Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 28, 9 July 1897 — Page 3
This text was transcribed by: | Juliet Aguilar |
This work is dedicated to: | to all my hula brothers & sisters |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ma keia la 24 0 Iaunari, M.H. 1895
ua hiki kino mai imua o’u o Liliuoka-
lani Dominis i keia e a’u ola no kai
oleloai maloko a i kakau, inoa i ka
palapal mamua ae nei, a ua ae mai oia
imua o’u ua kakua inoa no oai mamuli
o kona mano ponoi iho no na hana
ame na kumu i aoleloia maloko.
(Sila) W.L. STANLEY,
Notary Public
Honollu, Mokupuni o Oahu, Ko Ha-
wali Pae Aina, ss.
Owau o Lilkuokalani Dominis, ke
hoohiki nei au imua o ke Akua Mana
Loa e kokua no au i ke Kumukanwai,
na kanawai ame ke Aupuni Repubalika
o Hawaii, a aole au e kokua ma kekahi
ano i ka hoihoi hou ana a kukula ana
paha i kekahi Aupuni Moi ma ko Ha-
waii Pae Aina.
LILIUOKALANI DOMINIS.
Kakauinoaia a hookikiia imua o’u
ma keia la 24 o Ianuari, M.H. 1895.
W.L. STANLEY,
Notary Public,
KA PALAPAL KUE A LILIUOKA-
LANI MA AMERIKA.
‘Owau, o Liliuokalani, o Hawii, ma
o ka makemake la o ke Akua, i kohoia
ai i hooilina ma ka la 10 0 Aperila,
M.H. 1877, i Moiwahine no ka Hawaii
Pae Aina, ma ka la 17 o Ianuari, M. H.
1893, ma keia ke kue aku nei Au i ke
aponoia ana o kekahi kuikahi, A’u hoi
i haiia mai ai, au kakauinoaia ma Wa-
sinetona e Messrs. Hatch, Thurston a
me Kinney, e haawi ana hoi i keia mau
mokupuni i lihi aina a malalo hoi o
ka mana o Amerika Huiia, Ke ku-
kala nei au, o ua kuikahi la, he hana
hewa ia i na kanaka maoli a hapa hoi
o Hawaii, he wawahi wale an i na
pono o na ‘lii maoli e noho mana ana,
he kue i ke kanawai lahui, i ko’u lahui
ame na lahui hoaloha e ae, i hana ai ke kui-
kahi pu ai lakou, a he hoomau ana’ku
hoi ia i ka hana apuhi i hookahuliia
ai ke Aupuni kumu, a o ka hope, he
hana hewa loa ia e kue ana ia’u nei.
“Nokamea, o na palapala kue pili
oihana i haaia ai e a’u ma ka la 17
o Ianuari, 1893, imua o ke Aupuni Ku-
ikawa, ua kkauinoaia e a’u a apoia
mai hoi e na Aupuni elua, me ka hooia
ana mai e waihoia aku ana ka hana
ia Amerika Huiia, no ka hooponopono
kuikawa ana.
“Nokamea hoi, ua hoike maoli ae
ka’u mau palapal kue ame ka’u mau
palapala e ae i ke Aupuni o Amerika
Huiia mahope koke iho oia wa, ua ha-
awi aku au i kuu mana i na koa o
Amerika Huiia, i mea e kapaeia ae ai
ka hookahe koko ana, a nokamea hoi,
ua hoomaopopo au i ka waiwai o ka
hakoko ana me ia man weliweli.
“Nokamea hoi, ua hoike @ ka Pe-
residena o Amerika Hulia, ke Kuhina
Nui o ke Aupuni ame ka Elele i hoo-
kohuia e laua, ma na palapal pili
Aupuni, au hooweliweli kue kanawai
ia ko’u Aupuni e na mana ikaika, o
ka Oihana Kuhina ame ko ka moku-
kaua o Amerika Huiia, a ma ia ma-
nawa nohoi i lawelaweia ai na noii
ana, owau no ka Moi Kumukanawai
o ko’u lahui.
