Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 15, 11 April 1902 — KE KANAWAI O. [ARTICLE]
KE KANAWAI O.
Olai he nui na mea e olelo ia nel e na Home Rula no ka hoopau ana i ke Kanawai- O, he inea maikai paha ia makou e hoike aku i ka lehulehu i k6kahi mau kumu maikai a makou i manao ai no ka hoomau ana aku no i keia kanawai O. Heaha la ke kumu 0 O ia nei na kanaka? No ka hoopakele ana ia lakou mai'ka ma'i hepeia ((small pox) mai. Ina e nana ana kela ame keia ma kona.wahi i O ia ai e ike ana oia i ka pukapuka o ka iii oia wahi. ua like loa hoi me ka pukapuka o ka helehelena o ka mea i loaa Ika ma'i hepera. l'a maopopo nohoi ia kakou o ke kanaka a wahine paha i loaa i ka ma'i hepera mamua a ola ua oi ae - kona palekana mai keia ma'i mai mamua o ke kanaka a wahine paha i loaa mua ole i keia haawina ua manao nohoi kekahi poe kauka aole he leaa hou o ka poe i loa» mua i keia ma'l i keia haawina. O ke O ana ia o kekahi kanaka oia no ka haawi ana iaia i ka ma'i hepera i hoonawaiiwali ia. Loaa oia l kela haawina a i kona o!a ana ua palekana oia mai keia haawina mai. I kekahi manawa aole i loa'a ka ikaika kupono o ka laau i haawi ia ai iaia no ka haawi ana iaia i keia ina'i hepela, a nolaiia ua O hou ia oia a hiki i kona loaa ana. Oia wale iho la no ka manao oia mea he O, Ua maopopo ir. kakou ka poino i ill iho maluna o ke ie lahui i ka manawa i hiki mai ai ka ma'i hepela i Hawail nei mamua o ke O ia ana o na kanaka, ame ka pau o ka weli ia oia ma'i weliwell i keia manawa i O ia iho nei ka lahui holw»! koa. aku o keia, he mau ma-| nao koho wale no. !
Ke olelo mai nei kekahi poe. i loaa keia lahui i Ka ma'i hookaawale ohana mamuli o ke 0., a oia hoi ke kumu i nui al o Ua poe i loaa i keia haawina He mau manao koho wale no keia, a aohe he olaio iloko oia mau koho ana.
I. lna okaO ia ana o kekahi ka-j naka oia kona kumu e loaa ai i ka ma'i, hookaawale ohana, heaha la ke kumu* i pau loa ole ni. o keia iahui i Molokai' no ka ma'l 'hookaawale ohana, no ka! mea, ua O ia kakou apau loa? 2. Inai i loaa ka poe i lawe ia aku i Molokai no • keia ma'i mal ke O ia mai, heaha ia j ke kumu 1 loaa ole ai o keia haawina hookahi i ka poe i O like ia me lakoui mailoko mai o ke poho hookahi? 3.1 Aoie 1 ike ia la niea he O ma Kina, eia! nae o Kina kekahi aupuni i loaa i keia. haawina, a ua olelo ia mai laila mai ī loaa ai keia haawina weliweli ia kakou, a ke kapa ia nei nohoi keia ma'l a hlki i keia manawa he ma'i Pake. He. mau tausani Kepani i loaa i keia haa-' wlna eia nae aole lakou i O ia i ka 4 hoomaka ana mai o keia ma'i e Inha ma ko lakou aina. He mau tauisani AmeHka i loaa i keia haawina, a ina mai ke O mai e ioaa al a e laha ai keia ma'i heaha ia ke kumu e hoomau nei o Amerlka i ke O ana l kona poe ka- ; naka. 4. Fa hiki anei Ika poe e olelo nel o ke kanawai O kekahl o na kanawal e hoolaha nel i ka ma'i hookaawaie ohana, ke hoike mai ! kekahi kauka \ a mau kauka paha « kakoo ana i ka la-1 kou mau olelo. Va hiki anei la lak«u| ke hoike moakaka ae i ka inoa o ke> kahl |H*>e I maopopo ioa ua loaa keia ha&wina ia lakou mai ke <> mal ame ka fttoa o k% kauka a mau k&uka paha l nanm oia 1 O? He mau kumu moaka-; ka 'koa ae no kekahK aka ua lawa ibo; ia kela no ka hoike ana aku i ka iehuie hu Ika waiwai ole ona oieU*« hoikeia nM.
Ile mikH makoo i ka pono o ka )«- huK a. lna inakou \ ik* he Ino k« ka> nawai o. a oia hoi ke kumu e Icmml nel Ke)a Ki.bul I ka m&'l hookaaw&t<» ohan» n«l t>a kw* lkaik% makoa i kela ktumtraf. aka aole mnkon e koho *sle ana, a h«M> * hoopunipunl a e hoonalnal ak« I ka lahu! me ka miaopoi»» ole •> Ita oiaio o ka makou mau mea * ol»!o āiwi. t*a law# ** na Home Kula * k*ia I kumu * h«!l aku ai o ka lahui niahoP* o lakou a koho ia lakou, aol? no ka holke ana mal i ka m«i olaio. loa h«» manao i%> ko lakou ? hoopau l k#ia heaha la ke kumu o ka hiki oi* ana la lakau k* hoo(kau i k*ia kanawal. I k# kau ahaol«io i hala. n*> ka R}*a ia lakou ka hapanui o na ha!# *lua„ a h« uuku wale no i na R«*~ pup*Hk*? Ina o ka i OWO mai ai. a kauoha mai ana e nana {*>&$ ioa ia na laaa * O ia n*l aa kHkl a kakou. • huU pono la ko iakou wahl *
la&A mai ai, me nel ua k&koo iKaika makou, aka a ka hoa > ana e hoopaa loa ia ke O ana o iea lahui Hawaii h* hana ■hupo !oa, a he fcar»a h<>i e hoopiiikia ana i ka lehuiehn i ka inaiuaa e ike ia ai o ka ma'i hepera ma Hawaii neL