Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 26, 1 July 1898 — MA KE KAUOHA. [ARTICLE]
MA KE KAUOHA.
KANAWAI 47. llk Kanawai k Pii.i a.\a i ka Ili a.\a o ka Waiwai; e Hoololī a.\a i KA Paukl* 144S o ke Kanawai Ivivila, a e HooPAI' LOA ANA IKA MoKL'NA 1 OXA KaNAWAI 0 KE Kau 0 1872 K Pii.i a.\a Ilaii.a. E Hooholoia c ka Ahaoklo o Ica īiepuhalika o Hawaii: lAi ki 1. () J<;i Pauku 144S o iv(* Kanawai Ivivila nia koia ki l hoololiia m»i i holuholuia ai e liko nio k( 4 ia mahopo iho uei: "Pauku 1418. K puunuue like ia ka waiwai iwaona oHa koiki ponoi a ka moa mako ino l;o kauoha oU\ a i ka inooj>una palia a ka moa i mako i liio i ]>aniliaka]iaka no kana koiki i mako; a ina hoi aolo ho koiki a ka moa mako nio ko kauoha ole i kona wa i make ai, alaila, e ili aku kona waiwai i kana poo uiaiuo eao a pau; a ina i pili liko lakou iaia ma ka hanau 'ana. alaila. o puunauo liko ia ka waiwai ia lakou; a ina aolo pola. alaila. o puunauo liko ia i kana mau koiki ponoi a nio na nioopuua, oia hoi na koiki a kana koiki i mako, o liko ko lakou haawina mo ko ko k» k iki ponoi hookahi. c puunauoia no ia la kou mahopo. "Ina lioi aolo mann» o ka im>a make mo k<* kauoha oio, aiaila, <• ili aku ka hapalua o kona waiwai i kana wahino kane make. a o kokahi hapalua i kona makuakano a mo kona makuahino 0 kuloana liko laua; ina hoi aolo ana wahino kanomako, aolo ana niamo, alaila, e ili aku kona waiwai a pau loa i kona makuakano a mo kona makuahino, a i kokahi o laua paha. ina hookahi walo no o laua o ola ana. "lua hoi aolo ana īnamo, aolo makuakano, aole makuahino. alaila. o ili aku ka hapalua o kona waiwai i kana wahino kanomako. o ka liapalua i koo i kona mau kaikuaana, kaikunane, kaikuahine a ine na kaikaina, a i na keiki paha a kekahi kaikuaana. kaikunano. kaihuahino a kaikaina paha i make. "Inalio wahino ka moa i mako aolo hoi ana niaino o ili aku no ka hapalua o kona waiwai i kana kane. a hookahi-hapalua 1 kona makuakane a makuahine. e kuloana like laua. Ina hoi aole ana kane, aole hoi ana mamo. alaila. e ili aku kona waiwai a pau loa i kona makuakane a īne kona makuahine. a i kekahi o laua paha ina hookahi wale no o laua e ola ana. Ina hoi aole ana mamo. aole ona makuakane, aole makualiine. alaila. e ili aku ka hapalua o kona waiwai i kana kane, a o ka liapalua i koe i kona niau kaikuaana. kaikunane. a kaikaina paha i make. a ua komo lakou ma kona wahi. " Ina he wahine ka mea i make, aole hoi ana mamo, e ili aku aole kaikuaana, aole kaikuahino. aole kaikaiua, aole hoi he mau maino o kekahi kaikuaana, kaikuahine a kaikaina paha. e ili aku no ka waiwai i ka wahine kanemake o ka mea i make kauoha ole. Ina he wahine kana. a ina he wahine ka luea i make kauoha ole. e ili aku no k6na waiwai i kana kane, ina he kane kana. Ina aolo kekahi ona pili oka mea i niake kauoha ole i oleloia e ola ana. aole hoi he wahiue, aole hoi he kane. e ili akn uo ka waiwai ma ke ano mahele like i ka poe i pili iaia ma ke ano like. aka. aole no e kuieana kekahi mea mamuli o ke komo ana ma kahi o kekahi mea i make i ke kuleana o kekaUi raea i pili i make mua. Eia uae, ina ua loaa iaia ka waiwai inai kekahi niakua inai ona. alaila, o oi aku ke kuleana o na kaikuaana. kaikuahino. kaikunane a me na kai kaina o ua makua la iloko o koi»a waiwai niamua o ko kekahi niakna. Pauku 2. Ma keia ke hoopau loa ia nei ka 3lokuna 1 ona Kanawai o ke Kau o 1572.
