Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 16, 22 March 1901 — Page 6

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  Arnold
This work is dedicated to:  Archer

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

Ke Kinowilua

IKE

KUIUAUM E

Elike no me ke kauha a Gilibeta ia Mrs. Crowl. pela oia i hooko aku ai i au kauoha la.

Ma ko laua wa i halawai ai maloko o ka rumi o Gilibeta ia wa i hoopuka mai ai au haku opio la ona i ka manao imua ona, ma ka olelo ana mai.

"E Mrs. Crowl, ke ike nei au me ka maopopo loa ela keia wahi wahine ke u halaholo mai nei mahope o kaua. He wahi wahine Inia keia a o kona manao ma keia hana ana aole au i ike.

' Me he mea la ma ka'u hoomaopopo ana, au kau pu mai nei oia me kakou mai kahi kauhale mai nei o Eastourne, He mea pono ia oe ame au ke makaala 'loa i na hana a keiia wahi wahine.

"Oko'u manao i keia wa, me he mea la, ua makemake loa oia e make o Bernice. I ke kakahiaka o ka la apopo e haalele iho ai kakou ia Ladana nei, a e hana hoi kaua i kekahi kana e hoolalau ia i ke alahele o nei wahi wahine

"Ina no e ike ana keia wahi wahine Inia i ke alanui e hoea aku ai i Mo Kakela, aole no e ole ana kona hoea llaila, nolaila. o kona ike ole ana i ke alanui e hiki aku ai la wahi, ola ka kaua mea nui e makaala loa ai.A ina maka wa e noho ai o Bernice ma ka hale kakela, a hiki hoi keia wahi wahine, alaiia e pilikia ana o Bernice.Me he mea la, o ka mea nui wale no a keia wahi wahine e uhia-aholo ner mahope o Bernice ame a'u, oia kona makemake maoli ana e make o Bernice A I hia aku au ia oe, e Mrs. Crowl, aole oluolu iki o ko'u noonoo no nei wahi wahine Inia."

Mahope iho o ka pau ana o na kuka kamailio ana a Gilibeta me kona wahine lawelawe, ua hoi mai la au wahine nei no ka rumi o Bernice.

Maka wa a Mrs. Crowl ame Gilibeta e kamailio ana maloko o ko Gilibeta keena, ala o Bernice ke haawi a i kona mau noonoo kupilikii apau no ka mea e pili ana iala iho.

Ua hooholo iho la oia iloko on a ma la manawa no, aole pono oia e noho hou malalo o na malama ame na kiai ana a Gilibeta.

Ua hoomaopopo pono loa iho la oia ma ia wa, ua komohia maoli ka makemake eleele o Gilibeta nona, me ka ano e liio oia i wahine nana, a ua piha hoi kona naau i ka hoowahawaha iaia.

Ke ike la oia ia wa, ua kaawale loa aku kona hoihoi ame kona makemake no ua kokua ana i manao muaai e loaa mai ia Gilibeta mau a ua lilo hoila mau mea i mau mea ole loa i kona noonoo ana. Ake, pehea la nae kona pono, wahi a kekahi ninau i ulu ae ai iloko o kona houpo ia wa?

Noialia, huli iho la ia a nana iho ia iaia a hoonoonoo ae la hoi no na mea hiki iaia ke hana i mea e loaa ai kona ola ina oia e manao ana nana ponoi no oia e malama iaia iho.

I kona makaika ana iaia iho ma kela mea. Ua ike iho laia, he nui na mea maikai i loaa iaia. Ua ike oia i ka hulahula, he aka mai hoi oia i ka himeni a he naauao no hoi oia i ka himenu a he naauao no hoi oia ma na ike buke he nui, a nolaila, manao iho laia, o ka oihana ao a kokua paha i loko o kekahi ohana waiwai a kuonoono o loko o ke kulanakauhale oia kana hana kupono, a i ole, o komo paha oia iloko o na aha mele ma ke ano he wahine himeni.

Lulumi iho la keia mau noonoo ana lloko ona, a hiki wale i ka hoea ana ana o Mrs. Crowl, a noho iho la laua kamailo ma ka mea e pili ana i ka lakou huakai heie kekahi kakahiaka ae.

Hookahi hora okoa paha ko laua kamailio ana, ia wa, ihoi aku ai o Mrs. Crowl no kona keena, a noho hookahi lho la o Bernice maloko o kona rumi moe.

Laia i noho hookahi iho ai, iawa i haule iho ai kona mau kuli mauna o ka papahele, me kona amu lauoho e luhe ana ma kona mau kipoohiwi, ame na waimaka e hiolo ana ma kona mau papalina, haawi ae la i na hua pule i kona makua lani.

Hoikeike aki la oia imua o ke Akua i ka poiuiu o ka lani i ka nui o kona mau ehaeha ame kona mau popilikia.

Nonoi aku la oia i ua Makua nei ona, e haawi mai oia i kana mau kokua ana i mea nona e hoopakeleia ae ai mailoko mai o na poino ame na popilikia e halawai mai ana meia. Hoike maopopo aku la ia i kona ku ana ma ia wa, he wahine i nele i ka home ole ame ka hoaloha ole hoi. Lalau aku la oia i ke Akua i makua nona ai  kokou hoi nona. Nonoi aku la no ola Iaia e hoopakele mai iaia mailoko mai o na lima o Gilibeta, a ma kahi ana e hele aku ai ina e ulia ana, ia hana ma kona aoao, alalia e lolo ua makua Lni nei on i alakai nona.

Mahope iho o ka pau ana o keia pule na a Bernice ia wa hoi aku la ia e hiamoe. Mamua nae o ka pili ana o kona mau maka, ua paa iho la ia kona manao, aole oia e noho hoi malalo o na malama ana a Gilibeta.

