Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 15, 15 Malaki 1901 — NO KEAHA LA OE E MAKEE AI MAMUA O KOU MANAWA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NO KEAHA LA OE E MAKEE AI MAMUA O KOU MANAWA.

I na makua na kaikuaana na kaikamahine ame na pokii a'u, kuu ioame kuu koko—mai ke kupuna hookahi mai. Aloha oukou apau. Me ka lana mahiehie o ko'u manao no kekahi mau hoomakiii ana aku ,i muao ke oukou nona wehewehe e pili ana i ko kakou Iwi—Haiao i keia la, A oiai, ua maalo aku i kahi wa i hala e pili ana no i keia Episopa hookahi, a mamuli no o kona ono ame kona kuhikuhinia i ko'u puu ke moni, pela no au i manaolana i e panee aku i nei mea ono hookahi na kakou no apau e hoonui iho me ke koe koena ole. A oial ka kou a pau ka lahui i hoonaauao ia e ko:ke Akua lokomaikai wale mai, a no ke mea nou Oiaio ke Akua o lehova kona inoa aole no ka haole aka, mamuli o kou poopaakiki i huna i ke poopaakiki nalo i ke ao uli he mau kenekuiia i kaa hope aku a hoea mai i ka A. D. 1820 hiki mai ua Akua ala ou ma na kaialu aloha o Kailua kona kaiopua i kai. - Opua o Olinalo na malie hoea mai o lehova i ou ala ma ke alo palapala, Ao kahi mau hoopuna olelo o na palapala ala o kou Akua i lawe mai ai i mea e Ola ai oe oia ka kou mea kakau e panee aku nei imua o kuu io ame kuu koko mai a kakuhihewa mai, A ke ninau aloha mai nei ua Akua ala au i keia ninau penei:

No kekahi la ai e make e ai mamua o kou manawa i ka hoomaopopo ana i na mea i kakau ia ma kana olelo—He molele ua hoike mai ua olelo ala 1 na kumu e makee ai kela ame keia mamua o kona manawa. A oiai hoi na la o ko ke kanaka ola ana he 70 makahiki ia, A no ka ikaika he 80 makahiki ia. Aka, ke ike nei nae kakou me ko kakou mau make ponoi I ka make e ohl nei i na kane me na wahine mamua ae o ka lakou manawa i hookaka ia ma ko kakou Iwi Haiao i keia la: Ano keaha mai ka make e ana mamua oia ma nawa i oleloia? He ui a he nani keid na kakou noa pau e kuailo ae i kona haina A oiai he Lahui kakou i hooloiloliia aole e hala he 60 M. H. a nalowale aku oe mai ka papalina aku o Hawaii kuauli o ka Baletaiso n&ni a lehova kou Akua 1 haawi mai al ia oe e ka Lahui Oiwi aloha i Aina nou, Ea E kuu io kuu koko «u mai na kupuna ou mau makua, n» kaikueana na pokii ame na kaikuahim» e noho ana mai kala hikl makaeliae a ka welona 1a i