“Nokamea hoi, oia olelo hooholo a
ke poo kiekie i ikela o Amerika Huiia,
ua haawi pili Aupuni ia mai la ia ia’u
ame Sanford B. Dole, a ua nonoiia aku
hoi ko Dole haalele ana i ka oihana e
Albert S. Willis, ka agena i ikeia a
Kuhina o ke Aupuni o Amerika Huiia
“Nokamea hoi, aole i loaa ka mana
i ke Komisina i hoikela ae la, aole hoi
i ke Aupuni nana i hoouna mai ia mea,
ka mana mai na poe koho balota o Ha-
waii i hoopaaia ko lakou mau inoa,
aka, ua loaa mai kona mana hookohu-
kohu mai kekahi komite mai i kapaia,
ke Komite no ka Maluhia o ka Lehu-
lehu, i hoalaia ma ua la 17 ia o Ianu-
ari, 1893, a maloko o ua komite ia he
poe kupa Amerika ka hapa nui, aole
hoi he Hawaii, a lala o loko o laila he
Hawaii, a i komo pu hoi ma na hana
hoomaikeike a hiki i kona ku ana.
“Nokamea, hoi. o ko’u lahui, he ane-
ane 40,000 ia, aole loa lakou i kuka pu
ia aku e kela poe 3,000 ka heluna, ka
poe hoi i olelo he kuleana ko lakou
e wawahi ai i ke kuokoa o Hawaii. O
ko’u lahui ka eha-hapalima o na poe
kupono ma ke kanawai no ke koho
balota ana ma Hawaii, a ina e kapae
ia aku na poe i lawela mai he poe lima-
hana, elike ana no ka huina averika
o na kanaka.
“Nokamea, ua hoole loa ua kuikahi
la i na pono lahui i ko’u poe kanaka;
a pela pu hoi me na pono waiwai pili
paa o ko lakou mau alii. Mailoko ae o
na eka he 4,000,000 i komo iloko o ka
panalaau a ua kuikahi ia e haawi nei
no ka hoohui ana mai, he 1,000,000 a
915,000 eka paha, ‘i hoomaopopo mau ia
mamua aku nei, aole ma kekahi ano e
ae, aka, ma ke ano he waiwai ponoi no
ia no ke ‘lii Kumukanawai, e hoopono-
ponola ana elike me na waiwai ponoi
o ae ona.
“Nokamea, ua manaois ma ua kui-
kahi la, e ope’a wale ia ae ua waiwai
la, oia hoi na aina i kapaia, na Aina
Leialii, a o ka poe i kuleana ma ke
kanawai i ua mau aina la, ma keia wa
a ma ka lalani aku o ka nohoalii, aole
i loaa ia lakou he kumukuai (kumu-
waiwai) no ia mau aina, a o ko lakou
kuleana ma ia mau aina, he kuleana ia
i hoopaapaa ole ia, a ua paa ia kuleana
ma ke kanawai ma ko’u inoi i keia la.
“Nokame, ua hoole ae ua kuikahi ia
i na hoke ana apau o ka noho aloha
mau ana ame ka manao maikai i hana
ia me Amerika Huiia maloko o na kui-
kahi mua, e na Moi ma k aoao o na
kanak Hawii, e pela pu hoi me na
kuikahi apau i hanaia e ia poe Moi me
na Aupuni makamaka e ae, a nolaila,
ua kue i ke kanawai lahui.
“Nokamea, ma o ka hana ana me na
poe e olelo nie i keia w he kuleana ko
lakou e pani mai ai i ua panalaau
la o Hawaii, e lawe mai auanei ke Au-
pui o Amerika Huiia ia ua paalaau la
mai na lima mai o ka poe a ko Ameri-
ka luna poo kiekie (ka mea i koho
pono ia e ka lahui o Amerika Huiia a
i noho oihana ma ka makahiki 1893)
i puana ai, he poe lakou i loaa ka
mana mamuli o ka epa a e hoomalu ana
hoi ia Hawaii me ke kue i ke Kumu-
kanawai.
“Nolaila, owau, o Liliukalani o Ha-
waii, ma keia, ke poloai aku nei au i
ke Peresidena o ka lahu a’u i hookuu
mai ai i kuu waiwai ame kuu mana
Aupuni. e unuhi aku i na kuikahi la
(e haawi ana i ka mokupuni i oieloia)
mai ka noonoo hou ia ana’ku. Ke no-
noi aku nei au i ka Aha Senate hano-
hano o Amerika Huiia e hooie i ke
apono ana i ua kuikahi la. a he uwalo
aku nei au i keia lahui @ a
maikai. ka poe hoi i loaa maikai i ko’u
poe kupuna ka ike no ka hoomana
Karistiano, e kakoo ae i ko lakou mau
wahaolelo ma na hana ku i ka pono
ame ke kaulike, e kulike ana me na
rula o ko lakou poe kupuna, a i ke
Akua mana loa hoi o ke ao apau, ka
Mea e hooko pololei ana. Iaia no au e
waiho aku nei i ka’u koi ana.
