Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 43, 26 ʻOkakopa 1900 — Na Kumuhana a ka Moho Lunamakaainana Kuokoa [ARTICLE]

Na Kumuhana a ka Moho Lunamakaainana Kuokoa

"Ile Hawaii Kakou ma ka Hanau ana, a he Ameriktr ma ka Xoho Aupuni ana o keia wa." 1. E hooponoponoia ke Aupuni Panaiaau o Hawaii nei e na kupa Amerika ma Hawaii nef, me ka nana ole ia o ka ili, aole hoi ma ke ano Ahahui Kalaiaina i ku ai ke kanaka. I E AEIA KA HAE HAWAII I HAE AUPUNI NO KA PANALAAU A E AEIA KA OLELO HAWAII I ; OLELO KANAWAI A I OLELO OI«£NA MA KA AHAOLELO KULOKO. 2. E kauohala ka Elele Lahui mai Hawaii aku nei i ka Ahaoieio Nui o Amerika Huipuia e nonoi aku i ua Aha- ; olelo la, e aeia ke kau hou la ana o ka ' Hae Hawaii ma ke ano he hae Aupuni no ka Panalaau o Hawaii nei; a e kau pu ia hoi ia hae me ka hae o ke Au- i punl Huiia o Amerika Huipuia ma na j la "Kulaia" o ke Aupuni Panalaau o Hawaii nei. ( 3. E kauohala ka Elele Lahui mai Hawaii aku nei e nonoi aku i ka Ahaoleio Nui o Ameiika Huipuia e aeia ma ke Kanawai Kumu o ka Panalaau o Hawaii nei i keia wa ka lawelawe pu ' ia ana o ka Olelo Hawaii me ka Oleio . Beritania maioko o ka Ahaolelo Kuloko o kakou nei. • 4. E lilo ka Olelo Hawaii i oleio mana ma ke Kanawai, ina Olelo Kumu i laweia mai ai ka Bila Kanawai iioko o ka Haie Ahaolelo a hoo- \

holoia a! i Kanawai: ke kue ka unuhina oleio Feritanta o ua Kanawai ia i kt Kanawal kumu4na ka Oieio Hawaiu KE KEEHINA HIKIMUA E LOAA'I KE KULANA MOKUAIN'A IA HAj WAII PANALAAU. : 5. He mea pono ke k&u koke ia na Kan&wai e hoonoho koke ana i ka Panalaau o Hawai» nei Uoko o na Apana , Alna a Kulanakauhale e l:ke me ia i hoikoia ma ka Pauku o ke Kanawai Panalaau o Hawaii nei, raa na »ahi e t hiki ana ke kanaia pe!a; I Joaa ai ka m&kaukau mua ia Hawaii Pauaaiau e Ulo i Aupuni Mokuaina. j NA PONO O NA PAAHANA. I t E haeala ea aKeawal e pufama , ana i na hana mikiala a me na hana 1 hoowaiwal a pau o loko nei o ka aina no ka pomaikai o na kupk Amerika; ue ka nanaia hoi o ka pono o na paaiiana kupa Amerlka e noho ana maloko nei o ka Panalaau o HawaiL f 7. He mea pono e hooponoponola ma I k« Kanawai l 9 hora hana o ka la hana kookahi mal ka P&akahi mai a ka Poalima. a o oa h<?ra hama o na Poaono i l hora hana, ke ol« nae he mau aelilee • maopopo i hooholoia o ka haku a me na paahana. ) I. E kauia ma ke Kanawai i ka [ «|tu hana o kela a me keia la tuuva o kora hana> a i HOO no na hora hana '

