee ana iloko o kona poli, oia hoi he kaiiaka hoouiu i na hana hoomakuahana. "Ua loaa aku na haawina kaumaha maluna o IIaAvaii mamuii o ka lilo ana o ke alakai malalo o kekahi kanaka j noonoo papa'u. Ua hiki ioa ia Hawaii ke nee aku no ka hOlomua ma na ha{na pili lealai aupuni i oi a'e mamua o ke au i hala ina i komo ole mai keia kanaka. Ua oi ae no hoi keia mamua o ka wa e noho ku-e ana na Hawaii a me na haole, i ke au o ka noho moi, a o keia no hoi kekahi o na hana ano nui loa e pono e noonooia me ke akahele.) Aole loa e hiki, ina no he lehulehu | wale na Wiiikoki, e hoano hou a'e i i ke kulana o keia paeaina o ke kai, koe i wale no ka loaa mau ana o na pilikia j no ka hooholomua ana i ka pono o na ; Hawaii me na ano kanaka e like me Wilikoki."