Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 43, 27 ʻOkakopa 1899 — KA OIHANA KUHINA KALAIAINA. [ARTICLE]

KA OIHANA KUHINA KALAIAINA.

Elike no me ka makou i hoike mau aku ai mamua aku nei. aia ka mana hookohu luna aupuni maloko o ka Peresidena o Amerika Huipuia. pela no makou e hoike aku nei. aia no ka mana o ka hookohu ana mai i kanaka e pani iho ai i ka hakahaka o ka Oihana Kalaiaina ma ka lima o ua Peresidena la. Ua hoolaha aku makou i ka Olelo Hooholo Hoohni Aupuni a Newland i kahi wa kokoke loa i kaa hope ae nei, a pela no me na manawa he lehulehu i hala aku, i mea hoike oia ke "Kumukanawai Kuikawa" e paa nei maluna o kakou, oiai e loaa ole ana ko kakou kanawai laulaha mai ka Ahaolelo Nui mai o Amerika Huipuia. Ma ko makou manaoio ana, aole hiki ke hookohuia kahi kanaka hookahi i keia wa no ka hoopiha ana'i kela hakahaka, mamuli o na mana kahu a malama aupuni waleiho no i loaa i ko lakou mau luna aupuni poo e noho nei ī keia wa. A ke manao pu nei nolioi makou, ua oi aku ka pono e malamaia na hana o kela Keena e ke Kakauolelo poo e noho la malaila, no keia manawa e nee aku nei a hiki i ka noho ana mai o ka Ahaolelo >«ui (Congress) ma ka malama ae nei o Dekemaba. Ma ke kumukanawai o ka Repubalika o Hawaii. ua haawiia ka "Mana Hookohu" Luna Aupuni i ka Peresidena o~ka Repnbalika: "Xa ka Peresidena, ma ke apono ana o ke Senate e hoonoho i na lala o ka Aha Kuhina. na Lunakanawai o ka Aha Hookolokolo Kiekie ame na Aha

Kaapuni" a pela aku. (Pauku 26, Mahele I.) l*a hoikeia nohoi ma ka Mahele 2. OĪa Pauku, penei: "Ina ua hakahaka o ia mau oihana iloko o ka manawa e noho oie ana ke Senate, ua hiki i ka Peresidena e hoopiha ia hakahaka ma ka haawi ana i hookohu e pau ana. ina ole i hoaponoia mahope o ka halawai hou ana o ka Aha Senate." Aka, ua hoomake loa īa keia "Mana Hookohu" i loaa i ka Peresidena. no na Luna Aupuni i hoikeia ma ka Mahele I, o ka PaUku 26, i hoikeia ae la. a e noho ole ana paha ke Senate, mamuli o ka lilo ana o keia "Mana" i ka Peresidena o Amerika Huipuia. Ina hoi e hoopaaia ana ka manao, ua hiki no ke lawelaweia keia "mana" e ka "Peresidena" o ke Aiipuni HawaiiAmerika e ku nei, alaila. ke ku mai nei ka nele ana o ka Aha Senate Hawaii i na hoa ole he umikumamalima i koho pono ia e ka poe koho balota o loko nei o ka aina. ma ke Kau Koho Balota o Sepatemaba aku la (o keia makahiki.) Ua hookiia mai ka hana koho balota no ka Hale o na Senatoa ame ka Hale o na Lunamakaainana e ka Peresidena o Amerika Huipuia. Ma ia hana ana a ka Peresidena ua hiki ole i ka lahui koho balota o Hawaii nei ke kukuiu ae i Aha Senate, ka Hale i loaa ka mana e apono i na Luna Aupuni e hookohu ku i ka wa ia ana e ka Peresidena. He mea maopopo. mai ka Poakolu mua mai nei o Sepatemaba aku nei. a hoea mai la i keia \va, a nee aku no ma keia mua aku. aohe o kakou

'Aha Ka« Kanawai. M Aohe Hale o na Senate. aole nohoi he Hale o nn Lunamakaainana. O ke kumu o keia nele ana o kakou i keia Mana. pela ma ka makou hoomaopopo ana. mamuli no ia 0 ko kakou ae pili aupnni ana. aia ka mana hookohu, hoonoho a hoopau i ko kakou mau luna anpuni i ka Peresidena o Amerika Huipuia ame ko kakou ae ana na ka Ahaolelo Xui o Amerika Huipuia e haawi mai ia kakou i Kanawai Hooponopono Anpuni. Nolaila. )i--lo ka Mana Hooko ano nui loa o ke Aupuni i ka Peresidena o Amerika Huipuia. a lilo hoi ka Mana Kau Kanawai 1 ka Ahaolelo Xui. a ma keia mau kulana elua i loaa i ka Mana Hooko ame ka Mana Kau Kanawai o ke Aupunf Makua. \ia manaoio makou. ua hiki ole ia kakou ke hana i kekahi hana hookohu Luna Aupuni ano nui. elike la me ka mea i manaoia, a e makemakeia nei. no ka hoopiha ana i ka Oihana Kuhina Kalaiaina. A ina no e hookohuia a e hoonohoia ae ana he kanaka ma ia wahi. me ka ae mua ole mai oka Mana Hookohu Luna Aupuni Hawaii," e piia ia nei e ka Peresidena. alaila. e lilo ana ia i pohaku hoohihia loa ia kakou. O ka oi o ka pono ma ko makon noonoo ana, e waiho akxi ke Aupuni Hawaii i na ninau ana i ka Peresidena o na Anpuni Huiia o Hawaii ame Amerika Huipuia: a ina e loaa mai ka aeia ana mai no Ka hi>onoho hou ana i mea e paai i ka hakahaka o keia Oihana. a!aita. maikai loa; a ina no e hooleia mai,. a!atla. ua ku na Kahu Aupuni Hawaii ma ke kuhma maemae imua o ka Mana Hooko o Amerika Huipuia. He maikai, e ia J. A. Hass:Eas»r t Kahu Malama Oihana Kuhina KaEaiaina no ka manawa. a hiki t fea na e Uxia mai ai ke kanoha a o ka paae- |*aha mai ka Per*sulena mai o na Anj»«EĪ Hniia Eiua.