Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 18, 2 Mei 1902 — Paa na Kaa Uwila o Kapalakiko i ka Poe Hana. Ua hiki ole i na Ona Kaa ke Hooholo i ke Kaa me ka Ae ole o na mea Ohi Dala ame na Wiliki e Paa nei ia Lakou. [ARTICLE]
Paa na Kaa Uwila o Kapalakiko i ka Poe Hana.
Ua hiki ole i na Ona Kaa ke Hooholo i ke Kaa me ka Ae ole o na mea Ohi Dala ame na Wiliki e Paa nei ia Lakou.
0 kekahi o na mea hou ano nui loa i ioaa mai nei ia makou mai na nupepa Kaieponi mai oia ka nuhou e hoike mai aua ua paa ia na kaa ulia o Kapalakiko e ka poe ohi dala ame na Wiliki 0 keia mau kaa m&mull o ka &e ole 0 t»a ona e hooko i ka l&kou noL 1 kek&hi man&wa i haia aku nel u& noi aku la keia poe ohi kala ams m Wiiiki o keia mau kaa e hoopii ia ae ko iakou uku mai ka 22 keneka o ka hora a i ka 25 keneka o k& hora. aU hoike nu aku Ia lakou i ko iakou poe ku hana ua akoakoa iho 1& I&kou & hoohoio e hoomaka i ka l&kou h&na no haku h&na. ina aole e hooko ia ana ka lakou e noi nei e waiho aty& iakou 1 ka hana a e paa ia ana e lakou keia poe kaa. Ua haawi pu aku l&kou i inanaw& kupono na ko lakou poe H&ku hana e noonoo ai i keia mau noi a lakou mamua o ko lakou waiho ana. Ua kali aku iakou me ka hoom&nawanul a hlki i ke ahiahl Poaono aole i hooko ia ko l&kou makem&ke. ame ka hoike mua ole aku i ko lakou mau H&* ko iakou pono i ke kakahlaka Lapule, Aperiia 20. Me ka maopopo ole i na Haku hana ame ka lehulehu, ua waiho iho la keia poe i ka lakou hana a kali aku ia o ka hooko ia mai o ko l&kou n.akemake. 1 ke &1& ana mai o na t&usani Kanaka o Kapalakiko aia hoi aohe hookahi k&& uila e holo ana, aohe n& ohi likiki &me na willki o keia m&a kaa, U& maopopo koke ae la i ka lehulehu ke kumu o keia pilikl& no ka mea ua lohe l& ae mamua o kei& m&n&wa e w&iho ana keia poe i ka i&kou h&n& mamuli o k& ioaa oie o ka lakou mea I makem&ke &L 1 ke ala an& mai o na H*ku h&n& i ke k&kahiak& & ike &oie i hoohan& ia kei* poe ka& u& maopopo koke ae t& ia iakou ke kumu o ka pilikia, ame ko lak*»u manao pa& e hoohoka i kei& poe i waiho mai i ka han& no k& hooko o!e is o ko iakou makem&ke ua hoomaka aku ia lakou e huii i poe kan&ka na lakou e ht»v>hoio keia poe kaa. &k& aole i loaa ia lakou no ka mea ua pau ka hiipanui o kanaka 1 ka mak&'u i keia } ,>e \ waiho i ka hana. O kou &e &na c» iawelawe l k& h&na & keia po* i waiho ai oia no kou piiikLa a ina oe e )o&& ana i keia poe e pepehi i& &n& oe vi j«au kou oia. Oiai aole he hiki ! kela
poe i waiho t ka lakou hana ke paa i! na kaa lawe leka o Amerika, ua ae ia keia poe kaa e holo, a ua ae ia kekahl; poe e lawelawe i ka hana nialuna 0] keia poe kaa me ka hoopilikia ole ia. O na k&a ohua, o iakou wale no kai paa ia. Ua holo koke aku la keia .poe on& a hui me ko iakou poe loio a ma ke noi a na loio ua hooholo ia he hookahi kaa mawaho ae o na kaaleka I hikl ai i keia hui ke paa i ko lakou kuleana i keia poe alanui ma keia mua aku e iike me ka aelike i hana ia. Ina aole keia poe e hooholo ana i kekaKi i o ko lakou kaa ma kekahi o keia mau alanui ua hiki loa i kekahi hui okoa aku ke noi no keia kuieana a e loaa j ana hoi ia lakou. O keia kekahl me&! aka loa. aoie i maopopo i ka hapanui 0 ka poe i waiho ! ka lakou hana keia mea, a i ko lakou ike ana i kekahi kaa ohua e hoio ana mawaho ae o ke kaa lawe leka ua nui loa ko iakou huhu a hoom&ka mai kekahi o lakou e aio» alu i keia poe kaa me ka m&kemake e hookuke i n& wiiiki e hoohoio ana ame na ohi iikikL l!ai loaa kekahi piiikla nu ina aoie i hiki koke mai kekahi o ko lakou poe ai&kai i maopopo i keia mea a i hoike mua ia aku hol «• hooholo ia ana he hookahi kaa aole no ka loaa ana o na kaia mai ka lehulehu mal aka no ka m&lama wale an& no i ka pono o keia hui ma keia poe ala- I nui i uio ia lakou. Ua paa kekahi oj keia poe kaa a ua aneane e hookuke ia k& wiiiki air.e ka ohl ILkiki i k& ma-1 nawa i hiki mai ai na alakai & hoikeike! mai la i ko iakou mau boa aole e hana pela aka e hookuu aku i keia kaa hookahl no ka pom&ikai o ke aianui 9 i hiki hoi ke io&a ia mau aianui ia lakou 1 ka manawa e hooko ia mai ai ko iakou mau makem&ke a hoi hou aku hoi ** i ka hana ma keia mau aianuL I ka ike ana 1» ka iehuieho ao!e e, hiki ana ia iakou k« kau ma nm kaaj uila no ka mea aoie he hookahi kaa i| ko*. a aoie hoi o lakou makem&ke e kau ma keia k&a hookahi e hoohoio i& a|ia ma keia sone keia aleuiuf o iilo lafcou i p»>e eneml »0 keia pi>e I waiho i ka hana ua hoomaka koke lakou e huii
1 mau ala e ae e hikl ai ke hele mai kekahi wahi a I kekahi. He la laki loa keia no na kaapio ma Kapaiakiko, ua nui na ohua i kau aku ma ko lakou mau kaa a nui hol na kenikeni i loaa ia lakou. O ka poe i loaa na kaa ukana mama, ua hana koke la i mau noho iiuna o lakou a hoolilo ia i kaa lawe ohua, a ua loaa na kenikeni he lehulehu a kekahi o keia poe kaa I hana ia peia.