no na Poaono a pau n-:. na hana ukupau o kela a me keia &no: ke c\* nae he aelike nwipa-o i ho ho'oki mawaena o ka haku har.a a ka pa.iha:i:i. 9. Aole loa ko Avr.uni kuloko o ka Panaiaau o liaw-'ii r.ot e koino aku ina ke k«>kua ana i ka hookomo a hoopae ana i na >iwaha?:a kuv.hr> ina no he poe kv.f a Airerlka iakou mai Amerika Huipuia mai. OIHANA HOONAAUAO MA HAWAII. ' 10. O na makua mea keiki e hoouna ana i ka lakou mau keiki i na kula kuekoa, e hoemiia ko iakou mau auhau. 11. E hookaawaleia i puu daia ma ka 6ila Haawina no ke kukulu ana i Kula Nui Aupunl (University) no ka i hoonaauao kiekie ana i na keiki a na kupa Amerika ma na oihana ike a naauao i maa mau i ke a'oia ma ia ano kula, me ka uku ole. 12. E hookuu & e hoopau loa ia ka auhau o na kupa Amerika l hiki aku ka nui o na keiki i hanau ola i ke eeno; • a e mau ana ko lakou malamaia ana e - na makua. ! 13. E hoopukaia na laikini kaa lawe | ohua a me ukana maloko nel o Honoiulu, a wahi e ae paha o loko nei o ka Panalaau o Hawaii i na kupa AmeHka wale no. NA AINA LEI ALII HE UKU HoO- ' MAU NO KA MORVAHINE I PAU. ■ 14. E hookomoia ma ka Bila Kanaw ai he huina dala maopopo no na kui leana o ka Nohoaiii o Hawaii maloko o na Ai'na Lei Alii i lilo loa i ke Aupunl o Amerika Huipuia i keia wa, no ka pono o jna f upa Amerika ma Hawaii nei; a e ukuia keia huina <3ala i ka

IMoi o H&waii i noho ai ma ka makahiki 1593 (ma ka !a mua oia makahiki). 15. He mea pono ke ioaa ona haawina hoomau maloko o ka Bila Haawina ' o keia Kau Ahaoielo ae no ka Moiwahine poo Aupuni mua n Hawaii nei. NA OHANA PILIKIA MA KE KAj HUA MA'I LEPERA» | IS. E hanaia i kanawai e h&awi ana j 1 1 ka mana I ke Komite Ahaolelo Kulo- j ko e hele ana i ke kahua hoomalu ma"i lepera ma Moiokai e wae mai i ka poe ■ a ke kauka noho paa oia wabi i «'Uio • ai, ua n>anao oia ua kaawaie ka ma'i | mai a lakou aku. a hoihol mai ia lakou ! ' roa ke kahua hoomalu ma Kallhi &} wahi e ae paha e hookaawaleia ana e I ke Aupuni, no ka hoomalu ana ia poe ' mamua o ko lakou hookuu lanakila ioa ia ana ke ikeia he pono ke hanaia pela. ' BiAH£L£HEItB HOC I KA I*UNAj MAKAAINANA. - 1?. E hOoponoponoia ma ke Kanawai ka maheieheie ana i na. Lunamakaainana e Uke me keia: Moknpuni o Hawall—£ Lanam&kaainana no na Koea; I no Puna me Kau; ; t 2 no Hilo; 1 eo H&makua; 2 no na KoLike ia me $ Lunamakaainan». I Ko Maui • Uke no me la eku neL | No Otlni eeMpm oHonoIuH». •; . Kwa me Waiana*. S; Waialua, 1; Koo- [

