Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 27, 2 Iulai 1897 — Ko ka Wanana. [ARTICLE]

Ko ka Wanana.

No aneane hookahi makahiki me na mahina eono a oi iki i ku ai makou maluna o ke kahua o ka Hoohui ana ia Hawaii nei me Amerika Huiia. Ua hoakaka akea makou i keia kumumuhana imua o ka lehulehu, me ka hoike ana'ku imua o lakou, he kumuhana ola ia, a e ola io loa aku ana no. Ua hooia aku makou imua o ka lahui, mamua o ka hoea ana mai o ka la 1 0 lanuari o keia makahiki ae (1898) e hookoia ai keia kumuhana me ka puhili ole. A oiai makou e hoike kilipoipoi ole ana no keia mau mahele manao, aole loa i nele ko makou mau hoaloha o ka oihana hoolaha nupepa Hawaii i ka hoopuukahua ana mai ia makou, me ke kuahaua lono papa ana mai Hawaii a Niihau, "Ua make—ua make kanu loa ka Hoohui Aupuni. Pela mai nei o Kaniu ma, Palau ma, Kulolo ma ame lulai (Julius) Pama ma." Aka, e na mamo oiwi o Hawaii 1 keia la—Heaha la lta oukou e ike nei? Ait ke Kuikahi Hoohui ia Hawaii nei ame Amerika Huiia iloko o ka Aha Senate. Nolaila, ua "Ko ka Wanana"" a "Ke Kilohana Pookela no ka Lahui Hawaii." Ua kani ka moa kualua, pa-e koe o ka leo o ka moa kuakolu, he*. olowalu koe o ka moa i ke koho ana a ka Aha Senate, a ia wa makou e puana ae ai, aole me ka hoonaukiuki aku, aka, me ke aheahe lai malie no ka manao maikai no na mea apau, "E holo ana ke Kuikahi Hoohui Aupuni, a e Ko ana ka Wanana a ke Kuokoa."

Ua ike mua makou i o lilo loa no. e hoea aku ana no kakou i keia hopena, me ka hiki ole ke hoopuukahuaia e na kahuna unihipili o ke au kahiko, a no ia mea, ua wanana e makou i o-la honua, E hui ana Hawaii me Amerika, aohe kahuna kuni nui e manalo ai ia olelo wanana. Ano la, ke ku nei n\akou ma ke kuahu ame ka nuu o ko makou kahua kalai manao akea, a hoike aku i keia lono hauoli imua o ka lahui oiwi o ka aina hanau hookahi, "E ko ana ka wanana —e hui ana o Hawaii me Amerika—he lahui Karistiano a naauao ka lahui Hawaii—e hooi aku ana ka Amerika Huiia kiai ana me ka makaala nui no na pono pili Aupuni o ka lahui ili-ulaula o Hawaii."

Mai hopohopo e ka lahui oiwi o ka aina, e loaa ana ia kakou ka lanakila haaheo ma keia hope aku. He oiaio, ua nele kakou i ke alii ma ka nohona kino ana,*aka, i hookahi o kakou aliī o ke Akua i ka poiuiu o ka lani; aka, o ka noho kuokoa a lanakila oiaio ana o ka lahui maluna o na hana pili koho balota o ka aina hanau, e loaa ana ia ia kakou apau, ina e lokahi kakou i keia wa e kakoo ae i ke Aupuni e ku nei. O ka leo keia oke ola. Aohe wa hou aku; ano ka manawa, mni hoopanee ika imina oka pono. He lohe ke ola, a he kuli ka make.