“Hanaia ma Wasinetona, Apana o
Kolumebia, Amerika Huiia. I keia la
17 o Iune, ma ka makahiki umi-kuma-
mawalu haneri ame kanaiwa-kumama-
hiku.
“JOSEPH HELELEHU.”
“LILIUOKALANI.”
Na Hoike:
Wakeke Heleluhe.
Julius A. Palment.
KA HUI ALAHAO ME AINA O OAHU
MANAWA HOLO.
Mai 3 Mahooe aku o lulai 5, 1895
@@
AM. A.M. P.M. P.M. P.M.
Haalele iai Manana 7:40 9:58 2:25 2:28 5:53
Haalele Wili o Ewa 8:10 10:19 2:49 2:49 6:14
Hiki i Waianae ------10:54--- 3:24 6:49
@@
AM. A.M. P.M. P.M. P.M.
Haalele iai Waianae 6:44 ----- 1:32 ------ 4:16
Haalele Wili o Ewa 7:19 9:10 2:07 3:51 4:51
Haalele ia Manana 7:50 9:48 2:38 4:22 5:22
Hiki i Honolulu 8:23 10:30 3:11 4:55 5:55
E lawe ana na kaa ahi hali ukana i na kaa
ohua o ka papa ekahi.
G.P. DENISON,
Luna, F.C. SMITH,
Luna Kuai Palapala Holo
NU HOU HAWAII
He Aha Mele ko ka apopo. Ma
Kaumakapili.
Ua hoaluia ka Mea Huna Pohihihi i
keia pule, aia a keia pule ae hoea aku
me ke kaulua ole. Mama! Aole huhu!
Malia paha he palapal kau aia iloko
o ka Hale leta, aole i kii iki ia aku;
nolaila, e nana ae ma ka hoolaha no na
leta e waiho nei maloko o ka Hale
Leta e puka aku nei ma ko makou pepa
o keia la.
Eia mai kau hoolaha e Kaaona (k)
o Hilo, Hawaii, e nonoi ana ‘i ka Aha
Kaapuni Mahele Eha, e lilo o Meleana
Noa (w) i Lunahooponopono no ka
waiwai o Noa (k), kou makuakane. E
nana ma ka pepa o keia.
E hele huli oe a puni ke ao nei,
aole loa e loaa ia oe kekahi laau lapa-
au elike me ka Kamalena Laau Ola no
ke Nahu, Koler, ame ka Hi no na
ma’i o ka opu. He oluolu a palekana
ka inu ana, a he hiki nohoi ke hilinai
ia. E kuaiia-ana e na poe kuai laau
lapaau apau. Benson, Smith & Co.,
na Agena ma Ko Hawaii Pae Aina.
E nana ae oe e Kaili (w) o Hilo, Ha-
waii, ma ko makou pepa o keia la, i ka
wa e noho ai ka Aha Kaapuni, Mahele
Eha, no ka hoolohe ana i kau noi no
ka maheleia ana o ka waiwai o Kuai-
oholani (k), o Maumau, Hilo, Hawaii.
O ka poe apau i pili keia waiwai e
makaala ae.
E makaala ae ka poe apau i aeia aku
ai e J.W. Kaikainahaole, i make, a pela
hoi ka poe i aie mai iaia, no ka wa e
haawi aku ai lakou i ka lakou mau koi
ana i ka Lunahooponopono Waiwai, a
pel hoi me ka hookaa dala ana. E
nana ae i ka hoolaha a ka Lunahoo-
ponopono Waiwai ma ko makou pepa
o keia la.
Ma Holualoa, Kona. Akua, Hawaii,
Iune 28, 1897, hora 4 o ka ahiahi, ua
hanau mai la o Mrs. Kaalekahi he kei-
kikane nui maikai, aka, ua make no
nae. O ka helu 11 iho la keia o na keiki
a keia wahine i hanau mai ai. He 5
nae na keiki e ola nei, a 6 i make. Mi-
namina wale na kamalei i hala aku.