iauloa, l; Koolaupoko, 1; liko me 12 I. u r: a m a ka a i n a n a. N'o Kauai. e iike no me ia e ku nei. * NA POHO PAUAHI. IS. O na n:oa pili I na yoho paua":;i ma Honolulu nei. n.a r a wahi a ao o ka Panalaau rel o Hawa:'i, i l aa niamt;!i o na "kauoha a ka Papa O.'u. o i o::o e loaa r,a uku mai ka Ahaoklo aka. na poino o na w&iw&i a n:e ra pono o ue o na kanaka. a e hookomoia hoi maioko o ka Bila Haawina he puu dala mahuahua no keia hana. NA UKU O NA LUNA AUPUNI ME ME NA MAKAI. 19. E noonoo pono ia ka BUa Haawina e hookaawaleia ana e keia Kau Ahaolelo ae i mea e loaa ai he uku kupono no na Luna Aupuni a me na Oihana Aupuni e ae, o ka oi īoa aku nae o ka Oihana Makai o ka Panalaau nei, ma na whi kupono io maoli ke hanaia pela. | NA KUMUHANA KAULIKE. { E kakooia ana na kumuhana maikai a pau o kela ta me keia aoao kalaiaina o kakou nei e lawe ana imua o ka Ahaolelo, a e kueia hol na kumuhana kekahi poe kakai- : kahi wale no o loko nel o ka aina, a hoopilikia hoi i na kupa Amerika ma Hawaii nei. » Ke hoopaa nei au ia'u iho ma ko'u ano he mea holo balota Lunamakaainana Kuokoa ma ka Apana Koho Balota Elima o ka Panalaau o Hawaii nei, e kakoo ana au me ko'u ikaika a pau a me kuu ike a pau mamuli o keia mau kumuhana a'u e hoike ae la mai ka 1 a i ka 20. A **No Hawaii au 1 keie la,

I ka ia apopo a mau loa aku malnio o na Kaukanawai heopeno ana a ko kakou Ahaoleio Kuloko nei a me ka Ahaoleio Nui o Amerika Huipuia." J. MOKUOHAI POEPOE. KUOKOA—Gailey 2*- ? HE HOOIA KULOKO/ j He lehulehu ioa aku no ia an«> i Afa no I kela a me keia nup«pa. \ He mea hilinai oie ia nae ka oielo: a he paakiki !oa aku ka hooiaio ana— ) Na hoike o kahi e mai. i Na oielo a ko Nu loka poe. f Na olelo a ko Kaieponl poe. ? I kahi mau manawa no hoi, he tnai> kai na hooia mailaiia mai. Aohe nae he pono kakou eel O* ka makemake a ko Honoiuiu net, o koonei mau hooia no. Na olelo a ka poe e noho koke ana. na hoaioha a m# na makaainana. O ka hooia o ka home ka mea hilleaiia. Aohe kue i ka hooia a ko kakou poe iho. " Eia iho ke kakoo no ka walw&i io o ka Huaale a Doaa no ke Kikala Haneenee. Wahi t Mr. J. & Bush o kt Alanni Puowain* o keia. kuianakauhaie—ke-

kahi hoi <> i-a o ki v v a K\ k:t\ r, k:'-:» o' ' r ' ? \ l " Vi *"• K y •• s.>h»> ana " k«i ,1 k.'k ihl ' - b'-x'o' U. *v. jr::>a t ?r«; mahua i keiu :r>a' ! . i?r. ] eK> au k.>ke i k:\hS O \l< li)*Vr Pri;c r*.\. U kU;>l i k.'ihi <> ua III'AM.K r,*i * n 0 AN no k,KIKALA HAXKI'N'FK. l\x \ K ui ia'u ka pono lik«r> n:t» kuu I t>Ja mumua. "lī* rr.ea ponc\ maoU" i\o o hoikela k*ta la.iu nniikai } kt> nkoa. o"-aJ, lse !aau ma!ka{ loa keia no ke KIKALu\ HANEEN'EE & me na eha o ka puu io." He hookahl wa?e ro keia luaona o kn iehulehu enoho ana ma Honolulu nel —he ,i»oe hol i kamaaina Ika hapanui o kakou nel. a he poe no hol l hil**e hiUnaiia. He kuaiia kela HUAALE a DOAN no ke KIKAIiA HANEENEE e na poe kuai laau a p&u. He 50 keneta wale no ke kumukuai o ke poho, a ina e loaa mal ke kumukuai niamua o ka manawa, e hoounaia no keia iaau e ka HOLLISTER DRUO CO- o Honolulu ne), na Agena Kukaa no Hawaii nei. E hoomanao I ka inoa—DOAN—a mai lawe i kahi laau e ae.