l\\rKr K uuma keia Kanawai mai k»>na \.\ h»>*>h\haia iiL A]H>noi;i ī keia la 21 ♦> !utu\ M. USANFOKU K. IMH.E, }\'rt j iiHlena o ka Kepuhalika o lliiwaiL KiNiWAI 48/ He Kanawai k Hoolou ai i ka Pai ki 2 o kb Kanawm 17 o na Kanawai o ke Kau Ki ikawa o 1895. i Kapaia, "Hk Kanawai e Kokua aī i ka Hana ana a me ka Malama ANA I NA UwEA TCL&:.ARAPA MA KA M«WSA PaKIPIKA," I Aponoia Avc»atk 12, lSv>s. E Hooholoia e ka Ahaoklo o ka Repub<iUka o Kaieaii: Pauki* 2. O ka Pauku 2 o kt i Kanawai 17 oua Kauawai 0 ke Kau Kuikawa o 1895, ma koia ke hoololiia nt»i ma ka pakui ana aku mahoi*e o ua i>auku la i koia mau 01010 uiahoj>e iho nei: "E haawi ika pono kaokoa ino ka |»ono e hoonuw 1 . hana» hoopae, malaiua a hoohana no ka manawa o Iwakalua makahiki 1 na hiina telegarapa me uwila mai a ma o aku o ko Ilawaii Pae Aina a hiki i lapaua a me kekahi mau Mokupuni, a i ole ia. mau wahi i kupono no na Kahna no ia mau uwea mawaena o ko Hawaii Pae Aina a me lapana e waiho ana nui ka Akau o de<rere uini o ka laiiiu akau ma ka Moana Pakipika Akau. Paiki: 2. E lilo koia kanawai i kauawui m;ii a mahoi>o aku o kona la e aponoia ai. Ap<moia i keia la 21 o luno. ,-M. 11. -1 SliS. SANFOI\I) H. DOKK. lVivsi(h na o ka Kepuhalika o Hawaii. KANAWAI 49. H-k Kanawai k Hooix)nopono Hor akl t ana no ka Uki' ana i na Lilo o ka Manawa k Nek nki. Xo ka mka, he kupono e haawiia ka inaua i ke Kuhina Waiwai o imi aku i mau huina dala ma ka aie ana, no ka manawa wale 110. uia o kekahi Hila kik«>o oi. ma ka Hanako; nolaila: E līooīwloia e ka Ahaoklo o ka Kepuhalika o Huiniii: Pauku 1. I a haawiia ka mana i ke Kuhina Waiwai, me ka lioapono ana o ka Aha Hooko, iloko o kela a me keia kau o eluamakahiki e wehe i kuleana kikoo P»anako a mau kuleana kikoo Hanako paha, ma ka inoa o ke Aupuni o ka Kepulmlika 0 Hawaii no kekahi llannka a maii lianako, a i ole.me kekahi Hui Iloohana l)ala e ae paha. e lawelawe haua ana ma Honolulu. a mai kahi manawa aku e lawe mai ma ke ano aie ma ka haawi ana aku i hila kikoo oi mamnli o ia kulana kikoo (lala. ina lniina dala a pau aole eoi aku niaiuua o §1.10,000 i ka manawa hookahi a ke Kuhina i oleloia a me ka Aha Hooko 1 oleloia i manao ai e lawa kupono aua.no ka uku aua aku i ua hoolilo o ke Aupuni no ka manawa'e uee nei. • I'ai ki* 2. O na da!a i aieia niaialo (» ka niaua o keia Ka-nawai-e hookaa liou ia aku no e ke Kuhina W'aiwai mamuli o kona haawi ana aku ia mea, me ka ukupanee j»u i oi ole aku mamua o eono ]»a-keneta o ka makahiki ma ke dala.