Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 18, 30 ʻApelila 1897 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HUI ALAHAO ME AINA O OAHU

MANAWA HOLO.

@        aku o lulai 5. 1895

@ [ticket unreadable]

 

NU HOU HAWAII

 

O ka la pau keia o keia mahina o

@ nei. Apopo ka la 1 o Mei.

Apopo paha a ia la aku paha ku mai

Naniwa mai Iapana mai no onei.

 

@ i Honolulu nei ka Rev. Kivini o

@nilehua me ke ola kino maikai.

 

@ aahu pili oihana ko na limahana

@ Hale Leta. He ku i ka maemae

@ aku.

 

Na ka ia Poakolu ae. Mei 3, e haalele

@ @ ka mokuahi Australia ia Hono-@

No Kapalakiko.

 

@ keia Poakahi ae e noho ai ke

@ @ o Honolulu nei. # hoo@

Ana ma ka hora 10.

 

E @ ae i ka Hoolaha Laau Lapa@

A Hollister & Co. Ma ka pepa o

@ ma ka aoao 4. kolamu 6.

 

Ka manao loa ia no Honolulu nei

@ ka mea e lilo ai ka noho Luna-

@ wai Apana o Honolulu nei.

 

Na ka heluna @ o na luawai ani-

@maloko ponoi o ke kūlanakauhale

Honolulu nei mawaena o ke 60 ame

@ 70.

 

@ @ hoy mai nei o Mr. C. W.

@ o @ ae nei me kana wahine

@ ke keiki mai Kapalakiko mai.

He maikai no ko lakou mau ola kino.

 

Ma ka la apopo e hui @ ai na keiki

@ laau@ o ke kahua kinipopo, ola

@ ka hui kinipopo o ke Kulanui o

@ Lui ame ka Hui Regimana.

 

Ke paiia nei ma ko makou halepai

@ @ @uke Kanawai Kivila hou. @

@ iho nei e kekahi hoa

@ ka Papa Loio Hawaii, oia o Mr.

Rallou.

 

Eia mai o Luhiana@ a ua kauoha

@ ka Ui Puuwai Ole o Hametona ia

@ ma o kona mea unuhi la, e

@ na makamaka nona a

@ hou mai ia i keia pule ae. Hoo-

@.

 

Mai poina e na makamaka I ka nana

@ ma ka Helu 15 aku nei o ke Kuo-

@. Ape@la 9. no ke kii o ke Kuhina

@ai o Helen@ oia o Theodorus Daly-

@nnis.

 

@a keia Poa@ ae. Mei 7. e hoo-

@ ai ke noi hooko Palapala Kau-

 @ a kailikea (w) i make, elike me

@ noi a @ Waianuhea oia hoi o

@ Kalaukoa mamua. Ma Aliiolani

@ @ noho ai.

 

E @ hou mai ana uo he mokukaua

@ i oi ae ka nui i ka mokukaua

Naniwa.@ A ke manaoia nei e hoo-

@ mai ana mai Amerika mai ka

@ Oregona. He moku kēia no

@ papa ekahi.

 

Ma ke kakahiaka o kela Poaono aku

@ @ mai ai ka mokukaua Ame-

Rika @ ia Houolalu nei a holo

@ la no na kaiaulu o Asia. Ua ma-

@ wale ia o kaulua ana ola ilaila

@ ka manawa o elima makahiki.

 

Ma ka auina la Poaono aku nei i

@ @ou ai na “kaiko” ame na “koa”

@ @ @ ma ke kahua kīpū polo-

@ @a la hana ana ua eha hou na

@ na “kaiko.” Ka helu o ma

@ @ 394. ka na koa hoi he

@ He 10 “paina” ka @.

 

@ @ ko Kuhina Moi (King)

@ mau la e waiho mai nei a ola

@ ke kumu e ka’ulua nei ka puka.

@ ana mai o ka lohe no ka mea i

@ ke koho no ka hana ana i ke

@ hou o ka pa@ o Nuuanu.

 

@ wa a Kauka Emekona e hele

@ ana mawaena o na Iapana e hoo-

@ nei ma ke Kahua Hoo@alu

@ o Mauliola ma ka Poaono

@ na loaa aku la iaia he keiki Iapana

@ na hiohiona o ka mai puupuu

@.