Lehua Ano ka \va e ola i Ano ka \va e mallu ia i E ike iho i na manao wehew,» he a kou hoaloha oiaio nei a e lawe a kaana nou Iho ma kahi o ka hemahema ano hukakai me a'u ia a ma kahi |hoi o ka makaukau ano mikomiko onoono maikai i ka puu ke moni kau i;i e ka mea lieluhelu e hoonuu iho ai a ko'u ko'u ko puu i ka oiaio. j Nolaila, e hoomanao ae i kela mau ho puna olelo poina ole e o hele nei ma na Lae kahakai o kou mau kaiaulu aloha, oia hoi aoie e hala na makahiki he kanalima ma keia hope aku e nalowaie loa no oe e ka Lahui Hawaii mai ka lepo aloha aku o kou aina hanau pela 'io anei hoi? peia io no ma ka hoomaopopo aku. No keaha mai ke kumu e ; hooko io ia ai mau hopuna olelo hooweliweli? No ka hoolohe oie o na kanaka | na olelo ao maikai a ka Balbala Hemoiele oia no ka olelo ao maikai a lehove i haawi mai ai ia oe e ke 'kane ame ka wahine i mea nou e pono ai no ke ao ana no ka papa ana no ka hoopololei ana, no ka hoonaauao ana ma ka pono I hemolele ai oe e ka Lahui Hawaii a i makaukau lea ai hoi i na hana maikai apau. i Nolaiia, i mea e ko ole ai kela mau hopuna olelo maka ua maluna au e kuu io ame kuu koko e lawe aku i kahi mau alakai pono ana e ao ia aku nei 'e kou io ponoi oia keia o kou hoonui mau ana i kou mau hewa apau, mai na hewa nui a na hewa liilii pela mau oe 'e houluulu mau ai ia lakou a lilo i |nui ku ke Akua hana ka haawe me ka ' hana nul e kopala hau ai ka hiki i ko'na hanee ana, ke hanee hoi: A o kou inoho naaupo ana oia ka mea nana e •hoololi ia oe i ka mea nana e hoolilo ia oe i iuahi na ka make. A e hooko io lia no kela mau hopuna olelo weliweli 'maiuna ou e Hawaii aloha. A pela oe e make e nei mamua o kou manawa. Oiai hoi ka hoonui i kau hewa ao ka noho naupo wale iho i kauhale me ka noonoo oie ae he hopena ko na mea a pau, he mea i maa mau i waena o ko jkakou noho ohana ana oia hoi, ke loaa kekahi o kou ohana i ka nawaliwali [mai ma ke kino me ka imi mua ole i ike kumu i hoea mai ai ia haawina pili|kia maluna o kahi o kou ohana pupuu Ihoolei loa ku ana i mua o na kahuna iLapaau me na mohai puawa omole Bailani helu 1 me na dala no ka papahana o keia kekahi kumu nui loa nana e pepehi nei ia Hawaii ponoi a hiki i keia |la a'u e kakau nei i keia he oiaio, eia iloko o keia kulanakauhale he mau'īa* :utani o na puolo hoonianamana o na aua like ole e malama ia nei no e kahi :mau luna Ekaiesia a mau hoahanau pu no o kahi mau Ekaiesia o ko kakou nei imawaho ae o ka hoomana Karistiano 'naauao ame na hoa o ka lahui kinai hoomanamana i kukuluia e Rev. I. Bikā neie o lakou wale no ka'u e hooiaio aku he poe malama ole lakou 1 na puolo liilii o na ano unihi pili poipoi puleiehua a malia paha he poe e ae no kekahi imawaho ae o ka poe hipa aka, o ke Aku ;a wale no ka ike ia mea, owau kekahi o na haumana a Rev. I. Bikanele a ua 'ike au me ko'u mau maka ponoi ua ka |awale aku na hana hoomanamana mai kana mau haumana aku i noho aku ma lalo o kana mau alakai ana a oia Rula alakai hookahi no ka ka hoomana karistiano naauao e alakal nei i kona mau hoahanau A maluna ae o na mea a pau ke hooponopono nei lakou no lakou iho i ko lakou nawaliwali ana me ke kaukai ole aku A na kahuna lapaau o keia me keia ano Nolaila, e ou mau hoahanau aloha e kiloi i na puolo liilii hoomanamana na lole i hoomana ia na hainaka i malama ia na īpu paka i hoomanaoia na apu awa na kanoa awa ame na kapa pa—upa— u aeokahaloa ,ou halawai ame na mea like oia ano na pohaku kuula ona ano llke ole apau na kalaipahoa na papaa nioi na laau kauwila i wauwau ia iloko o na omole aia paha maluna o kalapa uwila o ka puka a kou hale aia paha iloko o na pahu kahi i hoekepue mai ai me na wahl niho keke hoomakaukau 1 kamalii ano la ke noi aloha aku nei au i o'u mau hoaloha apau mai Hawaii a Kauai, mai malama i kahi o lakou ano ke mea ua jlaa ae e ka lahui Hawaii no lehova oia ke Akua aiaio a o oe kona lahui ka'naka ua hoea hou mai oia i ou ala i ka [A. D. 1820 no ke aloha no ia oe. Ua jpaa he aelike mawaena ou me lehova ,e hoomana oe iaJa wale no aole i kahi jmea e st6, aka, ua holo nae ma kanaka ( i—o a i—anei elike me kona makemake |iho. Aka, I keia la, ua hoia mai ke Ajlaula o kamalamalama ka hoomana karistiano Naauao. Oia auanei kou hoomana e ku ai a hiki i ka hopena o īēeia ao: Ka mea hoi a ka Haku i olelo ai e lilo ka hope f mua hoi i hope e waiho aku i na mea kahiko no ka mea ua alaula a alua kajhiko lakou, a e apo ae i ka hua mua o ,ko ke Akua aloha nou e Hawaii kuaull ji keia la a mau loa aku amene. Nolalla, I ka hpopau ana i ko kakou [Iwi Haiao i keia Ia e lawe a malama i .keia mau alakai ana: Akahi—īna ua jeha ke kino nawaiiwkli paha e imi i ke :kumu i eha ai a i nawaliwali ai a loaa ,ke kumu kahi i fiiki maKai ia eha me [ia nawaliwali o ke pau n6 ia o ka pilikia. iO ka pule ame ka hookeai ke kahua