£ula Ameiika Huipuia. Pauki* o. Aole no e kikooia kekahi dala o keia kuleana kikoo dala ? mau kuleana kikoo dala paha, koe >Vale no ma o a no na bila kikoo, a i ole, kauoha paha mai ke Keena mai i ka Waihona ī)ala. no kekahi huina like a i aponoia e ke Kuhina Waiwai. Pai ki' 4. () na dala a pau v loaa mai ana malalo o ka uuinn o koiu Kunnwni e ukuiu aku no ia a e hoolilo wale ia no hoi no na lilo o ke Aupuni no ka mauawa e nee nei malalo o n»i haawina i hanaia e ka Ahaolelo e like me ia i hai mua ia. a e hookaaia aku no ia mau liuina dala. o ka ukupanee pu kekahi e hookaa j>u ia mailoko ae o ua loaa kumu o ke Aupuni e like me ka mea e hoomaoimpoia ana e ka Ahaolelo. Pauki' o. E māua no keia Kanawai mai a uiahope iho o ka la e hoolahaia ai. Aponoia i keia Ia 21 o lune, M. H. ISOS. »SANFORD P». i)OLE. Peiesid»*na o ka Kepuhalika o Hawaii. KANAWAI 50. He Kanawai e Kukulu ai i Paka Kahakai ma ka Aoao Hiki.na O kk AUA o HO.WLI'LI'. E Hooholoia e ka Ahaoklo o ka īiepuhalika o Haieaii: Pauku 1. Ma keia ua hoomanaia ke Kuhina Kalaiaina e hookoe i keia walii o ke kaliola e waiho ana ma ka hikina hema o ka nuku o Honolulu. i hoakakaia mahope iho nei iloko o ka Pauku 3, ma ke ano he Paka Kahakai noa i ka lehulehu. a e pakui aku i ua hookoe aua ia i kela manawa keia manawa i na aiua e ae ma ke kahoia e pili ana i hooliloia i ke Aupuni no ia hana e na Kahu o ka Waiwai o Hemiie Pauahi liishop_ a l>oe e ae paha. Pauku 2. Ma keia ua hoomana hou ia ke Kuhina Kalaiaina e hana i kekahi aelike me na Kahu o ka liemiee Pauahi Bishop Museum. mamuli o laila e lioomanaia ai lakou e knkulu a malama maloko o ka Paka Kahakai i oleloia i kekahi wahi
e malomaia ai na ni'-a ola a alu o loko o ke kai ma ke ano noa i ka If'hu!*-lit}, ni*;- k»- ki)l«'<tna malalo o ke knbikobi aoa a ke Kohina Kalaiaina. *■ kukulu a malama i na hale, na mea hana a pau e j»ili ana. i buij»n>a nn- k<*kahi uwapo no na nioku <rr ana ♦* f»iH arsa r»e ia n»«-a-Pat;kt; Mai ke Kahna Anaaimi Aupuni "Channci A" ima fca palekai. a inai ia wahi mai e kau ana ka "I*nnchbowl A" Ak. 51 Hik. oiaio. ua liolo ka j»al«>na ma ka meridiana oiaio: Ak. *»ō <K»s Hik. kaj»uai ina k«* ka»» mawaho o ka j>alekai; ĪU\ 46 45 Ilik. >00 kapuai ma ka Aina Aupuni ma ke kahola; Ifp. 02 V.'> Ko. 750 kapuai ma ke kae mawaho o ka palekai a hiki i ke Kahua Anaaina Aupuni ••>fa-wall A." Ak. 51 008 Ko. 400 kapuai ma ke kae mawaho o ka palekai a hlki i ka hoomaka ana o ka pi'o. Alaila ma kekahi j>i*o i ka Akau o ka hanai 150 kapuai, e hahai ana i ke kae mawalio o ka palekai.a hiki i kahi i hoomaka ai e hookomo ana i ka ili o 54-100 Eka. Aj)onoia i keia la 21 o lune. M. 11. 1808. SAXFORD B. DOLE, Peresi(lena o ka Repubalika o Hawaii. KANAWAI 51. Hk Kanawai k Hooi.oi.i ai I NA Pauku 13 A-ME 15, K HooPAU Ix>A AI I KA PaIKU 14, A E PaKI'I Al I PaUKU HoU e Kapaia Pauku 17A o ka Mokuna 65 e Pili ana i na Mka Ana me na Mea Kaupaona. E llooholoia e ka Ahaoklo o ka Rcpuhalika o Haieaii: I'ai ku 1. 3fa keia ke hoololiia nei ka Pauku 13 o ka Mokuna 05 o ke Kanawai Iloopai Karaima i heluheluia ai e like ine keia mahoj>e iho nei: "Pauku !