Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 16, 18 October 1901 — E KANU KALO KE AUPUNI. [ARTICLE]

E KANU KALO KE AUPUNI.

O kekahi o na nlnau nui loa i kela ame koia makahlki e noonoo mau ia nel e ka Papa Ola oia no ka loaa ana 0 ka wahi nana e hoolawa na ma'i e noho nei ma ke kahua ma'l ma Molokai i ke paiai e iawa kupono ai. Ke hilinai akn nei ke* aupuni na kekan 4 mau kanaka mahiai mawaho nei e hoolako aku i keia mau ma'i me na paiaLi, aka aole i hikl iki ia lakou ke hoolawa elike me ka mea i makemake ia e lawa kupono ai na ma'i. I keia mau la ke hanai ia nel kela mau kanaka iloko o ka ehaeha me ka poi palaoa, he poi . maa ole i ko lakou mau opu ma'l a na keia mea paha e hoopokole mai i ko lakou mau la'ma keia ola ana. Oial ua hikl ole i na kanaka o waho nei ke hoolawa ia lakou me ke kalo ame na paiai a ua lawa ole hoi i na aina kanu kalo I ma ke kahua ma'i ke hoolawg. ia lakou iho, ua ulu ae keia manao e kanu Ikalo ke Aupuni no ka hoolawa ana i ! keia mau ma'i ana e malama nei. He nui na aina aupuni kupono no keia hana. a me na wahi kala uuku loa ua hlki loa i ke aupuni k4 kanu i ke ! kahi mau alna kalo no ka hoolawa ana 1 keia mau ma'i. He mea nui *ela na ke aupuni e noonoo ai. Oiai ke paa ia nei keia mau kanaka iehulehu ma ke kahua ma'i no ka pono ame ka pomaikai o na kanaka i loaa ole i keia haa- | wina o ka ehaeha, he hana maikal la kakou e nana i ka lakou ai, ka mea e ? mau ai ko lakou ola ana. O ke aupuni ka mea aina, o ke aupuni ka mea kala f a oial ua hlki ole ia waho ke hoolawa, I heaha la ke kumu e hikl ole ai ike au'puni ke kanu kalo ma kekahi o kofa jmau aina lehulehu no ka hoolawa ana i na kanaka lehulehu ana e malama nei ma He kahua ma'i? Aole oia wal ft na pomaikaij? ka iehu-:i

|ke haiolelo mai imua o kekahi anaina , |halpu!e Hawaīi raa ka olelo B*?reXaaia| ka mah«? oie ia o kina mau [e holke ma: ani. olai he kakaikahllaa j ]na kauaka e ana !ta Fo o kana ; mau oleīa. E maopopo ana i kekahl, mi ke ano nni. & I ka. pe-e ike oie i | ka olelo B?retania ua llke me ka j lohe ana i kekahi xr.au pak-e e ana ma ka laua olelo kamaaina.* 0 ka makua Vc»tavela kekah: o na haioielo naauao. a he kanaka hooikaika hoi gia kana hana, a nui ko makou minamina i ka mahele ole ia o kana mau olelo imua o ke anaina haipule ma i 'ka luakini makua o Kawaiahao. Aole j 0 keia wale, aka, he mea paha »a e ka- j ohi aku ana ina makua I maa Ika | le i ka luakini i kela ame keia iapuU , ma ko lakou mau home, oiai aoie e hi- | ki ana- la lakou ke maoi*?po i n% olelo a ke kahunapale. | 1 ka la Sabati i hala, i ka pul« ahi-; ahi, he maikai na olelo i hoike ia mai aka he kakaikahi i hiki aku e lohe. oiai aia ma ka olelo Beretania a aole 1 mahele ia mai e lohe ai na kanaka Hawaii ike ole i keia o'.elo. Ina e hoomau loa ka ana ka haiolelo ana ma ka olelo Beretanla me ka mahele ole ia mai o kana mau olelo e lilo ana ka luakini o Kawaiahao i luakini no na haole a noho na kanaka ma ka home, a i ole he!e loa l Kaumakapill e lohe ai i na olelo maikai ma ka olelo i kamaaina I ko lakou mau pepeiao.