Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 27, 7 Iulai 1899 — KA AHAOLELO LAHUI O KE AO NEI UA KOKOK MAI ANEI KAMILENIO? [ARTICLE]
KA AHAOLELO LAHUI O KE AO NEI UA KOKOK MAI ANEI KAMILENIO?
Ma ka 18 o ka mahina aku nei o Mei o keia makahiki, i %koakoa ae ai ma kahi kulanakftuhale o Hague, Holani, he puulu o na kanaka i hoounaia ae e kela ame keia lahui, a aupuni nui o ke ao nei, i hiki aku ko lakou nui i ke kanahakumamalima. A o kēia poe i akoakoa ae ma keia wahi, o lakou na Eiele Lahui no ka noonoo ana i kumuhana paha e hiki ai ke hoomauia aku ka nohona maluhia maluna o ke ao liolookoa nei, ka wa paha e hookoia ai na oleio a ke Kaula a Isaia. "E noho pu no ka iliohae me ke keiki hipa, A e moe pu no ka leopadi me ke keiki kao, • O ke keiki bipi,,ame ka liona hou, ame ka bipl i kupaluia, E kuikahi no lakou, A na ke keiki uuku lakou e alakai. E ai pu ka bipi wahine, ame ka bea, E moe pu ka lakou mau keiki, A e ai no ka liona i ka mauu maloo, me he bipi la." Ae—ua akoakoa ae la ma keia Ahaoielo Lahui o ke ao nei, keia poe kanaka kaulana mai na aupuni iike ole mai 0 ka honua nei: Sir Henry Howard, Sir John Fisher, Sir ,T. C. Ardagh, ame Sir Julian Pauncefort, mai Beritania Nui mai; M. F. Martens ame Harona de Staal, mai Rusia mai; A. Beldiman, mai Roumania mai; Arthur de Baguer, Makuisa de Villaurrulia ame Duke o Tetuan, mai Sepania mai; Turkhan Pasha, mai Tureke mai; Leou Bourgeois me Barona d'Estournelles de Constant, mai Farani mai; Kauna von* Munster, Barona von Stengel ame Prof. Zorn, mai Geremania mai; Jhr. van Karnebeek, E. N. Rahnsen ame T. C. U. Asser, mai Netherlands mai;' Hon. Seth Low, Hon. Stanford Newell, Kapena William Crozier, Andrew D. White ame Ferederika % W. Holls, ame Kapena. Alfred Mahan, mai Amerika Huipiuia aku; Kauna von Welserheim ame A. Okolicsanyi d'Okolicsna o Auseturia; Mi Delyannis o Helene; Kavalia Augusto Bianco, Kavalia Louis.Zuccari, Kauna Nigra ame Kauna Zannini o ltalia; Jhr. Hoenfft van Velsen, Jhr. van Eys van Linden, Jhr. W. H. de Beaufort o Helani; Yang Yu o Kina; Konela von Schnack me F. E. de Bille o Denemaka; SenhAr d'Ornellas o Portugala; Dr. Arnold Roth o Helevitia; Baron Hayashi o lapana; ame Barona de Bildt o Suedena me Norewai. O ka ninau nui hookahi i konoia ai na noonoo lehulehu o keia mau elele lahui i akoakoa ma keia Ahaolelo Lahui oia no ko ke ao nei maluhia. Hookahi hiohiona haohao loa ia makou iloko o keia akoakoa ana o nei poe hoku-hele o ka poai kalaiaina a kalai aupuni o ko ke ao nei nohona aupuni lehulehu, oia ka loaa ole ana he wahaolelo ma ka aoao aku o ka Mana Ekalesia o Roma, ke pookela loa o na Ekalesia o ke ao nei, ma ka huina lehulehu o na makaainana e noho ana maloko o kona poli. O ke kumu o keia nele ana he Elele Lahui mai ke alo alii ae o Leone XIII, no ka laulima pu ana ma na hana waiwai nui a keia Ahaolelo Lahui e noonoo mai nei, aole makou 1 ike. E manaoia ana anei e hoolilo i ka Mana Ekalesia o Roma, e noho poo ia ana e ka Pope o Roma, i Luna kanawai Nui no ka Aha Uwao a Hoomalu maluhia e hooholo ia ana e kela j poe Elele he kanahakumamalima—oi | aku a emi mai paha—ke kumu i waihola ai keia aloalii kiekie o ke ao nei? j 0 ka mea maopopo ia makou i keia wa e haawi ana keia Ahaolelo Lahui i na kahua alakai e loaa ai he mau aelike e kukuluia ai he kuikahi e kakauinoaia ana e na aupuni apau i komo ko lakou mau elele ma keia akoakoa ana; a oia kuikahi lahui i aelikeia e ua mau
aupuni la, oia auanel ka mea e ku ai he Ahahookolokolo Uwao Lahui, ma kela wa ame keia wa e ulu mai ai he mau mokuahana, he mau kuee ana a he mau hakoko ana mawaena o kahi aupuni, kahi lahui ame kahi lahui. 0 ka olelo hooholo e hopukaia ana e keia Aha Uwao oia ka olelo hooholo e paa ana maluna o kela ame keia aoao hoopaapaa ma ka ninau i noonooia e ka Aha; a ma ia ano, ua hoopaa pu ia ke koikoi ame ka mana ola olelo hooholo maluna o na aupuni apau i paa ma ke kuikahi e hoea mai ana ma keia mua aku, elike me ia e hoolalaia nei e keia Ahaolelo Lahui i hoomaka mai la kona noho ana ma ka la 18 o Mei aku nei. E lilo ana na mea i hooholoia e keia Ahaolelo i mau mea hialaai nui loa ia e ko ka honua nei apau. O na olohe ame na kilo Baibala o loko o kela ame keia hoomana "Karistiano" o ke ao nei, ke kuikahi like nei lakou ma ka manao ana ke hookokoke mai nei ke au milenio, a i ole, ka wa e "Kuipaluia ai na mea kaua, A lilo i mau oo palau."