Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 4, 25 January 1901 — Ka Mana o ka Pahikaua a HAMILETONA TEREGOMA [ARTICLE]

Ka Mana o ka Pahikaua a HAMILETONA TEREGOMA

K'r Kriki Koa Kaulana o Enelani; Ke Kupueu nana i kaili hnaheo i ka Hannhano o ka Oha na ka na o Ru*ia —Ka Wea hoi i Hokiwahiwaia e ka Eme>pera o p Aina me ka Pum Kulana o Ainai hau —Ke Kaikamahine Ui — OLINOKAONOHI-LA | t MOKUNA XIV. KK KARAIMA I ULUAOA AI O RU- % SIA. Aolf no paha i aeia o Olino e na ka>i.wka o ka manawa e haalele koke ia Kusna i kela wa, oiai, iloko o na hora :okok* mahope mai o keia halawai hooiala ;ina, ua hoea mai la kekahi . nui, a hiki ole iho la oia, a pe•a r.» hoi i hookomoia ai o Rusia hoi'.iko o kekahi uluaoa nui. Na k-:a i»oj>iltkia ano nui hou loa i hoea mai i ka wa a'u i mahaolana ai e -kana ana. i \kapae ae i ka'U* papa h"om»honoho i lioomakaukau ai no mat> k.i hnra 12 ko Olino wa e haalele i : .. & ua hooholo mua au e ike iaia mamiia ;:e ola manawa. Aka, nae, i ka! hikī ana i ko'u hora i manao ai e| h' i - e ike hope ioa la Olino, ua hoea - la kekahi mea a'u i moeuhane mua' ai. Mnwaho te o na luna aupuni, owau ■ ak.i aua loa i lohe i k i ; i& ne" Mamua; : «.ha or ka itora 1« < ia ka-i >N;ili- . k£■ - >iel« koke au S ke Ket-na o N«L - Ua hooko Do au i J» • ■ ■ •» oma, «1« ae sei ka mā:l »k < <t'u, inaiia paha ua hoololi h .n .> Tu -ski i kona nuinao, a ola ko- -< m-/i i k&uoha mai al la'u o hele i •« aku, i hoihoi hou aku i ka paiar»*la "pmMd" ana i haawi mai ai, a i "•*»l»aaJiao paha ia'u. Me keia mau manao e uluku ana iloko o'u, noho iho 1-i au e kakau i mau wahi lalani ia a hoouna aku. I ka paa ana « »f» leka nei kauoha mai nei ka makai i hoounaia mai ai e kii ia'u, e r a* i ua leka nei a hiki 1 ke Keena Makai, a mai laila aku e hooai. Hoomaopopo iho la au i ke *n<» oia mau olelo, a nolaila, ua ho«ko au e llke me kana kauoha. I kk hiki ana aku i ke Keena Ma«ai ik. aku la au i ka holoke mai o na makai ame na luna aupuni e ae maa hoomaopopo iho ia au, he wah) :i- ano nui paha ka keia poe e m īi n» i. Aohe ike ia aku o ke kui raau o na lawelawe oihana e -K.. nu- ka mea maa mau i na keena ' '.h.ina a pau o Rusia nei. He oi aku h >i ka nui o na makai kiu i akoakna hihi i keia kakahiaka; e holoke ana • ■ i k:ne na poe e ae, a e kamailio nui <"* m. na hiohiona o ka pihoihoi no •i-kahi hana nui. ;t liniiu loa no ko'u kali ana, ua ■■•.'a!ua hora paha, mamua ae o ka • •' ana mai o kekahi mea e kamaiim> a'u; a oia no hoi ko'u wa 1 * ir,ai ai e komo aku iloko o ke- • ' i k.-ena a ku ana imua o kekahi *?!~a a u ī ike mua ole ai. ka'a mai oe ia'u, e Lukanela Pew n khi no ko'u loihi loa," wahl a ua ; una aupuni nei i pane mai ai; "aka, ■> ;r,au wahi ninau ano nui ka'u e mea ,iK '' aī ia oe a e pane mai no hoi oe • ka pololei ioa—oiai, hoi oe e aahu : ke kapa koa o ka Emepera i. pela oe e hoomanao ai he ha- : •'«■ k .ikoi loa keia na ka Emepera." K :nou »ku nei au. I ihe nei au ia'u ~ > keia no ke ano o ka hoolauna • i. n<. na hana koikoi, a pela aua- : iha au e pane aku ai. Aole pa- *■ 1 • īiuiiu e maopopo no ia'u na mea ■' » iu i makemake ia no'u a nolaila, f kniī hoomanawanui au a maopopo. i nae o kona kamailio hou ana r "i'. ninau aku nel au ina paha e i u ke hoouna i ka'u leka i ka<i na Olino; pane mai nae kela, "_ k.iii ia hana a pau ka ka Emeperai '>•••• :hri ia au, ua pale ka pono o ka'u • ka. 1 "luoiu oe e hoike oiaio mai i '■■■ i a pau i kamailioia mawaena ouj a - •* Mr. Tueski 5 nehlnel," wahi ana ii a i mai ai. ' O ka mea ol loa nae • r akemakeia nei, oia no ka loaa ana !a iy o kela mau palapala hookuu 'per-r!