Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 40, 1 October 1897 — Ke Hoi Hou ke Aupuni Moi- Owai na Kuhina? [ARTICLE]
Ke Hoi Hou ke Aupuni MoiOwai na Kuhina?
I ko makou kamaiiio ana malalo o kekahi ninau alakai, elike me kela e kau ae la maluna nei. aole ia he mea no makou e "bapetizola M mai ai e na Reptibalika o Hawaii nel, aia makou ma ka aoao kokua i ka hoihoi hou ana mai i ke Aupuni "Moi," elike me ka H b&petixo!&" ana o Mr. J. K. Kaulia e kekahi poe HoialiU noonoo papa'u. lie kokua o Mr. Kaulia i ka hana hoobui Aupuni. a "hoohui aina" paha, no kona lilo ana, ma ke ano oia kekahi mea nonoi aku ia Senatoa Morgan e kamaiUo akea mal ma ka ninau hoohtti Aupuni ame na ukali e pIU ana ia ninau. Aka, ua makemake makou e hoike aku i ko manao oiaio maoli no ka pahu hopu oiaio e hoea aku ai na Roiallti ma ka wa e hookoia ai ka lakou mau koi. Oiai, o ka lakou koi a makou e ike nel, oia ka hoihoiia mai o te "Aupunl Moi" ma kona statu quo. elike me ia e ku ana ma kona wa I auhulihiaia ai. Kolaila, mamuli o keia knlana o ke koi holhol ,4 Aupuni Mol" a na Koialiil ! hooulu ai makou I ka ninau, Ke hoi mai ke Aupuni Moi—Owai na KuWnal O ka mea maopopo, ina he Aupuni naaupo o Amerika Hulia, aiaila, e a« wai ana ia e hoihoi mai I ke "Aupuni Moi," ellke me ke kol a ka lahui Roitliti i keia la. Aka, aole nae o ko Amettka naaupo ka aiakou e kamailio ai ma kela kumuhana, ke ae oia I ke noi a na RoiaUU. 0 ka makou I makemake ai e kamailio. ola ke kulana
| K«h:na ma ka *a e boi mal al ua Aula. I !d3 t boi io mai ke "Aupani Moi" a | kti bo« «like me kona ku asa ma ka | wa mam ja ih.o o kona aahuJibia ana. I i hooko poao ia ai hoi ka mnnao oia ■ | mea he ' staiu quo," alaiia. o cta Ku- ! 1 hina e noho hou ana siaJoko oia Au- ; I pani, oia no o Samuel Parker, W. H. | Ooniwell ame Keoai Kolohaoa (Joha F. Cotburn), a hoōkahi hakahaka e hoopihaia aku ai, oia hoi ka Oihana < Loio Kahina. Aole hiki I na "Hoialili" o keia wa ke alo ae mai ka hookui pu ! ana aku me keia hopena, oia hoi, ke ! hoihoi hou ia mai ka waa Aupuni Moi . 0 Hawaii nei, e kau hou ae ana no na j hookele waa i palahuli mua ai ka waa, | Ma ke Kumukanawai o I&S7. aole hiki | 1 ke "Poo Nui" o ke Aupuni. elike me ka "Moi," ke hoopaa wale i kona Aha Kuhina elike me kona makemake iho; aka, o ka mana kaukanawai auanei ka mea nana e kaa ka oleio hooholo no ka hoopau ana i ka Aha Kuhina (hoiookoa); nolaila, e kaa hou ana no ka mana o ka noho Kuhina ana malalo o Keoni Kolohana ma. No keia poe, na lakou ponoi i hoohiolo i ke Aupuni kumukanawai o 18S7, ka pomaikai a na poe "Roialitl" e hoopapau nei i ka hooikaika i keia mau la. A ke olelo nei makou, elike no me ka nawaliwali o keia poe ma ka wa i palahuli ai ke Aupuni "Moi," pela no ka nawaliwali j o ua poe la ma ka wa e hoihoiia mai j ai ua Aupuni la, a ua hiki loa i na Re- | | puhalika Hawaii ma ka aoao kue aku ; ia Jakou ke hooholo-a-ia hou ia lakou lloko o ke kai o ka Moana Pakipika iloko o 24 hora. Nolaila, ke ike ae la no oukou e na Roialiti i ke kulana Knhina o ke Aupuni a oukou e noke aku nei i ke koi hoopaakiki. 0 keia pae Kuhina auanei ke kau hou mai ana maluna o oukou, , aka, o na Repubalika oiaio o Hawaii, aole loa lakou e ae e noho alakai hou ia lakou e na poe i ikeia ko lakou knlana nawaliwali ma ke alakai Aupuni. Makemake na Repubalika oiaio o Hawaii nei i poe kanaka iwi-kuamoo ma ke kalai Aupuni, poe hohe ole, elike me ka poe i aa aku i na pukunialii o lapana i hele mai nei a hoi wale aku la, ka poe hoi e ku ana e hakoko me ka ikaika, ka naauao ame ka makau ole ma ka hookele ana i ka "waa Aupuni Repubalika" o Hawaii nei Aole makou i hapai mai i keia kamailio akea ana, ma ke ano pilikino maoli, aka, ma ko kakou kulana kalai Aupuni, e ku nei makou a kamailio aku, oiai ua manaoio no makou ma ke kulana pili makaainana maoli, ua kaupaonaia o Keoni Kolohana, Samuel Parker ame W. H. Cornwell he poe koikoi maoli maloko o ka aina nei. He hpa kula o Mr. Samuel Parker no makou, a o Mr. Colburn hoi, he hoaloha no oia ma ka makou nana'ku iaia, a koe aku no nae kana.