Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 15, 15 ʻApelila 1898 — Ma ka Mana Kaua anei e Lilo ai o Hawaii? [ARTICLE]

Ma ka Mana Kaua anei e Lilo ai o Hawaii?

He mea. kanalua ole ia, eia o Hawai; nei, ma ka ano o Jvoaa Kumukanawai\ ame Jva makemake o ke Aupuni i hoike maopopoia ma o kona Hale Ahaolelo la, ma ke alahele hoohui aku iaia iho me Amenka Huiia. No keia kumu i ala mai ai na kukakuka pili Aupuni ana mawaena o na Aupuni olua no kahi \va i hala ae nei; a no keia kumu i hoea aku ai imua o ka Ahaoleio o Amerika ke kino o ka Hoohui Aupuni ma o ke Kuikahi -la, a i hoololiia hoi i keia wa kokoke mai nei ma ke ano olelo hui.

Aka, a hoea mai 1 kela wa, aole loa i loaa mai ia kakoii lie lono hou e pili ana i keia kulana hou i ku ai ua kumuhana la; ao ke kumu o keia loaa ole ana mai oia lohe, oia ka lilo loa ana o ka Ahaolelo ame ka Mana Hcx>ko o Amertka ma ka hana e pili ana ia Cuba. Aka, oiai nae e hoomalolo ana ka Ahaolelo o Amerika i kanay noonoo ana no ka mea e pili ana ia Hawaii nei, aole no i nele loa ka pu-a ana mai o kekahi jnea hoike io kakou nei, e hoike ana i kekahi helehelena o ka hana i manaoia, oia ka Amenika keehina hana e lawelawe ai ma ka mea e pili ana ia Hawaii nei, .ma'ka wa e ulu io mai ai ke kaua, mawaena o Amerika ame Sepania, oia hoi, ua manaoio loa ia, ma ka wa e ulu mai ai ke kaua mawaena o keia mau Aupuni elua, oia ka wa e hukiia ai ka Hae Amerika ma Hawaii nei, a ma ia ano e kaa ai o Hawaii nei malalo o ka mana o Amerika. Ua loaa mai ka lono mai Wasinetona mai, e hoike ana, ua olelo ae kekahi hoa koikoi o »ke Komile o ko na Aina E o loko o ka Aha Senate, ua hiki loa i ka Pere3idena o Amerika ke lawe mai i ka okana aina ana e makemake ai, ma ka wa kaua. Ua olelo ae ia, o na wahi hoahu la-

| *<\VELO KIHEI A KE AE 5 5 LOA." *

} Ua maiiao wale ia e huki » ia ana ka Hae Amei-ika ma { keia la, a i oie, ma kahi wa J } ina keia niua kokoke ilio.

nahu no na mokukaua. he mau mea ano nui ioa ia. a nolaila. e hoopuka ana o Peresidena MaKice , ie eiua mau olelo kuahaua no keia hana. O ka mua. no ka hoohui ana mai ia Hawaii, mamuii o ke kumu he awa kupono loa ke awa o Honolulu i wahi hooili lanahu. Ao ka Hia, oia ka mokupuni o Saoa Totna, Hayti. Ina e hooko io ia ana keia alahele '*boob\ii aina'* i holkeia ae la, alaila, ua hooliloia o Hawall nei 1 lihi no Amerika Huiia mamuli o ka "Mana kaua" 0 Amerika. A oia ke kumu 0 ko makou nlnau ana ae nei: Ma ka Mana Kaua anei e lilo ai o Hawaii ia Ameiika? No m&kou iho, oiai paha ua hookoia ka man&o nui 4 makemakeia e ke kumuhana hoohui Aupuni, oia hoi. ua hui o H&waii nei me Amerika, maialo o ke aiajhe3e i hoikeia ae la» aka eae, o ke keehina hana i hookoia ai keia manao. aole ia mamuli o ke kuikahi m&oli a olelo hoohoio hui pa«M> aka. malaio no i& 0 k& lima ika* ika. Pehea 1& ka manao 0 ko kakou Ahaolelo e noho nei i keia wa no ko Ha« w&ii nei kul&na e ku nei i keia wa, oiai hoi e pioo ana o Amer9t& ame Sepani& mawaena o laua iho. aole mako« i ike ikl? Nokeaha la i noonoo ole ai ko k&kou Ahaolēlo e knk&2& i oielo hooholo hui. e hookuk&okoa ana ia Hawaii nei m&i kooa lilo ana ! puu oloina no na mokukaua o na ao&o p&io ke hiki m&i ia wa, aole no m&kon i ike?