-'.s' nou ame ko kaikuahine. Ke ao «k-i nei au ia oe, e pane me ke akahele • - ? ka oiaio loa." : a hoopuiwaia ko'u naau e keia ni- ">■ Maopopo ole ia'u ke kumu, a i a aku nei; Kahaha loa au i kau ninau, Ua o M. Tueski, a he hikl loa iaia • mai i na mea a pau me ka IV '*a ninau aku nei au 1 ka'u ninau 1 ka inoa o ka Emepera o īluaia," v hi ana i pane koke mai ai. 'O Mr. Tueskl ka mea nana i hoao e ; ;TV « I ko'u ola ma ka hoouna ana ae kona poe a«ena e hana !a karaima

i maluna o ko'u kino, a oia ko'u kumu | i hele mai ai e hui me ia, e ninau aku i kona kumu i hana a$ pela. Aole no oia i hoole mai i ka oiaio o ua hana la. Mamuli o ka'u mau olelo a'o iaia, ua haalele oia i kela alahele ona, a ua ae mai e waiho malie ia'u a aole e keakea hou; a ua noi aku au e haawi mai i na palapala 4-e no'u ame kaikuahine; a ua loaa no ka mea ' ua manao au, he mea porjo no matta ka haalele ana ia Rusia nei no kekahi manawa kupono. I ka loaa ana 0 ua mau palapal nei, o ko'u hoi no ia." j "Aia i hea ua mau palapala nei?" "Eia hookahi. O kekahi, aia i kuu kalkuahine, a e haalele ana oia ia Moaekai nel i ke awakea." "E pono oe e kaohi i kou kaikuahine, aole e haalele koke ia Mosekao nei, no kekahl manaw. He mea makehewa ka hoao ana e holo. Heaha hou ae ua mea a olua i kamaiiio ai?" He nui a makena wale kana mau ninau o ka paluku ana mai, me ka maopopo lea ole nae ia'u o na kumu o keia hookikina ona i ka ninau, a ua manao wale ae no au, malia paha ua poino o Tueski no kona haawi ana ia'u [ i kela mau palapala ae. 17a pane aku ho au i na ninau a pau me ka huna | nae i na mefe e pili ana ia Madame | Tueski ame kana kane. | He mea e no hoi ko'u kahaha 1 ka i ike ana aku, i ka hilinai piha o ua luna aupuni nei i ka'u mau olelo. Noho mai noi k"lr» no kekahs tnati rninute : me kn n.n;i. r kattrl mōolelo' k6,- ! kau ai arne ka'u mau pane, a liuliu ni- ; nau hou mai nr ; ī: r .. ■■■•'• Khe* j āha kau mea.i hana ai?" 1 "Ua hoi pololei au a hiki l ka ,hale j a loaa ko'u kaikuahine me Mftdaiwe Tucski. a u.'i holo iike makou ma ke kaa a hiki i kahi o Tueski. lele o Madam.' Tueski, a hoihoi loa au i kuu kaikuahine a hiki i kona horoe. "Ua hora paha a. loi ko'u noho ana me kuu kaikuahine i ka hale, a hoi mal au ) ko'u lumi moe ia po." "Ua hoike mai nei oe m'n i na mea a pau, e Lukanela?" "He hiki no ia oe ke ninau ia M. Tueski," wahi a'u i pane aku ai. Nana pono mai nei kona mau maka no kekahi mau sekona a hoopuka malie mai nei: "Ua make o M. Tueski." "Make!" wahi a'u i hoopuka aku ai me ke kahaha loa. "Ua pepehiia. Loaa aku konar 1 keia kakahiaka ma ka hakala malalo o kona hale me kekahi pahi ma kona umauma, a ua ku ka puuwai." "Powaia? Aiyve, ua hiki ole ibiu ke manaoio i ka'u e lohe nei." "Ae. 