Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 21, 27 Mei 1898 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

Ma ke kakahiaka nui poniponi o ka Poaha nei i ku mai ai ka mokuahi iMariposa no Honoluiu ne4 mai Kapalakiko mai me na mea hou o ke kaua mawaena o Amerika ame Sepania. Eia mai ma ko makou pepa o keia la na moolelo o ka Mea Huna Pohlliihi o Hametona ame ka Naita Lubiana. He aha mele ka na haumana o ke kula keikikane o Kamehameha e haawi nna maloko o ko lakou hale hooikaika liino ma ke ahiahi o ka la apopo. E holo aku ana paha o Lunakanawai Kaapuni Perry no na aina e ma keia mahlna ae nei o lune mnluna o ka mokuahi Zealandia o ka la 14 oia maliina. Ua make mai nei o Pohakuhauoli, kela Loea Kalaiaina kaulana loa o Enelani. Ua hala aku la ia no kela #0 ma o me ka maikai o kona haalele .ana Iho i kela ao. Ma ka Poakolu nei i holo aku ai ka Hope Ilamuku no Waianae no ka hoopil ana i kekahi mau haole holo nui maluna o na lio ma jßTalanae, ma ke ano kue i ke kanawai. Ke hooikaika loa mai nei ka aaki ana a ka wi ia Honolulu nei ame na 3tuaalna aku nei, i ahona ka hapanui o na kanaka i ka palaoa i hoomoaia a wili pu iho la me kahi poi. Ma ka paani kinlpopo i malamaia ni mawaena o ka Hui Honolulu ame ka Hul Regimana. ma kela Poaono aku nei, ma ke kahua kinipopo ma Makiki, ua kaa ka lanaklla i ka Hui Honolulu. a peki hope hoi ka Regimana. Ma kela Poaono aku nei i haalele mai ai ka Loio Hatawela ia Honolulu nei malunu o ka mokuahi Kina a holo nku la no Amerika. Aole i maopopo ke ano o kana huakai i hala' aku la no na aina e, ua manao wale ia no ka mea e'pili ana i ka Uwea Olelo Moe Moana. *

Mamuli o ka ikaika loa o kekahi mau kuina hekili ma ka aoao komohana o kahi mokupuni o Lanai, ua •kuhihewa kekahi poe o Maui ua hoea -mai kekahi mokukaua Sepania ma kekahi wahi o Maui e noke ana i ke kipoka ia lalla. Hu ae la ka aka. He lono kai loaa mai ia uei e hoike ana ua hoike ae kekahi hoa o ka (Aha Kuhina o Beritania Nul e hala nna ekoiu mftkahiki okoa o ke kaua ana mawaena o Amerika ame Sepania mamua o ka aneane ana aku i ka liopena, Mamuli o na lono i loaa qaal nel i o kakou nei maluna mai o ka mokuahi Mariposa ke manaoio loa ia nei e hoea mai ana no Honolulu nei na ,mokuahi Australia ame ke Kulanakauhale o Peklna. Ua manaoia hoi ua haaiele aku la laua ia Kapalakiko ma ka la 21 aku nel - * . L' Ma ka Poakolu nel ma Manana ae nei iiuna o ke kaa ahi o ka auina la, « huli hoi ana mai Waianae mai, i make al kekahi wahine kamaaina o Waianae, oia ke kaikamahine a Naoha ola kaiaulu. a wahlne hol a kekahi Pake ka inoa o Aiona i noho halekuai ai ma ia wahi mamua. Ua hoao Sa oia e lawe mai no Honolulu nei no ka lapaaula ana e kekahi o na kauka 0 Honolulu nei, aka, ua pau&ho e nae. Mai Waikele, Kwa, i laweia mai ai ia e kona iuaui makuakane. Aloha no. Kui ka lulumi o na poe mak&ikai ma kekahi o na puka aaiaal o ka Hale Kuai o Oaimana ma Alanui Moi, i keia mau la aku nei no ka nana ana i kekahi mau kii i hanaia ma ke ano he Amerika kekahl a he Sepania hoi kekahi. E nahu ana kke kanaka Sepania 1 kekahi pahi puhaka & paa ma kona waha, xne kekahi apana pepa me na huaolelo "Maluhia." 0 ke kii Amerika hoi e hoonohonoho ana nohoi ia i muliwaa me kekahi pu ma kona Umau

Ma ka aui'ea ia o keia Poao.no aks ' aei, aa. kaa afeu la i-ka paJ; o 1 ; Kekahi haole eo&a %a laoa o Sw >.asoa. ; !. be baole ieamaaa awapo »o fc* awapo • • Aapaai roa H«ja. 0 «* snim?i o fcona ? J loaa ana i ,kefa p<n-no oia hoxo j I ana e Hi I Vona p-pa-e I pub.iia e ka | j roa?rani a bau ? e l'alo o ka- f«a'U ai | \ kona kii ana aa kaa aku la i.a ilalo a r ' niīhoahoa p« kona poo a ha' Vekahi | I vabi o kona I'ina. t*a iaaa<n*'a kona \ klno eo Kaneohe. \ i I He ahaaina nai ke haawīia ana ma Mākna raa ka Poalai o feeia pule ae ma kahi o ko laila keski lalawai, o ; a boi o Kamueia Anan;, no ka hf»omanao ana i ka piba ana o ka hookahi o ka waiho ana o ka luaa» maknahine o kekahi mau keiki i noho i kona alo a kapa a kamaaina. T7a haiia mai ia makoa e holo akn ana kekahi poe pnukani o Honololu nei no ia maa kaiaala no ka Uoohiwahiwa ana i na hooalumahiehie oia ia. 0 John Kaaana, George Cox, Joe Kalana, C. B. Maiie, S. H. Oni ame Albert Trask na kiure koronero na lakou i noonoo i ke kumu i make ai kekahi ; wahine Hawaii nona ka inoa o Kaua j mawaho ae nei o Punahou, a o ka olelo hooholo a keia poe, oia ko lakou olelo ana ua make kela wahine o Kaua mainuli o kekahi ma'i ma ka puuwai i hoolalelaleia hoi e na hana limaikaika a kekahi kanaka nona ka inoa o Keaka. Ua hoike kekahi kanaka o Haalilio ka inoa ua ike pono oia i ke kui afta o Keaka ia Kaua (w) a ma ka wa i hina ai o ka mea make ilalo ua kaualako aku la keia Keaka. Ua loheia ka nunulu ana o Kaua a lele loa ae la kona hanu. He makuahine no keia Kaua no Keaka.