 

Ma ka hora 10 o ke kakahiaka Poa-

@ nei i haalele mai ai ka mokukana

@ “Nen@ Ahiu” @ Honolulu

@ a hala aku la no na Mukopuni

@. E hoi hou mai @ no oia @

Hawaii nei iloko i hookahi mahina

@ kēia ma aku.

 

E nana aku e na makamaka ma ka

@ 16 o ke Kuokoa nei Aperila 16.

@ ke kii o ke Keikia@ Ho@ Ka-

@ o Helene e alakai la i na koa

Hele@ no Larissa kahi a Kenerala

@ Pasha o Tureke e nee mai la e

halawai kino.

 

@ loa mai nei hoy ka lohe he @ @ ka @ e lilo ai ke kulana @ Apana no Hono@ @ ia @ ana o Mr. C. H.@

 

Ma ka hookuku kinipopo @ [ paragraph unreadable]

 

Mai @ oakou e na makamaka na kamano piko ono a G. W. Kuala@ aole @ i na opu opi ae opi aku a opi mai me na opu moena pāwehe o Niihau. I ua keiki lalawai la no e loaa ai ia mau mea makai. Aia no iaia na @ @ @inio e @ ai ko @ @ mimiki moni ae. Hewa ia ia?

 

Ua loaa mai ka palapala a ko makou mea @ ma @ Cruz. He ona@ kona wahi kino i keia wa a me @ mea la ina e mau loa aku ana keia onawa@waii ona, alaila, e huli hoi mai ana oia no Hawaii nei. I keia pule ae puka aku kana palapala.

 

Mamuli o ka oluolu o ka Luna Alanui o Honolulu nei, ke paapaahanaia mai nei ke alanui “ulinalina” o Kuakini. Ina hoi e hahauia iho ka loa ame ka laula o na alanui la me ka pōhaku paakea aole o kana mai na mea maikai nui wale. Alia hoy la, hao e!

 

Ua hoopii ae nei o Manuela Rosa o Manoa i ka nūpepa Hawaiian Star no ka huina o $5,000 ke poho, no ka laibila ia ana o kona inoa maikai, mamu@ o ka hoolaha ana oia nūpepa, ua pepehi māinoino oia i kana wahine a make, mamuli o kona lili. O Mr. Akoni Rosa ka loio hoopii.

 

Ma ka hookuku kinipopo “kikalaeka” (cricket) mawaena o kekahi poe wae o ka mokukaua Pelekane “Nene Ahiu@” ame ko Honolulu nei poe kaeaea ma ia hana, ua lilo aku la ka eo i ka “Nene” aukai o na ale “Ahui” o ka Pakipika. He 3 no nae hua “nene” ka oi aku mai ka helu 80 aku o na mea loa i ka Hui Honolulu.

 

HE OLA KAMAHAO MA LADANA HIKINA

 

Ma ke kua aku o ke Alanui Mile Hookahi e ku ana he hale i piha mau i ke kaumaha ame ke kaniuhu. A he umikumamawalu mahina i hala aku nei, ua mau no ko @ Rebeka Emanuela aahu ana me ka hiehie i ke kulana ui o ka poai o na wahine. Alaila hoomaka mai la ke kau ana o na ouili o ka ma@ maluna ona. Hoomaka mai la ka @mi pu ana mai o kona ino a ano hohoma mai la oia. Mai kona kulana ola maikai mai, ua hele oia a nāwaliwali @ o kela ame keia oni ana ae ana. @ mea ia nona e hoehaeha loa ia ai a paa iho la ka manao o kona poe hoaloha aohe ona wahi pono i koe.

