Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 4, 25 January 1901 — MAI NAHAHA O CLAUDINE I KAHEKA. [ARTICLE]

MAI NAHAHA O CLAUDINE I KAHEKA.

Ma ka huli hol ana mai o ke Claudln( mai Hawaii mai i kela puie iho nei ua loaa (ho la iaia kekahi haawina akelekeie maoli no o ka pakele, mai nahaha ilfna o Kaheka, ma Maalaea oiai oia e holo mai ana mai Kihei ma no ia awa malalo o ke pailaka ana s Kapena Parker. A na Moeheau i ik« mua ua ili lakou, mamuli o ka hookul ana o ka nuku. O ka hora 4 ia o k<=. kakahiaka Poaono iho nei. Nui no na moku I ili ma ia wahi hookahi. I ka wa i ikeia ai keia poino, ua hoihoi hou ia 4 ka holo me ka ikaika a pau o na enegini, aole na«! i pono. 3 ka ike ana o ke kapena i kona pilikia, ua hoouna koke ia kekahi waapa e holo i uka e telepona i ka Maul e holo mai e kokua iaia, a pela no hoi la Lehua. Aole i hala he mau hora, ua kapalulu mal la na paahana o ka Maui, a o ka hoomaka np ia ka huki. He mau hora keia hooikaika ana, hemo no hoi ua CIaudine nei,—o ka hora 2 paha ia o ka aulna la Poaono. Ia po no, ua aumoe, ku mai ianei. I mai ke kupakako, ma Laupahoehoe lakou 1 halawai ai me Helene; a ua hooīeleia na Iimahana Porto Rican me ka maikai—he 300 ka nui oia poe malaila. He nui no ka ino o na huli makani o Hawaii. I keia mau la iho nel i ku mai ai ka moku Iawelawe koa, U. S. A. T. Warren mai Manila mai me na koa ma'l ame na kino kupapaH o 100 poe i haalele mai i keia ola ana. Mamuli o kekahi ulia i loaa i na enegrini i hookomo mai ai ua moku la iane. E hole ' aku ana oia no Kapalakiko i keia mau | la iho.

\ Iike no hoi me ka Papa Ita i hoolaha ai, me ka ke Kilohana nei no hoi i kuahau mua aku ai pela no i hoike mai ai ua kaeaea nei o Kahiki i kona ike hookalakupua i ka po Poaono iho nei, me Kepohoni, ma kaaoao makai ' o ke aianui Beretania, a me ka aoao ma Waikiki o ke alanui Kamika. | Aole no i ku like loa na hana e litye me j ka mea i makemakeia e ia, akk, ua ! lawa. loa no nae no ka hooia kna i . ka hiki iaia ke ae maluna o ka mana jo ke ahi. Aole nae nona keia kumu ;i k« ia ai o kana apana hana,Mamuli no ia o na ouli o na ao ua, i ke kuu ana mai i na paka ua i ka wa i ma- ; kaukau ai o na hana maikeike. Mai •ka hora 3 mai Jta hoi ka helelei ana a hiki wale no i ka pau anfi o ia po, j mahope iki iho o ka hora 9. I I ka hora 12 me ka hapa o ke awaj kea ka hoa'ia ana o ka imu nui, he 15x30 kapuai, a he eha ka hohonu. TJa hoonohonohoia o lalo me na pauku ihau nunui, a maluna iho ke aanunui ji pailaia ai a kiekie. He mau eke oka laau ka pulupulu o lalo loa, a i waena konu oka paila wahie, uhi ia,ai ke(kahi mau pauku hau i kapaiia e papa Ita no, a nana no hoi i hoonohonojho i ua mau pauku nei. I He mau hora mahope iho o ka a ( ana o ke ahi, ua hoomaka ka aa e ena}ena hele maoli no a a'ia'i ke a no ka 'nui Ino o kawela. Pela mau ua imu nei a hiki waleno i ka hoomaka ana ; e helelei ka ua, a ia wa i emi mai ai ka wela o ka aoao maluna o na pohaku pill hahai; a koe no na pohaku ma kahi nui o. ka wahie oia o waena. Mai ka wa i hoomaka ia ai ka hoomakankau ana i ua imu nei.i na ia mamm: aku, ua piha mau ua wahi nei i ka po makaikai, a ua pili no kekahi poe '«. r /ie e hiki ia Papa Ita ke honko i !;-.na olelo . Hookahi haole i pili $500. j I ka hora 6:30 o ia ahiahi, ua hoomaka ae kanaka me ka haoie e kakai no ua kahua hei. Mea ole ka ua i na kane, na wahlne ame na keiki o Papa Ita wale no ma ka waha o na mea apau. Ma ke klhi alanui, e kuku mai ana kahi poe me ka hoopaapaa. E i anaKahi "na ka mana o kona anela jl pale i ka wela o ke ahi", a i mai hoi 'kahi, "aole, no kahi laau ma kona kino ' a nui aku na olelo like ole. ! I ka hoea ana aku nae o ke Kiu nei ilail&, i ka hora 7 ponoi, e piha mai ana o waho o kahi pa. Ua hooikeke aku la keia a kokoke i ka puka, hookahi ke ku like ana me na poe 1 e ae. Ke aui iki ae i hope, o ka panee ia mai la no ia a kaawale, mao- , popo oel aku ke komo aku ioko a loaa kahi noho kupono.I keia wa a keia a- , luka e kali nei mawaho ua ike ia aku la kekahi mau keiki o ka puali puhi ohe e hio hele mal ana,me he poe luna la no ua hoikeike nei. A ina paha e like ka manao ino o ka poe e ku hoo1 manawanui ana mawaho, ina ua eha -loa ua mau ina nei i ka hookekeia, lj I ka wa i hemo ae ai o ka puka i • ka hoomaka ua aluka kanaka nei e • oni, me kahaakeke ikaika i komo mua ■ A iloko o keia wa e oni nel, ua ike ia > aku la kekahi jnau makai hookano i i ka hopu ana 1 na pauku laau pepehi a laua, a hoomaka e ani mal

