Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 24, 11 June 1897 — Ke Kulana o ke Kumuhana Hoohui Aupuni i keia la. [ARTICLE]

Ke Kulana o ke Kumuhana Hoohui Aupuni i keia la.

He mea hauoli ia makou ka hoike ana'ku imua .o ka lahui i na mea oiaio maoli e pili ana i keia kumuhana ano nui a ke Aupuni Hawaii e hooikaika nei i keia wa imua o ke Aupuni o Amet ika Huiia. ma o kona Ahaolelo Nui la, oia hoi. aia no keia kumnhana waiwai nui ke ku 1a iloko o ka Ahaolelo Nui o ua Aupuni Repubalika pookela loa 'la o ke ao nei, iwaena o kona mau hoaloha. oia hoi na Luna Senate, ame na Lunamakaainana, i haawi ae i ka lakou mau hooia ana no ke kokua ana iaia. Aole na Hale elua oua Ahaolelo la i hoopuka iki i ka laua mau olelo hooholo no ke apono a no ke ahewa paha i ua kumuhana la. Nolaila, oiai e ka'ulua ana ka puka ana mai o kekahi o keia mau welau manao i hoikeia ae la inailoko ponoi mai o keia mau lala elua o ka Mana Kau Kanawai o Amerika, pela no auanei ka loihi e ku ai ke Kumuhana Hoohui Aupuni a Hawaii e hakoko nei maluna ponoi o na papahele o loko o ua mau hale la elua, me ka makaukau mau o kona mau hoaloha e paio no kona lanakila. a pela hoi makou e ku nei, me ka makaala i na wa apau, no ka hoike ana'ku imua o ka lahui he kumuhana ola, a ola loa ka Hoohui Aupun'i a Hawaii e koi nei i keia la. Aole loa e hiki i kekahi enemi o keia kumuhana hoolaupai pomaikai ia Hawaii,—inaanei nei a ma Amerika palia—ke hoike mai. me ka oiaio. ua hoopuka ka Haie o na Senate ame ka Hale'o-na Makaainana, iioko o ka Ahaolelo Nui o Amerika, i ka olelo hooholo hope e hoole ana i ka hooliui ana'ku ia Hawaii nei me Amerika. Elike me ka hiki ole i na enemi o keia kumuhana ke hooia mai me ka oiaio i ka loaa io

ana mai oia hopena maopopo mai na Hale elua mai o ka Ahaolelo Nui o Amerika, peia no ka hiki ole i na hoaloha o ua kumuhana la, maairei a ma ke hooia aku imij_a'o ke akea, ua hoopuka ua mau hale kau kanawai la, ua hooholoia ua kumuhana hoola lahui Hawaii la, a ke Aupuni Hawaii e hoolkaika nei. Aka. o ka mea oiaio. aia no ke ola la.ua ninau la i keia la, a o ke kulana ola kana e paa la iloko iho ona. O ka pahu liopu nae i koiia ma o keia kulana ola o ua kumuhana la. iloko o ka Ahaolelo Nui o Amenka. oia ka hiki āna iaia ke lalau mai ia Hawaii Aupuni o keia la. me ka olelo ana mai. "Ano ua hoohuiia oe me Amerika " O keia hopena ka na hoaloha o ua kumuhana la e kiai makaala la iloko o na Hale Ahaolelo elua: o keia hopena ka lakou e paio aku ai ma ka wa e kukuluia ae ai ua ninau "Hoohui Au.puni" nei o Hawaii. no ka noonooia ana. ma ka Aha Senate ame ka Hale o na Makaainana; o keia hopena ka makou e kali aku nei. a pela pu hoi me ka poe apau#e makee ana i na pomaikai holomua o ka lahui Hawaii.

0 na lono hoomiinui wale i hoea mai ■iwaena o kakou. ua make kauu ioa ka Hoohui Aupuni, he mau lono oiaio ole ia: oiai. ua hamau loa ka leo hooholo 0 ka Ahaolelo Nui o Amerika Huiia. aole i pane mai ia n\ea. elike nohoi me ka makou i hoike ae la. Aole nae o makou hooie, aole e loaa ana he mau lono o keia ano mai na poe mai Amenka niai i lilo i poe kue i keia ninau Hawaii. x oiai aole i nele keia ninau Aufuni pili iahui i na enemi ole. O na hoohuai olelo ana iho la no ia a na aoao paio kue i kahi ame kekahi: aka, aole nae o ka laua mau mamala-olelo kikiki kue i kahi ame kahi. oia ka olelo htx>holo a ka Ahaolelo Xui o Amer!ka Huiia hoopuka" mai ai. Aole. Ma ka aoao o na hoaloha o keia ninau o Hawnii. aole no lakou i hoike mai i Hawaii nei ua hooholo ioa ia ua ninau Hawaii la 110 ke aponoia ana. e ka Ahaolelo Nui o Amerlka. aka. ua hoola mai lakou. aia keia ninau i keia wa ma ke kulana ikaika o ka maiiao--1 lana no kona apoaoia ana e ka Mana | Kau Kanawai o Amerika Huiia. He I elua mau manaoiana e hookaukoo nei maiuua o keia ninau: ka manaolana no kona hoohoio ioa ia <;like me ka makemake o ua ninau ia, oia hoi. e hui o Hawaii me Amerika; a o ka manao-