 

“Manao makou apau, aohe ona wahi pono i koe,” wahi a kona luaui makuahine i ka mea kakau o ka nūpepa East London Advertiser, kai hele mai i ka hale, nona ka Helu @, ma Beaumont Kuea, “aole hiki iki ia Rebeka ke pii iluna oia wale no. Ke pau iaia na anuu elua a ekolu i ka piiia o kona wa ia @ hoomaha iho ai. Apoapo ka pali@ ae la kona houpo a no kona loaa mau i na @ ko’iko’i, ua nāwaliwali maoli ia. Aole nohoi hiki iaia ke hele holoholo aku iwaho, oiai e loaa mau ana oia I keia kūpouli, a ka’ika’i maoli ia oia iloko o ka hale. Ia wa i heluhelu ai makou i ke ola kupaianaha ana o Mrs. Hayden@ o Alanui Cohorn@ @ lohe nohoi i na ma’i e ae i ola elike me ia a manao iho la makou aohe hewa ke hoao e ai i na HUA ALE @ A DR. WILLIAMS (Dr. William’s Pink Pills). Nolaila kuai aku la makou a loaa hookahi poho huaale a ua ikeai ke ola ana me ke kamahao. Aia oia i kea iwa, nau no e nana aku iaia a hooiaio @ nou iho@@ wahi a ka makuahine o Rebeka i @ane mai ai ma ka wa a Rebeka i komo mai ai iloko o ka @mi. He wahine opiopio kulana hiehie keia o umikumamaiwa makahiki a he nana@na ola maikai loa kona a he kulana eleu. He hiki ole ke manao iho, ua moe oia maluna o ka moe ma’i he mau mahina pōkole i hala ae nei a lilo ia i kumu hoomokumokuahua i na noonoo o kona ohana.

 

“Ua ma’i maoli ia ao au,” wahi ana, Aneane hiki ole ia’u ke hele, a o ka pii ana ma ke alapii he hana hiki ole ia ia’u. Ono ole ka ai. A hiki ole ia’u ke hana i kekahi hana. No eha mahina ko’u noho @ ana @ kekahi kauka@ a ua hana nohoi oia me kona ike apau no’u. Ua konola au e hoao i poho huaale o na Huaale Ulaula a Dr. Williams. A he kamahao ka loli ana ae o ko’u ano. Mamua ae o ka pau ana ia’u o ka hapalua o na huaale o @ poho la ho’i hou mai la ka ono o ko’u puu i ka ai pau ka apoapo kapalili ana o ko’u houpo haalele mai la ia’u na kūpouli ana a hoomaka mai la au e hehi he kulana hou loa. Hoomanawanui no au i ka ai ana i ka huaale o ke poho alua ia a pela no i ke kolu, a o ko’u ola loa no ia.

 

“Ano” i hoomau mai ai o Miss Emanuela “ua hiki loa ia’u ke hana me ka ma@hiluhi ole. Ua hiki ia’u ke hele loihi me ko’u @ hou ol@ i ka @ kupoali. He eha ae nei malama o ko’u haalele ana@ku i ka ai ana i na Huaale Ulaula a Dr. Williams a e mau ana no @  ko’u ikaika hana mai ia wa mai aole nohoi au i ike i ka hoi hou ana mai o kela ma’i. Aole o’u wahi @ iki no ko’u ola maoli ana.”

 

Aole i like iki na Huaale Ulaula a Dr. Wiliams (Dr. William’s Pink Pills) me na laau e ae a o @ lākou kulana hoola he mau loa ia. E hoohana ana lākou I ke koko a @ ia mea ua kaulana loa lākou ma ka hoola ana I ke @ @ (anaemia) ame ka @ ka alaala ka pehu panee @-puni ame ka hooulu hou ana I ke ola maikai o na helehelena ua-nanakea. He maikai loa lākou no ka hoʻoikaika ana I na aa-lolo a no ia mea ua hiki ia lākou ke hoola I na ma’i lolo na @ me ka hui o @ @ @alulu kau ame ka nalulu o’e I ke poo.

 

E kualia ana e na poe kuai I na laau lapaau āpau a e KA HUI KUAI LAAU LAPAAU O HOLLISTER ame KA HUI KUAI LAAU LAPAAU O HO@RON @ @ no ke kuai nui @ Ko Hawaii Pae Aina.

 

KE KUMU O KA HANA

 

Liliu-o-lolo-ku-i-ka-Lani

Ma Wasinetona

 

E Koho Balota Peresidena hou

Ma Hawaii

 

Hoole nae o Julius A. Palmer.

