Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 41, 13 October 1899 — Ke Kumukanawai Kuikawa no Hawaii Nei. [ARTICLE]

Ke Kumukanawai Kuikawa no Hawaii Nei.

0 keia mahope ae nei. oia no ka Olelo Hooholo Hoohui Anpuni a Ainahou (Xewslaml) i hoohoioia ai e ka Ahaolelo Xui o Amei-ika Huipuia. no.ka hoohui ana ia Hawaii nei me Amerika Huipuia, ka mea hoi a makou i olelo ae nei. oia ke "Kumukanawai Kuikaw;i" ia no Hawaii nei i keia wa. oiai malalo o keia Olelo Hooholo, a "Kanawai Ahaolelo" hoi. e pono ai ke hoopaaia na alakai hana aupuni ana a na "Kahu Aupuni Hawaii" e noho nei i keia wa. ame Peresi(lena MaKinile, ke Poo o ka Papa Kaliu Aupuni (Mana' Hooko) o ke Aupuni o Amerika Huipuia. l"a hoopuka hou aku makou i keia i loaa ai he kumu alakai no ko makou mau manao hoakaka e puka aku ana ma keia hope aku no ka mea e pili ana i ka ninau "Aina Aupuni Hawaii," ame kahi e ili.ai o ka hew'a 110 na hana hewa e hanaia ana e na "Kahu Aupuni Hawaii," ma na mea Aina Aupuni la. elike me ka mea i pukaamaka ae nei 1 keia wa kokoke i hala iho la. "Oiai. ua hoike mai ko Aupuni o ka Repubalika o Hawaii i kona ae ana elike me ke ano i hoakakaia e kona Kumukanawai, e haawi mai ma ke ano kaokoa a koe koena ole ia Ameiika Huiia i na mana apau o kela ame keia ano maluna o na Pae Aina o Hawaii ame ko iakou mau kalana aina. a e panai a e hoolilo mai nohoi ia Ameiika Hniia i ke kuieana aloiiio 'ame.ka noho ona ana maluna o na aina Aupuni. a mau aina leialii hoi, na haie Aupuni, na awa pae. na awa ku moku. na lako koa amo na waiwai Aupuni e ae o kela ame keia ano i onaia e ke Aupuni o ko Hawaii Pae Aina. a pela pu hoi me na pono ame na kuleana apau i pill ia lakou; nolaila. "E hooholoia, ua apono ia aku ia haawi ana mai. a ua hooiaia hoi a 'ma keia -ua hoohuiia mai ua mau Pae AJna ia o Hawaii 'ame ko lakou mau kalana aina i hapa no ka aina o Amertka HUiia a ua kaa lakou malalo o kona mana. a o na waiwai ame na pono ap;iii ī hoikeia ae nei mamua ua haawiia iioko o Amerika Huiia. "O na kanawai o Amenka Huiia e ku nei i keia wn e pili ana i'na aina Aupuni. aole no ia e pili aku i na aina ma ko Hawaii Pae Aina. aka, na ka Ahaolelo Xui o Amerika Huiia e kau ī na kanawai no ka hooponopono ana ame ka mahelehele ana ia lakou. a o na Uxia apau mailoko mai o ia mau aina. koe nae.na aina i lawelaweia a i nohoia na oihana kmla. koa a aumoku paha o Amerika Hniia, a i hookaawaleia paha no ka o na hana aupnni kuokoa. e hooili kaokoa i ia no. no ka nono o na kanaka o ko Hawaii Pae Aina. no na hana hoonaanao ame na hana Aupuni e ae. '• Aia hoi. o hiki 5 ka wa e hoo- | lako aku ?i ka Ahaolelo Xui <Congress> i kanawai no na Aupuni la. alaila. e lawelaweia no na oīhana ki\ila. hookolokolo ame na mana koa e lawelaweia la i keia wa e na Inna aupuni o ke Aupuni e ku nei i keia wa ma ua mau Mokupuni nei. e ke kanaka a poe kanaka paha e kauohaia aku ana e ka Pereeidena o Amerika Huiia; a he mana hoi ko ka Peresidena e hoopau aku ai i ua mau luna anpuni.la. a e hoopiha i na hakahaka i hoea mai ma ia ano. "0 na kuikahi e ka nei i keia*wa ma-

«uena o Ko na'wan A:uu auie ua īanUi e ae, hml Keia Wa i..u. Ua QOOu ua nooKiia -i.. ;Como ma ko iaKOU mau wam na kuiKaui e ku uei, a e lioouoioia aKu au« ]Mha ma keia nope aKu, mawaeua o Aiuerika Huna nei aine īa mau lanui e"U na Kau kanawai Kuioko ana nui ko Hawaii rae Aina, 1 kama hoi no Ka j;ooko ana 1 na KuiKaui i uoopauia hei, aole noi i kue i Keia oieio noouoio jiui, aoie noi 1 ke Kumukanawai o Aiuenka huna, e mau no ko īaKOu maiia a hiKi 1 Ka wa e noonoioia »w e ka Ahaoieio o Amenka Huiia. "Aia a niki i ka wa e Kauia aj he kanawai e pahoia aku ana i ke kanawai ame na rula hooponopono dute o iīmenka Huiia maiuua o Ko Hawan Pae Aina, e mau no na kanawai hooponopono dute e paa nei i keia wa niawaena o ko Hawaii Pae Aina ame Amerika Huiia ame na aina e ae, aole e hoololiia. "O ka aie Aupuni ku i ke kanawai o ka Eepuhalika o Hawaii e ku ana ma ka wa i hooholoia ai keia Olelo Hoonoio Hui, e komo pu ana hoi na huina dala a na poe hoahu dala iioko o ka Banako Hale Leta o ko Hawaii Pae Aina, ma keia ke laweia ae nei e ke Aupuni o Amerika Huiia, aka nae, o keia huina koikoi a Amerika Huiia e auamo ai aole 110 ia e oi aku mamua o $4,000,000. . . "Elike hoi me ka loihi o ke ku ana aku o ke Aupuni o ko Hawaii Pae Aina e ku nei i keia wa, a pela hoi kona mau laūna .kalepa ana, elike me ia i hoikeia ae nei, pela no e mau aku ai ka uku ana o ua Aupuni la i ka ukupanee maluna 'o.ua mau aie ia, "Aole hoi e hoopanee hou ia mai oa Pake iloko o ko Hawaii Pae Aina, koe wale no malalo o na kumu e ku nei i keia wa, a e aeia ana paha e na kanawai o Amerika Huiia; a, aole hoi e aeia keleahi Pake, ma o na mea la i hoikeia ma keia wahi, e komo mai iloko o Ameriica Huiia nei mai ko Hawaii Pae Aina mai. "Na ka Peresidena e koho i e.lima komisina, ne elua nae he mau kanaka noho maloko o ko Hawaii Pae Aina, na lakou e wa'iheaku imua o ka Ahaoielō Nui, elike me ka hikiwawe ia lakou ke hana pela i na kanawai kupono e pili ana i ko Hawaii Pae Aina, elike hoi me ka mea a lakou e manao ana he pono. "Pauku 2. O na Komisina i hoikeia ae nei mamua, e kohoia no e ka Peresidena, me ka ae pu aua hoi ame ke ao ana a ke Senate. "PJuku 3. E hookaawaleia ka liuina o $100,000, a o kahi hapa paha- oia huina e lawa ana. mailoko ae o kekahi puu dala o loko o ka waihona i hookaawale ole ia, a i hiki ke hoohana koke ia, no ka hooliloia ana aku e ka Peresidena o Amerika Huiia. no ka hooko ana i keia Olelo Hooholo.