'Mo ka Lanakila'," Wahi ana i hoopuka mai ai. "Oia iho la na olelo i kauia ma kahi apana pepa i nakii-! ia i ka pahi. Malia paha ua hiki īa oe ke hoomaopopo i ke ano oia mea, a me ko'u ninau ana ia oe." TTa maopopo iho la ia'u keia mau ninau; aka, ua pohihlhi loa au i kinohi no na kumu, a akahi ae "la no a maopopo. Hookahi no a'u mea i hopohopo loa ai; ina paha i kakauia kekahi manao hoohuoi o ka mea make no'u ma kekahi buke, alaila, e lilo ana no ia i mea no'u e hoohuikauia ai me ka poe Nihilisi, a e kapaia mai ana, na'u i pepehi keia mea. "He nui hewahewa maoli no keia ino a'u i hoomaopopo ole ai," wahi a'u. i "He keu aku no hoi a ka weliweli o!e."j "Pela no hoi. Aka, e ike aku anaj nae ka llmakoko weliweli ole," wahi ana i panai mai ai. "Aka, ua lawa kaua, oiai, ua hoike mai nel oe me ka huna ole, a pela no hoi au 1 hoike aku nei ia oe i ke kumu o keia mau hana, nolaila, e ninau hou aku ana au ia oe, ina paha he mau mea e ae no; kahi au e manao ai e hiki ia oe ke ko-1 kua mai ia makou i ka imi ana 1 ka, mea nana i hana i keia karima." Ma kona mau hiohiona, ua hoomao-i popo iho la au, aole loa oia i hoo-| huoi ia'u; a aole loa no paha i iki kekahi mea ma na huke oihana o: ke Keena Makai e hoike ana ia mea. "Aole. la'u maanei, ua ike au i ka ; piha loa i na poe hnakal. Ua manaoi wale ae no au, ua lawa loa keia poe, no ke pale ana aku i kekahi puali koa.i nui. Owai no la hoi keia limakokol I Auwe no ka hoi!" O keia mau manao uluku o'u, mai loko loa mai no ia, no ko'u menemene maoli no i keia mau hana, a no ko'u ike i ka hopena weii-| weli e kau mai ana maluna o'u ame ko'u kaikuahine, ina e hoohuoiia ana maua. Noonoo wale ae nei no au i ke, kanaka a'u i lke al mawaho o ua wa-| hi nei, ia po iho. i "O kela mau palapala ae hoi ea, e; hoihoi hou mai," wahi a ua luna nel i olelo mai ai. Ma kona heiehelena, ua ike aku la au i kona oluolu ia'u, me he la, oia maoli no ko'u moaloha maikai loa. "O ka mea oiaio nae, aole loa: e hoopukaia kela mau palapala, e like me ia i haawiia ai," wahi ana i hoopuka hou mai al. "Maiia paha, he mea

pono nou ke noho maanei no kekahl | manawa, a hala ae keia uluaoa." i "Ua like loa hoi ha. au me kekahi k<>* . naka kipi, ke haalele ia Rusia nei '! keia wa o ka pilikia," wahi a'u i pakul.' aku ai. A l ko'u puka ana «i waho, ua' nui ko'u hauoli i ka hanu hou anjy. ' i na ea oluolu mamua o ka noho pio) ana iloko o na paia paa o na halepaa-1 hao. | Hookahi mea i maopopo loa I kela j j wa: aole maua e hiki ke haalele koke I ia Rusia, a he mea.maopopo ole no ia. ' O ka hoao ana, he mea hoopoino 'ia ia maua. O. ka powaia o kekahi kanaka e like me TueBki, he mea nui, a ua maopopo loa, e huliamahi ana na mea a pau i ka imi ana i ka mea nana 1 hana ia karaima, me kā nana ole )a o ka hewa a hewa ole paha. Ua maopopo ole ke ola o na poe Nihiliai a pau o Mosekao iloko o ia wa; a o ka paewa ana o kekahi mea, ka mea nana e kono koke aku i ka poino e lli mai ana maluna oia mea. la'u i hoi mai ai 1 ko'u lumi, hoo- ; maopopo iho ia au i ke koikoi maoii I no o ke karaima i hanaia. Ma na wahi a pau a ka maka e aui ae ai, e ' ike ana au i na agena o ka Oihana i Makai e hoomakakiu ana i kela ame' keia mea a ko lakou lunaikehaia e hoomahui ai. Ma ia alaheie pokole a'u i hoi mai ai, ua loaa ia'u he mau puulu I kanaka lehulehu me na paahao i waena o iakou. Aohe i pili na moolelo o na hana pepehi kanaka i ko'u moolelo ponoi, aka, malia paha, he mea pono ke hoakaka iki i kekahi mea e pili ana i kekahi karaima oi kelakeia mamua o na powa a pau i lawelaweia* maluna o ka ka Emepera, oiai, ua hanaia keia mea m.iiuna o ke kino o ke poo o ka Oihana Makai Kiu o Rusia, —ka mea hoi e noho alakai ana maiuna o ka poe kiu a lehuiehu waie. Mamuii o kona make ana, ua 'hoik* maoli, āe no ka Nihilisi i ka nui o ko lakou hiki 010 ke ne i a pau •?. lakou* e hooholo ai. mea i hana? O kela ka ninau nui e lohela ana