Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 39, 30 September 1898 — Auhea ke Aloha Aina Oiaio? Auhea ke Aloha Lahui Oiaio? Auhea ke Aloha Alii Oiaio? O na Roialiti anei; o na Repubalika anei? [ARTICLE]
Auhea ke Aloha Aina Oiaio? Auhea ke Aloha Lahui Oiaio? Auhea ke Aloha Alii Oiaio? O na Roialiti anei; o na Repubalika anei?
Ko hoomanao nei inakou nie ka poina ole. iloko o na ia e paonioni ana na hakoko ana a na aoao kalai Aiipuni elua. niawaena o kakou nei, na Repubalika Hawaii aiue na Roialiti Hawaii, e kaena mau ana na RoiaJiti i ko lakou aloha aina oiaio. ko lakou aloha lahui oiaio ame ko lakou aloha Alii oiaio. Ma nti ano o ka olelo ana apau, he oiaio ko lakou aloha i ka aina, ka lahui ame ke Alii, a e kuahaua ana lakou, inai oa o, o ka aina, mai ka paa iluna a ka paa ilalo, mai ka hookui a ka halawai, mai ka akau a ka hema, raai ka hikina a ke komohana, he poe kauwa makawela na Repubalika Hawaii, he poe kipi, he poe aloha Aiii ole, he poe holehole lwl, he poe lapuwale, he poe ino, kumakaia i ka lahui a i ka aina. Nana aku ia ia "Uuina ltia na wai o Namolokama." A pehea la na Repubalika Hawaii? Eia: Ua uumi ma3ie lakou i ko iakou aioha aina oiaio iloko o ko lakou mau umauma ponoi iho, ua kaohi malie iakou i ko lakou aloha lahui, iloko o ko lakou man houpo iho; a o ko la&ou aioha i na aiii «anau o ka aiua, ua pulama makamae no iakou ia mea Uoko o lakou mau puuwai. Ua nee lakou imua ma ke kahua o ka hakoko ame ka paio ana, e hoomanawanui ana i ka eha o na pepeiao i na pehi unu? ana a na olelo hoino a na Roiaiit! ia lakou. Nee ho a nee aku no, a nee loa aku la no lakou imua, me ka huki ana i ke Aupuni o Hawaii, ma ke kaula o ka manao lokaui, a hui io aku la me Amerska Huipuia, alaiia, hoomaha iho la lakou. hOokuu iki ka Uihi. kau no i ke oioina, kamau wahi okana al, hoomaona iki ae la i na kili oopu wai huihui r paa ka houpo, maha a kuu ka nae. Alaila, ua pae ! ka aina. ua kilou paa ka makau kaulana o Manaiakaiani, paa o Amerika ame Hawaii. a huhui ae la laua i hookahi omau ana: aiaila, ulu ae ia ka ainau mawaena o na Roialiti Hawaiī: Heaha ka kakou h&na? Lauiaha iike ae la kda nin&u mawaena o na aoao elua—na Repubailka ame na RoiaHtL A o keia ninau auanei ka ninau nana
e holk* ssai i kahi i o Ahiha, A:na Oiaio. k? Aloaa Oiaio am-r ke- Alo*2a A:'t Osa:i>. Ano. : wa i ku m-ai S'?i o A.xeri&& Haipuīa k<» Aupani a na R?p:īt«i- ; ii&a Hawa:! oma« aku ai ia liawali ; Aupuai a paa. nia ke ku;an.t hix>potio- . pono : ke kahiia maopopo * ku ai ka : haiau hal* Aupuni hou o Hawail. sa \ wa'i ku ae ai na poai kalaiaina elua : 0 loko nei o ka aina. oia hoi. na Re- | pubalika Hawaii atne ua Roial'.ū Ha- t waii, a hoike aku la i ko htua mau i makemake piii Aupuni imua o ke Ko- j misina a Amenka i hoonoho mai ai i ; Hawaii nei. j Hoike aku la na Repubaiika Hawaii | imua o na Komisina i keia mau kumu ] noi: ! 1. E loaa ke Aupum hooponopono , kuloko ponoi no Hawaii nei, ma ke j ano Teritori. j 2. E loaa ka Pono Koho Baiota i i na kanaka Hawaii. ! 3. E nookiia ka Hoopae Limahana. 4. E hoonoaia na kai lawaia mai Hawaii a Kauai. 5' E kau hou ia '"Kmi Hae Aloha," oia hoi ka Hae Hawaii/ ma ke ano hē no ke Aupuni Kuloko o | Hawaii. 6. E uku hoomauia na 'Lii o Hawaii. oia ka Moiwahine U pau) Liliuokaiani. ke Kamaliiwahine Victoria Kaiuiani ame ka Moiwahine Kanemake Kapiolani. Aia maloko o na noi a na Repubalike, loaa keia mau kulana ekolu: Aloha aina. aloha lahui, a aloha Alii. Ma na memonala hoi a ka-Hui Aloha Aina —kane ame wahine —e ikeia ana ma ka na wahine palapala memoriala elike nie ka makou e hoopuka aku nei ma ko makou pepa o keia la, maiiope iho o ka nuku ame ka hoino ana aku oia paiapala i ke Aupuni o Amerika no ka hao wale. pakaha wale. a aihue maopopo, me ke noi ana e hoihoi mai ke Aupuni o Amerika na ka lahui koho balota o Hawaii nei e koho no lakou iho i ke ano o ke Aupuni i ku i ko lakou makemake, ua nonoi aku la lakou e haawi mai o Amerika Huipuia i na pono piha o ka noho kupa Ame'rika ana i na makuakane, na kaikunane ame na kane a lakou. Aole wāhi noi a lakou no "Kuu Hae Alohil" Hamau ka leo. Aole wahi noi i mau uku hoomau no na Alii a kakou. Aole noi e hoonoaia na kai lawaia apau i pono no ka lahui. Aole noi e hoopau i ka Hoopae Limahana. Aole i ka mua, aole i ka lua, aole no i ke kolu, aole no i ka ha. Ma ke koho balota, ua like a like me ka na Repubalika Hawaii. Ma ka pono io maoli o na 'Lii, ka mea i hoinoia ai na Repubaiika Hawaii, he poe kumakaia alii, a ho-U^^-J^ j ° naalii. aole a na Roialiti noi llaila, O nn rvepmjzrrnm- ~nn-rrnll wale no ko laila. Nolaila, 'Owai ke aloha Alii oiaio? O na Roialiti anei i aloha i na 'Lii ma ka lehelehe wale no, a o na Repubalika Hawaii paha i lioike i ko lakou aloha oiaio ma ka j lakou hana? 1 Ina hoolohe mai ka Ahaolelo o Ame-i-ika Huiia i ke noi o na lede Roialiti, I e haawi mai i ka Pono Koho Balota j elike me ka lakou i nonoi aku ai, elike j nohoi me ka na Repubalika Hawaii i j nonoi aku ai, a olelo mai o Amerika ma o ka Ahaolelo la, no ko oukou noi ole ana mai e na lede Roiaiiti o Hawaii e loaa ona uku hoomau no na Alii a oukou, elike me ke noi a na Repubalika Hawaii i noi mai nei, nolaila, ke hooholoia nei, e nele na Alii o oukou i na uku hoomau. Pehea iho la ia? Pono anei ia? Aole. Hewa anei na Re- ! pubalika no ke noi ana e loaa na uku hoomau i na 'lii, a hooleia mai la no ke noi o!e ana'ku o na Roialiti? Aole.