“I kela kau makalii aku nei, loohia
ia iho la kekahi o ka maua poe moo-
puna i ka ma’i, he nahu ikaika loa ma
ka opu, “ wahi a Mrs. E.G. Gregory o
Frederickstown, Mo. “Puhili na laau
a ko maua poe kauka, alaila, hoao iho
la maua i ka Kamalena Laau Ola no
ke Nahu, Kolera ame ka Hi, a o ke
oia koke no ia. E kuaiia ana e na poe
kuai laau lapaau apau. Benson, Smith
& Co., na Agena ma Ko Hawaii Pae
Aina.
KA AHA MELE A PUHI OHE MA
KAUMAKAPILI.
Ke ole e loaa hou na kuia, alaila, e
haawi ana ka Bana Lahui i na hou-uhe-
uhene milohai ana a a leo mele ma-
loko o ka luakini o Kaumakapili i ka
po o ka la apopo. E kokou mahuahua
ia ana na hauoli o keia ahiahi e na
puukani lehulehu mailoko mai o ke-
kahi mau papa himeni kaulan mai o
Honolulu nei. E hookuu mai ana ke-
kahi poe o ka Papa Hemini o Roma,
he mau himeni koha’iha’i ma ka olelo
Latina, i hakula hoi ka leo mele o ke
ao nei oia o Lambillote. He mau puu-
kani e ae nohoi kekahi.
Mai hoohala e na makamaka i keia
anaian hauoli.
KID McCOY.
Dan Stuart says Kid McCoy is the coming boxer, the man who in two years will
be world’s champion. McCoy is an Indiana boy 24 years of age. He has whipped
Tommy Ryan, “Mysterious” Billy Smith and other good men.
O ke kii keia o kekahi kanaka opio o Inidiana, nona na makahiki he 24 ka
nui. He kanaka akamai loa keia i ke kuikui puupuu. He nui loa na kanaka
akamai i keia hana o hoohaahaaia e ia. O Kid McCoy kona inoa. A ua ma-
naoia, iloko o elua makahiki mai keia ia aku, a lilo no iaia ke kulan moho
kuikui puupuu o ke ao nei.
NA LETA.
Eia iho ka papainoa o na leta e waiho
nei maoko o ka Hale Leta a hiki i ka
la 30 o Iune, M. H. 1897:
HONUAKAHA.
Miss Annie Kala, Mas. Henry Kaonohi
Mr. Louis Rich.
KULAOKAHUA.
Amana. Kaiu,
KUNAWAI.
Kawaianuhea, Miss L.K. Doiron,
Wm. Paikuli, Mr. Anipo.
Likia me Ane.
MAKIKI.
Meleana Wile, Mrs. Kapeks Ke
J.E. Kekela, vika.
PELEULA.
Kalai.
WAIKAHALULU
Miss Kanui Mrs. Kamai Nuu-
Miss Rose Lilia anu
KAKAAKO.
Loka Ohiaokalani, Mrs. Hookano,
Mr. D. Paakaula, J. W. Kaualua,
Mas, Pua Maikui, Chas. Piianaia,
J.W. H. Keanu, Kapehe Hoa,
Kaea, Mrs. Kaneiakama
KOKEAKA.
Mr. Keoni Maalo, Mrs. Mary Ann Pu-
Henry P. Mikona, niwaa.
KAUMAKAPILI.
Wm. Keawe, Kealoha Hooloua,
Mas. Lui Pekea, Miss Kalua Keau,
Miss eBni, Mrs. Rebecca Tilton
Ane Kaikialii Kaua Kauhane,
Malaea Ake, Wm. B. Luhia.
KIKIHALE.
Kimo Hukinui, Mrs. Ane Kiamanu,
Mele Hana, D. Wahinealoha,
Maeha (w), Mrs. Becky Solomon
O. L. Henry Pele- Opu,
hakal.
KAWA.
Kahanuala, J.K. Naalualu,
Paahao Kamai, Mrs. Lizzie Paani-
P.K. Paahao. ani,
MANOA.
Moepono Kaiole, W.H. Kekahimoku,
M.H. Kahiku.
KULOLOIA.
S.W. Kahakauila.
WAIKIKI.
Kepookapu, Mr. Kaki,
J.K. Ua, Henry Moses Kai-
Mary Nukuna ewe,
HALIIMAILE.
Miss J. Kahuakailima.
AALA.
