Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 46, 16 November 1900 — KA HOME RULA AME KE DEMOKARATA [ARTICLE]
KA HOME RULA AME KE DEMOKARATA
Ke wawaia mai nei ka hoaoa ana o kekahi mau alakai o na aoao kalaiaina i hoikeia ma keia poo manao e hoohui, a he mea pono io no paha ia ma ka lakaou kalai ana, a he mea maikai no hoi ia no na hooponopono ana o keia Panalaau. He mea maikai loa keia no na Demokarata, no ka mea, i keia wa ua kiolaia ae nei ia aoao mawaho o ka pa "hooponopono aupuni" mamuli o ke koho ole ia ana o kana mau moho, a mamuli no ia o ka hilinai ole o na Hawaii i na kalai manao a me na hookele ana a ia aoao. He oi aku ka maikai o ka
puka o kahi moho mamua o ka nele loa, oiai, he hoike ana no ia i kahi ikaika a me ka ike hookele lahui. No ka Home Rula no nae, he mea maikai loa keia manao hoohui me kahi o kela mau aoao; no ka mea, ma na lawelawe oihana kalaiaina iloko o Amelika Huipuia, aole loa i ikeia ke kolu o na aoao, a ina no e hoea ae kekahi mea ma ke kahua hana mai kahi aoao okoa mai, alaila, e lilo no na hooikaika ana a ia aoao i mea ole i ka mana o na aoao alakai elua. Nolaila, ma keia hoohui ana, e nalo loa aku ai keia mau hana kue haole: a ua ikeia no hoi oia wale no kahi kumupale ikaika a ia aoao i hooikaika balota iho nei. No ka hoino ana i na haole, me ke kapa ana mai he
moo a he elelu, oia ke kumu i loaa ai kahi ikaika, no ka mea. na ia mau olelo i hoopii i ka ukiuki o na oiwi o ka aina nei a hooko lakou i ka manao o na alakai wahahee a hoino wale. Aka o keia hoino, aole loa ia he mea mau iloko o ka puuwai o na Hawaii, a ina e mumule mau aku ana ka Home Rula mawaho o kekahi o keia mau aoao mana alaila, he mea oiaio loa, e hoea mai ana ka la e mimino wale ai ia aoao a hiki i kona maloo loa ana. O keia hui ana, he mea waiwai nui keia no ka Aoao Repubalika, no ka mea hoi, ma ia hana ana e lilo ai he hookahi wale no aoao a ka Repubalika e paio ai, a e like me ka makaukau i keia wa me na hooia kupono e kakoo ai i ke kahua e kuia nei i keia wa, pela no e loaa ai ka palekana ma ka paio ana no ka lanakila o ke Kahua i Hookumuia ai o keia aoao, a pela no e haulepio ai ka Aoao Demokarata. Ina e waeleia na nahelehele hoohihia wale i ka holomua o ka Repubalika, alaila, e loaa mai ana no he wa e hooku'i ai ka Repubalika me ka Demokarata ma ke kahua kalaiaina, a he mea oiaio loa, e haule ana ka Demokarata no ke ino o kona kahua e ku nei. Ina e mau ka hookeleia ana o ka Aoao Repuhalika e ka poe akahai a hoopono— ka poe hoi e makee ana i ka pono o na mea a pau me ka nana ole i kona ano, alaila, ua hiki loa ke manaolana na mea a pau, aole loa e lawelaweia ana kekahi hana e poino ai na makaainana a pau, a pela hoi e haulepio ai ka Demokarata me kana mau alakai ana. O na pomaikai a me na oihana a pau o Hawaii nei, ua awili paa loa ia me ke kahua o ka aoao Repubalika, a mamuli o keia kumu i hiki ole ai ke paleia ae na hana e hooholomua ai i ka aina a me kela nohona;; pela no hoi e hiki ai ke hilinai i na alakai ana a keia aoao, ke hiki mai i keia kau koho balota aku, e kapae loa ia ana na ninau hookae ili, a e lawelaweia no ia koho ana me ka maemae a me ka maluhia. No ka pono o Hawaii, e pono ka Home Rula e hui me ka Demokarata, a i ole ia me ka Repubalika.