Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 30, 25 July 1902 — HANA HOOHAAHAA KULANA. [ARTICLE]

HANA HOOHAAHAA KULANA.

{ O ka m&m&la oleio e kau ae 1& ma«lupa, oa kauhihi iho ia maJuna o ka l&hui Haw&ii wale no aole i n& Haole, i ke kau koho baiota i hala &ku nei« & ka lahui e Ike ole neL Ke m&n&o nei no ka lahui ua m&ik&i no ola mamuli o k& hana ana i kela h&na ekaeka i h&naia ai mamuli o na ao kupono oie, a oa ai&kai kal&l&lna o kakou. I ke kao aleu nei i hala, ua ikeia aku na kanaka Hawaii o ke kuian&k&uh&le o Honolulu nei e hele haaheo ana ma na aianui me na Upine kaialaina o na aoao Uke ole. e hokke ana i kahi o kei& ame kela ni<?a i x>4ti ai. Aole o ke kane waJe oo iloko o ia haawina, aka o na wahlne k"kahi ame na kamalii a toe ui maoli no ke nana aku i ke kakau mai o na Upine. He nani okoa maoli na Hpine Home Rula ke nana aieu i ke kau | mai iiuna o na papale, pela no hoi na ' lipine Demokarata ame ko na Repu- | halika. i Ma ka nana ana a ka maka, hookahi no wai o ka like me he mea la o ka poe e leau ana i n& lipine Home ilula e hoike mai ana ia ua like ka manao oioko me na hana ame ka olelo a ka waha, me na Upine e kau haaheo la ma ka papale. A me he mea ia 0 ia ano haawina hookahi no i na aoao kalaiaina Repuba3ika ame Demokarata. Nunui no hoi na leo i ka ikuwa e hooIkaika no ka pono o ka aoao o ka liplne e kau haaheo la ma ka papale. Pau pu na Haole ame na oiwi ponoi o ka aina i ka hauoli ilako o ia mau mea a he kupono no ia hana ana pela, aka, 1 ka pau ana o ke koho baJota a ihoomaopopoia na moho l puka, alaila, ua ike koke 1a aku la he elua mahele kulana o na kanaka Hawail,—^Lkafti—-he mau HawaH puuwal oiaio; 2—he mau Hawaii nanaina hoopalaimaka o ke ano hookamaiii no laikou na puuwai i nohoia e ke ano apakee, apuka, imi looa iloko o ke ano hoopunipuni, oia hoi, ka mahele nana i hoohaahaa i ke kuiana o ke kanaka Hawaii me ka nana ole ae owai ia ia, ina he ikanaka Hawaii hana pololei oia a hoopono paha, ua helu ia na Hawaii apau he poe naau-lua, hoopalaimaka a ihoopunipuni ( MA KA LAWE ANA I NA WAIWAI' (kfpe a kipe ole ia) me ka ae pu ana' aku o ka waha e koho, no ka aoao kalalaina i noi mal ai e kokua nona. 0 neia mau haawina i hanaia e na Hawali i kela kau aku nei, o lakou no na mea i hoohaahaa loa i ke kanaka Hawaii a holhoi ia Hawaii lahui ilalo loa o ke ano haahaa ino loa. O kela ame keia kanaka i hana i kela mau hana i ke kau i hala aku nei, a. heluhelu i kela manao e kuia ana kona noonoo no keia mau manao, alaila e pomaikai ana kela kanaka ke pahu ka ma'ihehe a haalele oia ia hana hoohaahaa ia kakou no keia kau koho balota e hHei mai ana. Aole keia he koho wale. aka, he mea i hoomaopopo ia a ua akaaka hauoli ae keka»hl poe i ka punl wale ia aku. Ma keia mau mea hookahi mea m&opopo loa, na ke kanaka H&waii no i hoohaahaa iaia iho e hoike ae ana. aole hiki ke hilinai ia. KA HANA A KEKAHI POE HAWAII I ke kau i hala oia ka MIo ana i mau luna hooikaika ao&o kalaiaina, & ua hlkl no ke olelo ae o na luna hooikaika o ka aoao Home Rula i kupaa no ka aoao a i