Moe iho laia, a iloko o kana moeuhane ike aku la oia i ka uhane o kekahi wahine u'i kuiana hiehie a hanohano e ku mai ana imea ona oiai ia e hele ana maloko o kekahi o na alanui o Ladana.

O ka nani ame ka u'i o nei wahine ana i ike aku ai he mau mea i ai hoopahaohao loa mai i kona noonoo. Hele pololei aku la oia imua o ia wahine la, a me ka hilahila ole hoi nonoi aku la ia i wahi hana nana,, a hoakaka aku laoia i kona polokia. hoike aku laoia imua o ua wahine la he kaikamahine makua ole oia, a aohe hoi-ona home e noho ai. Ua makemake oia e loaa ona hana i hiki ai oia ke ola a ke malam iaia ihio.

Ike iho la ia ma ua moeihane nei ana o au wahine lua ole nei o ka ui iaia no kona home, Ua komo aku la oia iloko o kekahi hale i hoonaniia me ka maiau loa, a he nani hoi na mea apao a kona mau maka e ike ana maloko o ua hale la.

No keia pomaikai nui i loaa iaia, au piha iho la kona houpo i ka hauoli, aka, ua ala ae la ia a ike iho la ia he moeuhane wale no. Aole ikana mau ka nui o kona minamina.

Ma kona manawa hoi i ala ae ai, ike iho la ia he wanaao ia manawa, a he mau wahi hora wale no koe a malamalama ola ae. O kona ala loa ae la no ia a hoomakaukau iho la laia iho ma ke koo na i kona mau lole. Aahu ae la oia i kona koloka. I ka makaukau ana, noho iho la oia maluna o kekahi noho a helu iho la oia i ka nui o kana mau

wahi kenikeni iloko o kana wahi ekeeke lke iho laia, he umikumamalima ka nui o kana mau wahi paona dala i koe a ua like paha ia me kanahiku-kumamalima dala ma ka kakou helu nei.

Ia wa ko ae laia ilina, kau ka papale ma ke poo, a o kona haalele iho la no ia i kona keena a hele aku la.

Ma ka wa ana i hoea aku ai i waho o au hotele la, ia wa oia i olelo iho ai iaia iho.

Bernice eia oe ke hele nei e huli i kou ola ponoi iho. Nakou Akua auanei e kokua mai ia oe ma kou alahele e hele aku nei.

Ia wa hele aki la cia me ka maopopo ole hoi o kana wahi e noho hou aku ai. Aka; aolenae oia i hooanaua ia mai, oiai aole oia i makemake iki e hoi hou i hope a noho hou maiaio o Gilibeta

MOKUNA XXI

Make ala hele makamaka ole.

E kuu makamak heluhelu ke ike nei kaua, eia o Bernice ka wahine i kapaia ke Kinowailua o ke Kuluaumoe ke hele nei ma ke alahele maopopo ole iaia no kahi e loaa ai he opu malumalu, aka, hookahi nae mea nui a kona noonoo e kiai makaala ana, oia no ka manaolana iloko ona, o ke Akua lokomaikai kona kokua kokoke.

Iaia e hele ana, ike aku laia i na kaikamahine he nui e hele ana me na kauai awiwi a eleu hoi, a manao iho laia Hoko iho ona, hele ana ia poe kaikamahine no ka lakou hana ma na wahi loke ole o loko o ke kulanakauhale a oleio, ihmo la nohoi oia iaia iho, in a nohoi e loaa wahi hana ana ia, alaila, e pau ana kona pilikia.

Hele aku la no keia elike me ka ikaika o na hookikina ana a kona mau noonoo.

He mau hora ka ia nei o ka hele ana, aole wahi mea a loaa iki iaia o kekahi mea ninau mai iaia, ina paha he makemake hana oia.

O kana meai hoomaopopo i kela ame keia wa e maaalo ae ai kekahi poe kanaka ma kahi ana e hele ana, i ke kiei wale mai no iaia a huli aku la no hele.

Ua hele mai la hoi kona mau wahi wawae e maulululu, a hoohoio iho la ia he mea pono iaia ke imi aku i wahi nona e noho ai, a e hoomaha ai hoi. Ua awakea loa ae la i keia wa, a ua ike oia he mea nona e pilikia loa ai ina e napoo ana ka la oia la, aohe hoi he wahi nona e noho ai.

Hoomau kaku la ia i ka hele ana mai kahi alanui a kahi alanui, a hiki i kona ike ana aku i kekahi wahi hale hana mea ono. Komo aku laia iloko o ua wahi hale la, a kauoha aku la i wahi hola ti nona me kekahi mau wahi mea ono.

Mahope iho o ka pau ana o kana ino ana i kona mau meai ai ai ma ia wa. Aoiai hoi oia e ku ana ma ke pakaukau hookaa dala, a e hookaa ana hoi i ona uku, ua ninau aku la oia i ka wahine ana i hookaa aku ai i kona uku, ua ninau aku la oia i ka wahine ana i hookaa aku ai i kona uku, ina paha he wahi kupono kekahi o loko oia hale nona e noho ai.

"Ua makemake au, wahi ana i pane aku ai, e loaa ona rumi kupono no'u e moe ai, ina paha maloko nei o keia hale a i ole maloko paha o kekahi wahi kupono e ae au e oluolu ai e kuhikuhi mai la'u."

Ia wa hoakaka mai la ka lede nona ka hale ino ti ma ka hoike ana mae he lehulehu loa no na hale hoolimalima ma ka la a ma ka hebetoma, aka wahi ana i olelo mai ai.