 

Ua loaa mai nei i ke Kilohana Pookela no ka Lahui @waii he mau lono mai Wasinetona mai e hoike ana i kekahi mea ano nui e pili ana I ka hana nui a ka Moiwahine I pau o Hawaii nei i manao nui ai e hookoia mamuli o kona hoea kino ana aku nei i Wasinetona@ aka elike no nae me ke ano mau o na lono nūpepa, pela no makou e manao nei i ko makou poe heluhelu, e nana iho no lakou i keia mau lono me ke kaupaona akahele ana me ka hoomanao pu ana hoy i keia olelo, “Ma kahi e uwahi ana, he ahí ae no ko lalo.”

 

Un Ioka Aperila 11—E hoike ana kekahi lono kūikawā mai Wasinetona mai i ka nūpepa World penei@ Ua ikea maopopo ia ae nei i kea iwa ke ano oiaio maoli o ka huakai a ka Moiwahine Liliuokalani (i pau) i Wasinetona nei. Aole ia no ka mea e pili ana i kona hoihoi hou ia aku maluna o ka nohoalii, aka ke koi nei oia ia Peresidena Ma @ e hooikaika oia ma ka aoao e kakoo ana i ka hoohaule ana i ke Aupuni o Dole a e kauohahia e koha @alota hou ia ona Peresidena. Ua manaoio loa oia ina ma ia koho @alota ana oia no ke kohoia ana.

 

Ua waihoia aku keia mauao ona imua o Peresidena Ma Kinile. O ke kumu i kuk@luia iho ai keia noi ana no ko Amerika komo ana mai e kulai ae i ke Aupuni o Dole oia keia ua loaa ka mana i keia Aupuni mamuli o na hana kue kanawai a Kuhina Kivini ame na kanaka o ka mokukaua Bosetona. O ka pane wale no a ka Peresidena no keia palapala i ikeia i kei awa he wahi pane @ku no ia e ae ana oia @ ka loaa ana mai o ua palapala @a. Aua manaoioia e hoole ana no ka Peresidena aole e ae aku i keia noi.

 

KA JULIUS A. PALMER OLELO

 

Ua olelo aea k nūpepa Holu o Wasinetona (Washington Star) o Aperila 12 ua ikea ke pioloke nui o ka Moiwahine i pau ame kana kakauolelo i keia la no ka hoolahaia ana o kekahi manao @ hoike ana i na kumu oiaio maoli i hoea mai ai ka Moiwahine i pau i Wasinetona nei a noho oia ia nei mai kahi pule a kahi pule.

 

Mamuli o keia moolelo i hoomaopopoia ai ua puka maoli mai na alakai mai o na (ex) Moiwahine la aole loa o Mrs. Dominis i makemake e kukulu hou ia ke Aupuni Moi a i ole ia o @ ana paha oia i mea e hoihoi hou la aku ai ola i ka nohoalii. O kana huakai i hoea mai nei i keia kūlanakauhale, oia ka imi ana e loaa ka Peresidena Ma Kinile kokua ana ma kona kukala ana ae ua ku@oe i ke kanawai ke ano o ke kukuluia ana o ka mana hooponopono Aupuni i ke au hooponopono Aupuni o Dole mamuli o na hana kue kanawai a Kuhina Stevens ame na kanaka o ka mokukaua Bosetona a e uonoi ana hoi ia e kauohaia ona koho balota hou me ka hookaawale loa ia aku o na hana hoowe@weli. Ua hoike ia ae hoi ua waihoia aku keia mau manao ona imua o ka Peresidena a eia oia i kei awa ke kali nei i pane no ka hana a ka Peresidena @ hana ai ma ke ano oia kana pane no kana (ka Lilioukalani) nonoi.

 

Ua olelo ae hoi o Kapena Palmer i kekahi mea kakau o ka nūpepa Star ma keia auina la aohe oiaio o keia mau olelo.

