Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 24, 17 June 1898 — Kela ame Keia Lono. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Kela ame Keia Lono.

PAA PAHA KE AUMOKUKAUA SEPANIA MALALO 0 ADIMARALA C-ERVERA ILOKO 0 KA UPIKI. Mawaho ae o Santiago de Cuba. Mei 30.—Ua paa ke aumokukaua Sepania malalo o Adimarala Cervera iloko o ka upiki, ma ke awa o Sanaiago de Cuba: I a aia na mokukaua Amerika malalo o Komodoa Schlev mawaho akn o ke awa kahi i kiai aku ai ia lakou. KA HOOUKA KAUA MUA MA\V\ENA 0 NA MOKU BEPANIA AME NA MOKU AMERIKA. Nu loka, Mei 31.—E hoike ana kc- ! lono kuikawa mai Port Aiuonio, Jamaiea mai, penei: Ua 'hooukaia ke kaua moana mua loa niawaena o ka auniokukaua o Koniodoa Sch!oy ame ī na moku Sepania malalo o Cervera m;>, ! ke aumoe o ka po la Sabati n«n. j Eiua mau moku topido ona Sepania j i hoao e hoopoino i na moku Amen'ka. j aka. ua ike e ia laua. a ua hooki koke i ia ka laua misiona weiiwe-i ma ka wa | kupono e na moku Amenka. Ua haaI lele aku keia man wahi moku ;opi(}o | ia loko o ke awa a ko!o hoie ae la maj lalo o ka malu o ke kakai pa!i e k:ijj ana e ka papu o Moro. a hoea i k<kakai pali ma ka nuku o ke awa. l/a hala paha ia laua he elua mi!e ma ko •komohana mai o ke awa. ia wa i ikeia aku ai ua mau wahi moku topido nei e kekahi alii o luna o ka mokukaua Texas ma ka ohenana po. la wa hoi i hoohuiiiia aku ai he elua mau ipu'kukui uwila o ua mokukaua la maluna 0 na moku topido, a ia wa nohoi i hoalaia aku ai na kanaka ki-pu o na pu apau o ka mokukaua e hiamoe ana ma ka aoao o ka iakou mau pu i piha mua e paahana i ka lakou mau hana. I ka hoomaopopo ana o na wahi moku topido ua ikeia laua, o ko laua wa no ia i hookuu mai ai i ko laua holo apau no na mokukaua Brooklyn ame Texas. Aka, mamua ae o ka hiki ana 1 ko laua ihu hoolele topido ke hookuponoia no ka hoolele ana mai \ ka laua mau elele o ka luku maluna o na moku Amerika, aia hoi na pu wili ame na pu ka.ni alapine o na mokukaua Ameiika ke paapaaina la ma- j luna o ua mau wahi moku Sepania ! nei. j Ua haawiia ae la hoi ke kauoha i ; na mokukaua Amerika e ae e hooma- | Jtaukau, no ka manaoia ana o ke au- j mokn holookoa paha o na Sepauia keia ) e hele mai nei maiioko mai o ke awa. \ A ma ia wa i huli Hke ae sl na kukui | uwila o na mokukaua apau no ka iii- j kai e pili ana i ke awa. I Maimili hoi o ka ikaika loa o ka | hoohanaia ana o na kip<w ana mai na j mokukaua Texas aku ame ka BrookIyn. ua huli ae la na wahi moku to- j pido Sepania a hoi aku ia iioko o ke j awa, aole nohoi laua \ aiualuia aku. | Ua manaoia aole I ku ua mau wahi I i moku topido la i kekahi pu mau na | moku Amenka aku, Ua holo mai nae < laua a he 500 iwilei ke kokoke i ka ! mokukaua Texas. aole hoi laua i hoo- ! ktiu iki mai i ka laua tnau topido. KIPOKA PAHU IA O SAXTIAGO. ! Nu loka, lune. —E hoike ana kekah! ! lono kuikawa mai Lae Halien mai, | | penei: Ua hoea mai ka moku topido ; ! Porter ma Mole St Nicholas ma ka j bora l o keia wanaao me na palapala i Wasinetona mai. Ua haalele koke iho eo aae oia i keia wahi, aka, ma- | | moa nae o kona holo ana aku la ua | loaa mai la kekahi }ono no ke kipoka j | ia ana o Santiago. i