"O ka pilikia nui o na keena hoolimalima ma na wahi e ae o loko nei o ke kulanakauhale, oia no aole ia ana o na poe malihini e noho maloko o la mau hole ke ole e loaa i ka mea e noi aku ana i keena hoolimalima nona, he palapala hoomikai e hooiaio no ke kulana o ua mea noi la. Nou nae, ma kau hoomaopopo aku i kou ano ame kou kulana, ua hiki ia'u ke olelo ae, he kulana lede maoli kou, a nolaila ke manao nei au, he mau hoaloha nohoi paha kou e hiki ai ia lakou ke haawi mai ia oe i na palapala hoomaikai."

"Aohe o'u poe hoaloha, "wahi a Bernice i pane aku ai, meka hoomau ana ku hoi i ka olelo ana, "au make ko'u poe hoaloha. O kou mau makua ua make laua. He kahunapule ko'u make akane. Owau hookahi wale iho no keia e noho nei ma keia ao. Aohe o'u mau hoaloha o loko nei o Ladana. O ko'u makemake loa e loaa on a wahi no'u e hiamoe ai i keia po. Ina he wahi kaawale kekahi ou maanei, makemakeau e hai mai oe ia'u i ka uku hoolimalima a e uku aku nohoi au la oe. O ka moe ana maanei nei ia, a e huli aku hoi au i hana na'u ma kekahi wahi e ae."

Aole i pane koke mai ka wahine nona ka hale inu ti no keia noi a Bernice kali ana, ia wa i pane mai ai au wahine la."

Mamuli o kou ano ame kau kamailio ana, au manaoio au i kau mau olelo i hoike mau nei imua o'u. O ka mea oiaio a'u e hai aku nei ia oe oia keia, aohe o'u rumi kaawale o loko nei o ka hale, aka, ua hiki nae ia'u ke hai o ka hale, aka ua hiki nae ia'u ke hai aku ia oe, aia ma ke alanui Victoria e loaa ai ia oe he wahi hale hoolimalima maikai, a o ka wahine nana e malama nei ia wahi, he hoaloha ola no'u. O ka ino o kei awahine oia no o Mrs. Lala.

" A penei oe e hana ai: I kou hoea ana aku ialaila, a ke hui oe me ia e ninau koke aku oe i ka uku hoolimalima a ina hoi e ae oe ia uku e hookaa koke aku oe iaia me kou olelo ana aku, na'u oe i hoouna aku ilaila. E hai aku oe i ko'u inoa o Gibbons. A e hoomanao no nae oe o ke dala no ka mea e hiki ai na mea apau. Elike me ka loihi o ke koena he wahi dala maloko o kou ekeeke,, pela no ka loihi e noho ai oe maloko o kona hale. A me he mea la o ka pula no paha keia o na hale hoolimalima apau o loko nei o Ladana. O ke dala oia ka hoaloha a o ka makua nohoi o ka mea hoaloha ole a makua ole o keia noho ana."

He mau olelo mai kai keia a au wahine la o hoie mai ai imua o Bernice a me ia mau huaolelohaalele iho la oia i ua hale inu ti nei a hele aku la oia no @@ ala nui Victoria i ka hale hoi a Mrs. Gibbons i hoike mai ai iaia.

@ @ole liuliu ka ia nei hele ana aku, a@@ hoi, hiki aku la oia i ua hale a hala@@@ pju aku la me Mrs. Lala. Ma keia huakai a Bernice ua uhiia kona helehelena e ka uhi maka nolaila, aole i hoomaopopo ia mai kona ano.

I ke kamailio ana o Bernice me au wahine la, ua aeia iho la oia e noho ma ia wahi me ko Bernice ae ana e uku mau aku oia i kona uku pule o ka noho ana maloko o au hale kookipa la, a ma ka wa e pau ai kana dala, aole hiki laia ke noho hoi iho maloko o ua hale la.

wahinela, O kahi nae e ai ai o Bernice i k@@a mau manawa a pau e makemake ai i wahi okoa aku no ia. Ua ae akuo Bernice i keia mau mea apau ma ka olelo ana aku:

"Okeia mau mea apao au i olelo mai la, e hooko aku ana au me ke kanalua ole.  Ua ike au o ke dala ke kumu e hiki ai na mea apau, ke nele ke kana ka i ke dala ua like oia me ka i'a mawaho o ka moanawai.""Alaila, e hele mai oe i keia ahiahi. E makaukau ana na mea a apau o kou rumi ma koumanawa e hiki mai ai. Aka, makemake nae paha oe e ike i kou keena i keia wa?"

"Ina oe e oluolu ana e lawa aku ia'u no ka rumi au i makemake ai e haawi mai ia'u, alaila, e aie nui no au i kou lokomaikai. Aka o ko'u makemake maoli nae o ko'u wa no keia e hoomaka aku ai e noho ia nei, me ke kali hou ole ana aku a hiki i keia ahiahi elike me kau i hoike mai la.

"Ina pela au pono. AOle ka paha ou pahu?"

"Aohe O ko'u wahi waiwai a pau eia iloko nei o keia wahi paiki. Aohe o'u mau wahi mea hoi aku i koe. O ka mea oiaio, aohe au he wahine waiwai.'

"O ka uku o ka rumi no kapule hookahi he umikumamaonokilina a e hookaa mua ia mai hoi ia mau kilina me ke kali ole. A ke nele i ke dala, nele nohoi oe i ka rumi. O keia ka'u rula hoohana me ka poe e noho nei maanei. E hele aku kaua e nana i ua keenala ou."