•'>. K lilo i hana na ke Kuhina Kalaiaina e imi a loaa kekahi mea ana pololoi a i kela a me keia makahiki (a pinepine iho paha, e like me kona manao he pono) e kauoha e liooj)ololeiia na mea kaiipaona a m.e na mea ana a pau iloko o keia Kepuhalika i lawelaweia e kekahi poe ma ke kuai ana i kekahiWaiwai, inea kuai a kalepa paha, na liua ai a me na mea ulu, a mea e ae paha ma kahi i lawelaweia ai e like me ia mea ana pololei, a e sila i na mea i ikeia ua pololei me na hun palapala U K. II." A ma ia ano nō e hooia oia i na uiea kauj>aona a no na mea ana i laweia aku iaia e ana ia." Pauku 2. Ma keia ke hoojmu loa nei ka Pauku 14 o ka Mokuna. 05 o ke Kanawai Iloopai Karaima. Pauku Ma keia ke hoololiia nei ka Mokuna 15 o ka Mokuna 05 o ke Kanawai Kauaima i heluheluia ai e like me keia: ' f l'auku 15. O ka uku no ka hoopololei ana i kekahi mea kauj>aona a mea ana paha e like no ia me keia mahope iho nei; no ka sila ana a me ka lioailona ana i kekahi mea kau[Miona he kanalima keneta; no ka sila ana a me ka hoailona aaa i kekahi mea ana he 25 keneta; no ka sila ana a me ka hoailona ana i kela a me keia mea ana kaumaha he umi keneta ; no ka sila a me ka hoailona ana i kela a me keia mea ana wai a niea maloo palia he umi keneta, a ine kekahi uku kupono no ka hana ana a like na mea ana kaumaha a me na mea ana e ae e like me ka mea pololei. Eia nae, aole no e koiia kekalii uku no na nana ana i oi aku mamua o elua i ka mea ana kaumaha hookalii a mea ana e ae palia iloko o ka makahiki hookahi. O na uku a j)au i ohiia malalo o keia Pauku e ukuia aku no iloko o ka Waihona ma ke ano lie loaa Aupuni." Pauku 4. Mahope iho o ka Pauku 17 e j)akui aku i Pauku hou e kaj>aia Pauku 17A. "Pauku 17A. O kekalii mea mamuli o kona uianao ponoi a ina ke ano kolohe nana i hoololi i kekahi mea kaupaona a mea ana palia mahope iho o ka liooiaia ana a me ke silaia ana, e kauia maluna ona ina e lioahewaia imua o kekahi x\ha llookolokolo Apana kekahi hoopai aole e oi aku mamua o kanalima elala no kela a me keia hewa o ia ano." Pauku 5. E mana keia Kanawai mai a maliope aku o kona la e hoolahaia ai. Aiwnoia i keia la 21 o Imu\ M. H. 1808. SANFORD B. DOLE, Peresuiena o ka Rej>ul>alika o Hawaii. KANAWAI 52. Hk Kanawai k Hoolou ai i kk Kanawai i Kapaia wai e Kokua ai i ka Hanaia ana o na Alaxui Alahao," I Aih)N*oia ma ka la 1 o Augate, M. H, 1878, ma ka Pakhi axa aku i Pai ku Hou i ua Kanawai la, a k Kapaia Packu SA. B Hoohohna t k<i Ahaokh o ka Hepuhalika o Ēaieaii: Pauku 1. O ke Kauawai i kapaia "He Kanawai e kokua ai i ka hanaia ana o na alanui alahao" i apono ia ma ka la 1 o Augate. M. H. 1878, ma keia ke hoololiia nei ma ka pakui ana i pauku hou. i ka[>aia Paukn HA. e heluhelina e like me keia mahoj>e iho nei: Pauku 3A. Aka. aoleenianaoia kekalii mea maloko o keia Kannwai he mea e aeia ai kekahi hui o ia ano e komo ? a i ole ia, e lawe i kekahi wahi e a'e mai ai a e enii aku ai o ke kai, aole hoi ma kekahi auo e keakea. alai, a i ole ia, hoopilikia
