Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 27, 4 July 1902 — R. W. WILIKOKI NUI LAUNA OLE KONA HOOIKAIKA I KA BILA KAA HAPAUMI A PAIN; A HAALELE WALE I NA KOI POHO PAUAHI. Kana Leta ponoi i ka Nupepa Kuokoa Home Rula. Na mea i puka ma na Nupepa e ae. KE KAU NEI KA WELI IA WILIKOKI NO KONA KULANA HOLO BALOTA I NOVEMABA AE NEI. Aohe wahi pono i loaa i ka Lahui. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

R. W. WILIKOKI

NUI LAUNA OLE KONA HOOIKAIKA I KA BILA KAA HAPAUMI A PAIN; A HAALELE WALE I NA KOI POHO PAUAHI.

Kana Leta ponoi i ka Nupepa Kuokoa Home Rula. Na mea i puka ma na Nupepa e ae.

KE KAU NEI KA WELI IA WILIKOKI NO KONA KULANA HOLO BALOTA I NOVEMABA AE NEI.

Aohe wahi pono i loaa i ka Lahui.

Mai ka nupepa "Kuokoa Hoino Kula" inai o luno 7, lOOi': NA LONO MAI \VASINKTONA, I>. <\. "MAI. l T a loaa mai ka inakou leta niai ka Ek*k* ame kana Kakauoielo mai. e hai īuai ana i* hoopaiK'e nua k;i AUnolelo o Auu'iiUa mn ka la o keia mahina, a o lmli lioi mai ana ka Ek'le K. \>\ Wilikoki aino kana Kakauoh'lo ko ole na kuia, niahope iho o ka liookuu ana o ka Ahaok'lo, a e liiki inai ana ma ka la -7 o koia mahina no ilawaii iu'i. l : a iko pu iho makou ua kakauiuoa ka rm'si(h'iia Kusovola ika Hila Sciii*toa aka Ek'k', oia hoi, Eliina SenHoa Ilome Kula a Ekolu Senetoa K('i>uhalika. O ka makou hoi e ninau a'i' noi, heaha hi ka hoi ka inea i hooholo ole ia mai nei o ka Dole ma ame ka na poe e ae o ka miki ana aku nei i \Vasinetona e koi aku ai i Eha Senetoa Ilome Kula a i Eha Si'netoa Kepuhalika. O ka niakon olelo aku ua hilinaiia ka Elele, a o lakou ma aole. O ka bila koi polio pauahi huhonika, ua hoopaneeia a keia kuu ;iV e lvok>po\\t) a\. l'a ae 110 ke Kuhina Waiwai e kokua i keia koi, aka, o ka Ahaok'lo ka ae ole, 110 ka mea, ua maua'e kekahi koi maluna o kekahi koi. l'a hooikaika 110 au e hoololi mai ka ekolu milioua a i ka elua miliona, i mea e hookoia ai ka makemake o ka poe i hoopoino ia e ka Papa make o Ilawaii, aka, aole e holo ana, a keia kau a'e. Ke lalau wale mai nei no o J. O. Kratt ka Elele a na Mikanele. Ke hoomau nei no an i ke noi ilala ana no ka 'pono o Hawaii, ke pau keia a holo, o ko'u hoi kt»ke aku no ia no Hawaii. E kali mai oukou a lioi aku au, alaila hana likt* kakou. Ke kuhihewa mai nei ka poe nooiioo papau o Hawaii i ka hana o ka lehulehii a u e hana nei, he like ia me ka miki ana'ku i ka poi, a nahu ii e i k»i amaaiua a nau iho, a īuoni īnai, ka hikiwawe o na liana ko'iko'i e liana ia nei o *na kau-kana-wai o keia Aupuni, e manao iho ai ka poe kue a hoino i ka lahui, uo'u ke kuuiu o ka holo ole ana o kekahi inau bila 110 kuu alui ana. lie keu maoli n 0 ka liilii auie ka papau o na noonoo o keia poe, ua nianao paha lakou e hana pupuahnlu wale ia n ;l }, ;( na oka lehulehu me ke kapulu wale ia ma I°ko ona Hale Ahaolelo o Amerika nei. Aole, he w ae akahele me ka noonoo malie koonei poe a ka mea pono, alaila hooholo. No ka mea, he nui n a V,ila a na hoa o ka Ahaolelo i aiieane aku i ka L'O.UOO bila kanawai o ka Hale o na Lunamakaainana. aneane nohoi pela ko ka llale o na Senate: a ua ake kela auie keia e holo kaua bila a u\;u\ bi\ a e a'e paha: ke holo hookahi wahi bila a kekahi hoa, e kaui iki ana kana wahi aka; ina ia he bila kanawai, a i ole he noi dala paha. l'ela iho la i holo ole ai kekalii niau bila o Hawaii. Ina no Elele Kepubalika a I)emokarata paha, pau pu iu> laua a Lanai a Kaululaau, a koe wale aku 110 k a Elele ilala nui, ua ike uo kakou ia inea; aka, e aho no nae au, ka Elele a kii poe ilihune o Hawaii :iloha, ua ae ia inai kekahi mau noi a'u, a ua koe aku kekahi. niainua o ka hoi nele ana o kahi mau hoa e ae o ka Ahaolelo. Nolaila, ke kau leo aku nei au i o'u mau ho a makaainana. mai puni i na puhi uiakani a ua wahi nupepa hoopilimeaai mahope o ka poe kok»h e ame ko lakou inau alakai poo hakahaka. Aloha i ka Lakui aine na Eleiuakule, ko'u aloha uui. 11. W. WILCOX. Mai ka Nupepa "Aloha Aina" mai o luue -1, 1«J02: E OLE O rKATT, KA ELELE A KA lU*l KALEPA 1 ĪHKU'NA AKl* NEI, LOAA MAI LA KE I)ALA O KE KOl I'OHO I'AI'AHL O keia haole ae la o J. O. l*ratt. oia kekahi lioa 0 ke Koinisina I'oho Ahi i hoouna ia aku uei i