Mary Alina, Miss Keala Ama-
Wm. Keahi, tasia
Willie Hall, Mrs. Lokalia Kau-
Miss Hattie Unea, wahi.
Maggie Muli,
KAWAIAHAO.
Jacob K. Kumalae, Kahale Pohina,
Mr. Naalualu, Mrs. Koolau,
Ilikini, Bill Kiba,
Kaiminaauao, Kaihue Sam Keao-
Mrs. Kahalipohina, elule,
Meliana Hao, Chas. Makee,
Keliiaa, Mrs. ... William.
KAMANUWAI.
Miss Kauhale. Mrs. K. Kaiaiaka-
Hana Palaika, waha,
Mrs. A. Paaniani, Miss Kainoamakua
Mr. George. G.W. Kawaianuhea
Kaanaana Kauhu, Keoni Kaia,
KAPUUKOLO.
Pilipi, Kelia Kaaihue,
Kawahineaiohelo David Ua,
Paamakani, Mahelona,
A.Nakea, Mrs. Keolahou.
Kilikina, Mrs. J. N. Kanaulu,
Lizzle Holokai,
KALIHI.
Pupuka (k) Mrs. Loika Akima,
Nuole, Mr. G. Kua-a,
Sam Pulaa, Mr. Paele,
Lani Kaaihue, Miss Virginia Ka-
Peleue, lili
Mr. Kamehai Kaua,
MAUNAKIEKIE.
Sarah Kia, Sam Peka,
Luika, Mrs. Keleka,
Mrs. Kahalekai, Miss Akapaka.
Kapohu,
IWILEI.
H. Melia, Uilama,
Jno. Alapai, Kealohanui,
Mrs. Meliana, Mrs. Pahukoa Aki-
Manu, ma,
KAMOILIILI.
Akoni Kahele,
KAMAKELA.
Mas. Kila, Mrs. Becca Kealoha,
J.W. B Kahaku- J.W. Nahalau,
alii,
KEPOHONI.
Akina, Wm. H. Hoomana-
Chas. Aina wanui,
Keoki, Miss Lily Kaholua,
Hulihonua, Aukia Hoohana,
MOANALUA.
Mr. Kepano Keaka.
PUUNUI.
Ainoanihi, Kemika,
Anibal Philip, Maka Oolea.
HAUHAUKOI.
Melena Kamau, Kamala (w).
KAHEHUNA.
William Paakaula, Mrs. Kukana,
Malaea Hekekia, Mr. Lahaewai,
Master Kuhihewa Mrs. Ruth Kahale.
Keahi,
KAULUWELA.
Keaopolohiwa, Jos. Woodward,
H.B. Panako, Miss Keaka Keola,
Mrs. Lilia Likelike,
MAKAAHO.
Keawe Paiaiua, Kaimana.
NIOLOPA.
G. Laanui, John Polokamu,
Mrs. Kaonohiokala, Mrs. Kapehe (w).
PAUOA.
Mr. Pila Nakookoo, Na Kapeta.
Mr. Pahia Kaio, Master Moke Kimo-
Maria Kapua, keo,
LELEO.
Mr. Pae Opio, Miss Kaliko Keahi,
Mr. Iwaiani Na Kalua Keahi,
AUWAIOLIMU.
C.P. Paiho, Miss Alika Pilikika,
Mr. Kapololu, Miss Kauwila.
Na Ka Mu (k),
NA ALANUI.
Miss Lucy, Kahaiki,
G. Keawepuepue, Mrs. Kamaiohao,
Aloi Pake, Mas. Ione Papala,
Miss Solomona, Miss Kopaea,
Miss Lily Akana, Papalahoomau,
KALIA AME PAWAA.
Louis Sam, Mrs. Kaehuwahanui,
Mr. Analu Kapule, Moke Kamakaluhi,
Namee Hookano, Pese Kaahu,
Miss Emily Kaihu-Pawita,
mua Miss Miriam K.
Kaniela, Johan,
Lelehana, Mrs. Kekeia Keoni.
KAPALAMA.
Mrs. Sara, Kiakona Liilii,
Mrs. Lily Apia, Miss Julia Domin-
Mrs. Kalima, go,
Mele Ahina, Solomon Kama,
Kaui, Ailuene,
Niau, Annie Kaai,
Jos. Adam, Miss Annie Kapahu,
Kuhilani, Mrs. Kameeanalani,
Hei Keawe, Kailieha,
J.H. Niau, Mrs. Paulo,
Solomon Pule, Mrs. Kahunawai,
Keahiakawelo, Kaui,
J. Kane, Rose Ainea Kawehi
Mrs. Kaia,
HONOLULU.