i kanaka; a pa hoomaka mai laua e kulaiai mai i ka poe o mua me ke kauoha ole ia e na luna o ua hoikeike nei.oiai e ku ana no malaila o Mr. i Lewis, ka luna nui. No ka piha ho- ■ okano mai no keia o ua mau «makai nei! ! He mau minute pokole mahope iho 0 ka hemo ana o ke puka, ua hoomaka na noho o mua e piha i ka poe i naaupo i ka lakou mau dala pokeokeo 2. a o ka poe pakahi daia, mahope lakou kahi i kuku ai, me he poe ku huina la. A i ke anaina e au ana mao a maanei e ike aku ia Papa Ita, ua poha mai la leekahi mau leo hanakuli ona ohe keleawe a Dole ma. I waēna o ua anaina nei, he mau kauka makena walfe, me na poe hookelekele ike ma na mea aoakeakamai, a pela no hoi me ka poe hoomaloka maoli no i ka ike o kekahi mea a lakou 1 manao ai he hupo elike me lakou iho I ka hoomaopopo aku, me he mea la, ua niha no paha ka 5 a 600 malaila ia Mai ke Kiaalna o ka Panalaau nei, na 'li koa o kai puali kaua kuloko, na 'liikok o kahi apulu

l manuwa e ku nei makai ae nei, a lehulehu wale aku. Mai kanaka liilii no hoi a i kanaka nunui e piha ai na i noho elima e like me ia makamaka o ■ kakou. I Alamua iki iho o ka hapa i koe kani 'ae ka hora 8, ua hoopuoha ia ka loha iana o ke anaina e na leo hoopuoha ia hoopuiwa no hoi o na ohe keleawe e hone ana ma ka aoao makai o ka imu, a hoomaopopo iho la ke anaina, ' oia o Papa Ita i oili mai ai. Aole no i liuliu iho, ua ike ia aku la ua '010 i man' nei e kukinSmai ana me ka'slga 'ma ka waha, me kahi lole Wawae ahina, a he wahi pale ili keokeo ko luna lAohe papaie o kepoo, aohe no hoi he I wahi ili kamaa o na wawae. Ua ha- : ele mai nei laua me kona luna ntii a ! komo maloko'o kahi pa imu„ a < kaapuni ae nei, me ke kuhlkuhi iloko Jo kaimu. Aohe nae i loheia ka laua i' namu Kahiki no ka manao loa! Ma *, na helehelena nae i hoomaopopoia > aku ai, aohe ka i maikai ma enaena <■ o ke aa, no ka ua. laia nae i kaai | wale aku ai, ua kokomo aku nei kahl i' poe haole mahaoi iloko o ua pa nel e

