Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 4, 27 January 1899 — NUHOU O NA AINA E [ARTICLE]
NUHOU O NA AINA E
Ke .hco.laha aku nei no makou i na Nu Hou i loaa mai ia makou mal na Aina E mai. KA. BILA KANAWAI HAWAII. WASINETONA, lan. 11.—I keia auina ia i hoea aku ai ke Komite o na Panalaau o loko o ka Haie o na Makaain&na, ma ka lakahi ana e waiho aku la he :hoike e kokua ana f ka Biia Kanawai Hawaii. Ua lokahi ka maoao o na .hoa o ke Komite e waiho aku i ka iakou hoike, aka, ua hookee nae na hoa Demokara o ua Komiee ia i ka pono no ka hiki ia lakou e hana i hoike e kue ana i kekahi mau mea o loko o ka Bila Kana'wai. Ua waihoia ka hoomakaukau ana i ka koike ma ka iima o Lunahoomalu Knox, a e ha!a ana p:ha he mau la lehulehu mamua o ka waihoia ana aku o ka .hoike ame ka bila kanawai imua o ka Hale. O na mea i aelikeia ma ka biia, ua ! pili no ia i na mea ano nui o ka BUa Kanawai i waihoia mai ai e ke Komisina H'awaii, a i hooioiiia hoi i kuiike i ai ime na mea i hooloiiia e -ke Komitei o loko o ka Aha Senate, a ped<a pu hoi | me na mea hou. i loaa i ke Komite o ka Hale, ma o ua mea la i noonoo ia iloko o aneane hooleahi mahina mamua aku. 0 na mea apau i hooholoia e ke Komite o ka Aha Senate ua hooholo loa ia e keia Komite. Mawaho re o keia! mau hoololi, ua kapae loa ia aku ka | Pauku 25 o ka Bila i .hoomakaukauia I ai e 'ke Komite Aha Senate. Ua pili keia Pauku no ka heopai o ka poe i j ku ka hewa iloko o ka Ah-aolelo. O kekahi hoololi hoi, a he hoololi hoi ia i hana ole ia e ke Komiie Aha Senate, oia no ke kapaeia ana aku o ka Pauku 75, e pili ana i ka huU ana 1 ame ka nanaia ana o na piii aina o Hawaii nei. 0 na mea e loaa ai ka pono koho ba>lota, ka lilo ana i Senate a i Lunaanakaainan.a. paha, ua lilo no ia i mea kamailio nui ia e ke Komite, a ua hooholo ke Komite e k"pae loa i na ana waiwai a loaa m<*ka.luki maluna o ka poe koho lunamakaainnna j*me ka poe ho'o lunannkaainnm; aka, 0 ka poe koho i na Senatoa ame na S'enatoa nohoi, he mea pono ke loaa he waiwai i hi'ki <aku ka waiwM ! o i ka $1000, a 1 ole ia, he ioaa makahiki o $600. j O ka hoike a ka "hapa uuku o ke Ko- ' mite e pili ana no ia, no ke kue ana 1 ke ana waiwai i kauin maluna o ka poe koho balota ame na hoa o ka Aha Senate, a e ue a.na nohoi i ka noho ana o na h<y* o 'ka A.ha Kiekie a pau k« ola ma ia hana. ! WASINFTONA, lan. 16 —Ma na hio-; hiona e ikeia aku nei i keia wa. me he. mea la, aole e lawe-'awp'.a ana! kahi mea pili i ka Bila Kanawai Ha- ' waii i 'keia noho ana o ka .A-V»o l elo, kee wale no ka hooholoia ana e pihola aku i na kanawai dwte ame na kaniwai ae'ike hana o Amerika Huinuia nei ma Faw?ii. Ua makau'km kpia maii Bila Kanawai no Va noonooia ana e na Komite o ka A-ha Senate, olai hoi, o ka Bih Kanawai <lute, ua hoe.ho 1 © loa. ia ia e 'ka Hale o na Lunamakaainana, Aole no lie kue ia o mau bila kanawai, a 'he mea kqnalua ole e lilo ana keia mau Amerika i mau kanawai no Hāwaii. ina ioi, aole e hapai ko»ke ia ana ka Bila Kanawai mua. j MAKE O LUNAMAKAMNANA DING-! LEY. WASiNETONA, ian, 13—Ua make o LunamaKainaiia Dingiey ma K<t Jiora lu