ma fe<»la kei« I»u5no; « »<ia no hpl *ca'u. ' i ' n»o;' a ilolio n'4 noonw ttt<i ria koho ana he iehulehu, aole loa 4 looa kekahi pane kupono loa, a koe wUle no paha,—kahi kanaka a'u i ike ai mawaho o ka hale. Malia paha nana i hana. Ua uiu mal no ka maau la'n, o hooiliia keia mau hana maluna o'u. Hookahi nae a'u mea i noonoo nui | mamuli o na olelo a ka luna aupuni e omau ana ia'u: o kona olelo mai, aia no he mea 1 oi ae ka mana mamua o Tueski e pili ana ia'u. Me he mea la, ua loaa iaia keia ike ia kakahiaka a oia paha kona mea i hoopuka ai i kekahi mea pela. j I ko'u hiki ana i ko'u lumi, hoomakaukau koke iho nei ia'u iho tio ka hele ana i ka hale koa, oiai, ua kauohaia mai au e hfkl koke aku i laiia no kekahi hana nui. I ko'u hiki ana aku, e kamailio ana no hoi ko'u mau hoa • ka puali, i na mea like ole no keia pepehi kanaka a ka poe Nihiliai. He mau lono wale no ka lakou i lohe ai, aole nae i loaa ka mea oiaio. Aoie no au i hoike aku ia lakou. Mamua o ka pau ana o na hana mua o ke kakahlaka, ua ioaa mai la ho kauoha ia makou, e maki iloko o ke kulanakauhale, a e hoomaiu i na alahao ame kekahi mau wahi e ae a lehulehu wale. Mamua ae o ka auina la, ua hoea hou mai kekahi mau puaii koa okoa, no ka hoopuni ana 1 ke kaona. Ua kohu kulanakauhale maoli no iloko o ke kaua, ka heie a piha l na koa me na lako kauama ma kela wahl keia wahi. Ia la a ia po no hoi, ua nui wale ka poe 1 hopuhopuia, a he mau haneri, a he mau tausani no paha poe i paa,— na kane ame na wahine; aole no i pau iho a hikl i' ka piha loa ana o na hale paahao; a o na wahi kowa iki, e,hoopihaia ana a hiki i ka piha ino loa ana, me ka poe wale no i hoohuoiia. Nui ka uwe o na wahine ame ka oielo ino o na kane i ka huhu no kela hopuhopu wale ia no me ka hewa ole. Aole makou i hookuuia a aumoe ia po; a ua ku wati makou a po ia ia me ka ai ole; a ua hoihoi hou ia makou i ka hale koa e noho al me ke kali o haunaele ke kaona. I kekahi la ae, ua like no na hana; a ua nul loa ko'u kaumaha no ka hiki ole ia'u ke heie e ike i kuu kaikuahine. No kona ike he Nihiiisi kona kaikunape, noiaila, au i mknao ai, e lilo ana ko'u kaawale ana i mea nona e kaumaha loa ai; a malia paha, e ma» nao ana oia, ua hopuia au: a owau no hoi, ua piha no i na manao kaumaha nona o hopuia. I ka auina la o ke kolu o ka la o ka hoomalu ana, ua hookuuia makou e hoomaha no kekahi mau hora; a ua holo pololei au i kalii o' Olino e ike iaia. Iloko nae o keia.mau la o Ka uluaoa, aole loa i loaa iki kekahi hunahuna meheu o ka iimakoko. I kuu komo ana aku, e noho mai ana 0 Olino me na helehelena i hele a haikea, ame na maka Upehupehu i Ka uwe mau paha la. I ko'u ike ana aku 1 kona kuiana o ke kaumaha. ua hiki ole ia'u ke kamai'io aku no.kekahi manawa, aka, ua puiki koke mai oia ia'u a uwe iho ia. A iluliu iho keia puili ana, ua hoopuka aku la au nife ka haukeke: "Ea, aole hoi ou oluolu iki. Ua mai ia paha oe?" Aole oia i pane koke mai i ka'u ninau, aka, nana wale mai no me :ia

