Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 8, 22 Pepeluali 1901 — KA 1825 [Illegible] [ARTICLE]

KA 1825 [Illegible]

| | Poaha, <>ba 14,—A pau ka paina | kakahiaka, hulo hou makou a pau iuka, Mr. Clark f J. Gulick me'Mr. Snow ma, Opunui ma no hoi, no ka mea, ua holo mai lakou a pau i ka moku e paina pu me makou no ka mea, ma ia la i hoomaopopoia ai e holo makou; a. no ka makani ole ia kakahiaka, ua kali a pa pono mai ka makani, i puka pono aku iwaho o ke awa, no ka mea, he awa haiki, a pae o Opunui ma iuka, holo pu maua o Nahaleaiko i ka moku okohola: he kiekie loa ia moku ke nana aku malalo, a 'pli aku maua iluna. maikai maoli, maemae ka papa mai o a o, a iho maua' ilalo ma ko \akou walu e m oe ai, nui wale na keena malalla, kahi e moe ai o ka poe hiina. Ua haawi m ai oia ia'u i kekahi hapuna o i'a, he pa\u\e papale kahi, a o kekahi haole haawi mai oia ia'u i mau papale nihoniho a he mau papale maol». I nolaila, haawi aku au i kuu papale Manila, o kekabi keiki haole, haawi mai oia elua papale nihoniho, a hoi mai maua ma ka waa. a kau i ka moku o makou a holo loa maua iuka ma kahl o Mr. Snow ma. Malaila o Mr. Clark, hai mai o Opunui, ua makemake o Mr. Clark. e ike iaia; nolaila, holo pu oia me makou e halawai pu me Clark; a kamailio pu me ia a pau ka noho ana maiaAa. ua hele maua e kuai ma kekahi | mau hale i ko lakou mau mea i hana ai, "he malo ua pumaia" i alanaia e like me ko ka lole ulana ana, 2 malo i loaa ma ia kakahiaka o ia la, ua haawi aku au iaia i mau palapala heluhelu nona, "Kauoha Hou, Ai o ka la, Hoike honua o ka Palapala Hemolele ame ka Elele Pepa. A mamua o ka hoi ana o makou i ka moku, he halawai pule ko makou ma kahi o Mr. Snow ma. . Na mea ma ka halawai: Mr. Snow me kana wahine, C'lark, J. Gulick, Holdsworth, Opunui me kana wahine, a pau kou halawai pule, o ka holo no ia o a pau i ka moku, huki ka hele-1 uma, a hoi o Mr. Snow ma inauka, o ka holo no ia o makou, a kokoke makou e puka iwaho o ke awa, o ka ili e no ia. paa loa, kuu hou na pea a pau ilalo, a hoikaika kahi poe i ka huki ma ka waapa i hemo aku, aole hiki, a holo mai ka waapa o ka moku okohola e kokua pu i ka huki ana, a hooikaika pu lakou me ko makou poe i 'ka huki ana, pomaikai makou i ka hemo koke ana, pau ia pilikia. O kekahi mea i pono iki ai, o ka moana o ke ka\; ina \)e kai maloo, ina ua poino loa. A hooikaika aku na waapa pela i ka huki a hala loa iwaho; laila, hoi aku ka waapa o ka moku okohola, holo loa mai no hoi makou. Pau ka ike ana i ka aina o "Uarana." oia hoi ka aina i kapaia e na haole o "Strongs*l.sland:" lula wale iho la no makou ia pa a ao ae, aohe makani. Poalima, Okatoba 15— He wahi aheahe makani iki mai ia Ja mai ke kakahiaka mai no, a kokoke i ke ahiahi mahuahua iki mai ka makani, holoholo mama iki makou me kahi ua pu nae kekahi i puhi pu mai ai, a nolaila paha ka pa ikaika iki mai o kahi makani ia ahiahi, aole liuliu ma ia po, a o ka pau no ia o ka makani, luli wle no ka moku ma kona mau aoao ia po a ao. Poaono, Okatoba 16. —He Sabati ia. aole makou i akoakoa anaina pule, no ka maimai o Mi\ C\ark, a pe\a no hoi au. poniuniu ke poo. no ke ku loihi iki ana ma ka aina a hoomaka hou e holo [mai. pela kou manao ana, heluhelu no nae ma na palapala ma ko makou mau Ikeena iho. Aohe makani iki ma ia la ( a po, lana malie wale no ka moku;- a ma