a oi o na po nei. u weia xe iviaaana 0 ka Moh.ua ina o M>ame onai k* mawahiKi 16(3 a JLa<s, a he LunamaKaauiana hoi ia iio'n.o o na Aiiao.eio imu mai na Apana Koho baiota hiiiki mai o Maine mai Ka maKahiKi 1681 mai. Ua hanauia oia ma ijurnam, Maine, m<t Ka aa 15 o Feberuari, 1b32. Ua 17 o kona mau ma-AahiKi, a'o kuia oia ma keieahi waīhi o lvina ka īnoa, antane li mne mai kona walii noho aiKU, a hoomau iio oia i ka oihana a'o kuia, oiai nohoi ia e huli naauao ana i hiKi ai iaia ke komo i ke kiuanui. Ua komo oia -ma ke Kuplanui o Waterviiie ame ke Kuianui o Dartmouth. Mai ka makuh.'Ki 185556, ua huii nui oia i ka iiee kanawai, a ua lilo oia i loio. Aple nae ia i lawelqwe i ka oihana loio, ua keino koke oia ma ka hana hoolaha nupep.i. Ma ka makahiki lbbi, he 29 ona mau makahiki ia wa, kohoia oia i lUnamaaaainana no ka Ahaole.o MoKuama o Maine. Koho hou ia no oia īna ka 1862, a lilo oia ka Lunahoomalu o ka Haie o na Lunamakainana ma ka Ahaole.o Mokuaina, ima ka makaliiki 18b3. Ma ka makahiki 1873, kohoia oia i Kiaaina no Maine, a. koho hou ia no oia ma ka ma'kahiki 1874. Ma ka mak'hiki ISBI kohoia oia i hoa no ka Hale o na Lunamakaainana, ma ka Ahaolelo Nui. Ma ka wa i liio ai o MaKinile i Peresidena, ua haawiia aku iaia ke kulana Kuhina aka, ua hoo'.e oia, a ua notho mau no ia iloko o ka Haie o na Lnnamakaainana, ma ke ano he Komite o na Hana Hou, a he alakai hoi no ka hapanui o na hoa Repuballka ilrko o ka Hale. O keia ka luaui o ka Bi!a Kanawai Hooulu Loaa Kuloko o Amerika 1 Huipuia, i kaulana loa ma ka inoa ! "Dingley Bill." He elima ana mau keIki me kana wahine, e oia nei i keia wa. KA HOOPII A LILIUOKALANI. WASINETONA, lan 11—I keia la i waihoia a'ku ai ka palapala hoopii a | ka "Moiwahine" Liliuokalani imua o I ka HaJe o na Lunaimakaainam, e kue ana i ko Amerika Huipniia noho kuleana ana maluna o na Aina Leia'ii ma Hawaii, ma ke ano he lawe ana ia i ka waiwai me ka mana ole ma ke kanawai, a e nonoi ana hoi i ka Peresldena, ka Ahaolelo Nui ame ka lahui e hofhoi aku i keia mau ainn. 0 ka nalapala hoopii hookahi no keia i waihoia akn ai imua o ka Aha Senate. AKAKUU KA PIOO. WASINETONA, lan. 16—Ua loaa mai la be hoike aupuni i keia la mai a Kenei'ala Otis mai Manila mai, a na ia hoike i hoopau ae i ka noonoo anoninoni o ka Peresidena ame na hoa o kona Aha Kuhina. Oiai nae, aole i maopopo ke ano maoli o keia lono i ioaa mai, aka. ua hiki nae k« ae, mamuli o "kekahi "hoike mai kekahi mea mai i hiki ke hllinaiia, na loaa mai la
ka nuhou e hoike ana ua pau ka ooloku i hopohopo nui ia ma Maniia. A ua manao ko onei poe luna aupimi, ua holo lea na hana kukakuka mawaena o na poe kipi o Manila ame na iuna ma -ko Amerika aoao. MANILA, lan. 16.—Ua laulaha ae ka lono maanei, aia na poe Filipino a'ke maluhia ma lioilo, ke koi ikaika ia ia Aguinaldo e ae aku i na koa Amerika, malalo o Kenerala Mi a, e noho hoomalu *mai iioko o ke kulanakauhale. Ua hopohopo loa lakou, o -"hiki mai ka wa e paa ole ai na koa kipi malalo o ka hoomaluia ana, a oia ka wa e hemo mal ai ia poe a hana ino ae iloko o ke kulanakauha!£, a lilo i mea nui o ka poino.
