Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 13, 27 September 1901 — NA HALAWAI HOOMANAO. Piha ka Hale Paikau i na Kanaka me na Manao Aloha. Ka Haiolelo a McCants Stewart ame Kekahi mau Kanaka Naauo— Ka Halawai Hoomanao ma ka Luakini o Kawaiahao. [ARTICLE]

NA HALAWAI HOOMANAO.

Piha ka Hale Paikau i na Kanaka me na Manao Aloha.

Ka Haiolelo a McCants Stewart ame Kekahi mau Kanaka Naauo— Ka Halawai Hoomanao ma ka Luakini o Kawaiahao.

8 — J 1 I ka loaa ana mai o ka lon<> k.nuina ' n ka make o ka Peresidena ua ike ia hiloha o na lahui like ole e nolio m<; rna ? , } Hawaii nei iaia, a ua hoike like ae |kou i ko lakou minamina i ka lawe aaaj| |ia ae o ke ola o keia kanaka kiekie e i |ka poka a kekahi wahi kanaka pupule.g Aole o na haole wale, aka o na Hawaii,g na lapana, na pake, a me na lahui likel 'ole apau loa e noho nei ma ka aina,» ua hoike ae lakou i ko lakou kaumaha.w Ua kaheaia e malama ia kekahi hala-ā wai hoomanao ma ka Hale Paikau a| me ka hoolala mua ole ia o na hana.l me ka haiki o ka manawa, ua piha hale nui i na kanaka, a ua lohe ia na 3 olelo aloha mal kekahi mai o np. kana-| ka naauao i hikl ae. Iloko o ko lakoul hoomakaukau ole maniua o ka manawal ua hiki ia lakou ke haiolelo mai me kaj makaukau oiai ua piha lakou i ke aloha| ame ka minamina no ka mea i haalelel mai. | Penei ka haiolelo a T. McCant Stew-| art, kekahi o na kanaka naauao loa mai ka haiolelo: § "I ko'u lohe ana i keia nu hou kau-| maha i nehinei, me he mea ala, e oleloi mai ana ia'u ko'u lunaikehala, he hrio-| kahi na lahui apau ma ke kaumaha |me ka luuluu, na aina i apo aloha iaj |mai e'Amenka, na kanaka i hanau ia| |ma Amerika, ame na aina mamao, hoo-| ikahi ma ke kanikau ana ma ka |papau o keia kanaka maikai. Ma ka^ Imake ana o Peresidena Makinale, ua| kn.il l ia ae kekahi o na kanaka naauaoH loa i ike ia, aole ma Amerika wale, akaj ma ke ao holookoa apau loa. B Ma ka nana ana, aole o kona hano-g hano ame kona naauao ka mea a na| hahui like ole e hoomahao nei, aka, o kona puuwai oluolu, kona aloha, ame kona iinl e hoopomaikai mai i kona lahui, oia ka mea nana i hoopili aku i ke 'aloha o na kanaka o kona aina hanau, ame ko na aina mamao iaia. Ke kanikau nel na kanaka apuni ke ao, me he mea ala ua kaili ia ae kekahi o ko lakou mau hoa'loha mai ko lakou p|li ae. Ke kanikau nei lakou no ke kaili la ana aku o kona puuwai oluolu mai o lakou aku. "He kaumaha maoli no ke noonoo ae i kona ki ia ana i ka pu. Ua ki ia o Peresidena Llnekona i ka manawa e paio ana na aoao kalaiaina, a oiai ua hiki ole ke kala ia ka hana puuwai eleiele a ka eneml, ua hiki ke ike ia ke kumu o kana hana; ua ki ia o Peresidena Garfleld loko o ka manawa uluaoa 0 na kanaka no ka lilo o ka hanohano;» ua ki ia o Peresidena Makinale iloko oJ ke aloha, oiai oia e haawi aku ana