iiku i na jk>iio holuinokn maloko. ;i i ole ia. malnna o kekahi k;ii a wai o ka lehai'-hu i hiki holoia ē mi moku; a ao?e nohoi «? h«xi!a. kukulu. a i ol«« ia, malama \k\l\a i kekahi alahaka, maloko. nialuna. a i oh* ia. malaua ne paha o kekahi awa» kai knono. a i o!e ia. nniHwai paha mawaho aku o ka a»'kaī i ka wa kai n?n." Pai ku 2. E mana keia Kanawai nuū kona la e iiooiaha ia ai. Aponoia i k<*ia !a 23 o 1 nn»\ M. H. SANFORI) 15. DOLE. p en » s j ( lōna o ka Kepuhalika o llawaii. KANAWAI 53. He Kanawai k pili ana i na Ilina o ka Leuulkhu. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ka lhpuhaīika o Hawaii: Pauku 1. 'Ma keia na liaawiia ka mana i ke Kuhina Kalaiaina i kela manawa keia manawa e kukulu i na ilina no ka lehulehu, a i ole ia. mau wahi e kanuia ai na poe maloko 0 na Apana o ka Kepuhalika ana i manao ai lie kupono. No keia hana ua hiki iaia e hookaawale ae i kekahi mau wahi o na aina o ka lehulehu ana i manao ai lie kupono. a me ka apono o ka Aha Hooko o kuai i na aina kupono. a i ole ia, 1 kekahi mau kuleana iloko o na aina mai na poe mai no lakou ia aina. Pauku 2 Ua liiki 110 i ke Kuhina i oleloia i kela manawa keia manawa me ka apono ana o ka Aha Hooko e hoolilo aku i kekahi Aliahui Ta Ilina, a hui e ae paha o ia ano i ka w*aiwai i hookaawaleia ma ia ano, a i ole ia, i loaa īualoko o kekalii apana, a i ole ia, i kekahi niau wahi o ia waiwai, e paaia a e hooponoponoia ma ke ano lie ilina a mau ilina paha no ka lehuleliu, mamuli o na kiiiuu ana i liooholo ai no ka aponoia ana i oleloia. Pauku 3. Aole e manaoia ua kue na mea i hoakakaia maloko o keia Kauawai me ka mana i liaawiia ma ke Kanawai i ka Tapa Ola e hana i na i ula no ke kanu ana i na poe make, a e pili ana i na ilina ame na wahi e kaimia ai, a i ole ia, e hoomalu i ke ola o ka lehulehii. Pauku 4. E mana keia Kanawai mai kona la e aponoia ai, Aponoia i keia la 23 o lune, M. 11. 1898. SAXFORD B. DOLE, Peresklena o ka Repubalika o Hawaii. KANAWAI 54. He Kanawai e Laikini ana I ka Hana ana 1 ka Waina mai na Hua Waina mai I lloouluia ma Hawaii Kei, a e HooMAOPOPO ANA NO KE Kl'AI ANA 0 IA WAINA A E HOOPAU • ai I KE Kanawai 82 o NA Kanawai o ke Aupuni Kuikawa 0 1894, I Aponoia ma ka La 7 o Junk, 1894,» e v Piij ana 1 ka Laikini ana i ka Hana ana i ka Waina mai na Waina i Hoouluia ma Hawaii Nei, a e Hoopau ai 1 KE Kanawai 58 o na Kanawai o ke Kau o 1896, i Aponoia June 8, 1896, e Hoololi ana i ka Kanawai 82 o na Kanawai o ke Aupuni Kuikawa o 1894, i Aponoia I June 7, 1894. E Hooholoia c ka Aliaoleīo o ka Repul)alika o Hawaii: Pauku 1. Ma keia ua lioomanaia ke Knhina Kalaiaina e haawi i na