ka hora ewalu o ka po akoakoa pu Imaieou (> pule; nn ka mea, ua maa makou ma ia hora i ka malama ana i ko makou pule ohana —mai ka haalele ana a makou ia Oahu a hiki mai i keia manawa, hiluhelu mua nae oia i kekahi mau pauku o ka Palapala Hemolele ma ka olelo haole no kona heluhelu ana, a kamailio iki aku i na haole; a kamailio iki mai oia ia makou ka poe kanaka maoli e paipai ana oia, "E hana pono e iike me ka olelo a ke Akua, o pomaikai oukou iloko o ke aupuni o ka lani; no ka mea, e, ku ana kakou a pau imua o ka noho hookolokolo o Kristo; a o ka poe hana pono ma keia ao, e'ioaa ia lakou ka pomaikai mau ioa, a o ka poe hana ino a hana hewa, kue i ka ke Akua olelo ame kona kanawai, e loaa ia lakou ka poino mau loa, kahi i hoana e ia no ka Diabolo ame kona poe anela." A pau ka pule, a mahope iho, he wahi ua i haule mai, pulu no nae ka poe kanaka i ka ua; aole nae liuliu a pau no; aole no hoi makani ma ia po a ao. Sabati, Okatoba 17,—Aohe no hoi he makani iki ma ia la a po, lana malie wale no ka moku; a pau ka aina awakea, mahope iho, nui wale na naia i hahai mai i ka moku, pahuia e George Kaiakaahiki kahi naia i ke o, ku no a make a o ko makou ia ia o ka aina ahiahi, na poo ka la mahope iho, hahai mai ka mano i ka hauna o ka naia,a hoowalewaleia a hahai mai lakou i ka maunu, paheleia a paa, i ka huki ana, h«no no. A pau ka pule, hoi hou maua o J. Gulick e hoowalewal® hou, a na Kinoulu i paheie a paa, a make ia mano. He loihi, loloiele, kau malie mahope a ao ia po, okiokiia aa lala, a kiola no ke kino a pau. i oPakahi, Okat«ba 18.—Ma ke kaka- i hiaka nui o ia la, akahi no a loaa ma- j kou i kahi aheahe makani iki mai ka 1

hikina akau mai, a ua holo pololei ka j moku o makou i ka akau ponoi, a po ia la a ao ia pcf, oia mau no ka ikaika o ; ka makani, aole nui aku, aole hoi emi iho. Oluolu pono no makou a pau, aohe mea pilikia ma ke kino. Poalua, Okatoba 19.—Oia l mau no ka pā ana māi o ka makani ia makou e like me ka la inehinei, hoi\> mau no makou i ka akau. no ka mea, hookahi |no aoao i pa mai ai ka makani; a hoholo pono ka moku o makou: a mamua o ka* paina ahiahi, kauia ka pea ihu hou o makou. Kahi pea ihu m4mua loa o ka laau ihu, oia akolu pea ihu; ua mau no ka pa ana mai o ka makani ia la a po, a pela no mai ia po a ao ae. Oluolu wa\e no ko makou holo ana ia mau la mahope mai, aohe pilikia ma ke kino, a me na mea a pau e pono ai o ke kino, ka ai ame ka i'a me ka wai no hoi, lako pono ia mau mea a pau; aohe wahi hemahema. Novemaba 28.—Mamua o ka puka ana mai o ka malamalama, ike mua na holoholomoku i ka mokupuni o Oahu ame Molokai, ua hai mua mai no ke-kapena moku, o Mr. Holdsworth, oia no ko makou la e hiki ai ma Oahu. A nui mai ka malamalama pii au maluna o ka moku mai lalo ae o ka lua moe mahope a ike aku la i ka aina a hoomaopopo aku, no ka mea, ua powehiwehi na maka i ka hiamoe, a ike pono no, o Oahu no, a o Molokai no hdi kahi e ku mai ana. A hoomaopopo hou aku au a ike pono no, o Kahuku no kahi i ku ai o kuu hale. ame kahi e noho ana kuu wahine me kuu kaikamahine ame na makua no ka mea, aole lakou i holo pu me a'u, owau wale no ka 1 holo i ka Paeaina o Maikonisia me ka poe Misionari. Puka mai ka la, makai pono o Kaaawa, i Koolauloa, paina ka aina kakahiaka, kupono makai pono o Kaneohe; a peia no makou i holo aku ai a ma ka lae hikina o Oahu