hoike i& l&kou iho iloko o ke ao aia malaila he poe puuwai oiaio lakou. Hanohano ka aina a ola ka lahui ina o lakou na alakai. E manaoia, e. hooikaika ana laikou i ka pono plli laula me ka poloiei. Ma ka aoao o ka nupepa Kuokoa ke haawi aku nel oia i ( na hoomaikai ia lakou no ia ano oiaio a hookanaka. Aka aia he mau Home Rula, o lakou paha ka hapanul o ia aoao kalalaina, he poe me na puuwai j holowai i ptha me ke ano oiaio ole, he' poe no lakou na manao e >ku ma kaj aoao Home Rula & o ka waha nae ame na hana e hooiaio hookamani ana ma ka lilo ana i mau luna ihooikaika no ! na aoao kalaiaina Repubalika ame Demokarata e hooikalka palaimaka waie al no, no kia loaa mai o ke daJa, oiaJ, he uku ia lakou a 1 fce koho ana iho ka hana, kue ka liana & ka lima i ka manao o ka noonoo—olelo ka wuha e koho ana i ka ao&o Repul»lika & i ole i ka aoao Demokarata, holo nae ka manao i ka Home Rula—kau haaheo ia n& Uplne Repubalika ame ko n& Demok&-' rata ma an papale, ia manawa hoakahi no kau la aku la na lipine eleele iloko; o ka puuwai. AIA NO HE POE OIAIO a no lakou ua ikeia iwaena o ka poe i' pili oiaio aku 1 na aoao Repubalika ame Demokarata me ka hoike ana ae ia lAkou i ka lehulehu aia io no malaila aole lakou i hilahlla i na hoohenehene no ke ake papaa pelena a ma ka panina o na hana i hanaia ua Uke no ka manao o ko lakou noonoo me na hana a ko lakou m&u lima ma kekahi olelo an& hook&hi wai o ka Uke. Ela ka olelo noeau—"U'a oi aku k& maikai o ke kuio m& (ka oiaio, a oi aku ka ino o ka imi ola iloko o ka hoopunipuni." Ina no aole kakou i kapaia mai e llke iho 1& me ke kaona o na han& apakee aole no e pakele kekaihi kanaka Ha•wnli i ka pane hoahewa a kona lunakkehala hiia no ka ino 1 hanaia, a ke hoolohe ke kanaka ia leo uwaio aloha, l>ake!e oia i ka awiH hou i& aku iloko 0 ia mau haawina epaepa i keia kau ae l>ei& no i na man&wa &pau o ke ola ana m& k& ill honoa. E hooaokanaka mai k&kou e ka lahui no keia m&u epaepa & m&i l&we i ao hewa. O ke &o m&ikai, oi& ka i aku aoie e lawelawe ia m&u hana. 1 Ke hoaiai hou aku nel no makou i ka iahul i k& me& e |>Ui ana t ko k&kou pono piti laula ma ka aoao o ke aupuni ame ka ahaolelo kuloko. He me& pono loa e kapae ole ia, mai na kihene noonoo a#» o kakou, oiai o ka manawa o ua mau me& la. eia ue a hoea mai me ka hakalla o!e ,no kona Uiki mai. a o ko kakou hoomaka-jkau mua ke kumu « holomua ai me k* akaheie nae ka hana ana. Ai& ka !ahu! Hoko o rva m&hele Uke oie eko!u, kahi hol & lakou e h&awi ai 1 i n& ikaika o l&kou ame k& n&auao !« !o*« ana, oia }»ot, ka RepubaJīka. tVmokarata ame Home Hula. Aole hoopaap&a una ro ka m&ik&i o ia mau mea. aka o k& ninaa nui. hana hou &i*a aaei kakou e !tke me ko k& wa 1 haU oia ho< ke kau o Wiilkoki ma. ka w& \ \to al ka hapauui o na Hale Ah&ole!o kuioko » eh»a m& ka aoau llow* Rusa. a | p«u ana o lcana> ono ia hana lliU! ka pomaikui p«i iauia I loaa mal a no k* pih* pono oie o Iw makemake © u& !a ua aoi hou •ku i&koo « kou anu «a l» I ke Ki&ah* IWe i la. me& I ikeia Ma ** !*&**i h&na lo aaa «**• • n &ko m&muli «' lakoo a i