o Nuuanu (paha la!) Ma leona lima kekahi.lala lal i lolou i ka lau. He kohu kahili ke nana aku. kaapuni ae nei oia a hiki ma kahi i kukuluia ai o kahi noho, noho iho nel. Aia hoi i kela manawa, ma kekahi kuono o ua pa nei, kahi haole pa'i kii o ke Kilohana nei. E,»hana ana no hoi ia i kana hana hoohikilele puuwai, me ka pauda hoopahu ahi. Hemau minute mahope iho o ka Papa lta noho ana,me he mea Ia e pule ana i kona aumakua, ua ku ino ae oia iluna, me he mea la ua nohoia e kekahi uhane ka hele a leleiona na maka Hele aku nei oia a hiki ma ke kaekae mauka o ua imu nei, hahau iho nei I ka lai i ke a no elua manawa, a hoo'.naka aku nei e ae iluna o ka imu. I kona kaa pono ana aku i waena konu ua loheia aku la ka "auwe" ana mai 0 kekahi mau wahine haole, no ka makau o pau oia i ke ahi e holapu ana inalala pjano Aolenae i ka lihilihi kekahi hunahuna o ka poino a ke ahi maluna o. kona kino a i ole hoi Ja, o kona aahu hol. Huli hou mei nei oia a nana iloko o ka imu.me ka namunamu ana i kekahi mau huaolelo a ke anaina i lohe ole aku ai, a hoomaka hou e hahau i ka imu, ahele hou a kaa ma kahi ana i ae aku ai. Hoomaha iho nei oia no kekahi mau rninute. I keia wa.ua komo hou aku kekahi mau mea e nana pono i kōna mau wawae, a ua ikeia, aole loa kekahi hoailona o ka wela maluna iho. He eha ana hele ana a hoi hou mai me ka loaa ole o kekahi uila, aua nui j ka pohihihi o ke anaina no ka mea i j hiki ai iaia ke pale akū i. keia enaj ena nui o kela mau ,aa nunui i hele (a ula maoli i ke ahi nui o ia la. ) Uoko nae o keia wa a ke anaina e' :kau ana i ko lakou mau maka ia Pa--Ipa Ita ame kana imu, ua hoomauia : iho la ko lakou mau kuekuemaka e |na paka ua eloelo o luna iho, a ua kojou maoli no kahi poe i ka pau ana ae j Mahope iho o ka pau ana,ua ikeia laku la kekahi mau wahi haole koa e hoolo ana i ka hiki wale no ke hele iluna o ua a enaena nei. O kahi mea apikl nae, aole i hele i ka wa e a ana ke ahi, a aohe no hoi he ae e wehe I ke kamaa e like me Papa Ita_ j I ka ninauia ana aku o ka iuna nui ina paha ua holopono na loaa, ua hoike mai oia: aia ma kahi o ke kaukani a oi na loaa o ua po nei. Ua aneane nae e piha ka $500. ka hoolilo. I O keia mau kii maluna ae la, o Pa- ' pa Ita no ia iloko o ka imu, ame kona i ano maoli. Ua hoomakaukauia keia mau ki no ke Kuokoa nei. . j I ke kakahiaka Sabati iho nei i hoo- » puka mai ai kahi nupepa namu i hoo- ■ piiia iho nei no ka laipila, he wahahee i jka na hana a Papa Ita. Ua maka po l | maoli paha ka mea nana i kakau na >' manao o ua pupepa la. J Ua hoolaha ae kekahi haole, o H. 11S. Herbeht, he hana maa mau no ka l keia na ka poe Fiji. Pela no na Inla ■ 'ame na lapana. I mai kekahi haole i kauka, pela no ka ma Hawaii nei ma oka wa kahiko loa.