Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVII, Number 13, 1 ʻApelila 1898 — KA MEA HUNA POHIHIHI [ARTICLE]
KA MEA HUNA POHIHIHI
l'nuhiia k HrmihcmaM<hif nn "AV Kilohaua Po<:~ t('a o ka LaAni llauaii " MOKl' NA XXXV. I keJa wa hoi i nee aoao ae a; ua Haku Tereveliana nei, a hemo aku la oia mai ka Alamlra paa ana raa kona wawae. Ike iho la hoi o Alamira iloko o ka ehaeha nu» t ua hoike io mai kona kupunakane i na iiuaolelo o ke aloha oie, a ua paie hoi ka pono nona e hoololohe wale aku ai ma ka home malīhind ana. i kipa malihini aku ai. ua ku ae la oia iluna, a nana aku la i ua kupunakane nei ona, a pane aku la:
"B ka Haku Tereveliana, ua hana oe me ka i'kim Papa. l'a hana mai nohoi oe ia hana ia'u nei, ka mea nona ka naau apau i aloha ia oe me ka oiaio loa. Nolaiia, i kou kipaku ana mai ia'u, e hele au mai a oe mai. ua hookukeoe i ka puuwai hokahi i aloha ia oe me ka oiaio. Aka. ke hai aku nei au ia oe, iloko o kou kuhihewa ame keia kipaku ana mai nei au ia'u. aia mau no kuu aloha me oe. A o ka'u olelo hope ia oe, oia keia. O keia kanaka au e hilinai kuhihewa nei. he aloha io oia 'ia oe. oia no kou enemi oiaio. Na ia nei ponoi no i hana i na hana apau i hookuhihewa loa ia ai kou manao, na kuu Papa i hana ia mau hana maluna ou. Oia nei ka mea nana i na la apau o kuu noho ana maanei me oe, mai ka la mua loa mai ana i ike ai ia'u ma Tereveliana Hale n&i. A e 'hiki mai ana. nae ka la e ike io ai oe, e kuu Haku, i ka oiaio apau. E ihiki mal ana ka la e lanakila ai ka pono a e ikeia ai ka hewa. Nolaila, e kuu Haku, e haalele ana au ia oe, a eia au ke .hele 'nei mai ka hale m(ai au i hoolilo maoli ai nohoi lie home ia <no'u. Ke haalele nei au ia oe, me ka puuwai i hoopihaia e ke aloha nou. Aole kaua e hui hou ana a hiki i ka wa a'u i ike ai. ua hiki ia'u ke .hooiaio imua ou i ko Papa hana ole ana i ka hana i kuhihewaia ai nana i hana akn maluna ou mo kuu hooiaio pu ana hoi i ka hewa o ka Haku Adelo nei, alaiia, o ko'u wa ia e halawai hou ai me oe he alo no a he alo, me kuu naau no nae i hoopiha mau ia e ke 'ha nou, elike no me ia a'u e hele nel mai keia wathi aku. E kuu Haku— aloha oe a hui hou kaua -ma ka wa pohio."
la wa huii ae la ia a hele aku la me na waimaka hoi e hiolo ana ma kona mau papalina, A o keia hele ana a ua Lede opdo nei, mai 'ke alo aleu o ka Haku Tereveliana, ua like loa ia ka maalo palanehe ana a kekahl kinowiailua. Ua nalowale aku la oia iloko o ka uluiaau me ka hikiwawe loa.