ka h&na. twt ibo ua like oo ka nele. Eia na mea l m&opopo loa oU ka pau waie o ka manawa ma. ka hoopaap&a wale, a i ka hookuu aoa o na o na ha!e ua umeia mailoko &ku o ka waihona o ke aupun! kahi hol e kahe aku nei na loaa a ka lahui j ka poe waiwai a ka poe iiihune me ka nana ole ae owai la ia a lilo aku ma ko lakou la ekeeke he |98,000l Aole e ninau ana no ka uku t f ko lakou mau uku hana, q ** hua o ka hana ua kuiike ole me ka makemake oka lahuL A e like me ka oiaio o keia mau haawina peia no na mea i ikela no ka Klele Lahui o kakou. NolaUa, ma keia manawa aku kakou e hana ai o ka mua o ka noonoo »71 h f na moho kupono ame ka elele lahul no Wasinetona a o -ka iua o ke koho lokahi ana ia lakou. Elua wale no keia mau mea e hoopaa ai ma <ka papa o ka naau me ka makaukau e kapae aku 1 na keakea e alai ana i ke koho ana i na inoa maikai a aia no hoi. , O kekahi mea maopopo loa o ke koho' hou ana ia Wilikoki i elele lahui a puka oia he hoLke ana ia i ka hemahema! ma ka aoao o ka iahui oiai o kana mau ao i ao iho nei l na pule i hala iho la a holo aku Ia 'ma -na kuaaina no ia hana hookahi no, he mau ao ia na ke kanaka haahaa loa aole e pono nana ia mau ao na ke kanaka i ma- : naoia he maka no ka lehulehu a he waha olelo no hoi. Ua like oia me ka mea iloko o fcefcahi aniani, o na hana apau ana e hana ai e ike wale la ana no. a o na epaepa i hanaia e ia e hekau iho ana lakou maluna o ka lahui; a me he la ke holke mai nei ka manawa ke haulehia hou kakou iloko o na haawina o ke kau i hala e nele loa ana kakou i na pomaikai. I

E like no me kela haawi makana ia ana o na makamaka heluhelu o ka nupepa Kuokoa e ia ma ka la Kuokoa o na Amenka pela no e haa/wi makana ia aku ai ma keia mua aku iloko o ekolu a eha paha manawa o ka makahiki. Nolaila, e lawe nui iaia i loaa ia mau haawina manawalea me ka ike mau ana i na mea hou ame na hana ano hou o ke au o ka manawa e nee nei. LOAA lAIA_KA lŪBILE. Ma ke Sabati la 20 o lulai i haawi ae ai o Mr. ame Mrs. Johnson i kekahi papaaina nookipa i na hoaloha ma ko laua home ma Kalia o ka piha ana ia Mr. Johnson na makahiki he 50 a ma kekahi olelo ana hol he lubile. Iwaena 0 keia papaaina ua pahola ia mai na mea ai like ole he nui a i hana noeau ia hol e na kalkamahine oia wahl, Ua hele a luluu ke pakaukau ke nana aku elike la me keleahi kumu laau i piha pono me kona mau hua. Ua noho iho ka poe i hiki aku e hoonuu, e inu i na mea i "hoomakaukau ia a e hoo«piha ana hoi i ka lua o ka inaina. Ua ai a lawa a ua h\u hoi a kena. 1 ka pau ana o ka paina ua nee like aku k.a poe apau no loko o ka rumi hookipa a hoohala ae Ia i ka manawa no ka hoolohe ana i na leo honehone o na manu oiai lakou e uhene ana me ka lakou mau hokeo. Ua malamaia na hana me ka nani ame ka maikai, a oia hoi ka ka mea kakau e kanaenae ae nei e hoomau ia aku ke ola loihl o Mr. Johnson a loaa hou aku iaia 'he mau makahiki he nui. a lehulehu, a e kau pu iho hoi na hoopomaikai ana a ka Haku maluna ona, kana wahine ame ka laua mau pua, a e hooholomua ia hoi me kona ohana ma na hana apau.