Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 37, 16 Kepakemapa 1898 — KA HUI LAHUI HAWAII. I Aupuni Koho Balota ma Hawaii nei. KUE I KA HOOPAE ANA I NA LIMAHANA. Ka Leo Noi no "Kuu Hae Aloha." HOONOAIA KE KAI LAWAIA. Uku Hoomau no na 'Lii a ka Lahui Hawaii. HE KUMAKAIA ANEI NA REPUBALIKA HAWAII? [ARTICLE]

KA HUI LAHUI HAWAII.

I Aupuni Koho Balota ma Hawaii nei.

KUE I KA HOOPAE ANA I NA LIMAHANA.

Ka Leo Noi no "Kuu Hae Aloha."

HOONOAIA KE KAI LAWAIA.

Uku Hoomau no na 'Lii a ka Lahui Hawaii.

HE KUMAKAIA ANEI NA REPUBALIKA HAWAII?

■Ma ke kakahiaka Poalua ned i waiho aku ai ka Hui kahui Hawaii i kana. Palapala Memoriala, ma o kekahi Komite Wae la o eha lala, imua o ke Komisinr Hooponopono Kanawai no ke Aupuni Teritori o Hawaii nei ma keia mua aku. O ke Komite i kohoia, oia no o Charles L. Hopktns, ka lunahoomalu, S. K. Ka-ne, John E. Bush, D. L. Naone ame R. H. Baker. A eia iho ke ano nui o ka palapala Memoriaia a keia komi,te i lawe aku ai. I ka Mea Hanohano Shelby M. Cullom, John T. Morgan, Robert R. Hitt, S. B. Dole, ame Walter F. Frear, na Komisina o Amerika Huipuia. E na Keonimana: Ke nonoi aku nei me ka haahaa ka Hui Lahui Hawaii, ma o kona komite la i hookohu pono ia e na Elele lehulehu wale mai na Hui Lala lehuLehu mai, mai kela a mai kfeia mokupuni mai, ma kekaiii /haawai i malamaia ma Honolulu, ma ka la 12 o Sepetemaba, 18&8, e hookomo iho oukou ma ka oukou hoike, ina ke ano oia kahi hapa o ka oukou olelo noike i .ka Ahaolelo, a oia iho keia: 1. Ke ano o ke Aupuni no ko Hawaii Pae Aina. O ke ano o ke Aupuni i kupono no na pomaikai o keia Pae Aina, ke nao >nei makou, ma ka 'haahaa, oia no ke kulana Aupuni Teritori i loaa he Kanawai kumu (organic law) me ka loaa pu ana o ka pono e lawelawe i ko makou mau hana «pili hooponopono Aupuni kuloko i kaupale ole ia, a i kue ole hoi i nai poao oke Aupuni Huida o Amerika Huipuia (Federal Government of the* United States). Eia* na kumu o ko makou koi ana no keia kulana Aupuni: (a). Ua maa makou iloko o na makahiki he kanalima a oi aku i hala ae nei, ma ka lawelawe ana i pono makaainana oi-'kelakela iloko o kekahi Aupuni mana pookela a kuokoa hoi. (b). Ama ka hoohanaia ana oia pono makaainana oi-kelakela, ua alo ae la no makou mai ka lumilumiia ana aku iloko o na hihia pili Aupuni kuwaho, me ka haawi ana aku i na pulama makamae ana i Ke oia ame ka waiwai o na makaainana, o na Aupuni e ae, ma ike kaana like ana lioi i na pono ame na pomaikai i loaa i ke Aupuni naauao a holomua. (c). Ma o keia kulana hooponopono Aupuni hou e lilo auanei ke kulana Aupuni a makou e nonoi nei i mea e hookuponoia ai makou no ke kulana Aupuni Mokuaina (State) ma ka wa e loaa ai ia makou ka -waiwai ame ka heluna kanaka e hookupono ana ia Hawaii nei no ia kulana Aupuni. 2. Ka Pono Koho Balota. Ke nonoi aku nei makou e loaa ia makou ka pono koho balota no na hana Aupuni apau i kupono ia mea, he Aupuni no ka lehulehu <ame ke kakaulima, aole kekahi kaupale e ae. Eia na kumu o ko makou koi ana