laikini no ka hana ana i ka waina i hoouluia ma Ko Hawaii Paeaina, ke waiho mua ae nae ka mea noi i laikfni me ke Kuhina i oleloia i bona ma ke ano maliope iho nei, me liookalii liope kupono i lawa: E ike ananei na kanaka a pau ma keia palapala, o maua o na mua » me ka hope, e noho ana ma ma ka Mokupuni o Ko Hawaii Paeaina, ua hoopaaia a paa loa ia Kuhina Kalaiaina, a i kona mau hope ma ka Oihana no na dala hoopai he Hookahi Haneri, e ohiia maluna o ko maua mau waiwai pakahi a hui paha ina e kueia kekahi o na kumu, a i ole ia, na kumu a pan paha i hoakakaia maloko nei. No ka hookaa pololei ana o ia mea ke hoopaa nei maua ia maua iho, me ko mana mau hooilina, liooko kauoha a me na luna hooponopono waiwai. Hoike ko maua mau lima i keia la o M. H. 18 O ke kumu o keia hoopaa ana, oia no keia: Oiai o na mua i oleloia i keia la ua loaa iaia he laikini e hana i ka waina mai na waina mai i hoouluia ma Ko Hawaii Paeaina no na njakahiki he ekolu mai keia la.aku, a nolaila ina aole oia e hana i kekahi barani, rama a i ole ia, wai ikaika e ae paha; ina aole oia e liana i ka waina mai na waina mai i hoouluia ma na aina e; ina aole oia e knai i kekahi waina i hanaia maialo o keia laikini i kekahi mea mawalio ae o ka poe i laikiniia e kuai i na waiona, na waina. a i ole ia, i na bia, ina oia ma ka la mua o Dekemaba a mamua ae paha o ia la o kela a me keia makahiki e haawi aku i ke Knhina i oleloia i hoikei hoohikiia ma ke kakaii no ka nui o ka waina i hanaia e ia iloko o ka makahiki i hala. ka nui i kuaiia, a me ka nui e waiho iina ma kona lima. aiaila. e lilo keia hoopaa ana i.mea ole. aka ina aole pela. ma ka hooiaioia ana aku a maopopo i kekahi Lunakanawai Apana ua uhakiia kekahi, a i ole ia, o na knmu no a pau i hoiikakaia malnna, e lilo ka hoopai i oleloia
maloki> oka palapala hoopaa malnna nei no ka pomaikai i ke Aopuui Ilawaii. [L. S.J Ka Miw. [L* S,] Ka Ho|*\ Pauki' *2. Na ka Ilamuku, a i ole ia kona Hojh\ a i oie i.i k:\ Makai Xui, a i ole ia ka Hope Makai Nui o keU a me keui a|v»na pakahi e naiui i kela manawa keia manawa i ka w aiua o kekahi ni«?a i laikiniia e hana i ka waina. a e liootnaop«>iH> a ma»»|H»|vo {H>no aok* waiua i knaiia. wale i ka ihh 11 knai waina i lai kiuiia. Pauku 3. I ka mauawa e lilo ai ka bona i hoakakaia ma ka Pauka 1 o koia Kanawai o jniu 110 a lilo i moa mana 010 ka laikini i haawiia o ka Kuhina Kalaiaina. Pauku 4. 