Paihi, Mr. Kealakai,
Pau, Meleo,
Geo Haili, Bill Oven Keliwai
W. Kaubi, waiole,
Kealoha, Jno. Makaina,
Joe Kaia, Moses Kipi,
John Manini, Miss Kalei Kahoo-
Thomas Akuna, ilimoku,
Kakalia, Mr. Paulo,
J. Pua, Chas. Hoomana,
Mrs. Minnie Kohu, Nahami Maikai,
J. Keawehawaii, Kinohou,
Koahou, Heneriata,
Johnson Akona, Mr. Kaanaana,
J. Kaalokai, Sam Kihel,
M. Puu, Lowala.
Na Leta i hoiholia mai mai na Mo-
kupuni mai;
HAWAII.
H.E. Palakiko, J. Kaaiwaiwa,
Mr.Keanaina, Mrs. Kaukali,
E. Heleihonua, Mrs. Kelikolio,
Mrs. Ana Julia, Mr. Lehuanui,
Joe Paakiki Simo Patai.
Mele Nalai,
MAUI.
Kahoopii Kailianu.
MOLOKAI.
G.W.M. Puunoni.
OAHU.
Paulo Hokii. Mrs. Kamaka Oili.
Paki ka.
KAUAI.
Kuamaihoe, Henry @
R. W. Naehunui Hawelu.
J.M. OAT.
Luna Leta Nui.
Honolulu, June 30 th 1897,
Hoolaha Mana Hook@
AHA KAAPUNI EHA O KO HAWII
Pae Aina. Ma ka Hooponopono Wai-
wai. Ma ka Hana o ka Waiwai o Ku-
aioholani (k) o Maumau. Hilo. Ha-
waii, i make kauoha ole. Imau o
Lunakanawai E.G. Hitchcock. He
Kauoha Hoolah no ke Noi e Mahele
i ka aina.
Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia
ana mai o ke Noi a Kaili (w) o Hilo.
Hawii, e olelo ana au make kauoha ole
o Kuaioholani (k) o Maumau, Hilo, Ha-
waii , ma Maumau, Hilo, ma ka la 25 o
Ianuari, A.D. 1889, me ka waiho ana
iho he waiwai maloko ana e maheleia ua
waiwai la mawaena o ka poe i kuleana
ia waiwai.
Ua kauohaia, o ka POALIMA, la 6 o
Augate, A.D. 1897, ma ka hora 9 A.M.,
oia ka wa i hookaawaleia no ka hoo-
lohe ana i ua Noi la maloko o ke
Keena Hookolokolo o keia Aha ma
Hilo, Hawii, a ma ia manawa a ma ia
wahi e hele mai ai ka poe apau i pili i
ua hana la a e hoike mai i kumu, ina
he kumu ka lakou, nokeaha la e ae ole
ia ai ua Noi la.
Hanaia ma Hilo, K.H.P.A., Iune 30,
A.D. 1897.
E.G. HITCHCOCK,
Lunakanawai Kaapuni, Mahele Kaapu-
ni Eha.
Ikeaia:
DANIEL PORTER,
Kakauolelo o ka Aha Kaapu-
ni. Mahele Kaapuni Eha. 2658-3t
AHA KAAPUNI EHA O KO HAWAII
Pae Aina. Ma ka Hana o ka Waiwai
o Noa (k) o Wainaku, Hilo Hawaii.
i make kauoha ole. Imua o E.G.
Hitchcock, Lunakanawai Kaapuni.
Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia
ana mai o ke Noi a Kaona (k), he keiki
na Noa (k), i oleloia, e hoike ana ua
make kauoha ole o Noa (k) o Hilo, Ha-
waii, ma Wainaku, Hilo Hawaii, ma
ka la ----o-------, A.D. 1890, a e nonoi
ana e hoopukaia ka Palapala Lunahoo-
ponopono Waiwai ia Meleana Noa (w)
wahine-kane-make a ua mea la i make,
a o kekahi e hooiaia hoi na hooilina o
ua waiwai la.
