Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 44, 29 October 1897 — KE KEIKI A KEOKI PUKUNIAHI HE HOOHUI AINA OIA. [ARTICLE]

KE KEIKI A KEOKI PUKUNIAHI HE HOOHUI AINA OIA.

Ma ka Poaono aku nei o kela pule, ma ke ku ana mai o ka mokuāhi "Peru" mai Kina mai, i hoea mai ai o Senatoa Frank J. Cannon, ke keiki a "Keoki Pukuniahi," kekahi o na alakai kaulana loa o kekahi o ko kakou mau aoao hoomana ma Hawaii nei i kahi mau makahiki koliuliu i hala ae nei, a o kekahi poo koikoi loa hoi o ua hoomana la, i keia la ma Ūta. He kanaka opiopio wale no keia, he iwakaluakumamakahi paha a oi aku ka nui o kona mau makahiki i keia wa, a he hoa hoi oia no ka Hale Ahaolelo Senate o Amerika Huiia. He kakoo ikaika loa keia kanaka opio i ke kumuhana hoohui Aupuni. I kona hoea ana mai nei ia nei, kahi a kona luaui i noho ai a kupa a kamaaina, a kulaiwi maoli no. ua halawai aku la me ia na makamaka he nui. Oiai oia maanei. eiā kana mau huaolelo i hoopuka ae ai no ka mea e pili ana i ke kumuhana hoohui Aupuni:

"Ua pahenehene hoopaaniia mai au e ko'ii mau hoa.ma Wasinetona, no ko'u manao e hoohuiia o Hawaii nei me Amenka Huiia. Manao lakou, ma ia hana ana mai ia'u, e hiki ana ia lakou ke ohiu aku i kekahi manao huna e pee poli ana iloko o'u. He oiaio no nae, aia no he mau ahahui a launa ana paha, i lilo ai i mau mea alakai i ko'u noonoo, ma kekahi mau mea. Ma ko'u makaikai ana i keia ninau, elike nohoi me ko'u nana ana aku i na ninau ano nui e ae, ekolu a'u mau mea nui i ike ai ma keia ninau. A o keia mau kumu a'u i ike ai, oia ka lahui kanaka Hawaii, ke kumuhana kalai Aupuni kuwaho o Amerika Huiia, a o ka hope, ka ulu kupaianaha ana o ka holomua 0 kekahi o na lahui o ka Hikina. Ma ka lilo ana o keia mau mokupuni i Panalaau (Territory) a mahope aku, he mokuaina iloko o ka nohona Huiia me Amerika, me ka pulamaia ana o ka pono nohona lahui, ka pono pili Aupuni. ka pono kalepa o na kanaka o onei, me ka loaa ana la lakou o na pono pili paa. e lilo ana ia i mau mea mau loa. Ua hoea mai ka wa pono no Amerika Huiia e makaala mai ai no kona mau aekai. He mea pono no ke hoaoia ko makou kulana Aupuni ma na wahi apau e loaa ana he wa pono e hanaia ai pela. 0 na kulana hana a noonoo ana a na kanak'a o ke kukulu hikina loa, elike me ia i keia wa, aole loa e pono e aeia e hehi ku mai maluna o ka okana aina pili i ka aina o ka Hae Hoku. Mawaho ae o na ninau pomaikai pilikino ponoi ia'u iho, ala au ma ka aoao hoohui i keia mau mokupuni me Ameiika Huiia. "A-hea'la hooholoia ke kuikahi? E olelo ae au, aia no ia ma ke kau o ka Ahaolelo Nui e hoomaka ana iloko o Dekemaba ae nei. Ae, ua maopopo loa ia'u keia mea—aole o'u kanalua—e holo ana no ia ma ka wa e noho mal ai keia kau ae. Malia paha e pau ana kona noonooia ana iloko o keia kau hooilo ae. Malia paha e koliullu iki aku ana. Aia kekahl mea nui e nana ai, ma ka nui o na hana e ae. ke ano o ka hana. ka manao maikal a ho!hoi o ka Aha Senate ame ka Hale o na Makaainana. Ua loaa i ko oukou poe hoohui Aupuni o onei. he poe hoaloha ikaika a elea iloko o na Hale elua. He poe kanaka makaukau maoli ko oukou ma ko oukou Keena Knhina ma a 0 Mr. Hatch. Mr. Thurston, Mr. Kinney ame Mr. Castle, o iakou na ano kanaka knpa 1 loaa ai ke kaakaa ana o na maka o ko o poe, «a loaa ia oukou na materia e hiki ai ke kukuluia he Aupnni Mo- j kuaina maoli." j « j Ma ka hora 6 paha o ke ahiahi Poaha ! o kela pule altu nel, i hoao ae ai o Me-; kia Mulhauaer e lawe ! kona ola iho. ma ke ki an& iaia Iho i ka pu. maioko ■ o kekahi hale e kokoke ana I ka puka' o ka pa Hotele Hawaii e komo mai' ana ma Alanui Alakea. Ua aualo loa | ia akii oia i ka Halemai Moiwahine. \ Ma ka nanaia ana o kahi ! kapoo akn | ai ka ua ikeia ua komo aku la ia a kokoke loa i ke akemama. *