 

“He hiki loa ia’u ko olelo aku aohe palapala me kela manao i hoounala aku e ka Moiwahine a i ka Hale Keokeo. Aole loa ku Moiwahine I nonoi iki aku i kahi mea elike me ia ke ano mai keia. Aha Poo Aupuni mai o Amerika Huiia nei, aka nae, ua maopopo nae ia’u, e hauoli loa ana ia @ e lilo ana na ka lahu@kanaka o Hawaii e hoohoio i keia @ ma ka pahu haloia ina paha e alo ko lākou hoomaluia ana malalo o ko lākou mau alii kahiko a I ole ia malalo paha o na i@keokeo e noho la ma na mokupuni. Ina e koho balota laula a ana @ hookahi balota ma kona inoa hookahi ma ko Kaiulani inoa a o ke kolu o na balota ma ko Mr. Dole inoa e kohoia ana o Liliuokalani e ka hapanui loa o na poe koho balota.”

 

“E ae ana no anei oia e holo i peresidena a ina pela aole anei ia he ae maoli ana ona no ke ku ana o ke kumukānāwai o kela wa ma ke kahuapaa a pela nohoi ke kulana Aupuni e ku nei?”

 

“Ke manaoio nei a@ ina e waihoia aku ke@a manao imua ona e koi ikaika ia ana ola e kona mau hoaloha lehulehu a mau alakai hoy ona e ae ola i keia kulana. E hana auanei oia pela no ka pono o kona poe kanaka. He wahine lokomaikai loa la a noo@oo kuoo hoi a e moiia ana no oia i kona mau pono ame kona mau pomaikai

 

ADMIRAL JOSEPH N. MILLER

 

Uncle Sam’s new @ Joseph N. Miller will have @ year to @ with flag rank before he is retired. He is now in command of Charlestown navy yard, Boston. He fought with gallantry throughout the civil war.

 

ADIMARALA JOSEPH N. MILLER

 

O kēia ka Adimarala I manaoia @ hoounaia mai ana I Honolulu nei ma kahi o Adimarala Beardslee e hookaulua nei me kākou I kēia wa. He moolelo kaulana ko kēia kanaka ma ke kaua Kivila o Amerika. Oia nei ke alii kiekie o ka Pa Kapili Moku Aupuni o Charleston Bosetona.

 

Āpau no na kanaka ana i aloha loa ai. O kākou o ka poe e noho nei ma keia aina aole hiki ia kākou ke hoomaopopo i ka pili paa ana o ka hipuu o ke aloha mawaena o na kanaka maoli o Hawaii ame ko lakou mau Moi. Ke ku nei oia ma ke ano he opu malumalu @ he makuahine no kona lahuikanaka a e haua ana oia i kahi hana hiki ke hanaia maluna o ka ili o ka honua no ka pono o keia poe kanaka. Ua olelo ia ho@ i kahi wa i hala ae nei ua makemake ka Moiwahine e loaa ona uku hoomau mai kēia Aupuni aku. Ua lohe nae au i ua @ oluolu nei e kamailio ana aole oia i holo mai i Amerika nei @ ke @ala aole ona makemake i ke @lala a aole nohoi oia e lawe ana ia mea. Ua manao nohoi au ina ola e lawe ana i uku hoomau alaila no ka pomaikai no @ ia o kona poe kanaka aole no kekahi kumu e ae a o kela ame keia mea ala auanei @ loaa ana iaia mai keia Aupuni aku a mai ke Aupuni mai paha o Hawaii ma ke ano uku hoomau e hooliloia aku ana ia no ka pomaikai o na kanaka e noho nei malalo o kana malama aua.

 

UA IKEMAKA IA “MAUNA LOA”

 

Ma ka po o ka la 17 o Aperila ua hiki ae makou no ka Malu Ul@ o Lele no na hana hoolaa luakini o Waine@ hou ame ka hoike hui o na Kula Sa@ o na Hono a Piilani. Ua hala aku la ia mau la me ka ulumahiehie nui ua nalohia aku la ia mau hana hoehaa a @umai ia aku la iloko o ka makalua e hiki ole ai ke kii hou aku aka o na hoomanao ana nae aole @on ia e p@ina iki ana @a’u e walea ana @ ua Malu Ulu la loke iho la au ame ka’u aliiwahine e huli hoi mai ana o “Mauna Loa” mai Hawaii mai ma ke kakahiaka Poalua ae a hooholo ma@ iho la mana e kau maua ma ka “Mauna Loa” i ike i keia moku a he lohe olelo hoi he moku holo keia.