POE KOA AMERIKA NO MANILA. WASINETONA, lan. 16.—E holo aku ana ka moku lawe koa "Grant" o Atnerika Huipuia, i ka poe koa hele wawae Mahe'.e Eha ame ka bafaiiona o ka Mahele Ehiku, mai Nu loka aku nei, ma ka Poakolu, no na mokupuni o Pilepine, ma ke alaheile ae o Su«2a. Me he mea la, iloko o 30 a 32 paha la e hoea aku no ia ilaila. E kau pu aku ana o Kenera!a Lawion ame kona mau aliikoa ukali. HOEUEU HOU ANEI O SEPANIA? PA'RISA, lan. 16.—Ua loaa mai ka lono ia nei, ua hoea hou ae la he kumu hoohihia hou aku ia Amerika Huipuia, oia hoi, ko Sepania lawelawe ana aku 1 na kukakuka pili aupuni me ka poe Pllipino, no ka hoo>kuu ona mal o*a poe i na Sepania i hoopaahaoia e laiiou. E kukakuka maoli aku ana o Sepania. ma ke ano e ike aku ona ia i ka poe Pilipino, he mana aupuni kaokoa. A ua
oleloia, ma ka wa a Sepania e hana ftl i keia hana, oia ka wa e ike aku ai aa mana e ae o Europa ia poe ma ke ano he mana aupuni kaokoa ko iakou. Ua o-leloia ae nei, o ka hana mua a Se- ' pania e hana aku ai, oia kona noi mua , ana aku ia AmerVka Huipuia e Uookuu mai oia i na poe pio Sepauia. EI HOU AE NEI POE KOA AMERItCV. WASINETONA. lan. 16.—0 ko ku ana mai nei o ka moku lawe ko:i Ohio i Kapaiakiko i keia la, ua iiio ia i «mea e hoopauia ai kekahi noonoo ai.o pohihihi i ieohia iho i na iuna nui o ka Oihana Iloouna a Hoo.ako Ivc a o ko Aiipuni, no ka mea e piii ana ī ke ano 0 ka huakai lawe koa e iawe hou ia aku al no Manila mai ke k: pakai komohana o Amerika uei. He eha poe moku ma keia huakal. 0 ka Scandia, oia ka moku lawe hae o lakou. a e ukaliia ana ia e ke Senatoa, ka Ohio ame ke Kulanakauhale o Morgan. He elua mau maheie koa kumau e laweia aku | ana« ke Scandia, Senaioa iime ka Ohio. 'ao ka moku Kulanakauhaie Mcrsran ka moku lawe ai a mau iako e ae o na koa. Ina e makaukau oie keia poe rnoku ma ka pule hope o keia »mahine, alaila, e hoounaia a'ku ana lakou ma I ka pule mua o keia mahina ae. ! KUAI KUDALA O SEPANIA I KE- | ICAHI 0 KONA MAU MOKUPUNI. ; ,MADERIDA, lan. 15.—Ma ka wa e akoakoa liou ai ka Ahaole o, e nonoi koke aku ana ke Aupuni. e h-awiia mai ka mana i ke Aupuni e kuai .ilo aku 1 na mokupuni Mai'ianne (Ladrones). na mokupuni Kavoiine ame Peiew, oiai aole hiki ia Sepania ke malama hou i kulana hoomalu ma ia mau mokupuni. Ua hooholo ke Aupuni i keia manao, mamuli o ka loaa aua mai o ka hoike mai a Kenemla Rios mai, he mea pono ke -loaa ona pualikoa o 1000 kanaka, me ekolu mau mokukaua no ke kiai ame ka hoomalu ana ia mau mokupuni. NA KA'NAKA O AGUINALDO. !. WASINETONA, lan. 15—Ua waiho | aku nei o Senor Felipe Agoncillo, ka e)lele a Aguinaldo i Wasinetona nei, imua o ke Keena Kuhina Nui, te paiapala e hoakaka ana 'i na kumu no ka Aguina;,do i koi, lie mea pono ia Amerika Huipula, ke ike aku i ke Aupuni Kuooa o na mokupuni Pilepine. E hu'ipu ana me keia palapala, he leta ponoi kekahi i kakau ponoi ia e Agonciilo, e hoike ana aole i iloaa anai iaia he pane mai ke Keena Kuhina mai no kana palapala o ka la 6 o lanuari, a e nonoi ana hoi ia, e aeia mai e loaii he wa pono e hoea kino aku ai ia imua o ke Keena Kuhina Nui. KE KOMIBINA NO PILEPINE. NU lOKA, lan. 11.—Ua mal ka mea kakau o ka nupepa Hera I IU mai Wasinetona mai, e hoike ana, ua hooholo o Peresidena Kalwa.ana e hoouna akn i Komisina i na mokupuni Pilep'ine no ka huli pono i ke kulana •maoli e pili ana ia m:.u mokupuni, a e 'hoike mai hoi iaia i ke alahele pili aupun kupono a Amerika Huipuia e hana ai no ka imea e pi-il ana ia mau mokupuni. Ua nonoi aku ia i keia poe keonimana e lilo i poe hoa no keia Komis'ina: Ria Adimaraia Geoj;ge Dewey; MeKia K?nerala Otis, Poroiesa J. G. Schurman, Konela Char.es Denby ame Porofesa Dean C. Worcester. O Porofesa Schurman, oia ka Peresidena o keia Papa Komisina. ▲