*.vaimaka e huloulou ana; a huli hou ] ; a.eu nel i kahi e. ; ; la wa, hoomaopopo iho nei au, ua ! manao paha oia na'u i hana ua ka- , ralma nei, a ninau hou aku nei au: •'Ea, heaha hoi keia ou? Heaha keia ; •. mea au e hookaumaha nei i kou noonoo? E hoike mai oe ia'u." a mamua [ ae o ka pau ana o keia mau olelo, ua [ huli mai la oia me na helehelena o l t -ke kaumaha a i mai nei: "Auwe, he ol akU o ka weiiwell, he iuanaonao maoli no. K kana mai ke A.kua ia kaua! E kala mai ke Akua l'iu'. kaua!" 1 keia mau olelo ana, ua nui ino ko'u kaumaha, no ka mea, ike iho Ia au, ua kuhihewa io oia. Ua like ioa oia i kela wa me kekahi wahiiie i pupule maoli. Mwe ae nei kela a nui: "Auwe! aole nS paha i oiaio aole no paha he oiaio!" alhiopu koke mai nei oia i kuu mau pap&ina a hoohuli ae nei ma ka aoao, me ka. Hana pono ana iloko o ko'u mau mrtka> Ike aku ia au i kona kaumaha maoli, a e ake ana paha kona naau e ike maoli i ka oiaio. I ka pau ana o keia nana pono ana ona ua kuu iho la kona mau lima i lalo, a kukuli iho nei kela ma kuu aoao hoomaka iho nei e pule. la keia ou, e Olino?" wahi a'u ■ ninau koke aku ai me ka oluolu a kr>.u iho nei i kuu mau iima maluna o knna poohiwi. Aul ae nei kpla a iinna mai nei ia'u me na maka pluoiu, a mino aka iho la. A ku. ae'nei iluna, a kau mai ne'i i kona mau Mma elua onaluna o ko'u mau me kona poo .e kau ana ma kuu umauma. I iluko* nae o keia mau manawa a pau, « namunamu mau ana kona waha i kekhhi mau huaolelo pule. I ka pau ana paha o kana pule, poha mai la kona leo penel: "E Tfunflne, e l hoohiki mai oe ma ka ._ inoa liia ■ , k^-. v Akna jjoa *o ria I-ani, * niai ana oe ia'u me ka oiaio i ka'u mea e ninau aku ai ia oe." „ _ "Ae, ke hoohiki nei au," wahl a'u 1 . panv u »i. "I ke a&a?" 4u t niriau aku ai no ka' I maopopo ole. "Pepehi ia Chvistlan Tueaki?" ! . "Na'u i pepeni ia Christian Tueski? oia kau nlnau? Aole, aoie ioa." "Malia paha, e kaohi ana ka hoohiki ia oe malalo o kahi mea huna, aka ma ka inoa o ke Akua Man.i, e hoike maJ oe ia'u 1 ka oiaio—i ka oiaio wale no. He hiki no ia oe ke hoike mai. Owau no " "O keia anei ka mea nana i hoano e I mou noonoo ame kou oluolu? Ea aole loa he wahi kumu kupono Iki no keia mau hana au. Aole loa au i ike iki i kahi mea e pili ana i keia pepehi kanaka. Ua like loa au me kekahi maj kapo ma ia mea." "Pehea? E pane hou mai oe e Aexis pela. Auwe no ka hoi e. Ua kaumaha hewa ko'u naau mamuli o ke kuhihewa. Akahi no au a maha!" Ia ■ manawa hoomaka aku nei au e hoike iaia i na mea a pau e like me ka'u i ike ai mai ka mua a hiki i ka hope. Ua nui loa kona hauoli i kona lohe ana, ua maemae ko'u mau lima. Tt,i ua aka, a ua nui loa kona olioli. I ka pau ana, ninau aku nei au, pehea la oia ia mau la a'u i paa ai 1 ka'u hana. "E hoike mai oe ia'u i na mea a pau." "Ua like loa au me kekahi mea pupuie i keia mau la elua iho nei. E hai aku no au i na mea a pau. Auwe, nui maoli ko'u hauoli no kau inau olelo oiaio. Ua kaumaha maoli no au i ka manao ana nau i iawe i ke ola o I kela kanaka; oiai, ua manao ae au, mamuii o kou aloha ia'u'ame kou haawi ana ia oe iho e pale i na keakea a pau i ko'u maluhia, pela la hoi oe e lawe ai i ke ola o ka mea e hoopoino wale mai ana ia'u. I ko'u wa e ala ai, a i ko'u wa e pili iki ai, e kau mau ana kou helehelena i ko'u maka, me | he mea la, ua paahaoia oe, a e make | aku ana no'u." Puliki ae nei kela ' i kona mau maka a hoomaka ae nei e uwe hou a liuliu, ku ae nei a nana hou mai nei ia'u me ka hoao ana o aka. "Aolē oe i hoike mai nei i kou kumu i ihanao kaumaha ai no'u," wahi a'u i kamailio ak uai. "E hoike aku no au ia oe. I ko'u j lohe ana i na mea hou, ua hoomaopopo iho la no au, na ka -poa NihiJisi keia | mau hana, a oiai hoi au ua komo pu iloko oia poai mamuii o na hana kahiko, nolaila, ua ike iho la au, he mea ! makehewa loa no'u ka heao ana e haa- | leie ia