Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 30, 27 July 1900 — KA HAIOLELO A ABRAHAM G. KAULUKOU. [ARTICLE+ILLUSTRATION]
KA HAIOLELO A
ABRAHAM G. KAULUKOU.
l.'a hanauia n Abram G. Kaulukou mai ka puhaka mai o Hon. J. L. Kaulukou ame Mrs. Anna Kaulukou ma ka home o David Kaapa, Klkihale, Honolulu nei, i ka la 1S o Auffate, ISBO. I ka piha ana o na mahina 6 o ke keiki, ua kii mai la ia kupuna, oia o H. W. Kawewehi a lawe aku iaia i kona home ma Keauliou. i Kona, Hawaii. Malaila oia i hanai ia ai a hikl i ka nui kupono ana i ka hele kula, hookomoia e ua kupuna la i ke kula hele la oia %vahi, malalo o ke Ift> ana a Mv. Muller. Hookahi ona makahiki ma ia kula, laweia mai e ke kupuna i Oahu nei a hookomo hou i ke kula o Kamehameha. Malaila oia no elua makahlki, a hemo mai komo hou i ke kula o olani, malalo o ke ao ana a ka Haku Epikopo Willis. He eha makahiki i nohoia ai ma keia home hoonaauao. I ka hookuuia ana mai, ua hoouna aku na makua iaia i ke Kula Nui o Punahou. Ma keia kula hope oia i hooikaika iho nei no eha makahiki, a i keia mahina aku nei hookuu loa la mai me na hoohanohano a me na hoomaikai he nul, no ka holomua ame i loaa iaia. , Ēola olua e na makua maikai i ka hua.o ka pomaikai a olua i hoopomaikaiia mai ai e ka Makua Mana Loa. Imua e ka opio ma ke ala a kou makua- hanohano i ukali ai me ka ewaewa ole, i makiaia ai a paa ka pohaku klhi o kā naauao a ka makua i kal ai maluna o kou hokua. HAWAII AME HAWAII NEI.
He mea oiaio no kakou Hawaii ke a ke aku i aupuni oiwi ko kakou ma Hawaii nei. Aka ua hiki mai he mau hoaloii, a e pono kakou e aui ae mai ka wa i hala. "E uhi ka wa i hala i ka mea i halu." He mea hiki ole ke kuokoa o H-awaii. Ma keia ninau, ua lilo i mea kolio na ka lahui keia: I ko ka Hikina paha a i ole, i ko ka Hema mau hooiiaauao ana; oia lioi: ia lapana paha a I ole, ia Amerlka. Ua lilo ae nei kakou i mahele no ka lahui kiekie hookahi ma ke ao nei. Ua ili mai kona mau pono ia kakou ma ka hookamaia ana. "Na kakou ia no ka oli ana, ria kakou hoi no ka hoahu ana, a na kaou nohoi e hooili aku." E like me ka hiki i ko Helene ame ko kiopia ke olelo i ke au kahiko "He makaainana au no Roma," pela no e hiki ai ia kakou pakalii ke olelo ae me ka hanohano maoli no, "He Amerika au." E like me ka nee ana o na makahiki i mua, pela no kakou e ike ai i ka ulu ana o na pomaikai me ka moakaka loa. I lea pau ana o lee Kanala o Nikaragua e ike auanei kakou i na pomaikai he nui e hoea mai ana i keia mau moku, oiai; o kakou no ka pahu hopu, ka puu honua a hoomaha o ka Pakipika nei. O na oihana kalepa i hoolilo ia 1 keia wa ma na ala e ae, e huli mai ana no ia io kakou nei. O na lahui hooulu 0 ka Hikina, ke hoike mai nei i ko lakou mau aina laulaha I kupono no na wiawai kale}ja o ka holomua, a ke komo nel hoi na Amerika hana waiwal kalepa ma keia mau wahi o ka Hikina. Mamuli o ka ulolohi o ke aupuni Amerilka i ka imi ana i na kakoo e holomua ai o kona mau lahui ma keia mau aina o ka Hikina i na la i kinohi, ua i na poe e|e ke hoomaopopo i ke kumu. Uoko iho nei o keia mau makahiki. ua komo aku o Rusia, Faranl Geremania ame Enelarti .a hao ae i ua. maii aina ho lakou rria Kina, me ke kue loa i ke kaona o ka oihana kalepa a.me'ka pono o ko Amerika Hulpuia me ke kue ole ia aku e ke aupuni o Amerlka. Aka hoi, mamuli o J?a pu mua a Adlmarala i ki.al, ua ulu ae he au hou, a ua loheia keia pu a puni ka honua. Aole loa ke aupunl o Amerika Huipuia 1 hao pu i aina nona, aka, ua komo loa aku oia ma na Emepaea o ka Hiklna loa, he aina hoi i oi loa kau mamua o na aina i haoia e na mana aupuni e ae. Aia a hlki mai i ka la e welo ai o ka Hae Amerika malun o na moku a pau o Filipino, alaila, e ikeia aku ana no ka huliamahi mal o na oihana kalepa o ka Hikina ma o Amerika a mamuii o ko Hawali kulana, e loaa ana ka hapanui oia pomaikai iaia. A 1 ka wa o ke'a mau pomaikai nui e nee ana imua, afa no e hoea mai ana he pomalkai 1 o\ aku, ma o ka hoonaauao ana i ke kulana o ka lahui. Aole loa he lahni e aku maluna o ka ili honua I irakpe | ke knnkna amp ka maluhfa, ka maomap ame ka oiaio. e Hke me Hninuia. a o kakou o Hawaii nei. ua I**bla malalo o ka malu o ka Hae Amerika. O ka heluna o kakou Hawaii ma keia mau Pae Moku, ala no ma ke 40,090. O
ka heluna hol • aa kaaaka ma Ammf ka Huipula, aole I mamao aku » 80,000.000, a ua llke ia me 1 Hawall kela ame keia 2000 Amerika. Eia aar ua maluhla loa kakou. no ka mea. aū uhiia mai kakou e ka malu o kela Haa he kuokoa ka olelo ana. Mamuli o keia like ole o ka > kanak, nolaila, he mea makohpwa 1,-u no kakou ka manao ana ae e huki 2 ku kaokoa ae ma ke ano ahahuf kaia:aina kaokoa loa. Ua like no ia m» k kulu wni iloko o ka pakeke. E kapae loa i na ninau pili lahul n Hawaii nei. E kapaeia B kapaeia ae ka hooho . ke au kahiko "O Hawaii no na Hp.wni; a e komo iho ikeia: "I Hawaii no H. waii!" • A e \okahl mai kakou ar«u ma k imi ana i mau hooponopnno nurur maemae no Hawaii nei. K kakn» poe makaainana maikai. V ka kou me ka lokahi a e hakokn I ki P a* me kal uiwo ole. kuenii a hopo oT r