I hana e puhee liilii ai na ano piiikia pau mal ke kino aku. Ke haawi na. kla ame keia iaia iho no lehova K> r, klno uhane ame kona ikaika & rakona waiwal kona mau mea apau e h.-. awi iilo aku no lehova nia kana ho hiki aiaio ana alaila, e Ske no kela a; keia mea i hoohiki no lehova i ka ana o ka pilikia mai a iaia aku i ka « pokole a i na ua ano kanalua kekah oluolu no e komo ae iloko o ka hoomai;. Naauao a e ike no oe i na mea a | Nolaila, o ko ke kanaka m&ke ana ir..; mua ae o ka manawa oia no kona noh naaupo wale ana iho aole he heie l k.a, eao ia ai. Oia hoi ka Hoom&na Naa-.; ao ilaila oe e ao ia m&i ai i na moa pau au e hana ai no kou ola iho m.i k uhane alaila, no hoi oe e ao ia mai ai ke kala ana i kou mau hewa a pau no ka mea oia wale no kai ike a i haau ia mai ka nihi e ola ai aole 1 kahi ekalesia e ae. A e liio aku ana ka hr omana Naauao i alakai nou e Haw.i ku&ull he Hoomana i kukuluia e ke k.i naka Hawaii ponoi i mea e oia ai Hawaii ia Hawaii mai a lehova. Aole hoi he pono e ae maluna iho ak o lehova wale no ka mea mana hoop: 0 lesu wale no ka mana uwao a o k uhane hemolele waie no ka mana ho< la. A o lakou ekolu i huiia ka poo mo luna iho o ka Hoomana Naauao. Ao 'he poo e ae nolaila, I waena o kona m u hoahanau he poe wale no lakou i iu 'ohiki rio lehova ko lakou kino uhar 'ame ko l&kou ik&ika ko lakou waiu. a pau a ina e kuia kahi o iakou \ n jWiliau o ko ke ao nel aole lakou e w» llweli no ke mea o lehova ko lakou : jkua he mea paanl wale no e lakou t: pahiuhiu na hoounauna a ko ke ao n !he iiio ia ma\i mea he mea kini ki ■ |mabala ia e lakou nei a peia ka m- > ( kakau nei e kaena nei ma ka inoa i |lehova no ka mea na lehova mai 1 ' mana hiki e kipaku i na Daimonia m ke kino aku o ka ]K>e i pulehuia e D 'ahalo Puehu llilii ka iehu o kapua | a lakou nei, ke hoolohe nae ka mea n • | na kuhikuhi ana a keia poe a hook: hi no mai ola oie ia lakou nei o ka h |oma!oka o ka pahu kupapau kona h< pena. | Nolaila, me keia mau aiakai ana m. luna e ke waiho aku nei no nau e k' Oiwl aloha e k&upaona oi keia. { A ina ua kiekie wale aku kekahi m; mea i kakauia ma keia Episetole a ) kumu hoi ia e kono ai ka m&nao lili waena o na keiki a kanaka a e huw; huwa mai ai ke Diabalo ma kona ao. no'u nei a ua kiekie wale aku i im oil e lehova kuu Akua he oialo ua w t wa a e hoola mai ia'u iloko oka in* ou e ka makua ame ke keiki ame \ uhane Hemolele pela no e loaa ai i k; poe kauwa ma ka honua nei ke ola rr ke klno a ma ka uhane mai ke ao k mu ole a i ke ao pau ole Amene. 1 SAMTJELA K. KAMAKAI Ua nee aku nei ka Nupepa Hon | Rula me kona mau Kanepa ku-wa , mai ke keena mua i-ho nei ma Alan Betela, a aia maloko o Mele Poka H leahl e noho nel i ksia va.

O k« Kli Maluna ae, ola ka Mokua hi hou o ka Hui o Spr«ckel» & Co., noi ka inoa Sierra, nana 1 lawe mai aai ka H ui mu mki Amerika mai.