Masekao nei i keia wa; a I ka i wa i hoea mai ai o ka makai, ua ho- j ike aku au iaia, aoie au e «haalele ana j ia Masekao nei. Mai ia wa mai, ua ■ nui ko'u ake e Ike a e lohe hoi i ka- j kahi mea e pili ana ia oe, a ia auaina ; la, ua hele aku au i kou wahi, aoie nae oe malaila. No ia mea, ua hoomaka mai ko'u kaumaha, no ka manao ana ae, malia paha, ua paa io oe. Ua ike no oe, he wahine wale no au." Hoomaha iki iho nei kela a liuiiu, i hou mai nei: "O ka mea kupanaha loa, ia ahiahi, hoea mai o Borlas ia nea; a ma kona i ike ai i kekahi mea ano nui, a ua manao ae au, ua inu paha oia, oia ka mea i ano e ai. 1 mal oia he wahi kauoha kana nau mui. Ua kali oia a puka kuii kauwa i waho. "Heaha kau?" wahi a'u i ninau aku aL "Aole oia 1 pane mai, aka, ua hoallona mai oia, a mamuli o ua hnaiiona nei, ua nui loa ko'u kaumaha, oiai, ua

] hoomaopopo iho la au i ke kumu., la' i wa, hoomaopopo Iho la au, o kelii kau- ' wa au, aoie ia he mea okoa, aka, o ke- , kahi no ia o na Nihilisi." j " 'Heaha kau i hele mal nei i ko'u wahi?' " wahi a'u i ninau hou aku ai.' "Malia pah ua maopoi>o no ia oe," wahi ana i pane mal ai. "Hookokoke loa mai nei kela ia'u a hawanawana mai 'nei. "E hoike aku oe i ko kaikunane, ua paulele makou a pau iala, a o kana mea i hana ai, ua lilo ia he hooia na makou e kau mau ai i kia hoomanao nona. Ua makaukau makou a pau e ukali mahope ona 1 na wa a pau. Ma kahi a kona leo e kauoha mai ai, malaila aku makou me ka iokahi, ame ka wiwo ole. Ua maiama oia 1 kana olelo paa no ka "Lanakiia." "I ko'u lohe ana i keia mau olelo, ua hlki ole ia'u ke noho malie, a ina paha aole au i paa koke i ke kihi o ke pakaukau, ina paha' ua haule loa au i I lalo o ka papahele. | "Alaila, e i mai ana oe, na Alexis i pepehi " "Shu," wahi ana 1 hamau mai ai. "Aole oia kau olelo e hoopuka mai ai aole no hoi o'u makemake e lohe ia ano olelo. O kou kaikunane, Iw? kanaka oiaio loa oia, he mea na makou a pau i hilinai ai—oia maoli no ka hoolapanai o na Rusia a pau; a ke hoomaikai nei au i ke Akua rio Kona ae ana mai i keia koa wlwo ole e hoopakele i ka aina nei piai ka mana o-keia enemi nui o na Rusia." 1 "Na'u ia e hoike aku," wahi a'u i pa T ne aku ai. "E hoike pu aku no hoi oe, mai hopohopo ia. Aole loa kekahi o ka poe i ike iaia ma kela halawai a makou ma keia kulanakauhale i keia wa owau wale no; a aole ioa he hookahi o keia. ( p,o,e e V M'e , eirtrFaria/nona, a owau wale no. A ke hoohiki paa nei au iinua o ke Akua mana loa, e make mua nu, mamua o ka' hoike ana i kekahi huhahuna o ka'u mea i lke ai e pili apa i kftt& iwē&i B aho e make aii me ilttVu mea huna." • ~, ... I weliweli ai, ā haalele ia'u me ka i ma! he la hauoīi ioa keia no Rusla no ka make ana o ko makou enemi ino. Mai kela hora mai a hiki wale no i kou komo ana mal nei, ua nui ko'u kaumaha, mamuli no o ko'u manao maoli no, he oiaio ltana mau olelo." I keia mau olelo no, a Olino, ua ulu hou ae kekahi mau noonoo like ole iloko o'u, no ka mea, ua hoomaopopo iho la au, aole no na kekahi o ua poe Nihilisi nei keia mau hana, aka, na kekahi mea okoa, a ua hooiliia mai nae e keia hui maluna o'u, a e ka lehulehu hoi a pau, maluna o lakou. "Ua maemae ko'u lima imua o na lani, e Olino," wahi a'u 1 hoopuka aku ai; "aka, ke kahaha nei au no keia kuhihewa o keia poe. E hoike no au ia oe i ka oiaio a pau loa;" a hahai hou aku nei au iaia mai ka mua a hiki i ka hopena o ko'u launa ana me