Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 35, 2 September 1898 — KE AUPUNI TERITORI. [ARTICLE]

KE AUPUNI TERITORI.

HoakaUa mal o \Vebster maloko o kana Lluko Wehewehe Huaolelo i ke auo oia mea he Toritori. ma ke ano e pili ana i k<* knlana hooponopono Aupnni o An»erika Huipuia. ola hoi: "He mahele aina ia i komo ole nialoko o nalena o kekahi Mokuaina (State) a i komo ol<? hoi he mokuaina iloko o na Mokuaina Hoohuiia o Amenlea: aka, ua kt»kuiuia nae ia he Aupuni i loaa ka pono Ahaolelo. malalo hoi o ka noho hoomaluia ana e ke Kiaaina ame na I.una Aupuni e ae i kohoia e ka iVn>sidena o Amerika Huiia, a i apono ia hoi e ka Aha Senate o AiueHka Huila." He elua nae ano o nei mea he Aupuni Teritori: (1) Ke T«ritori i loaa ok ke kanawai kumu i kapaia he organic liHw: (2) Ke Teritori i loaa k« kanawai i kapaia lie Organie Law. A oia nohoi ka mea i kapa mau ia e kakou he Kumukanawai. O ke Teritori i ioaa iaia he kanawai kumu (organie iavr), oia ke Aupuni i komo iioko o na hoakaka ana \Vebsuer. Aia iloko o ke kuiana Aupuni Teritori he Mana Kaukanawai. he Mana Hooko, a iie Mana Hookoiokoio. Ak!i. ma ia vra hookahi aohoi. e paa ana ka Maua Kaukanawai malaio o ka Ahaolelo Nui o Amerika Huiia, a e paa ana ia maiuna o na makaalnana ame na oihana Aupuni kuloko* apau iloko oia mea he Teritori. 1.-KA MANA KAU KANAWAI O ka Maua Kau Kanawai iloko o ke kuiana Aupuni Teritori, aia ia iloko o ke Kiaalna ome ka Ahaolelo. O ke kanawai knmu. oia hoi ka Organie

" a ' iV - like kooa -'■' Kaama'i. a o *:#■ -a ; k-'i -22 aa '*znn i k.«u>-ĒĒmk * o r4 '*k->rana ■••--' ■• ea ■ ';•• -'t •.•• ':■■■'.■■) O T*Ti- .■. j N'.'. •• t\ o k-i ;• ..; :. . . .' I P .-r.o Koao BaUr*% Ina »;- i Aapa'i. Aka. ■\:i hski no i ka Maoa Kaa Kaaa?ra; ilo':i j •-> T-r:'ori k* aooponopono i keia kuleana koho liaioia, me ke kn#- oie nas i k<- K:imukasawai o Amerika Huiia, na kanawai i hooholoia e ka Ahaoieio Nvii. am-:.- ke kaoawa: kum'i o ke Teritori. He mana nui kai loaa i ka Ahaolelo Nui o Amerika HnHa, ma ka hoohaiki ana i keia pono, ina no he pono mua ia i loaa i ke kanaka. Aia"hoi iioko o ka Ahaolelo he elua mau hale. e!ike no me.ka Hale o na Senate ame ko na Lunamakaainana o Hawaii nci, a e kohoia ana hoi na hoa 0 keia mau hale plua e na po'- koho balota i kela ame keia «lua makahiki. lI,—KA MAXA HOOKO. Aia ka Mana Hooko (Execuiive Power) iloko o ke Kiaaina i koho. v a e ka Peresidena o Amerika Huiia, me ka aeiā ana hoi e ka Aha Senate. a .? noho ana hoi ia maioko o ka oihana no na makahiki eha k-e oie hoi oia e hoopau e ia mamua ae oia wa. Mawaena hoi o na hana i loaa i ke ! Kiaaina malalo o ke kanawai kumu o kela ame keia Terixori. oia no ka loaa ana iaia o ka mana o ka hookohu ana 1 na luna aupuoi apau i hoakaka oie ia ma ke kanawai ke ano o ko lakou hookohuia ana, me ka ae pu ana mai hoi o ka Ahaolelo o loko o ke Teritori. Noiaiia. ina e kau ana ka Ahaolelo Nui he kanawai eiike me keia ke ano: "E kohoia ma ka balota, a ma kekahi ano

e ae paha e aponoia ana e ka Ahaolelo, na hope ilamuku, na lunaiielu. a pela aku, a na ke Kiaaina hoi e hoonoho a e hookohu i na luna aupuni e ae. alaiia, ua. maopopo o na luna aupuni i komo o'e na inoa o na oihana maloko o ka papainoa o na oihana i lilo na ka Ahaolelo e hoonoho, elike me ke kanawai e kauia ana e ia Hale. ua lilo ae la lakou na ke Kiaaina e hookdhu. Aka, o kela ame keia luna aupuni e kohoia ana e ke Kiaaina, aole ia e koiuo koke iloko o kela oihana i kohoia aku ai oia, a hiki i ke aponoia ana oia hookohu e ka Aha i kapaia he Council, ka lua hoi o na hale iloko o ka Hale Ahaolelo, elike hol me ko kakou Aha Senate nei. ILL—'KA MANA HOOKOLOKOLO. Aia keia Mana iloko o ka Aha Kiekie iSupreme Court) o Hookahi Lunakanawai Kiekie ame Elua Kokua i hookohuia 110 eha makahiki, a hiki hoi i ka \va e hookohuia ai ko lakou niati hope ma ia mau oihana. E mahelelieleia ana kela ame keia Tei*itori iloko ilok-o o na apana hookolokolo apana, a e malamaia ana na Apana Hookolokolo e kekahi o na lunakanawai o ka Aha Kiqkie, i hoonohoia maloko o ka Apana Hookolokolo. elike me ke kauoha a ka Aha Kiekie, a i kauo3iaia ma ke kanawai e nolio ua lunakanawai la nuilaiia. ■Na ka Peresidena o Amerika Huiia e hookohu, me ka ae pu aua mai lioi o ka Aha Senate, i na Lunakanawai o ioko o nei mea he Teritori.