Ua ku iho ta hoi ka Haku Tereveli» ana <me ka ike ole i kana mea e hana ai. A i ka hala ana o kekahi mau sekona o kona ku ana me ka poluluhi nui, ia wa i hoomaopopo iho ad oia i ka mohala, hou ana ae o kona »oonoo maikai a ike iho 1& la, aole o Alamira n*i kona wahi i ku ai, a ma ia -wa i kupu thou mai ai kona aloha no kana moopuna, a nalohia koke ae la kona inaina no Geofere. a ia wa hoi, huli ae hk kona mau maka ma o a maanei. e au ana o ka ike aku ia Alamira, aka, aole oia i ike aku iaia, ame ka -heleheleena ano e loa e kiheahea ana maluna ona, aia hoi, kikoo ae la kona mau lima. me ka haalulu, ame kona hoopuka ana ae he mau olelo, me ka walohia: "E Alamira—E ka maa a'u i aloha al me kuu naau apau—E lioi mai—E hoi hou mai oe i o'u nei. O. darling, eome
back. M Aka, o kwa leo walohia o ua Haku Tvreveliana nei puana ae ai no kana moopuna, aole ia i loheia mai e ua moopuna la an&. Ano, e kuu makamaka hehihelu, e huli ae kaua ma keia wah! o ka kaua moolelo a nana akn ia Alamira, oiai hoi oia « hole ana iloko o ka hihipea o ka ululaau o Tereveliana Pa, me ka ike ole ana hoi i kana wahi e hele aku ai. He mea olaio nae, «hookahi tuea ana i ike ai me maopopo. eia ola ma ke aiaheie »o ka haaiele ana iho ia Tereveliana Pa. "Aole hoi I liuliu loa ka&a heie ana me he kinowailua e maalo ana mawaena o ka aia hoi, ua iioopuiwa loa ia ae la ia, nmmuli o ka paa ana mai o Wona lima iloko o na puliki ana a ke-
kahi mea. I kona huli ana ae a nana pono i ka mea nana oja i lalau mai ike iho la ia i ka wahine malama hale, oia hoi o Mrs. Pumetona. I kela wa i kamailio a-ku ai o Alamira iaia: "E Mre. Pumelona maikal, aole kaua e 'noho pu hou ana ma Tereveliana Pa nei. Ua kipaku mai nei oia ia'u, nolaila, ao>he o'u home o keia wahi »3 tnoho hou 'iho ai ia nei. Nolaila, e oli olu oe e hookuu mai ia'u." Me na .helehelena i hoopihaia me ke aloha, pane mai la ua wahine malama hale nei: "Ua ike au, me ka ehaeha nui o kun naau i na mea apau i hana ia mawaena ou aine ou «īau Haku. Iloko o kou ehaeha, ua loaa he mea onu e hauoli ai, o?a hoi kou ike ana eia no kuu Haku opio, oia o Geofere ke ola nei i keia wa. No keia mea hookahi i pule nui ai au i ke Akua. e hoike mai oia ia'u i ka la e ike ai au, a e lohe ai hoi eia mo o Geofere ke ola nei i keia wa, a i na wa nohoi apau mahope mai o kona haalele ana mai ia Tereveliana Pa nei. A ke hauoli nei hoi au i ka •hooiaioia ana mai o kou manao hoohuoi wale i ka wa mua loa au i ike ai ia oe, oia kou manao ana he kaikamahine oe na kuu Haku opio, oia o Geofere, a ua hoomaopopo loa au ia mea mamuli o ka like loa o kou mau onohi maka me kona. A e hai aku ati ia oe, ua loaa ia oe he hoaaloha oiaio loa nou iloko o'u nei." Ua lilo keia mau olelo a ua wahine malama hale nei i mea e hoomama ikl ia ae ai ko Alamira mau noonoo kaumaha, a ia wa oia i hina aku ai ma ka umauma o uu wahine malama hale nei. me ka paa ana aku hoi iaia, a uwe iho la me kona olelo ana ae hoi:
"He ukana kaumalia ame ka ehaeha no keia a'u e haawe nei. I ko u nana aua ae aohe o'u makua o keia wahi; a me he mea la ma ka'u hoomaopopo iho, a o ka mea oiaio no nae hoi ia, he nohona hoopili wale no ko'u i noho ai i keia wahi. No Papa nae, eia no oia ke ola nei i keia wa, a me he mea Ia aia oia ma kahi e palekana ai no ke kahi manawa mai na hoopilikiu ana aku a ka Hakn A<lelo. O ka'u mea ho4 i kaumaha loa ai. oia ko ka Haku Teroveliana manao ana e iiookolo aku mahope o na meheu o Geofere, a kau paha he hoopai ana maluna ona." Ala mai la o Aiamira a. ku iho ia iaua me ke kamaiHo iki ana, a mahope ua koi mai ua wahine maiama hale nel ia Alaanira e hoi laua no kona nimi: "E pono oe e hoi pu mai me a u no ko'u runri, a malaila kaua e kamailio pu ai no ka mea e pili aua no kau •huakai hele. Ua maopopo ia'u. aohe mea oe e ike mai maloko o kuu keeua. Manao au ua hiki ioa ia'u ke kok\m akn ia oe ma na mea apau e pono ai kou 4tele ana, a i ole ma ka uoonoo pn ana hoi me oe no kahi kupono loa o noho ai oe a loaa ka wa pono e huli hoi hou mai ai oe i Tereveliana Pa nei/" ae aku la o Alamira i keia mau olelo a ka wahine malama hale. Ua hoi
aku la laua no ka rumi o ua wahine
ia. He wahi keia aia ma ke kua oka hale. 1 ko laua hoea ana aku ilaila, ua noho iho la laua a hoomaka iho la e kamailio hou. Ua hoike aku la o Alamira i toa mea apau e p-ili a»na i kona moolelo i- hele mai ai mai kona home mai, me ka ika ole o kona mau makua, a hoea i Tere« veliana Pa. Aole nohoi oia i hoomaopopo iki he pili oia i ka Haku Tereveliana ma ke koko. Aole no oia i ike o Geofere kona makuakane. Aia wale no kona hoomaopopo ana ia mea, ma ka wa i hele ai oia ame ka Haku Tere* veliana i Ladana, a ike ai oia i kona makuahine. a nana i hoike mai iaia. i
na mea apau a mai ia wa mai i haawl ai oia iaia iho e haua no ka pono o kona luaui makuakane.
"Nolaila, e Mrs. Pumetona, ua lohe aku la oe i na mea apau," "wahi a Alamira i hoomau aku ai i ke kamailio ana imua o ua wahine malama <hale la, me ka hoomau ana aku nohoi, "B haalele iho ana au ia nei i keia po. Aole hiki ia'u ke noho. Aka, makemake au e ninau aku ia oe, ihea la au e hele aku ai? Malia paha e hiki ana ia oe ke .hai mai i kekahi wahi kupono e 'hele aku ai au, a malaila hoi au e noho ai a loaa ka wa pono e -hui ai au me Papa, oiai, aole oia i ko hakou hale i keia wa, ua haalele oia ia wahi a he wahi okoa loa kona e uoho nel i keia wa. Aole nohoi o Mama noho ilaila, Ke ike nei au aohe o'u wahi e hele aku ai." "Aole ka oe e hoi aku me kou makuahine?" i ninau mai ai o Mrs. metona. "No keia wa, aole hiki ia'u ke hele aku i ona la. He nui loa na kumu e hiki ole ai ia'u ke hele aku i kona wah.i, a e ike ana no oe ia mau mea ma ka wa pono e hiki mai ana ma keia mua akm O, poor Mama, " Ae, "wahi a ka wahine malama hale i pane mai ai," ua hoike mua mal no ka hoi oe ia'u, he wahine hana keaka kou makuahine. He mea oiaio, aole i kupono koea wahi 1 noho ai nou. Aka, o kau mea haohao uae, pehea la i ae ai o Qeofere e mare i kekahi wahine hana keaka? Ae kala mai oe ia'u no keia ninau. Pehea la, aole anei h» ohana o kou makuaMne?' "Aole; aole au i ike i kekahi nwai e pili ana i kona ohana." "Alaila. aole anei ou mau hoaaloha?" "Aole no; aka, hooka2sl nae mea a'u e olelo ae ai he hoakAa oia noo, oia hq fea Haku Rosevena; aka» o ka oiaio maoli nae, o ka'u kano hoopalau ia. Ua hiki loa ia'u ke hele aku i ona la, a nana 2kOi e hai mai ia'u i ka bana kupono loa a'u e hana ai. Me he mea ia ilaila io paha au e hele aku ai?" Ua pane mai Ja hoi ua wahi&e malama hale la, aole e pono ola ke he4e aka ilaila. He mea maikai ole ōona ka hele ana ilaila, he mea ia e ulu mai ai na hoohuoi he nuL E noonoo &u 1 wahi knpono nou e he!: aku ai. (Aole 1 pau.)