no keia pono: x (a). Ke manaoio nei makou, o kela ame keia kanaka e noho ana iloko o ke Aupuni e hooponoponoia ana e ka lehulehu, he mea pono e loaa ke kuleana e komo pu ai ma na hana oia Aupuni, a oiai ua loaa ia makou he Aupuni oia ano mamua aku nei, nolaiia, aole he hana malihini ia makou ka liana koho balota. (b). 'Ke manao nei makou, oke kau ana mai i ana waiwai ka mea e loaa ai ika Pono Koho Balota, aole ia he hana kaulike maluna o ka pomaikai o na mea apau, aka, he haawi ana'ku ia i ka mea waiwai he mana oi aku i kulike ole me ka manao o ke Kumukanawai o Amerika Huipuia, a o' kona kahua alakai Aupuni hoi. O ka naauao, a o ka malama o ika ike, oia ka hoku alakai o kona mau oihana. 3. Hoopae Limahana. Ke nonoi aku nei makou, aole e ae hou ia na limahana malalo o na aelike paahana e. komo mai iloko, nei o ka aina, aka, ke nonoi aku nei makou e aeia ka oihana mahiai o loko nei o ka aina e loaa ona .manawa ak«ea kupono e hooponopono hou ai lakou i ko lakou kulana hoolawa limahana ma ke kulana 1 makemak&a ma kēia mea.

I Eia na kumu oko makou koi ar.i i j keia manao: | (a). Oke ku ana oka oihana !ma I paahana i kepaia he hana ia i kue i :« manao o na kanawai ame ke i ku ai ke Aupuni o Amenka Huipiii. (b). Ke manao nei makou, ui i aku ka pomaikai e loaa ana i ka oih iru j mahiai o ka aina, ina e hoohanaia ;.iu ! ka oihana mahiai ma ka hana i na pomaikai; a he kumu keia o h _xshoihoiia ai ke komo nui ana mai o ua 1 limahana kulana maikai a kukuiu 1 i mau home no lakou. a hoeueu n 1 x 1 hoi ka iholomua o na pomaikai .. 1 aina. j (c). Oiai hoi, i keia wa. eia ko ' ia nei na aina nunui e kekahi i»..*- ka--1 kaikahi, a e hoomauia aku ana. i.-c. 1 ka paa ia ana ma ia ano, oiai e nia i ana ka hookomoia ana o n? limah i:;« uku haahaa loa; aka, mamuii o ko hkou hoole ia ana aku, a ma o ka h"«ihanaia ana o ke kulana mahial ma ki mahele loaa, oia auanei ka mea « miheleheleia ai ua mau aina la iioko • na Apana mahi liiiii, a he pomaikai auanei ia no na kanaka ame ka. ain i nei nohoi mai o a o. 4. Ka Pono Kai Lawaia. Ke nonoi nei makou, e hoapau 1 ia na kanawai e pili ana i na p »!ii kai lawaia ma Ko Hawaii n<?i IUo Aina. 5. Hae. Ke nonoi aku nei makou, c ka kuloko no Hawaii nei, oia no ka i kamaaina ai ko makou noho ana nuii kahiko mai; a oia hana ku i k£ aiuaa I ma ka aoao mai o ke Aupuni o Aiu *- rike Huipuia e liio ana ia i moa « i hauoli ai a e mahalo ai na kanaka • ' keia Pae Aina, na kamaaina ame ci malihini. Oiai no nae, e lilo ana ka Ha* Hoku o Amerika Huipuia i hoaHon* mana no ke Aupuni makua. ! 6. Na Uku Hoomau! Ke noi aku nei makou, ma ka ana o na kanawai kumu o ko nuk i Aupuni kuloko, e aeia makou e :.-*r kaawaJ-e ae i mau haawina uku mau no ka Moiwahine Liliuokalani (. pau), ke KamaliLwahine Victoria Kai ualani ame ka Moiwahine kanemakKapiolani. A peia mau ko oukou pae noā <■ i•; mau aku ai.