Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 17, 25 ʻApelila 1902 — NO KA OIHANA HANAI PUAA [ARTICLE]

NO KA OIHANA HANAI PUAA

! Mr. Lunahooponopono. Aloha oe: E oluolu oe e ae mai Ja'u e hoike aku i kekahi mau manao mAluna o kekahi o na ninau ano nui o keia mau la e nee nei, oia hol ka "Hana Hanai Puaa." I ko kaua wa e hele ana i ke kula, ua a'o ia kaua maloko o ka buke kalaiaina i ke kanawai o "Hoolako ame Makemakeia Mai." (Law of Supply and Demand.) Wahi aua kanawai 'la, "Ina e nui ka makemakeia mai o kekahi mea a mau mea paha, a ua uuku ka ■mea i hoolako ia, alaiia pii ke kumukuai. a ina ua uuku ka makemakeia mai a ua nui mea i hoolako ia, alaila ua emi ke kumukuai." I ko'u heluhplu ana i kekahi mau manuo i hoakaka ia no keia "Hana Hanai Puaa" ua hahai ia ke ano o ka "hoolako" ana i mea e nui ai na puaa, aka, aoie i hoike ia mai kahi e liio ai a loaa mai ka pono i ka mea hanai puaa. t. He hana kupono anei keia na na kanaka o na Kona ame Kau a o kekahi mau wahi e ae paha? 2. Ua nui anei ka "makemakeia" mai i na puaa maloko o keia mau apana i mea e loaa ai ka pomaikai i ka mea hanai puaa ina e hooiiio aku i kana nuiu puaa iloko o keia mau apana? 3. K oi mau ae ana anel ka nui oka "niakemakeia" inai mamua o ka mea i | "hoolako" ia? I 4. Ina e iawa ka "makemakeia" mai :o na puaa iloko o keia mau apana, a o kahi paha i lawelawe ia ai o ka hana, he hana pomaikai anei ka hoouna ana i na puaa i kekahi wahi okoa aku, a i : kahi hoi i makemake nui ia? j O kela kekahi ona ninau ano nuf i uiu mai iioko o'u i ko'u heluhelu ana no na mea e pili ana i ka "Hana Hanai Puaa," a ua manao wau ina e noonoo pono ia keia mau ninau. e lilo ana no $a l mea e akahele ai kakou mamua o ko kakou hapai ana ia hana. No ka .ninau mua, ke manao nei au he hana pomaikai keia no na kanaka kakaikahi loa ma na Ivona ame Kau, a no na kanaka i loaa he Wahi waihona, No ka mea, ina e nui ana -ka poe e lawelawe ana i keia hana ma keia mau apana, alaila e nui ana ka mea i hoo- ' lakoia mamua « ka mea i makemakeia nolaila, aole loaa ka pomaikai ma-

huahua ma ia hana ana. Ina hoi e komo ka poe iiihune ma keia hana a he poe paha aoie he wahi waihona, alaiia, ua hiki iukou ke hoonee (eorner) ia a pili 1 ka paia e ka poe i loaa he waM waihona a i komo hoi ilako o keia hana, mamuli o ko lakou makemake e ioaa ia lakou ke kumukual no ka lakou mau puua. 2. Ma na Kona he nui ka makemake ia o ka puaa. a ia manawa hookahi no ua nui ka mea i hoolako ia. a o ka hopena ua oiuolu loa ke kumukuai o ka puaa, a ma kekahi mau wahi no o na Kona ua kuai hoopoho ioa ia no ka puaa. t7a kuai au i kekahi puaa nona na paona he 30 paha no |1.50, u« like ia me eJima keneka o ka paona. Ma Kau hoi, he pii ke kumukuai o ka puua. a o kumu ua nui ka muke~ make ia mai aole no nae i nui ka mea i "hoolako" ia, a hui pu iho nohoi me ka nui o ka iilo no ka ai a ka puaa. Aole i hiki ke hooiawaia ka makemake ma ia apana. Ma Kau aole nui loa 6 na hua al e iike me na Kona, i mea e hanai ui t na puaa, a aole nohoi he | akea o kahi o na kanaka e hanal pnna lal e like me k<> na Kona, noiaila, he [ nui ka manawa e lmt ai i ka ai na ka [puaa ame ke kual pu aku i k« kulina i««« ka mikilina tmīddHngs) na ka [ puaa. nolaila, e pii mau ana nu ke ku- | mukuai o ka puaa nia Kau. I 5. Ma ka nana aku ! ke au o ka manawa 0 nee nei. e mau ana no ka nui |«» ka "makemakeia" mai o ka puaa ma! ke&a mau aj«na, nolaila fee pomaikai no ke i*aa «na i ka poe kakaikahi e laweiawe ana i keia hana. «. Ina ua Ike U» ka l«wa o ka **ma» kemakeia'* mai m* keia mau apana. j alaila ina « na mea i <»i «ku mamua o | tta mea i hm>lako ia. pono no ke hdi>una ia i kahi e loaa ai he kumukuai e pomaika) al. I l Hwa e moakaka al ka manao, « olelo ae au: ina paha no Kainaiiu kekahl kanaka hanai puaa. a ua ioaa iaia he «ono keneka īw ka t>aon& o kana puaa ma ia wahl a he umi keneka hoi ma Honoluhi a»>)e ia he haaa pomaikai na ke kanaka o Kainallu ka hoouna ana 1 kana puaa \ no ka m*a» o ka *ha keneka ol aē o ka paona hookahl ua i\o ia I ka uku-moku, ka lilo lawe ana mal * hoea i k& an» ka luhi ola Law* an* mai, K ana paha he wahl pomaikai i k* kanaka a iaa abi ke haoun* i kana puaa « «ke m* na mea i hoike ia a* la maluna. a iw ta ko uka o

Papa ma Kon& Hema ame Hoopaloew 0 Waiohlnu. Hoauapo, Kapapala ame Panaluu. O ka nul o ka pomaikal ola no ke "kowa" mawaena o ka UIo i hoolilo ia no kekahi mea ame ka loaa i' loaa mai no ia mea. a ina ia be mea « nui al ke "kowa'* mamuli o ka hoounai ana i kekahi wahi okoa, hoouna ia. o| ka makeke nui wale no o ka puaa i keia manawa oia no o Honolulu, a ua manao . wau he mea kupono no na kanaka hanai puaa ma keia mau apana ke hoo-! una i ka mea i "oi" aku mamua o ka ( mea a lakou i manao ai ua lawa no ka lakou makeke. He manaolana ko'u o'. ka mea i ike ia ka oiaio no kefa mau apana he olaio no la no na wahi e ae; a puni ka Teritori. ■ j Ina o na mea i hoike ia maluna he[ mau ia e hooulu ai i ka noonoo ana oke kanaka i makemake e lawelawe i ke- ] Ja hana, alaila ua iilo keia mau manao, 1 mau mea waiwai. t Ua lawa, I "PUAKAILIMA."