o Makapuu a pela aku a ka lae o Kawaihoa, a holo aku a kaalo makai o ka lae o Leahi, ike makou nui %vale na moku okohola e ku ana iioko o ke awa o Honolulu a he mau moku no hoi kahi makai iwaho o ke awa i Ma-' mala,—holo pono. mai la moku o makou a hookomo no i ke awa o Honolulu; aole i pili loa i ka uapo, ua hookuu koke ka heleuma no ka pa ana mai 'o ka makani mamua. Hiki mai kahi waapa mai uka mai, a malaila makou ekolu i holo ai iuka. 0 ka hora 12 awakea no ia a makou i hookomo aku ai—John T. Gulick, E. W. Clark, J. Kekela—a pae makou ika uapo, a pii ma kahi o Mr. Clark ma; a hiki makou ma kahi o Mr. Kelewa—makai ae o kahi o ka Moi Kamehameha lll—halawai pu me na keiki a Mr. Clark iame Rice ma. Akahi no lakou a hauoli, pela mai o Orramel H. Gulick li'u, ia manawa no. "Nuinui ka olioli o ka manao i ko kakou halawai pu ana. no ka mea, he wahi manao pihoihoi mamua iho nei, mai o a o, ua lohe wale makou, ua pau oukou i ka ai ia, a ua hoolahaia no mai o a o, a lohe no na mea mai Hawaii a Kauai; ua lohe wale no paha kahi poe haole i kekahi kapena moku e olelo ana." Ua ike wale oia i kahi moku ua ili, a manao wale na haole ma Honolulu o ka moku misionari i holo aku nei i Maikonisia. I hou mai la no nae o Mr. Orramel H. Gulick. Aole no nae pihoihoi loa ka maj nao ia oukou, no/ka mea, hele koke no e ninau pono i ke kapena nana kela olelo, olelo mai kela kapena, aohe maopopo iaia; nolaila, pau no ko makou pihoihoi 'aka, nui no ka manao olioli i ko oukou hoi ana mai nei me ka oluolu pono o na kino, pela io no, he olioli nui ko kakou a pau, mai o a o, no ka halawai pu ana me na kino oluolu, a ma ia wahi no ka halawai pu ana me Mataio Kekuanaoa; a ninau mai oia penei: Pehea ko oukou pakele ana mai nei, lohe iho nei makou, ua pau' oukou i ka aiia e ka poe kanaka, a ua wawa loa mai o a o ua pau oukou i ka make? Pela mai anei aku no ko makou pau i ka aiia 'e kanaka? Aka, i ko makou holo ana :ame ka hiki ana ma kekahi mau aina ■ malaila oluolu pono no makou a pau, ; pela no hoi na kanaka ma kela mau aina, oluolu pono no lakou, .launa niai 'no ia makou, haawi mai no i kahi mau '■ mea e pono ai. A pela no a hoi mai !nei makou me ka oluoiu pono o na ki'no; a halawai pu kakou. A o na Mi'sionari i holo pu aku nei makou, ua 'holo pono ka hana, a ua ae pono mai jno na 'lii o ka aina e kokua i wahi no lakou e noho ai. A pau ke kamailio pu ana me Mr. Kekuanaoa. Pii pu aku la |no makou me Mr. Clark ma i kona hajle a haiawai me ko kona hale a pau, a jmai«ko Kaloka hale ka holo ana o ka 'lohe iwaena o ka poe i hele i ka pule 1 ka halawai ahiahi, o ka hora 2 ma na luakini pule o Polelewa ame Kaumaka'pili ,a ma ka luakini o Kawaiahao, a |hoike iki aku i kahl mau mea a'u i ike ai ma kahi mau mokupuni o ka Paeaina o Maikonisia, a ia Limaikaika kahi olelo" paipai ma ia halawai. | A i k# lakou lohe ana, ua holo ka hana o ka hoouna Misionari ma na aina e. ma ka Paeaina o Maikonisia, ua |ae oluoiu pono mai na kanaka ame na 'lii o ka aina. Nui waie ka hauoli o ka manao i ka holopono o ka hana hoolaha miBionari ma na aina pouli; no ka mea, ua pihoihoi ka manao o n& mea a pau mai oao.ua lohe lakou, ua pau makou i ka make. A i ka lohe ana a ike maka ana mai, • ola aku ana. Pakela loa aku la k«. «lioli mamua o ka pihoihoi. "E hoomaikai mau loa ia. aku ke Akua i kona lokomaikai, aole e pau."