Haalele iho la laua i ke keena inu ti a pii aku la laua i ka hale o luna .Lawe aku la ua wahine nei iaia a hoea i ka rumi ana i olelo mai o ko Bernice keena ia noho ai. Ke ike nei nae au, ua makaukau no na mea apau."

Nana aku la o Bernice i na mea apau o loko o ka hale a hoohole iho la ia o kona keena ia e noho ai, nolaila, uniuhi ae la ia i kana wahi eke dala a uku aku la i na kilina mua o kona noho ana maloko o ua keena nei no ka manawa o jookahi pule. Hookahi wahi mea polikia a Bernice i hoomaopopo iho ai, oia ka nele i ka ipu-kukui ole, a ia wa oia i moolelo aku ai ia Mrs. Laia he makemake oia e loaa ona i pukukui.

I kela wa pane wa pane mai la au wahine nei nona ka hale:

"Aohe hiki ia'u ke hele aku e kuai i keia mau mea au i makemake ai nolaila ina e hiki ana ia oe ke uku i kuu wahine lawelawe no kona hele ana aku e kii i ka ipukukui au i makemake ai e loaa, meia wahine oe e kamailio ai no kona uku ma ia hana. Ua ae aku la nohoi o Bernice.

Ia wa haalele mai la au wahine haku hale nei ia Bernice a hoi aku la oia no lalo. Aole hoi i liuliu iho, hoea mai ana ka wahine kauwa i hoounaia mai au e au Mrs. Laia nei, a kamailio iho la o Bernice.

Mahope iho o ka pau ana o ka Bernice kamailio ana me ka wahine lawelawe ua haawi aku la oia i ua wahine la hookahi paona no ke kua ana i na mea ana i makemake ai.

I ka hala ana aku o na wahine ia, aia hoi, ua noho iho la oia maloko o kona keena a hoomaopopo iho la i na mea e pono ai kona noho ana malaila. Hookahi hora okoa paha ka loihi o ka manawa ana i kali ai o ka hoi mai o ka wahine lawelawe aia hoi, ua hoea ia mai la oia me na mea a pau ana i makemake ai. Ua pu mai la nohoi oia i ka nupepa Times.

Loaa mai la ka ipukuku a me na mea e ae a pau ana i makemake ai. Aohe ona hemahema i koe. I kela wa huli iho laoia a nana iho la i ka nupepa a mahope, iho ulu mai la ka noonoo iloko ona, he mea pono iaia ke hookomo i olelo hoolaha iloko o ka nupepa e hoike ana ia makaukau oia e lawelawe i ka oihana malama hale, a i ole, oihana ao paha i na keiki a kekahi ohana e makemake ana e loaa ona kumukula noho maka hale.

Kakau iho la ia i ua olelo hoolaha la a paa, a maloko o ua hoolaha la ua hoike iho ia oi a i kona makaukau ma na olelo he nui, elike me ka olelo Farani Geremania ame ka Italia. E hoike ana nohoi ia he ike himeni kekahi in a a he ike hookahi piano nohoi.

I ka paa ana nae o keia olelo hoolaha au ulu hou mai la he noonoo iloko on a ua oi loa aku pha ka pono e hele oia i kekahi hale mele e ninau ai una paha ua makemake kekahi wahine hemeni no ka himeni ana ma na mele opera.Iaia e noonoo ana ma keia manao hou i ulu mai loko mai ona, aia hoi, hooholo iho la oia o kana ia e hana ai. Nolaila i ka pau ana o kona aina ahiahi ua haalele iho la ia i ka hale, a hele aku la oia no kekahi hale male. O ka hora eono paha ia o ua ahiahi la. O ka hale mele ana i hele aku ai, oia no kahale Mele Trivoli, a he poe himeni mai Italia mai ka hapa nui o loko oia puali himeni.

I kona hiki ana aku ma ua hale la ahoi ke aku laho i i ke mea kiai hale no kona makemake ao ke kumu hoi o kona hiki ana aku ilaila, ua hmai koke ia aku la ka lohe i ke alakai nui o au hale mele la. Ua kiiia mai la a hoolauna ia aku la me ua alakai nui nei a he keonimana hoi oia o ke kulana maikai loa.

Elike hoi me ka mea mau i na poe mikiala ma na hana aole hoopau wale i ka manawa ma na mea waiwai ole a ma na kamailio ano ole hoi, pela no ua alakai himeni nei i hana mai ai imua o Bernice. Ua ninaninau mai la oia no ko Bernice ike hua mele ame kahiki iaia ke himeni ma kekahi mau himeni opera. Napane aku la o Bernice no ka hiki iaia ke laelalawe ma na hana apau i pili i ka oihana mele.

"Ina pela, "wahi a au alakai leo mele nei i pane mal al ia Bernice, "he mea pono ia'u ke ike maoli i kou makaukau ma ka hana au i hele mai nei e nonoi ia'u. He wahine himeni no ko lakou o kou puali himeni nei i kaulana loa ma ia hana. Manao au aole paha e loaa kona leo ma Pelekane nei, aka, no kona mai ana, au hiki ole ia makou ke haawi i aha meie i keia po, nolaila au loaa ia oe he manawa pono e hoike mai ai i kou mekaukau imua o'u. Eia i keia wa ka hoomaamaa mai la ko makou puali puhi ohe me na mea kani mama, a, aia nohoi malaila i keia wa kekahi o ko makou poe kaikamahine himeni e hoomaamaaana i ka mea o lakou  e hikki ai ke himeni me ka holo pono loa i na mahele solo a ko makou wahine soparano alakai. Ina e loaa ole ana kekahi mea ku pono nana e himeni keia mau mahele a kela wahine i kekahi o ka'u mau kaikamahine, a mau nohoi ke onawaliwali o kela lede, alaiia, e loo hia ana au i ka pilikia nui. Pehea la, e ae ana anei oe e hele kaua iloko o ko makou keena hoomaamaa i keia wa.