no koi.3 hooiioleia ma ka a«>ao aakemake aaa ■? o H&wan e& Amerīka Huiia. O ka manaolana n-ua, aia ia Hoko o na boup<s o ko Hawaii mau hoaioha oiaio: a o ka manaolana hope. aia ia iloko o ko Hawasi mau pnemi. E ninauia mai paha auanei makou: Pehea la i lilo ai ka poe e kakoo ana i ka manaoiana mua i poe hoaloha oiaio no Hawaii: a pehea la i liio ai na poe e kakoo ana i ka manaolana hope i enemi no Hawaii? Eia'ka makou pane: O ke onipaa ana o ko kakou nohona maluhia. maiuuli o ka loaa ana ia kakou he mana nana e hoomalu pono, he pomaikai ia no Hawaii. O ka pii mahuahua ana o ko kakou mau oihana mikiala, a ulu nui mai na loaa hoolimalima o na aina o na kanaka Hawaii he mau wahi okana aina ko lakou i keia wa, he pomaikai ia no Hawaii nei. Ka iaulaha nui ana mai o na kumu hoowaiwai dala iloko nei o ka aina, i mea e hooulu hou ia ae ai lie mau hana hou, a loaa iiui na hana i na poe poo-la a limahana Hawaii maka'u ole hoi i nei mea he hana, he pomaikai ia 110 ka ohana Hawaii. Ka hoopuniia ana o kela ame keia o ko kakou mau mokupuni laukanaka e na alahao no na kaa-ahi lawe ukana, he pomaikai ia no na Hawaii mikiāla mahiai a lawaia hoi e noho ana ma na wahi mamao loa aku mai ka makeke a mau mau makeke nui paha o loko o ka mokupuni, A he nui aku na pomaikai i hiki ole ia makou ke hoike nee papa aku ma keia wahi i keia wa. O keia mau liua pomaikai apau, e hoouluia mai ana lakou me ka puhili ole, ke hooholoia ke Kumuhana Hoohui Aupuni a ke Aupuni Hawaii e hooikaika nei; a e koiia nei hoi e ka mahele manaolana mua a makou i hoike ae la; aka, ina e ko ana na koi ana a ka manaolana, i lilo i enemi no keia kumuhana, eiike me ia a makou i kahoahoa ae la, alaila, aole e ulu mai keia mau pomaikai, a o ke kulana imi waiwai o Hawaii i keia la, he laki loa ke nee aku oia ma kona kulana e holo nei i keia wa, o ka mea maopopo nae, e hookuemi hope ia ana ia ine ka pilikia nui; a ina e make io ana ke Kuikahi Panailike, alaila, o na kanaka Hawaii ka poe oi loa aku o ka pilikia, aole o na haole waiwai a kuonoono. O na Hawaii he inau aina ko lakou i paa maialo o na uku hoolimalima maikai, e lele aku ana ia mau loaa elaia maikai mai a lakou aku. a nia kahi o ko lakou ohi ana i uala. mailoko mai o ua mau wahi okana aina la o lakou, elike me ko keia wa, a Gi loa aku hoi i ka wa e hoio ai ka Hoohui Aupuni, e ohi ana iakou i na lau-lele ulu wale ae ma ua mau aina la, a ohi pu lioi i ka nele.

Nolaila, o ka hopena a ke "Kuokoa" e alakai nei i ka lahui, ma o ka Hoohui Aupuni la, he hopena ia e loaa mai ai i na kauaka Hawaii ka pomaikai oi aku i ko na pomaikni a lakou e ike nei i keia la; a o ka hopena a na poe kue i keia kumuhana hoola lahui a hoola aina a ke "Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii" e kakoo nei. he liopena ia e hoee mai ai ke "Kai-a-ka-Hinalii" e hoilihune i na kanaka Hawaii, a e hooulu ia kakou iloko o ka nohona uluao'a mawaena o kakou iho. O ka makou wale no e hoike aku i ka lahui, Aia 110 ke Kumuhana Hoohui Aupuni ke ku la maloko o ka Ahaolelo Nui o Amerika Huiia he kumuhana e noonooia aku ana e ia Mana Nni oia Aupuni, aole ia i make, aole 110 ia e make ana, e kau ana oia nia ke kulana o ka lanakila; a e hoohikiwawe ia auanei keia kulana ana o ua kumuhana ola nei o Hawaii mamuli o ko kakou lokahi ana apau, mai o a o. mai Hawaii a Niihau, mamuli o ko kakou ku like ana mai a kakoo i ke Aupuni Repubalika o Hawaii a Amei ika Huiia i ike ai a hooiaio hoi, ina nae he mamina ka lahui i na pomaikai hoolaupai aina a makou i hoike ae nei. a makemake hoi e hoea mai ia mau pomaikai maluna o Hawaii, a o na pomaikai hoi i loaa ia kakou i keia wa o hoomauia aku ana ia. alaila, e ko maikai auanei ka makia o ka hoaloha nupQpa Ka Ahailono o Hawaii, "Ma ka Lokahi ka Lanakila."