i£ -kona lima akau o ke aloha. a ua hiki ike ia ke kumu ame ka manao o'ikeia hana a ka enemi. Ua kapa ia o| iLinetona "Ka Hoopakele o na kauwal |kuapaa,' ua kafca ia'hoi o Garfield, <Ke S fkakoo o Amepika Huipuia," a ke kapa» Inei wau ia Peresidena Makinale, ' Ke l PAloha-Hoomalu o Amerika Huipuia." |S "E nana ae kakou i kona ki ana iag> 1 ka pu. E nana aku i ka puuwai oi keia kanaka. E nana aku kakou iaia mai ka inaiiawa mua loa i koho ia alj oia i Peresidena no Amerika a huli- ae oia e honl I kana wahine, ka Makuahlne Makinale, ina hora hauōli loa,<D ola ana, ame ka manawa ana i haawi. mai ai i kona llma o ke aloha a loaa aku I ka poka & ka enemi. Ke manao nei wau e noonoo ana oia iloko o kona poo, a ua manao e pane aku i ka enemi meV kona lima i wa-hl ia, *ltau.maha loa \vauV i ka eha ana o kou lima." Aka mamuai 0 ka puka ana aku o kona leo aloha, uap hapai ia ae la ua lima eha nei ana ij inanao ai. a puka mai la ka make we-S liweli mai loko mai o keia wa-hi. UaJ hala aku o Peresldena Makinale, akal ke mau nei no ka mana hoomalu nnaj Wakinetona a oia ka'u e hoomaikai aes nel i na Lani." w Mawaho ae o T. McCant Stewart ual haiolelo mai o Mr. Hatch, o J. M. Vivas ( no na Pukiki, Lunakanawai W. L. Stan ley no na Pelekane, ka Hon. Fred Bekale no na Hawaii, ame Hon. W. R. Kakela. Ua hoike ae o W. R. Kakeia i kona ikp ana i ka Peresidena ma Kapalakiko |ame ka nui maoli no o ke aloha ke ohohia o na kanaka iaia. Oiai oia e ( nana ana i na kanaka ua hiki ole ke ( manao ae e loaa ana keia haawina we- ( liweli i keia kanaka 1 aloha nui ia. Ua hooi loa ia ae ko lakou aloha ame ko lakou mahalo iaia mamuli o ka nui o ? kona aloha ame kona pilipaa i kana wa-j hine i kona manawa nawallwali ma Kapalakiko. O ka Hon. Bekale kekahi o na Hawaii 1 ike a i hui pu hoi mē ka Peresidena, aa hoike ae ola. aole loa e hiki i kekahi !<anaka ke ike i ka Peresidena Makinale me ke aloha ole iala. He oluolu 'eana kamaillo ana a he hoa'loha oia no ea lahul holookoa. Ua manao ka Hon. Bekale, ua komo pu na Hawail lloko o eana mau olelo hope loa, oia hoi, "Good Dye all, Aloha oukou apau.'; Aole oia i olelo aloha oe e kuu wahlne, a i ole iloha oukou e kuu lahui, aka ua aloha nai oia i ke ao holookoa, Aloha oukou ipau, a ke kanikau nei ke ao holookoa īona. Ua hoike ia mai nei e malama ia ana eekahi halawal i ka hOra umi o ka la Dule ma ka luakini o Kawaiahao no ka īoomanao ana i ka Peresidena i haalele nai. Ua makemake ia n§. kanaka apau oa e hiki ae a e lohe 1 na olelo hoalolaloha a na haiolelo no ka Makua i īala aku. Ina e ooleo pu kou mau lala, loaa pa\a i ke anu a 1 ole ru:iakita, o ka Laau Penikila ka laau e ola al, a hoi hou oe > no mamua. He mea malkai e nalama mau 1 keia laau a e hoohana ala I ka wa o ka plllkla, Ka Perry 3avla ka maikai. He 25 ame 50 keneka.