"Aole hiki ia'u ke hoole aku ia oe, oial oia hoi la ke kumu o ko'u hiki ana mai la la nei."

Iawa i ku ae ai o Bernice iluna a hahai aku la mahope o ke alakai nui o ka hui himeni Tirivoli. Komo aku la laua iloko o kekahi keena nui i hoo@alamalama pono ia me na kukui, a ia wa i ike aku ai o Bernice i na poe hookani pila ame na kaikamahine himeni e noho ana me ka makaukau ana no ka hoohana aku i ka lakou mau apana hana.

Ma ka wa hoi i ike mai ai ke alakai o ka puali hookani pila i ke koma ana aku o ko lakou alakai nui, au ala kai nei o lakou. Ua hoike aku la nohoi ua alakai la i kona kokua no ka mea e pili ana ia Bernice, a ia wa i hoolaunaia mai ai au alakai la me Lede Ketewina.

Hoike mai la au kokua alakai himeni nei i ka nui o kona hopohopo no ka loaa ole o kekahi kaikamahine e hiki ai na mahele solo o na himeni a lakou e a'o ana ma la wa, a he kanalua nui kona i ka hiki ole o ua mau mahele la ke himeniia ma kekahi po mai ina aole e loaa ana he oluolu maikai loa ia Madama Aredina.

I keia wa i kamailio aku ai o Bernice i au kokua alakai la, ina paha e oluolu ana ia e hoike mai iaia i na himeni i makemake e hoomaamaaia ma ia po Ua ae mai la au alakai himeni nei, ua alakaiia aku la o Bernice a hoea i kahi e waiho ana ka pepa himeni mua i na kaukau ai ka papa himeni e hoomaamaa.

Lalau aku la o Bernice i ua pepa himeni la a nana iho la, a hala hookahi manawa pokole, huli mai la ia a olelo mai la i ke alakai himeni, e hoomaka ka himeni, a ua makaukau oia no ka himeni ana i na mahele solo.

Aole i kana mai ka piha kahaha o na alakai himeni no keia pane a Bernice i hoike mai ai imua o laua, aka, ua hooko aku la no nae laua i ka makemake o ernice. I keia wa i wehe ae ai o ernice i kona mau mikinilima, a hooponopono ae lai kona kulana himeni. Kani ae la na mea kani me ka eleu ame ka maikai nohoi, a la wa i himeni ae ai o Bernice me ka hopohopo ole ame ka makau ole nohoi. ]Kani ae la kona leo me ka maopopo ame ka nani. A oia kona wa i owiliia aku ai iloko o na hoouluhiia ana e au mele nei, a he lua ole ka nani ame ka maikai o kona leo e nee ana ma na anu a pau o ua mele.

O ka poe a pau i lohe i ka leo o Bernice ia manawa ua hoopilipu ia iho la ko lakou mau noonoo, a elike me ka awiwi a lohi paha o ka nee ana o ka leo huiia o na mea kani peia iho la ka nee ana o ka leo o Bernice.

I ka pau ana oia mele, ua hele koke mai la na alakai himeni elua a haawi mau la i ko laua mahalo ia Bernice me ka hoike ana mai imua ona, aohe wahi hemahema hookahi o kana himeni ana.

O keia himeni a Bernice i himeni ai, aia no ia ma ka olelo Italia, a o kana puana ana i na huaolelo apau i ua himeni nei, ua like loa no ia me ka ka mea i hanauia ma Itlia.. Ua hoohuoi nohoi na alakai ina paha he koko Ittalia kekahi iloko o Bernice, aka, ua hoike aku oia imua o laua, aole ia haawina iloko ona, eia nae ua hoonaauao maikai ia no oia ma ia olelo, a ua loaa no hoi iaia ke makaukau o ke kamailio ana ma ka olelo Italia.

I keia wa ua hooholo koke iho la na alakai o ua hui himeni Tirivoli nei e lilo o Bernice i mea nana e himeni i na mahele solo apau o na himeni a Madama Aredina una aole oia e hiki mai ana, a ina nohoi e hiki mai ana ia alaila e himeni no o Bernice i kana mau hini e makemake  ai ma kekahi po mai. Ua hooholoia iho la e loaa ia Bernice he $100 no ka pule.

(Aole i pau.)

 

MAHOPE O KE KAA MA'I  ANA NO 20 MAKAHIKI.

 

Ke Ola Kupanaha o Kek hi Ma'i

Rum tika Paakiki Lou.

NA KE KAKAUOLELO O KA PAPA OI HANA KALEPA O WELLSBURG, NEW YORK, KA OLELO HOIKE KANALUA OLE IA.

 

O ke Kakau olelo o ka Papa Oihana Kalepa o Wellsburg , N.Y., oia no o Mr. W.J. dalton, a o kana olelo hoike i keka hi me kaku e pili ana no keka hi mea ano nui i ikeia ma kona ola ana, he mea hiki ole ia ke kanaluaia. He mea maopopo no ia, o ka Rumatika maluna o ke kina o kekahi opio maikona mau la kinohi loa, a peia no hoi i oi loa aku ai o ke kupanaha o keia mau hana ma ka wa e loaa ai o ke ola i ka mea i kumu ka rumatika maloko o kona kino oo, mamuli o ka loaa ana i ka ika ika o kekahi laau kupanaha mahope iho o ka ai ana i au laau la no ka wa pokole, a he hookahi no haneri ai ana, o ke ola loa no ia o ka ma'i i kumu maoli no na makahiki he iwakalua a oi. Oke hooia no ka loaa ana o keia laau hoola maikai a pau. e na ma'i Rumatika a pau, e loaa ana no ma ka olelo hoike a Mr. Dalton. I nui oia:

" Ua nui ko'u ehaeha ana mamuli o ka Rumatika ma ko'u ola ana, mai ko'u mau la opiopio mai no. Ma ka wawae kahi mua o'u i loaa ai, ma na loma a ma na poohiwi. O ka hui ma ka poohiwi ko'u, eha pilikia loa. A ua ai no au i ka laau i oluolu aole nae i loaa iki ke ola. I kekahi la, ekolu makahiki ae nei i hala, heluhelu au maloko o kekahi nupepa, i kekahi hoolaha no ka Huaale Akala a Dr. Williams no ka Poe Nananakea, e ua hoopaa koke ko'u manao e hoao i au huaale la. He ekolu no a'u poho o kaai ana, o ka hoomaka no ia o ua Rumatika o'u iehaeha ai no na makahiki loihi e oluolu a ike no hoi au i ka loaa o ka maha ia'u, a ua ola loa. 'He makahiki mahope mai, loaa hou au i ka Rumarika mamuli o ka hana mau ma kahi ma'u mau. No ko'u poina ole i ka Huaale Akala a Dr. Williams no ka poe Nananakea ma o kana hana maikai loa la'u, nolaila, ua kuai koke, au i mau poho huaalu no'u. O ka mea kupanaha loa, he ekolu hou no poho a'u i ai hou ai, o ke ola no ia, a ua pau loa ka Rumatika o'u i keia wa. Ua kamailio au i kekahi poe no ka Huaale Akala a Dr. Williams no ka Poe Nananakea a ua ai lakou me ka pomaikai nui."

(Kakauinoaia.)

W. J. DALTON

Ke kuaiia nei ka Huaale Akala a DR. WILLIAMS no ka POE NANANAKEA e ka poe kuai laau a pau, a i ole, he loaa no ma ka hoouna ma ka hale leta ke uku mua ia ke kumukuai, 50 keneta o ke poho, a i ole eono poho no ka $2.50 e DR. WILLIAMS MEDICINE CO., o Schenectady, N.Y. Emakaala nae a loaa ka huaale pololei; aohe e ola i na laau pa'ipa'i. E makaala i ka inoa

piha mawaho o ka wahi o na poho a pau.

NA MEA HOU ANO NUI.

Ua noho iho nei ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Hawaii a me ka Ahahui Kula Sabati, maka luakini o Lanakila, Konawaena.

O ke Ahahui Euanelio ua malamaia ma ka la 7 o Maraki, hora 1:30 p.m. o ka la 8.

He 51 no mau hoa o ka Aha i hiki mai. He 5 mau Rev., he 2 mau Haiolelo, 1 Kakauolelo, he 6 mau Elele, a ua pumehana no nae ka hana a ka Aha ia mau hoa kakaikahi i hiki mai.

A eia na mea ano nui aia Aha i hooholo ai.

Ua hooholo ua Ahahui Euanelio la, e poniia ka Haiolelo C.W.P. Kaeo i Kahunapule, na ka Ekalsia e manao ana e kahea iaia i kahu no lakou. Ua hoopaneeia nae ka poniia ana a noho mai ka Ahahui Paeaina ma Hilo i ke kau o Iune e hii mai ana.

Ua hookuuia o Rev. S.C. Luhiau mai hona noho lawelawe ana no ka Ekalesia o Kohala Komohana, mamuli o ka huikau loloia o kona mau wawae a hiki ole ke hele e hana i ka hana. A na ka papa Hawaii no nae e malama i  kona ola. Aloha no ia makua o ka pono.. Minamina no hoi makou i kana kai kamahine, i ka ike oleia ae iloko o ka hale o ke akua.

He palapala noi ka Rev. L. M. Michell imua o ka papa hawaii, e noi aku ana e hookuu iaia mai ka oihana Kahunapule aku. Ua waiho mai ke Kakauolelo i au noi la o mua o ka Aha, a ua waihola me ka lima o ke Komite, a naia Komite e hui pu aku me ka mea noi, i na paha oiae waiho io mai ana i ka hana aole paha.

I ka mano o ka mea kakau e waiho io mai ana no ia i kia hana oiai oia kona hooikaika nui ma ka oihana Aupuni, aohe malamaia o na hipa a kona Haku mua i noho paahara ai, a Lui hoi i ae ai e malama i ua poe hipa la.

Aia, a ke holo'la ma ka aoao Aupuni maka hua e pala mau ana i kela me keia mahina. Ua hiki no. Nui keia.

Ma ka hora 2:30 p.m. o ka la 8 o Maraki ua malamaia ka Ahahui Kula Sabati. He 26 no na hoa o keia Aha i hiki mai. He 2 mau kahukula Sabati nui, he 2 mau Kahukula Sabati apana he 7 hoi mau elele hui puia hoi me na o ka Ahahui Euanelio ua lawa aku la ka huina o 26.

He eha hora ame umi minute ka manawa o keia Ahahiu i noho ai a malama i ka lakou hana.

Ua hooholo keia Ahahui Kula Sabati e malama i na hoa o ka Ahahui Kula Sabati o ka Paeaina e hiki mai ana i ke kau o June, ma Kauakanilehua o Hilo.

Ua hooholo ka Aha a poho aku la la Rev. S. L. Daesh i Kahu kula Sabati Nui e ae ma ko lakou mau wahi pakahi iho e like me Puna Hawaii Komohana a me Hawaii Akau.