Tueski. "Nawai io no la hoi keia karaima J hana?" wahi ana i ninau mai ai me i ka pahaohao i ka pau ana o ka'u kamailio. "Ua Hke loa no ko kaua pohihihi ma kela mea me na makai e huli hele mal nel i ka mea hewa. Malia paha na ke kanaka no a'u i ike ai mawaho 0 ka hale i ua po nei; eia no hol, malia paha o ua kanaka nei no ia i hele mai ai e kamailio la oe: ina nana, j aole loa oia e olelo ana ia oe na'u He mea maopopo nae, e hooiliia mai ana keia mau hana maluna o kaua i kekahi wa e hlki mai ana, nolaila, he I mes pono ia kaua ka noho ana me ka malama loa ma na ano a pau. Nolaila, e hooki ko kaua noonoo ana e haalele ia nei i keia wa." "Ina paha oe i kaawale 'aku ,i kela wa ina ua hiki ia'u ke hana i kēkahi mea e pakele ai mai' keia pohihihi ae; aka, i kela wa, e hoomanawaj nui kaua, malia hoi o ulu ae kekahi I mea nana e hoopakele ia kaua," wahi ! a'u i hoopuka aku al. "Pela io no, ina au ma kahl e 1 keia wa, ina ua loaa ia'u ka manaolana ikaika e palekana like ana kaun. Aka, e like me kau e i mai nei: he mea pono ke hoomanawanul a hoea mai ua wa pono nei." "Ae no hoi. Oia ko'u manao 1 kela wa. O ka'u hana mua' aku ana ia, i 1 ka jmi i wahi e hiki ai ia oe ke holo . a kaawale mai keia wahl aku." Aole oia i pane mal, aka, ma kona j helehelena ua ike au aole oia make- | make e haalele ia'u a hiki i ka wa e i pono ole ai oia ke noho mai. Mai hope iho o kekahi mau mlrfute loihl o . kona mumule ana, 1 mai nel: i "Ina paha au i kaawa'e aku, a pela ! lho la keia loaa ana o keia mau hana j akeakea o ko kaua nohona maluhia, . pehea la oe e manao ai, e hiki ke loaa ia'u na hooia kupono aole nau I hana 1 keia karaima, e like iho la me keia? Ina paha ua hoi koke mai au a komo me oe iloko o ka popilikia a i ole la. make paha, i ke kaumaha nou. Na ike no oe, no'u kou kumu i komo al iloko o keia mau pohihihi a pāu." "Mamu'l no ia o ko'u manao ponoi iho." wahl a'u i pane koke aku ai. "Ina no paha e hoi hou mai anift na mea a pau e like me kinohl, e han§ aku ana no au e like me ka'u i ai. Aole loa i loaa ia'u kekahi manaw.i hauoli e lik;e me.keia; a o ka'u wnie no e ake nui nei. o kou mai na popilikia e hoakoakoa niai nei/* "Aole loa oe i hoike pau mai In'u I na i kumu o kou ae ana e auamo 1 keia mau kaumaha a pau e ili nei maiuna ou.

Aole anei oe o oluolu nmi la e hat mai ia'u i keia wa?" ''No ka nui no hoi o ka'u mau luena hoehulkau wale," wani a'u i paiu* , aku ai. "Ua hoike aku no hol aa fjs; oe mamua." "Malia paha he wahine hol ke ktzm* 0 kela mau hana au?" HaKa pon» nei kona mau maka ia'u. "He wahine no ke kuinu o na llke ole he iehulehu," wuhl a'u i pan*aku ai. "Pela io no," wahi ana I lrc mai ai, a huli aku nei ke a!o t e. A liuliu iki i hou .mal nel: "Ua aloha io no oe iaia, e AlerisT~ "I ka hoomaopopo aku i na mea *>- aleale mai nei i keia aofe; aleau ke hoomanao ae i na mea I h&la, I iub. la i kinohi, e pane aku au, ae. Ua. ha&b nae ia i keia wa." "Malia paha hoi ke mau ala no aleale ana o ka wai o ke aloha. a I h»— kalia ia oe a inu i ua wal ala, M«imina waie no' hoi au ia oe e Atexl*< a ina paha oe he kaikunane ponot ina ua kokua au ia olua me Paula." "Aole ia he mea pono nau e kamaili» mai ai," wahi a'u i hoopuka ako ai, m nana mai nei keia, me ka hoohuoi £ ka'u mau oielo. "Aole paha e apoa» mai ana kana kane i kou kokua •*. maua," a ia manawa hoomaka aku nef au e hahai iaia i ka mooielo o kuu fpo» mua, ame ka hakaka ana o maua <»* Edita. "Malia paha ua aloha no hoi oe laia» nolaila kou mea i hoao ai e pepehl iaia," wahi ana i kamailio mai al. "Ua pio nae ua aloha nei, l ka wa a r ts. 1 haalele aku ai." "Ke makemake nei au e fke t k* wahine au i haalele ai," wahi ana t hoopuka mai ai me ke. an . i. aia īioko kahi i \ieeai.) "He mea hala ole no ia, Ina e hooloh« 0 Alexis Peterovichi i na mea a pau 1 kauohaia aku ai iaia; a ina no hv>l oia i palekana i keia wa, Jlka e nan» kaua ia kaua Iho ma ko~ ano kaikuahlne a kaikunane i kela wa." Nana mai, .i.iel oia la'qr a n*tnv ulii.: '' h hoill»! rii> ka'ui .' oielo oluoiu, a niilau hou mai nel:* "A ina kaua e ike ana ia kaua Ih» ma kekahi ano e ae, pehea lho Ia la?** "Oia anei kau e kali nei—o ka hoee. koke mai oia wa?" Pii koke ae nei kona ula, aole no» i pane mai; ike iho la au, aia no wahi manao huna iloko ona, Ua m»nao ae no hoi au e ninau koke aka, o ka nui o na mea e ae a maua «r noonoo ai, aole au i ninau aku. "I ko kaua wa e noho al ma kela? wahl, e mau kaua ma keia kuiana e> kaua e Olino," wahi a'u i hoopuka Imwaku al. No ko'u makau o hiki ole ia*tt: ke hoi koke no ka nul loa o ko*u nao hoopipili aku i keia u'a, ua ku koke ae au iluna a noi aku 1 kona oluoiu a hookuu ia'u. 0 ko'u hoi mai no ia. Mok. XV. (Aole I pau.^ KAHI MOKUKUNA "MOKIHANA'" 1 ke awakea Sabati iho nel 1 hoea mat ai o Kapena Green ame na wahl kel* moku o ka Mokihana ma ke kaa ah!» mai Waianae mai. Ma ia wahi lakoa I haalele aku ai I ua wahl waa la ilUna. 0 leaha one. Ma ka lakou oielo 1 Uoomaopopoia aku ai, ua nul ko lakou poino iloko o na la loihi o ko lakou paia-: iewaia ana e na ale o ka Pakipilea nei. I kela pule loa aku ko lakou haalele ana ia Oahu nei, a holo no Kahului. I*. lakou nae i kaaio aku al inaluna o Makapuu, ua loaa iho la kekahi ulia i ka hoe. Ua hoao lakou e pahono i la hemahema, aole nae 1 pono. Mhl la wa mai, ua hoao lakou ma na ano a pau e hoaiiona mai i ko ka aina nei poe 1 ko lakou polno. Aole nae I ikeia. Mamuli o ka ikaika o ka makani ia mau la, ua puhl loa ia la— kou a naiowale ka aina. I ka po mamua Ihu o ke ku hop& ana mai nei o ka "Pekini" ua kaaKo ae ia mokuahi ma kahi kokoke loa ia iakou. Ua hoa iakou i kekahi ahi hoaUlora, aole nae i kokua mai ia moku i<*. lakou. I lee ao ana ae nae, ala hol, & pakaka ana lakou I waho pono o Waianae—kokoke i ka aina. īa wa. ua hana koke lakou i hAka hoolana, a ua a» ke kapena malaiia me ke kaula a pa<* iuka; a pela i huki ai lakou i ua moki*. nei a hiki i ka ili ana i ka ae one. He 7 la o lakou l ka moana a ina paha i liuliu aku, ina ua poino I ka af me ka wai. Ohaoha na hiohiona o ke "Ahi o Wallukft" i kela mau la aku nei. Eia oia 1 ke kulanakauhale nei no ka hooloh» ana i ka hihia o kela afna hui "hoo» paapaa nui wale". o Hueio. I keia Poalua iho e huii hoi aku ai ua Hon. Johr*; W. KalUa nei no kona kahua ma Wai» luku. O keia kekahi kauwa paahana loa a ka lahui, a e pono ola e hookie» kieia ae: no ka mea. mai kona hoo* kohuia ana ma ia kulana a hiki mai i k£ia wa, ua aneane ae nei paha eonomakahiki, aole loa f ioaa Iki iaia kekahi hoomaha. O na haole nae, hookahi no rpakahlki l ka lua, o ka ioha. aku la no ia. Akahi no a ohiuhiula na hana piU j waiwat aka poe haole hnokani mal i nei. O ka Pake waie no ame na ka» I naka ilihune- ke hnpuhnpuia aohe na«- | he nanaia a'ku o keia poe. E ole kahi i nupepa namu a ko makou poe akahi no a kaulalia keia mau hana i , ka la.