Vd hoopuipuiia ae ka heluna o ka auniokukami Amerika ma ka hoea ana mai o ka mokukaua topido Porter ame ka mokukaua Xu Oliana ma na kai o Santiago. Ma ka hora 12:30 ua hookokoke aku ia na moku Amerika no ke awa, o ka mokukaua lowa ka mua. Aia maloko o ke awa e ku ana kekahi mokukaun Sepania o ke aumokukaua o Cervera ma ke kulana makaukau no ka hakaka. Ma keia wa e hookomo aku nei na moku Amenka, ua hoouna e ia aku ia ka Nu Oliana e komo e aku iioko, oiai lioi ka lowa, Texarf ame ka Masakuseta i hahai aku ai mahope ona. Ma ka wa a ka Nu Oiiana i komo aku ai. oia ka manawa i ki mai ai kekahi papu o uka o ka aina. a ua ki aku la nohoi ia i kona mau pu, oiai kekahi mau moku e ae e kipoka aku ana i ka batari pukaa ma Punta Gorda, ma ka aoao maloko o ( ke awa. a ma ke komohana ae hoi o kahi a ka mokukaua Sepania e ku ana. l'a lei mai la nohoi ua moku Sepania la i kona mau pu, a ia wa i lialuku aku ai na kipu ana a na moku Araerika maluna ona, aka, ua kuemi ae la nae ia iloko loa aku o ke awa, mahope aku 0 kekahi pali pohaku. Ua hoomau aku la na moku Amerika i ke kipoka ana 1 na papu o uka o ka aina no ka manawa o elua hora. Ua ikela aku Ia ka nahaha ana ame ka helelei ana mai 0 na puna i hanaia ai na papu o Socapa ame Moro, a ua loaa hoi he mau pohaka nunui e hiki ai ke ikeia aku na kino o na koa Sepania e naholo ana mailoko aku o na papu a pii aku la ma na puu mahope aku oia mau wahi. Ua ku hoi kekahi mokukaua Amenka 1 na poka mai na papu mai o uka o ka alna, a ua hoopoinoia oia. He mea maopopo ua nui ka poino i loaa i na Sepania ma keia kaua ana, aole nohoi i neie na Amerika ia haawina hookahi, eia nae aole hookahi kanaka o hma o na moku Ameriki\ i make. Na loka, lune 2.—E hoike ana hoi kekahi lono mai San Domingo mai i ka Nupepa World, penei: Ua hoao ikaika na moku kaua Amerika e puka mal na moku Sepania iwaho o ke awa o Santiago Cuba, ma ka hoouka kaua ana o ka Poalua aku nei, oiai i kipokaia aku ai na papu o Moro, Soeapa ame Punta Gorda. eia nae aole puka iki mai o ua mau mokukaua Se-

peoia s~i. Hookahi ~»aie no n2-:»ku l&koīi i aa <:• i.i inai i kona Eiieu r ,? -- ora ka mok'-iki'ia f»?n. K*? Ic3 s«:*i n.a k; ?auv£-a§o i kfi« w4 ua p&a ke aumokukaua o Cerv?r\ iioko o upikī :o?e. E aoīk? a::" hoi kekahi s*-au lono rj?.r.z For:: K!co mal, he 42 k?. o ka poe i p-oiao n:a ka wa ī '&ipokaia ai o Ua nul ka o na papu : :;ka o ka aiea, rv.\ MEA I IKEiA E KA iLOKI* KI" WASP. Xu loā.a. luae 2.