Klole t? ka Hui Knlepa o kii j)oe wtiiwui o Honolulu uoi o holo kiuo uku a wailio 1 kd lukou noi i k«i Aliaololo o poiio e uaua ia uiai keia pilikia uui oua poe i lioopoiuo ia ua waiwai, a pela hoi uie lakou, ua poe kalepa 110 lakou kekahi mau waiwai i konio pu iloko o ia poiuo liookahi. Na J. O. l'mW'i hooikaika mai la kela bila poho ahi o §1,000,000 i ae ia niai la e ka Aliaolelo Amerika; aole uu ka Elele aka Laliui, a o kaua no e hooikaika mai la o ka bila kaa hapaumi. Alaiki, ua ola ka lahui ia rratt, e niahalo ia aku oia. Mai ka Nupepa "Aloha Aiua" niai o liuie -1, 100-, aiue ka "Lahui Ilawaii o luue 20, ll)0J: UOLOI'ONO KA KLKLE I'KATT HL'AKAI. Ma ka leta a R. W. Wilikoki i hoolaha ia ma kahi uupepa Kuokoa Ilonu» Kula o lum» 7, IKOl!, ua kakau uiai o K. W. Wilikoki peuei: "O ka Kila Koi l'oho l'auahi Kuhouika ua lioopauee ia a keia kau ae e holopouo ai." "lve lalau wale mai nei no o J. (.5. l'ratt, ka eleie a na mikauele. v Ma keia īuau olelo a Wilikoki i hoikeia īnaluna ae, ua akaka loa ua ike o Wilikoki aohe e loaa ana kela dala polio pauahi iaia, a e hoino ana hoi ia Elele J. O. l'ratt i hoouna ia e na poe kalepa. Ma ka mokuahi »Siera i ku mai ai i ka l'oakolu ilio nei, i loaa īuai ai na louo no na hana a ka Elele rratt i lioouna ia e na poe kalepa a poe "uiikanele" wahi a Wilikoki. Ua hooholo ke Ivomite o ka Aha Benate e hookoiuoia iloko o ka Kila llaawiua i J1,000,000 uo ke kokua i ka uku ana i na l'oho l'auahi a e haawi ana hoi i ka inann ia Kiaaiua l)ole aine ke Kakauoielo o ke Keena Waiwai o ke Aupuni e hoopuka i mau lioua Aupuni uo $300,000 i inea e uku ia ai na koi a pau. Ma ka la 11 o lune nei, ua waiho ae o «eiialoa Foraker o Ohio i hoike iloko o ke Senate e like me ia i hoike ia maluna ae. Ma keia umu mea e ike ia ai he makehewa loa i ko Ilawaii nei ka hoouna ana ia Wilikoki i Elele lie luea akaka loa, ina aole i hoouna ia aku nei o l'ratt e na poe kalepa, ina no paha aole e loaa ke oala no na poho pauahi. Ke mauaoio nei makou, e lioao ana ka nupepa Kuokoa lloine Kula e hunahuna i keia nuhou, a e kauhihi mai ana no paha auanei ua \\ ilikoki 110 ī nana aku la a loaa. Aole auei i hiki inai ka nianawa a ka lahui e ike iho ai ke hoao nei ka nupepa Kuokoa Ilome Kula e hoopunipuni mau aku i ka Jahui i na wa apau? Ke nuuiaoio uei makou e hiki mai aua no ka wa a ka lahui e ike ai ke hoopunipuni mau ia aku nei lakou i na wa a pau. Aka, aole loa e hiki i kekahi nupepa ke hoopunipuni i ka lahui i na wa a pau. Eia aku o Wilikoki a liiki mai me ka ueo, aohe wahi pala i loaa uo Ilawaii nei, a e like me ka loihi o kona noho ana i Elele no llawaii nei ma ka Ahaolelo >ui, pela ana no ka uhai o ke pakalaki īa llawaii uei.