Ua kauohaia, o ka POALIMA, la 6
o Augate, A.D. 1897, oia ka la i hoo-
kaawaleia no ka hoolohe ana i ua Noi
la imua o ka Lunakanawai Kaapuni,
maloko o ke Keena Hookolokolo o keia
Aha, ma Hilo, Hawaii, a ma ia ma-
nawa a ma ia wahi e hele mai ai na
poe apau i pili i ua hana la a hoike
mai i kumu, ina he kumu ka lakou,
nokeaha la a ae ole ia ai ua Noi la,
Hanaia Hilo. Iulai 1, A.D. 1897.
Na ka Aha:
(Sila) DANIEL PORTER,
2658-3t Kakauolelo.
ILOKO O KA AHA HOOKOLOKOLO
Kaapuni, Apana Kaapuni Ekahi o
Ko Hawii Pae Aina. Ma ka hana
o ka waiwai o Joseph Lazarus,o Ho-
nolulu, i make.
Oiai, ua waihoia mai ka Palapala
Kauoha o Hooilina Hope Loa a ka mea
i make i oleloia ae nei i ka Aha Hoo-
kolokolo i oleloia, me ka palapala no-
noi hoi no ka hookoia ana o ua Pala-
palapala Kauoha la o Hooilina hoi, a no
ka hoopuka ana i na Palapala Hooko
Hooilina ia John S. Walker, ma keia
ke hoolahaia aku nei, o ka POALIMA,
IULAI 30, 1897, ma ka hora 10 o ke
kakahiaka, ma Aliiolani Hale, ma Ho-
nolulu, oia ka manawa i kohoia ai ame
kahi e hooiaioia ai ua Palapala Kau-
oha la, a e hooloheia ai ua noi la, a
ma ia wa a ma ia wahi no hoi e hele
ae ai kela ame keia mea e hoike mai
i kumu, ina he kumu ka lakou e ae ole
ia ai ke noi o ua palapala noi ia.
Honolulu, Iune 30, 1897
Na ka Aha:
GEORGE LUCAS, Kakauolelo.
2657-3t
AHA KAAPUNI EHA OIKO HAWAII
Pae Aina. Ma ka Hooponopono Wai-
wai. Ma ka Hana o ka Waiwai o
Kea (w), he keiki oo ole, no Hama-
kua, Hawaii.
Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia
ana mai o ke Noi ame ka hoike helu
waiwai a T.K. Lalakea, ke kahu o ka
waiwai ame ke kino o Kea (w), he ke-
iki oo ole, aua nonoi mai oia e aeia
aku oia i ka huina o $279.47, a e kakiia
oia me $300.00, a nonoi mai hoi e nana
ia a e aponoia ua hoke la, a e hoopuka
ia ke kauoha hope loa no ka mahele-
hele ana i ka waiwai e paa ana ma
kone lima i na poe i kuleana ia waiwai,
a e hookuu ana iaia ame kona poe hope
mai na koikoi mai apau o ka noho
kahu ana.
Ua kauohaia, o ka POALIMA, la 30
o Iulai, M. H. 1897, ma ka hora 9 A.M.
(kakahiaka), imua o ua Lunakanawai
la, ma ke Keena, ma ka Hale Hookolo-
kolo ma Hilo, oia kahi i hookaawaleia
ame ka manawa no ka hoolohe ana i
ua Noi ia ame ka Hoike Waiwai, a ma
ia wa e hele mai ai na poe apau i ku-
keana ma ia hana a hoike mai i kumu,
ina he kumu ka lakou, a hoike mai hoi
i ka poe i kuleana i ua waiwai ia.
Hanaia, Hilo, Ko Hawaii Pae Aina,
i keia la 15 o Iune, M.H. 1897.
Na ka Aha:
DANIEL PORTER
2656-3t Kakauolelo.
Hela ame Keia.
UA MAKEMAKEIA.
Ua makemakeia kekahi olelo hoike
no kahi i noho ai o na mamo a OTTO
RANDELL.
Oihana Kanikela Imeperiela o Gere-
mania. 2653-1t
Oina, ua hookohu pono ia mai ka mea
nona ka inoa malalo iho nei i Luna-
hooponopono Waiwai no @ waiwai o
John W. Kaikainahaole o Honolulu,
Mokupuni o Oahu iho nei, i make, no-
laila, ma keia ke hoolahaia aku nei
e waiho mai na poe apau ana i aie aku
ai i ka lakou mau koi, ina paha ua hoo-
paaia ma ka moraki a ano e ae paha, i
hooia pono la hoi, ame na palapala ho-
oia kupono, ina he mau palapala ke-
kahi oia ano, imua o ka mea nona ka
inoa malalo iho nei ma kona wahi
noho ma ke Alanui Moiwahine, ma
Waiahao, maloko o Honolulu, iloko o
eono mahina mai ka la aku o keia hoo-
laha, a i ole ia, e hoole mau loa ia aku
no lakou. O ka poe hoi apau i aie mai
i ua waiwai l, e oluolu e uku koke
mai.