Ma ke Sabati la 10, ua malama ia ka Hoike Hui o na Kula Sabati o Hawaii Komohana a ua weheia na hana me ka Himeni a me ka pule ana a Rev. O. P. Emerson

He 6 mau Kula Sabati i hiki mai no ka hana. Pukaana, Kealakekua, Kona waena Helani, Kailua a me Kekaha.

Ma ka heluna nui o na haumana i hiki mai i ke kahua o ka hana, o Pukaana ka helu kiekie, he 60 ka heluna nui o na haumana i hiki no ka hana o Kealakekua ka helu 2, he 43 ka heluna nui, i hiki ae o Helani ka helu 4 he 30 ka nui o Konawaena ka helu 5 he 28 ka nui o Kekaha ka helu 6, he 13 ko lakou nui o na haumana a pau i hiki mai.

Keia ka'u i helu aku ai ua haule paha kekahi ma ko'u helu ana. Ma na haawina a me na Himeni haawi kou mea kakau i ka mahalo nui i ke Kula Sabti o Pukaana. He u'i no na Kula Sabati e ae, aka, maka'u ike hoi o Pukaana ka mea iloko o ko'u puuwai.

Mahope iho o ka pau ana o na hana Hoike KUla Sabati ua hookipaia ke anaina Kula Sabati, malalo o ka malumalu o kekahi lanai piula nui i hanaia aia hoi, e moe lolii ana ekolu mau papa aina i hele e luuluu i na mea ai i hoomakaukaua ia no ka umauma noha o ha mea a pau i akoakoa mai no ka hana.

He poi ulula kaohipu@ o Kona, ka bipi momona o na hau o maihi, ke AHI oUmi ku ae iuka ma-uka niho a me ka Iheihe o Keawekaheka oia na mea i hookomoia makahi o Hanare a hiki aki la i kahi o Keni Bulu ma i Palaueka.

Nui ka mahalo i ka Makuahine Mrs. Laisa Roy i kona wehe ana mai i kona puuwai hamama no ka pono o kona mau hou kanaka. Pola no hoi i ke Kahu Ekalsia o Haili no kone makana ana mai i kekahi AHI Nui momona no ka pono o na hana oia la.

Ua ai i na mea a pau a koe aku no ko laua lokomaikai.

Mahope iho o ka pau ana o ka paina ana au hoi aku kela a me keia me ka puuwai hauoii me ka poina ole hoi ina hana o keia la i hala aku la. E loaa hou ana anei ia Konawaena he haawina ma keia i hala aku la? Na ke au o ka manawa e hoie mal.

Me ka mahalo nui

Kona Akau, Hawaii Maraki 11, 1901.

MOOLELO O KA AHHAHUI O KA MOKUPUNI O HAWAII.

Ua malamaia keia Ahahui maluna ae ma ka luakini o Lanakila Konawaena ma ka hora 2:30 p.m. o ka la 8 o Maraki A.D. 1901, e like me ka hoopaneela ana mai ke kau mai o Sept. A. D. 1901 a i noho Peresidena ia hoi e Rev. W. M. Kalaiwaa a o David Alawa ke Kakauolelo.

Weheia na hana me kahimeni 62 o ka hoku ao nani a me ka pule ana a Jno, Sere (Samoa.)

Na hoa o ka Aaha i hiki mai.

Na kkahu Ekalesia Elima lakou na hailolelo elua laua lala mau hookahi no ia mai Honolulu mai.

Na Kahukula Sabati Nui. Thos S. K. Nakanelua no Hawaii Akau. David Alaea no Hawaii Komohana.

Na Kahukula Sabati Apana a me na Elele. No Kekaha S. M. Kau muloa ke Kahukula Sabati C. K. Kapa ka Elele; no Kailua S. H. Kauilaokalani ka Elele no Helani S. W. Kawewehi ka Elele no Konawaena S.H> Hommanawanui Jr. ke Kahu S. Kuhia ka Elele no Kealakekua, L. W. Mailolo ka Elele no Pu

kaana Jno. Keala@ Elelen@ W@@@@@

Y.K. Kaapa ka @@lele.

Na ka Pelesi@ena ke koho a@@@ Komite o na hookohu. C.M. K@@@@@ wiwoole S.W. Kaumuloa a @@@@ Kaapa.

Hoike a ke Komite o na @@@@@

Ma ka nana ana o kou Kom@@@@ hookohu, ua pono. Aponoia K@@@@@ ke. Komite o na palapala. T@@@ Nanakelua Jno. Keali a me S@@@@@ wewhi. Komite o na hana h@@@ Emerson Y.K. Kaapa a me S@@@ uilaokalani. Komite Pa'i D. A@@@ Hoike a na Kahukula Sabati@@ Na T.S.K. Nakanelua i ka@@@ mai o D. Alawa e kopeia ka@@@@ Keia Aha. Hooholoia. Na @@@@@@ kana hoike

Hoike pana helo a na a na Kahukui bati Apana. Na S.E. Kaami kana na ke Kakaneklo i ko Ka@@@ S. H. Hooman@wanui i kana @@ Kakauolelo i ko Keatakek@@ a @@ Pukaana.

Hoike a na elele. Na S.H. Kaui kalani i kana na S.W. Kewew kana. na S. Kuhia D.W. Malolo Keala a me Y.K. Kaapa i ka mau hoike makahi.

 Hoike a ke Komite o na h@@@

1, Na hana Kula Sabati @@@ Apana kaawale o na kihapai.

2, Keola o ka "Hoahana" mea nana e hoopuka mai nei.

3, Kokua ana i ka Aha NUi @@

4, Hoike a ka Puuku.