 

Ma ke kakahiaka nui poniponi o ka Poalua Aperila 20 aole i lele ae ka nalo huro ia ae ana ua mokuahi nei hora paha ia o ke kakahiaka @iai ai@ no au iluna  o ko’u wahi moe. E wiki e wawe ku ana au iwaho a halolo aku la ko’u mau maka malalo o ka lau o ka nui a ike aku la au e niau ae ana mawaho o ke on@ o Lanikeha ame k@ nalu ha’i o Uo. Hoomakaukau ae la na wahi pono kau ma ke ka@ no ka uapo a kau pu mai la me ke kahu @ Hilo. Rev. S. @ Desha, Reb. S. E. @ho@a Rev. O. H. Gulika. W. D. Alexander S. M. Kanakanui J. M. Ulunahele S. Kamaiopili Kokoke I ka hora 7 a.m. ua haalele aku la ia Lahaina a niau mai la ua @ a@e ale @a @ Pailolo. He holo ana kēia na’u I mahalo ai olai eia no I ke ao aole I ka no. Aole he moku mawaho ae o Mauna Loa au I kau @ e hoio ana I ke ao o ka hananui I ka po wale no. Ke nana ae nei au ma ka aoao hema I ka Mokupuni o Lanai huli ae la ma ka aoaoa kau ka Mokupuni k@o laau o Hina makaikai mua aku la au la luna o kēia moku. Maemae na @umi nunui a akea e pau pono ai na mea @lua ke hiolani iho ua pau na @umi i ka piha a hohola iho la na hela malalo mawaho o na rumi me kuu pokii o ka @ Kanilehua. E hoinainau olelo ana hoi maua me ua duke hao la o Hilo, S. M. Kanakanui ame ke alilwahine kanemake Kapioa@ni e hooiho ana ka moku no Kaunakakai he ohua @o laila mai. Ke nana la au ia Kukalia ame ke kuahiwi o Maunaloa kahi a Kalaipahoa i noho ai. H@@@ @ ponoi ia hookomo ana i ka lai a ka manu. Ke nana la makou ia Kaunakakai ua @iwehi i na kumu kiawe a ike aku la au ia Kalamaula i kahi o ka ulu niu a ka Moi Kamehameha V i kanu ai a hoomanao ae la au i keia wahi mele @ ka poe kahiko-

 

“Ula Kalae loa i ka lepo a ka makani Hoonuanua ia Apua Kalaniaula Ike a kuu manao ia’u kualua Hea mai Kaiolohia eu hoi maua Uwe aku o na hoa i Kaana He aneane aloha iau ke kula o Niniwai

 

O’u hoa i ka lai a ka manu Ua manu@@ waie I ko hoa lau Ko@na I ke kela u-an-a ia e ka moe E kuhi ana iau he kanaka e Owau oko@ no ia mai luna a lalo e.”

 

Pili mai ia ka waana a kau mai @ ka ohua a o ka huli mai la no ia o ka moku holo. Ke naua la mana me ka kahu o Hilo i ke Kula o Palaau. @ ame ke kaha o Hilia kahi o ka i’a ka i ka wawae. Hala hope aku la ia mau wahi nani a ke Akua @ hana ai a ke waiho pono mai la o Haleolono mamua pono kahi @ Pakaa i noho ai ame kana keiki oia o Kuapakaa a ina paha e ola ana lana ina ua olelo au i ke Kapena e lawe aku iau i uka ina ua hookuku maua ma ka helo ana i na makani mai Hawaii a Molokai a no ka mea eia no ka nui o na makani iloko o kau h@keo ua pani no au a na paa. Mai hookuu liilii ae no hoi au makau nae hoi au o lele auanei ka papale o ke Duke Hao o Hilo iloko @ ke kai. E hoohaili olelo ana ua Duke la me ke aliiwahine kanemake a ohiuhiu ae la i na niele a na @lii o ka wa i hala a oia ka makou lualai ana me ka @ o ka Mauna Loa a he he@ wale no hoi ka aka a ka ui o Waikiki e kiai paa ana no i ka makaha o @ e ka ia puka mawaho. K@ heihei nei ka Mauna Loa me ka Lae o Kalaau a aole i liuliu iho kaalo ana ka moku mawaho o ka lae o Kalaau akahi no au a ike aku i ke ku mai o ka ipukukui hoailona o na moku h@l@  i ka @ ame ka hale o ke kiai e ku mai ana a hoomanao ae la au i ka olelo kaulana a ke kaikamahine o ka lai a Ehu. “A ka Lae o Laau pau ka pono a Kakina.” A me ke mele kaulana a ia kupueu—