—0 ka haaa a ka moku Wasp ma ka po Poakolu ak: nei, oia ka hooinakakīu a&a iaa dī kai mawaho ae o Cienf : .u j go>. Ua he!e aku ia hoi ia a mawaho poaoi o ka nuku o ke awa, a ike aku la ia i kekahi mau kia moku lehuiehu ioa » wanaoa mai ana maloko aku o ke awa ma ka kuli aku maioko o ka Pap:: Moro. Ma ka naaa aku, ua like le-a ia mau kia me na kia o na mokukaua Sepania, a no ia mea ua hoohoio iho la ke kapena o ka Wasp e komo oii iioko o ke awa e hoomaopopo pono ai i keia mea. N'olaila, me ka hookuu ana i ka ikaika hoonee o kona mahu. ua Komo aku la ia iloko a holo aku la a hiki ma kahi he aneane eiua miie ka mamao mai ka uwapo mai. Maanei i ike iho ai ke kapena o ua wahi moku nei he poe moku Sepania io no ko loko o ua awa 'ia. oia hoi, he ekoiu mau moku e ku ana. U;i manao io 'loa na 'lii o luna o ka Wasp. o ua mau moku la ekolu, o lakou no kekahi o loko o ke aumokukaua o Atlimaral:v Cervera. HEAHA LA KE AXO 0 KEIA? Kikako, lune I.—Ca loaa mai kekahi louo mai Wasineona mai ka Nupepa Journal, e hoike ana penei: "U.a hookahuliia e Komoeloa Schley ka papa hoonohonoho hana a Peresidena MaKinele i hoonohonoho ai, i mea hoi e loaa ai he wa maikai e loaa pono ai na Sepania. XJa manao ka Peresidena mamuli o ka hooliuliu ana no ka hoonee aku i na pualikoa Amerika no Cuba, a pela hoi me ka hoonohoia ana o na mokukaua Amerika ma na kai o Cuba he mea ia e komo mai ai na Mana o Europa e uwao mawaena o Amerika ame Sepania. Me he mea la nae, ua ike o Komodoa Schley i keia mea, nolaila, ua kaiioha oia ia Sigbee e nolio oia ma Kingston, Jamaica, a holo aku la ia no Santiago, a mamua o ka loaa ana aku o kekahi kauoha iaia, aia hoi, ua kipoka aku la ia ma ia wahi. Ua lilo paha keia hana i mea e aneane ai e hookahuli ia ai ka papa hoonohonoho hana a Peresidena MaKinele. KA NUHOU MA KO SEPAXIA AOAO. iiavaua, lune ī. — la nooianaia aē maanei ka lono no ka hooukakaua ma Santiago, a i loaa mai hoi mai Sepania mai: Ua lawe ae la na mokukaua Amerika, oia hoi na moku lowa, Massachusetts, Brooklyn, Texas, New Orleans, Marblehea(l, ālinneapolis ame kekahi mokukaua e ae, me eono mau moku liilii iho, i ko lakou kulana ma ka aoao komohana o ka nuku o ke awa, ma ka la 31 o Mei, a ki mai la na mokumua elima. E ku ana hoi ka mokukaua Cristobala Colon ma kahi kokoke i Punt Gorda, a ua hiki wale no oia ke ikeia mai mai waho mai o ka moana. Ua ki aku la nohoi na pu o ka Papu Moro, a pela pu nohoi ka mokukaua Cristobal Colon. He kanahiku ka nui o na poka i kiia mai e na moku Amerika, me ka loaa ole o kekahi wahi poino i ka papu. He kanaiwa palia minute ka loihi o ka manawa o keia ki pu.ana, a kuemi hope aku la na mokukaua Amei'ika me kekalii moku o'lakou i hoopoino loa ia. Ua ikeia aku ka pahu ana ae o na poka pahu mahope o ka mokukaua lowa, a ua ike pu ia aku nohoi ka a ana ae o | kekahi ahi maluna ona. Ua nui ka hauoli o na kanaka ma Santiago. Maderida, lune 2.—Ua ninau aku o Kauna Casa Valencia, ina paha he oiaio ka nuhou i loaa mai ai no ka hookuemi hope ia ana o na mokukaua Amerika. Ua pane mai hoi ke Kuhina Moana, oia o Kapena Aunon, ma ka hooia ana mai i ka oiaio oia lono, me ka olelo pu ana mai hol, he lono hauoli ia no ka hoike ana mai I ke j koa ame ka wiwo ole o na luina Sepa- ! nia. Nolaila, ua koho lokahi ke Senate ma ka haawi ana i ka mahalo i ke Aupuni no keia lauakila i na koa Sepania. Maderida, lune 2,—Ua pahenehene ae oa luna Aupuni no na olelo a na Amerika, o kela kipu ana ma Santiago, he wahi huakai hoohalua