0 ka moa nana o hana i ka waina i moa kuai aku mo ka loaa mua 010 o kekahi laikini o lik»' im- ia i hoiikakaia nia keia Kanawai. a i ole ia ua loaa iain he laikini e like me ia i olelo mua ia. ua kuai akn nat k i ka waiua i ololoia iua kekahi ano e ae niai ka mea i hoakakaia maioko o ka hona i hoakakaia ma ka Paukn 1 o keia Kanawai. e kauia no muluna ona na uku ke hoiihewaia imua o kekahi Lunakanawai Apana e like me na hoopai no ke kuai ana i na waiona ine ka laikini ole. Paukl* 5. O ke Kanawai S2 o na Kauawai o kt k Aupuni Kuikawa o 1894 i aponoia uia ka la 7 o lune. 1804, e pili ana i ka laikini ana i ka hana ana i ka waina mai na waiua mai i hoouluia ma Hawaii nei a me ke Kanawai 5S o na Kanawai o ke Kau o 1800 i aponoia ma ka la S o lune. ls«)t;. e ho.»loli ana 1 ke Kanawai S2 o na Kanawai o ke Aupuni Kuikawa o 1801 i aponoia ma ka la 7 o lune. is;u. ma keia ke hoppau loa ia nei. Pauki: 0. E mana keia Kanawai inai a mahope aku o kona la e hoolahain ai. Aponoia i keia la 23 o lune, M. H. 1898. SANFOIU> H. DOLK. .Peresid«Mia o ka Kepuhalika o Hawaii. \ KANAWAI 55. Hf Kanawai e Hooi-onopono ai i ka Weiie ana i na Alani i Mauwa o na Aina Ponoi o Kkkaiii Poe ma ka Apana o Kona, Mokipuni o Oaiiu. a me ka Kaona o llii.o. Mokupuni o Hawaii. E Hoolioloia e ka Ahaolelo o ka Hepuhalika o Haieaii: Pauku 1. Ina ua makemake ka ona o kekahi aina e waiho ana ma ka Apana o Kona, Mokupuni o Oaliu, a i ole ia. ke kaona o Hilo, Mokupuni o Hawaii, e wehe i kekalii alanui a niau alanui paha, no ka pono oka lehulehu maluna ia aina, e hui ana me na alanui o ka apana, a i 010 ia, ke kaona i oleloia. e lilo no i hana nana ka waiho mua ana aku i ke Kuhiua Kalaiaina i ke kalii kii a me ka hoakaka ana o ia alanui paha i manaoia. e hoike pololei ana i kahi i waiho ai. ka loilii, ka laula. ke am» o ka hana ana a me ka hoopau ana. Pauku 2. Xa ke Kuhina l\|ilaiaiua. ika mauawa e loaa ai iaia ke noi e nana i kahi i manaoia ai e hana i ke alauni a mau alanui paha. a ma ia hoj)o iho e liaawi aku i ka mea noi i kana olelo liooliolo i kakauia e pili ana-i ke alanni a mau akiuui paha i manaoia. e apono ana. a i ole ia, e apono ole ana. a i ole ia, e hoike aku ana e hooponopono hou ia na hoolala ana. Pauku 3. A'ole no e ae ia kekahi alauui o ia ano e ke Aupuni ina aole i hoomoe ia, hana ia a hoopau ia e like me na hoolala ana i aponoia e ke Kuhina Kalaiaina, a ua hana ia a haawiia kekalii palapala hoolilo no ua alanui nei i ke Aupuni, a ua laweia e ke Aupuni. Pauku 4. Aole no e manaoia kekalii alanui i weheia maluna o ka aina ponoi o kekalii poe ma ka apana, a i ole ia, ke kaona i oleloia he alanui no ka lehulehu iua aole i hui na poo a i elua o ia alanui ma na alanui e ae o ka lehulehn; a no na hana o keia Kanawai, ina o kekahi nmu alanui huina maluna, a i ole ia, i mauaoia no kekahi aina ponoi ua hui pakahi me na alanui o ka lehulehu ma kekahi o ko laua mau poo pakahi, o ia wahi O ia mau alanui linina i IHo he wahi inoe kahi iloko a puka aku i walio o ia alanui e inanaoia n« he hoo kahi alanui ma ka manao o keia Kanawai. 'Pauku 5. E mana keia Kanawai mai kona hoolahaia ana. Aponoia i ka la 23 o lune, M. H. 1808. SAXFOKD B. DOLE. l*ert*fiideiia o ka K*-puhalika <» Hawaii.