lle mea pouo i ka lehuleliu ke liooinauiio, o ke kulami Elele mai Ilawaii aku nei i ka Aliaolelo Nui ma \Yasinetoiia, lie kuiana hauuhano ia; a o kana liana lioi o ka liana i na liana a pau no ka po maikai o na mea a pau iloko o ka aina. Ke lioike mai nei ka WilikoUi ieta maluna'e i kona aoao ponoi, lie kanaka lili maoli 110 o "i» 1 * koki i na Alikaneie, a ke lioao nei hoi oia i na wa a pau e hoinoino aku ia poe i mea e loau ai iaia na malialoia e ka Lahu. ilawaii. Ua ike a ua inaopopo no ia Wilikoki na na poe kalepa i hoouna aku nei ia Mr. J. G. l'rutt i Kiele e kokua i na hana a pau i mea e loaa ai ke ilaia a na poe pauahi; aka, ke olelo mai nei kela na ua Mikanele ka ia hana. Aoie e hiki ia W ilikoki ke olelo mai, iie Uui Mikaneie o 11. liaekfeid & Co. f LimiteU, Allen & Kobiuson, Limiteil, T. JLI. Davies & <Jo., Limiteil, F. A. Schaefer & Co., \\hitney Marsh, Limite«.l, a he nui wale aku o ka llui o i»a poe kaiepa. K hooinanaoia, ua hoouua mai o I\. \V. \\ iiikoki i kaua leta i hooialiaia ma ke "Kuokoa Honie Kuia," iioko o ka malaina o Mei, e hoike ana, aole e ioaa ana ke ilaia no na poho pauahi i keia kau; a ia wa, aoie i waiho ia ka hoike a ke Komiie o ku Aha Seuate; nolaila, ua akaka loa koua hoopau waie i ka haua uo ka pouo o ka iehulehu maiuua o ka manawa kupouo; a eia uae ka uiea apiki loa i ua Wilikoki nei: I ka pule mua o lune nei, aia 110 oia ame Loio Caypless e hooikaika pauaho ole aua *• hooholoia ke kauawai e haawi aua ia W. H. l'ain ame kona poe o ke Kaa Hapaumi i ka inaua e hoohaua ika uwiia ma ka iakou hiiua ma llonolulu nei. J5 hoomauao pu ia, ua wawaia a ua hoomaopopo pu ia, ua uku ae o W. H. Paiu i kekahi mau bila aie a Wilikoki mauiua aku nei. K hoomauao pu ia, o keia liila Kauawai Kaa Hapaumi no ka mea i holo ae ua īuaea i ke kau Ahaolelo i hala aku nei uo ke kipe ia o na Hoa llome Kula o ka Aliaolelo. He Eleie auei o Wilikoki i kohoia no ka pouo o ke Kaa Hapauiui? a i ole, he Klele anei oia 110 ka pouo o kekahi poe kakaikahi waie no? E na opio Hawaii iioko o ka Aoao Hoiue Kula, e ku aua auei oukou e kokua i ka Elele oia auo? . . Aia maluna o ua Hawaii opio a pau iioko o Hawaii uei ke kaumaha o ke alakai aua ī na Hawan ma keala oka holomua oka aiua. E hooiuauao eaa Hawaii haua lima i keia: Aia uo a holomua ua haua hou iloko oka aiua, loaa mii ia oukou ua hana e oia ai ko oukou mau ohaua. 1 uiea e loaa ai na kulana holomua, he mea pouo e kohoia i Eiele, aole e liooikaika uui ana uo ua Bila Kauawai uo ka pouo o kekahi poe kakaikahi. aka. e hooikaika ana i na Bila Kanawai uo ka pono iaula o ka iehu lehu. l'a kaupaouaia o K. W. Wilikoki ma ke ana kaupaona. a ua ike ia kona mama aua.