5, Ka hoike o na Kula Sabati waii. Komohana ma ke Sabati @@

6, Na Elele i ka Aha Nui B@@@@ HIlo

7, Ke ala hele e o na Elele e@@

8, Koho ana i na Luna Nui

9, Koho ana i Kahukula Sabati a na ka Ahahui Paeaina e@@@@ mai.

10, Kahi a me ka manawa e@@@ ai o keia Aha.

Komite, O.P. Emerson.

Y.K. Kaaka, S.H. Kauilaoka.

Hapaiia ke kumuhana i , h@@@ E hoi na Kahukula Sabati A@@@@ Elele a hana aku e like me ka h@@@ko Pukaana Kula Sabati e hana@@@ nei. Oia hoi e malamaia i m@@ K@@ Sabati Apana ma na wahi mam@@@@@ ka Luakimi aku ma kela keia Ap@@@@@maloko o na papai hale o na hoaha@@ a hoahanau ole paha.

Kumuhana 2 Hooholoia. O na K@@@ Sabati i koe e hooikaika @akou @@@@ ia haawine mamua o ka noho @@@@ o ka Ahahui Paeaina.

Kumuhana 3, Hooholoia Ma@@@ ae o ka Waihona o keia Aha, e h@@@ aku ka Puuku i ke Kahu Eka@@@@@ Haili he $20

Kumuhana 4, Ma keia la na @@@ koe maka lima o ka Puuku h@@@@ e llio aku ana e like me ka ouk@@@ apono iho nei. Aponia.

Kumuhana 5, Hooholola. He 26@@ nute no ke Kula Sabati hookahi@@@ ka Peresidena a me ka Kakauole malama i na hana ola la.

Kumuhana 6, Hooholoia. Those Nakanelua D. Alawa S.H. Kaulima lani S> Kuhia L. W. Manlolo a mean M. Kaapa.

Kumuhana 7, Hooholia Na K Sabati e auomo i ka mea hiki a@@ Elele.

Kumuhana 8, Hooholoia E hoo@@@ aku no na Luna mua o keia aha na hoa mua no o ke Komite hooke

Kumuhana 9, Hooholoia O Rev. L Deash no na Hilo a o na Kahuk Sabati Nu e ae, ua hoomau ia no kou.

Kumuhana 10, Hooholoia Ma@@ hau Hamakua Hikina Sept. e hiki @@ ana. Hoike Komite o na Palapala

Mr. Peresidena o ke Kula Sabati ka Mokupuni o Hawaiii.

Me ka ma@@

Ma ka holo huli a haka pono a Kou Komite ua loaa mai na mea i ike He 2 hoike Kahuhku. He 2 hoike Kahukula Sabati Nui @@ hoike papa heiu a me 6 hoike E@@ Ua maikai au lawela w like @@ rula.

Thos. S. H. Nakanelua.

Jon. Keala.

S. W. kawewehi.

Na ka Peresidena i heluhelu me hoommaikai a David L. Ai Imua @@ Aha. Mahaloia.

Na S.H. Kauilaokalani he Olei holo.

E kauoha ana i ke Kakauolelo @@ Aha e hana i palapala na hau@@ kula Sabati na makamaka a n@@@ hoaloha o kela mau Ekalesia Huli ko lakou kokua a malama amam@@ na hoa o keia Aha i na mea e ilij@@ he ola kino a me ka noho am@@ heluheluia ia palapala hoomaikai@@ flahi manwa kupono o keia Sabati Maraki 10.

Hooholoia.

Na C.M.Kamakawiwoole i mamuli o ko'u hilinaii i ko kakui kaku moolelo ke noi nei au gohe @@ heluhelu i ka moolelo a ma ka Nui nahoa o keia Aha e ike ai. Hoohooo

Hooholoia E hoouania ka mOol keia Aha i ka Nupepa "Kuokoa."

Hoopaneeia keia Aha me ka H@@ 1666 o ka H. A. M. a me ka pollli a ka Peresidena a noho hou i Pau@@@ Hamakua Hikina.

HE HOOMAIKAI.

Omakou o na hoa o ka Ahahui K@@@Sabati o ka Mokupuni o Hawaii i li ia malama ae ma ka Betera o H@@@ ma Lanakila i Kona waena nei ka hoi nana i hookiekie ae a hoohano i ka lahui kanaka.

A mao ka makou kakauolele @@ haawi aku nei na hoa a pau o keia i ko lakou mau hoomaikai nui ana ka ma haio piha i na hoahanau na mana kula Sabati o na Ekalesia. o Konawaena a me Kealakekua hoaloaha hoi a me na makamaka km kou mau kokua aloha ana i na pono a e oluolu ai ke ola kina o okeia Aha.

A ma ko makou aoao hoi e waili no makou i na noi ana imua o ka Mkk nona mai na pono a me na pooo o keia ola ana e hoomauia keill@@ wina makuhia oleia e na wai k@@ nui maluna iho o ho oukuo mau poipol ole iho a e Sila ia hol ia ma@@ o Kristo Iesu ke kahua oni paakks lana ole no ka manawa mau loa haawi mai no auanei OIA i na haawi maikai a pau no luna mai no ka m@@@ mai oka malamalama.

A e hoonui ae no hoi OIA i koek@@ mau waihona waiwai a nui ae n@@

"O kona makemake no nae ke h@@@

Pela auanei kakou e kokua ai K@@@ i kekahi me ka pumehana o ke Karistiano me kakou a pau.

E oluoluhoi e lawe aku i keia maikai ana ana ka Haku lean Kar@@@ e kial e malama la kakou a halaw@@ hou l ka wa pono e like me la i k@@@

Me ka mahola

David Alawa

Holualoa, N. Kona, Hawaii Mar.11 1@@@