wale no ka ia. a lakou. Ua olelo mai la lakou, no ke kupaianaha o ka holo ana aku he eha mau mokukaua Amerika a kipu aku la malaila, a hooukakaua iho la hoi ma ia wahi no ka manawa o elima hora. 0 ka mea oiaio maoli, ua hoao kela poe mokukaua Amerika e komo aku iioko o ke kaikuono, aka, ua hookuemi hope ia lakou. Ua manao no hoi keia poe Sepania> aohe oiaio o ka lono e hoike ana i ka wawahi a ulupaia ana o Papu Ei Morro, oiai aia keia papu ma kahi he 62 metera ke \ kiekie, oia hoi, he 200 kapuai, e kiei • iho ana i ke kai. > | E HUI 10 ANA ANEI 0 SEPANIA j ME FARANI? • Laiiana, lune I.—Ua hoike ae ka nu- \ pepa BaiJy Chronlele no ka mea e pili

ani I ke kau-a •:< Am^nki ! kekahl mai an.i kikA~zi i lanaheA a», ma k-? aao n; mau lono ia e hoike mai aua e heie aku .in,\ keia 'iii-n i fcs aa.\ asse ks v.-:i l#:i aaa ak*2 ko-i. \nx he oia.to e aaa o Faraat auie srpaa':a k..i hoo-m-n as.a aku i keia kaua. a %> ka Farani a:au wahi »:• ake l<?\ aei e lōoa. oia no aa leokupuni Caaar>' Csusa. IKEAIA KE AUMOKUKAUA O KA.\iEKONA. I-aduaa. luee l- —E hoi'&e ana kek&h; lono mai Kmgāton mai, i kakauia ma ka Poalua ner. i ka uupe-pa Da:ly yia.il ' penei: I keia ia i ikeia aku a: kekahi ; aumokukiua nui. i manao waie ia oia ' no ke aumokukaua maialo o Auiaiarala Kamekona. ma ka akau aku o na kapakai o Jamaica t he iwakalua-kuma-i malima mile ma ka akau komohana ? aku o Lae Moran:. ma ka hikiua hoi ' o ua wahi mokupuni la. j ♦ —

I Oke kumukuai oke kopaa ma Amei rika t he 4 5-16 keneta o ka paona. j E nana ae nohoi ina hoolaha e puka aku nei ma ko makou pepa o keia !a. i Ua kokoke loa eku inai ka moku- ! kaua monika Mouterey ma Houolulu • nei. i 1 He omaimai iho nei ko Rev. Dr. j Hyde i keia mau la iho la, a ua oluolu ! ae nei. i —- Ua hala aku ka mokukaua Beninetona no Kapalakiko ma ke kakahiaka Poaha nei. Ua hoopanee hou ia ka moolelo o Luhiana. A keia puie ae. puka aku. Nuinui pilikia. Ma ka heihei lio e malamaia ana ma Kahului, Maui, ma ka la 4 ae nei o lulai, e komo ana he poe Pake ame na lapana. Ua manao loa ia ua hala loa ka mokuahi Peru, ma ka holo pololei, mai Kina mai a Kapalakiko. Aole oia i kipa mai ia nei. ' E hele oe a puni ke ao nei aole e loaa ia oe kekahi laau elike nie ka Laau Ola a Chamberlain no ka Hi ame ke Kolera no na ma'i o ka opu. He oluolu a maikai ka inu ana. E kuaiia ana e na poe kuai laau lapaau apau. 0 Benson, Smith & Co., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina, * Nui ka mahaloia o na heihei lio i malamaia ai ma Kapiolani Paka ma ka la 11 aku nei. Nui nohoi na kanaka 1 hoea aku ia kahua o ka lealea. E nana ae i ka Papa Hoike Manawa hou no ka Jiolo ana o na Kaa Alii mai Honolulu aku nei a hoea i Ewa, Waianae ame Waialua, ma ko makou pepa o keia la. Ua lilo ma ke kuai ka Hui Hanai Holoholona o Kahuku, ma Kau, no ka huina o $100,000 i ka Hui Mahiai Hawaii. O ka mea nona keia aina holoholona oia o Konela Norris, o ke kuniukuai i lilo aku ai iaia mai a Geo. W. C. Jones aku. aneane he limikumamalua makaliiki i hala ae nei, he $27,000.