 

“paa mai Molokai i ka na noe

Lae o Kalaau I ke kai

Huli aku ke alo i Lahaina

I ka Malu o ka Ulu o Lele.”

 

Hala ae la ka hora 10 a. m. a ike pono ia mai la o Makapuu o ka oni ae a ka lae o Kawaihoa a ike pono ia mai la na kuahiwi o ka moku o Kakuhihewa me he pahiolo la na kuahiwi ka hele a wakawaka. Hora 12 kaalo ana o Mauna loa mawaho o Wailupe a ma ka hora 1 ponoi pili ana oia ma ka uapo a hui p@ iho la n@e na hoaloha kahiko o ka Ua Kukalahale. Mai Lahaina mai aole i hiamoe ia oiai e nana ana i ka nani o ka aina. Maikai ka makani o ka moana e halihali mai ana hoi i na ea huihui e pipika ole ai na pukaihu.

 

O na aliimoku hoi o ka Mauna Loa he olu a he waipahē ke alii kiekie a pela pu no hoi @e na alii malalo iho ona.

 

O ka moku hoi he maemae maoli no na lohia lima ia @ kanuikioi o Lehua a ua maemae na wahi apau a ua kūpono ke mele a ka poe kahiko—“Maemae i ke kai ka pua o ka hala. Ua m@ewa wale i ka pali o Kahiwa.” Me ka mahalo.

MAL@HINI HELE.

Aperila 23, 1897.

 

Elua makahiki i hala ae nei kuai iho la o R.J. Warren he mea kāwili laau ma Pleasant Brook, N.Y., he lako Laau Kunu a Kamalena. Penei kana hoike: “Ma ia wa aohe ikeia na waiwai ma kēia hapa o ka aina: aka I kēia la he laau kaulana loa ka Laau Kunu a Kamalena.” Pela no ma na wahi ao kanaka āpau. Ma na wahi i laulaha ai ka waiwai hoala o kēia laau kunu Kamalena aole loa he kanaka makemake I na laau @. E kuaila ana e na poe kuai laau lapaau o na ano āpau. O Benson Smith & Co. na Ag@na ma ko Hawaii Pae Aina.

 

Hoolaha Mana @ooklokool@

 

AHA KAAPUNI MAHELE ELUA O

 

Ko Hawaii Pae Aina Ma ke ke@na Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka Hana o ka Waiwai o W. H. Daniels o Wailuku, Maui i make kauoha ole. Imua o Lunakanawai Mr. J. W. Kalua.

 

Ma ka heluhelu ame ka waihole ana mai o ke Noi a Lauwal@ Daniels wahinekanemake no Wailuku Maui @ olelo ana ua make kauoho ole o W. H. Daniels o Wailuku Maui ma Kailua Maui ma ka la 17 o Aperila M. H. @ a e nonoi ana e hoopukaia ua Palapala Lunahooponopono Waiwai ia Kekumu

 

@ [Paragraph unreadable]

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI

 

Apa@a Elua o Ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai Ma ka Han@ o ka Wa@ o Kaai @ no Kalapapa Molokai i make ka@oha @ Ma ke K@ @ @ @. J. W. Kalua.

 

Ma ka heluhelu ame ka wai@ ana mai o ka Palapala Nei @ Ehu @ @ k@ ana ua make kano@a ole @ Kaai iho uo Kalaupapa Molokai ma Kalaupapa Molokai i ka la @ @ @ a e noi ana e hooholoia ka waiwai paa ame ka waiwai l@wa i na hooilina.