Na lio o kela ame keia ano e lo&a aku ana ua kaa ia a aia ka pooo o ka hiki aku 1 ka wahl I mkemake ia. Na kaa hehl wawae like ole e loaa aku ann. pini na kaa maikai a na kaa kahiko ! kau ole ia no kekahl manawa ua kau ia aku la a ala ka pono o ka h?ki aku i ka wahi i makemake aL Aole i maopopo | ko Kapalakiko poe ka nui o ka pilikia mamuil o ka paa ana o keia poe kaa a WU waie no i ko !akou ike ana ua nele iakou l ke kaa a akahi no lakou a ike i ka nui maoli 0 ka pllikla ame ka hele wawae j, 0 » 1 kekahi mau wahi loihi i makemake ia. Ua Hke 'paha me Honoiulu nei ina e pau mai ana ka holo ana o na kaa uila ame na kaa hapaumi i ka manawa hookahi. e hele wawae ana kakou mai kekahi kihi a t kekahi kihi o ka aina. t mea e maopopo ai o ka nul maoii o ka poe I waiho I ka lakou hana a i hana hoi ma keia mau wahi mamua 0 ka hiki ana mai o keia waiho ua hoike ia mai ma na nupepa Kale> poni he 3,500 ko lakou nal. a i keia manawa he ekoiu haneri wale no poe I i na ona hui kaa uila, ao ka hoohoio ana \ na wahi kaa kakaikahi a iakou e hoohoio nel I kela manawa. O ka Mayor (Meo) o Kapalakiko I keia manawa he kanaka oU I kaho la kona wahi «■ na kanaka hana, « u makaukau hol oia e kokua I n& kanaka hana I kela ame keia manawa, a ®i* ka mana hoohana o na »»»• kai malalo o kana kauoha ua lanakila loa ka hana a keia poe. O ka mea wale no nae » ma&ao nul i* nei ola ka hoohaonaele ole o keia poe i waho | ka iako» hana, B* hookahi waie no mai kab«i ia ai na makai # hooia lakou a ia manawa e hakaka ana so iakmi mawaena Iho o lakoa.! ! ka ioaa ana akn o ka leka a keia 1 po* i ka Mar»r * nol aku ana iaia e j h»rS<t v tnai e haiote)o fmua o iakou t?a mal la oia a holke mai la ia 1 lAkuu aol* loa i hikl iaia k* hooko mai 1 k» lakou makemake no ka m«a oa, haawl moa ola t kona ae no kekahi
hana okoa. aka ua mak«make ola la lakou e hana i &a hana rre ka maluhia ! k»aa ai ke kakua ana mal ka I«hu< iehu mal, a iea iakou e hoohaunaele ana e kilo ana iakou i poe eoemi no ka lehulehu e hiki ole ana hoi ka hana nui a iakou e makemake nei e hana. Ua noi pa aku la oia ia lakou e walho loa, I ka waiona o keia ame keia ano. no ka mea. w&hi ana. aole he maikai e komo kekahi kuiu waiona i na manawa o keia ano. be mea wale no ia e hooulu mai ana \ k% haunaele. Mamuil o ka Ike o ka poe ona hui kaa uila i ko lakou pilikia ua noi aku la lakou i ke poo o na makai e ae ia mai kekahi mau makai e kau maiuna o ka iakou mau kaa i ka manawa e hooholo ia al i hikl ai ke hooholo ia me ka hoopilikia ole ia mai. aka ua pane la mai ia aoie ia o ka hana a ka oih&na makai o ke kokua ana i kekahi hui ma ka iakou hana aka o ka malama ana i ka maiuhia o ka aina. Ua kauoha mai la oia e hoohoio ia no keia poe kaa a ina e ulu ae kekahi piiikia oia kona manawa e kauoha ai i ka oihana makai e iele mai e kokua aka aoie mamua aku o ia nawa. I ka ike ana o na ohi likiki ame na wiliki o kekahi pt>e kaa i ona ia e ke-i kahi hui okoa aku ma Kapalakiko i ka waiho o poe t ka hana, ua waiho aku ia lakou i ka lakou hana. aoie no kekahi ku-e mawaena o lakou me ko iakou mau Haku Hana aka mamuli 0 ko iakou maka'u o hoopoino ia aku ko lakou ola e keia poe i walho mua 1 ka lakou ha mamuii o ko lakou waiho iike ole i ka hana. Ua holke aku lakou i ko lakou poe haka hana aoie lakou i waiho i ka hana mamuli o kekahi manao ino aka ua waiho iakou i ka hana mamuli o ko lakou minamina i ko lakou oia iho. O kekahi keia o na piliikia nui i ike ia ma ke Kulanakauhale nui o Kapaiakiko, a ma ka nana aku e laaakila ana na limahana.