Hanaia Honolulu, Iulai 2, 1897.
KOOLAU KAIKAINAHAOLE
Lunahooponopono Waiwai no ka Wai-
wai o John W. Kaikainahaole.
J.T. De BOLT,
Loio no ka Lunahooponopono Waiwai.
2658-1t
OLELO HOOLHA.
E ike auanei na kanaka apau, owau
o Mrs. Kapoli, o Kailua, Kona Akau,
mamuli o ko Mr. Willie haalele kumu
ole ana mai ia ‘u, ka’u kane mare, me
ka loaa ole he kue mawaena o ko maua
noho ana, a ua hele aku oia i Hono-
lulu, me kona haalele ana iho ia’u me
kona malama ole i ko’u ola iloko o
ekolu mahina. Nolaila, me keia, aole
loa ana au e hoi hou ana me ia, oiai
kana mau hana hakukole.
Me ka oiaio.
MRS. KAPOLI WILLIE.
Kailua, N. Kona, Iulai, 1 1897.
2658-2t
HOOLAHA HUI.
Ma ka la @ o Iune, 1897, ua hoohui
pono ia ae la kekahi Hui i ikela o ka
Hui o Wing Hing Loy, no ke kuni ana
i ka lole ame na waiwai o kela ame
keia ano, ma Honolulu, Mokupuni o
Oahu, ma ko lakou wahi hana ma
Alanui Nuuanu, mawaena o na Alanui
Hotele ame Moi.
O na inoa ame na wahi noho o na
lala o ua Hui la, eia no ia:
Yip Quon, Ung Hin, Lin Sun. Kong
Tin, Chu Quon, Kong Hee, Mun Chon
ame Kong Lum, ma Honolulu lakou
apau e noho ai. 2657-2t
HOOLAHA LUNA HOOPONOPONO.
Ua hookohuia mai ka mea nona ka
inoa malalo iho nei e Hon. E.G. Hitch-
cock, Lunakanawai Kaapuni Ap. 3,
H.P. , i Luna Hooponopono no ka wai-
wai o Honokoa (k) i make kauoha ole,
ma Moaula, Kau, Hawii, Ianuari, 1897.
Nolaila, ke hoolha aku nei i na poe
apau he mau koi ka lakou i ka waiwaio
o Honokoa (k) i oleloia e waiho mai
iloko o eono malama mai keia la aku,
a i ole, e hoole mau loa ia aku no. A
o ka poe i aie mai ia Honokoa (k) e
hookaa koke mai i ka Luna Hoopono-
pono Waiwai
J. IKAAKA,
Luna Hooponopono Waiwai o Hono-
koa.
Pahala, Kau, Hawaii, Iune 21, 1837.
2656-4ts
Makemake Makou
I ka Oukou Hana
Pa’i ana ame
Ka Humu ana
I na Buke.
EHANAIA ME KA NOIAU LOA.
Na Papa Keleawe Inoa me oa Hua Kuni
Wai Gula.
E hanaia no ia ma ko makou nei
Keena a kulike me ka mea i make-
makeia.
KA HUI HAWAIIAN GAZETTE
Na Poe Hooiaha.
Hale Pohakhu o Von Holt, Alanui Moi,
Honolulu.
Vapo-Cresolene
MAMULI o ka haawiia ana o ka laau
CRESOLENE ma ka hanu @, oia ke
koehiua hana palekan ioa no ka lawe-
lawe ana i na Ohe Makani o ka puu. He kamahao
launa ole ks holo pono o kana hoola ana i ke
aunu-Kale ame ke Kunu Hu. He laau maikai
loa ia ao ke pale ana aku i na ma;i lele, a pela
aku. E loaa oo oa buke hoakaka me ke kumu-
kuai ele, i huipu me na palapala hoomaikai.
Kuaiia e na poe kuai laau a pau.
HOLLISTER DRUG CO.
Honolulu, H. I,. Agenis.