 

Ua ka@ohana o ka POAKOLU ka la 16 o Iune M. H. 1897 ma ka hora 10 kakahiaka ola ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la imua o Lunakanawai la ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai a@ na mea apau i pili e hoike mai ke kumu ina he kumu olaio ko lakou a ae ol@ia ai na noi la.

 

Kakauia ma Wailuku K@ Hawaii Pae Aina Aperila 24 M. H. 1897

Ma ke ka@@ha a ka Aha

G. ARMSTRONG

2648-@

Kakauolelo

 

Hoko o ka Aha Kaapuni Apana Hookolokolo o ko Hawaii Pae Aina Ma ka hana o ka waiwai o Pilipo Ka@imilo @ o Honolulu Oahu I make.

 

No ka mea ua waihula mai h@ palapala hoopii e ka Lunahooponopono Waiwai Samuel K. Ak@ @ nonoi ana e kuai ku@ala ia na aina o ka mea @ make @ waiho la ma Moloaa Kauai @ mea e hookaa ai i ka al@ o ka mea @ make.

 

Nolail@ ma keia ke kai@ aku nei @ @ i na poe apau i @ o @ POALIMA la 21 o Mei hora la kakahiaka ma Aliiolani Hale Honolulu Oahu oia kahi an@ ka manawa e hool@heia ai o @ palapala hoopii @ a @ hoike mai lakou no ke a@a la @ ae ole ia ai ke noi a ka lunahooponopono waiwai.

 

Na ka Aha

J.A THOMPSON Kakau@

Honolulu Aperial la 1897

2617@

 

Kela ame Keia

 

OLELO HOOLAHA NO KA HALE MA@ MOIWAHINE

 

Ke hoolahaia aku nei ma keia e kini makaala loa ia aku ana ma keia hope aku ka mea e hana ino wale ana me ka manao ino i kekahi mea kanu kumulaau a waiwai e ae o @ Hale ma@ Moiwahine a ke loaa ia mea o hoopi@ia no oia ma ke kanawai.

 

JOHANNA F. ECKAR@T

Luna Nui o ka Halema@ Moiwahine

Honolulu Aperila 19, 1897

2617-@

 

Hoolaha Moraki

HOOLAHA MAKEMAKE HOOKO MORAKI AME KUAI AKU A KA MEA PAA MORAK

 

Ke hoolohaia aku nei ma kela mamuli o ka mana kuai aina na mana e ae I paa maloko o kekahi palapala morak i hanaia ma @a la @ o Iune 1891 I hanaia e Charles @ @ ame Johana Le@ma@ kana wahine no Honolulu Oahu I kopeia ma ke Keena Kakau Kope Oahu ma ka @uke @ ma na Aoao @ ame 209 ke hoolahala aku nei ma kēia ke makemake nei ka mea paa moraki @ hooko aku I ua moraki la no ka uha@ila ana o ka aelike ola hoi ka hookaa ole ia ana o ka ukupanee ma ka wa e oo ai

 

Ke hoolahe pu ia aku nei ma kela mahope iho o ka pau ano o na pule okolu mai ka la aku o kēia hoolaha ana e kuai@a aku no ka aina I h@opaaia maloko o @a moraki la ma ke kuai ku@ala ma ke ke@ @ o @ F. Morgan ma Honolulu ma ka @. Mei @ ma ka hora 12 o ke @ o @ la @.

 

He Ku@ @ @ @ ke P@ Gula o Amerika H@ O na l@lo palapala I ka mea e kuai mai ana.

 

PAUL LEMKE

Mea Paa Moraki

No na mea i k@ e @ ia

A.     S. HUMPHREYS

Lo@ no ka Mea Paa @

Hanaia Honolulu Aperial 22, 1897

 

Eia ka aina i ma @ u@ @ aku nei@ O kela apana aina e waiho la ma ke Alanui Puo@aina Honolulu @ ikeia o ka Apa@ @ ma @ ana a M. D. M @[Rest of paragraph is unreadable]

 

b

Vapo- Cresolene

 

@[Ad unreadable]

 

HOLLISTER DRUG CO..

Honolulu. H I.. Ageni@