Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 12, 19 Malaki 1897 — KE A'O-ILOKU [ARTICLE]

KE A'O-ILOKU

(Hoomauia.) MOKUNA IV. NO KA LA (Sl T N. Heaha ko ka I.a uhi mawaho loa? Ua uhiia ka La mawaho ac o kona poepoe olinoh'no e ka uhi ea paupu a manoanoa. he 500 mile a oi ae, a i ike ole ia e na maka no ka hnpa 0 kona maiamalama. t ka wa e lmnaia'i ka nuika o ka La'e ka Mahiua. ua ikeia keia ea. mawaho ae o ka lihi ekele oka mahina. Na keia oa e pale 1 kekahi hapa o ka 'malamalama o ka La i puka ole aku iwaho. Kia uohoi kekahi mea i, ikeia i ka wa i pouli ai ka La i ka Mahlna. Fle mau puu ulaula nunui me he ao la mawaho oka ili o ka La. He kiekie lon keia mau puu he 10.000 a hiki i ka 100,000 mile. He ea Flydrogen keia mau ao. Ta ikeia keia raa o ka ohe Speetroscope. Me ka Spectroscope i keia wa ua hiki i k& poe akamai ke naua pouo aku i kela mau ao i na manawa apau; aole i ka wa pouli wale no. A eia kekahi mea kupanaha i ike prnepine!a. l'a puai ino mai ka La i na puai euaena, a lele Huna HIo loa. elike me , ka Moknaweoweo hoopuai ana i ke ahi. Eia nae» he 150.000 mile ka lelo ana iluna o kekah! puai enaena ahi 0 ka La. Ta Ikeia keknhi puai ahi ana ma ka M. H. 1574. ua lele iiuna, 450 miie i ke sekona hookahi. He mahu hao koha ano: a «a ikeia kona pil ana, 150.000 mile » ano natowa!e aku la. Lilo paha i mnu poka hao ika wa 1 nmaUli ai. No ka miuaa loa o kona hookiklna ia ana. ua hele loa ia, aole hiki i ka umekauinaha e huki hou j mai.

3- f:i } leo V- r_ ;;. ,1 V,'%. r « ' 'V !: t: >' •;••'■ ?:..i .ii: > ••• '• r .r» :;• 'u< '.i • ■'. iili 3;*.£■ k el ki HoZ.il ?.. : '. ' l->t. M.n, am* na 1 > ; ■t>;„ nv.? ♦• ko ',kX».?!j . n»ar»-x ana i k<?kati k<s. v kahs. !!-> ? hohonu ioa rs n;la o h*?« ana. i ; » b* aknmai h.x* ka catu* ana ma r;-.i | ; h nunui. Ma j a man wahf ī i r *»»opopo 3! ua lalau inakAlii o r«a j .'ii;\poitī. ma k;t wm«* asa ' o !ako« | k:.»h« .ißi" kekahī. « .. Heaha la kpkahi aiotr<> o ka I.a? nui ko ka ?*a me kona hana p« ma ka hohonu o ka lani raw-am.o aa Hokiipaa, Ma ka hoof.'al;kf- aua o na j>alaj?aīa hoik'e o na Kiōkahikī : hala no na d*>-g»rre Laiku i amp C.oniti*u o na Mokupaa. me ko wa. ua maopopo 'ia n*:<? īki no na Hokupaa. Ma ka hnlī ana. na manaoia e ho|o pu ana ka La ame kona ohana. he l."4.0O0 mile i ka makahiki hookahi. E nee ana i ke kukulu o ka ohanahok': o Hercules. MOKI NA V. 1. Heaha na Papa Helu o Mereury aine Vpnnsa? . NO MERCURY. Mile. Kaawale mai ka La mai 35,700.000 Periheli 32.000.000 Apoheli .39.000.000 Manawa Kaapuni 57.97 la Kaa Iho 24.09 hora Anawaena . 2903 mile Paapu i ko ka Honua 1.2n N"ui Paailiona i ko ka Honua 0.051 Kaumaha 4i " " "0.067 Malamalama Periheli 8.27 Apoheli 5.45 Hi-o Alapoai... 70 deg. 0 min. 4.5 sek. XO VEXUSA. Mile. Kaawale mai ka I/a mai 6H.G00.000 Poiiheli G8.530.000 Apoheli 6G.370.000 Manawa Kaapuni :?24.7 la Kaa iho 2:}."5 hora .Paapu i ko 0.95 Nui paiiiona i ko ka Honua 0.88.0 Kaumaha " •• 0.838 Malamalama Peiiheli 1.92 Malamalama Apoheli "... 1.90 Hi-o Alapoai.. 3 ileg. 23 min. 29.5 sek. 2. Pehea o Ukali (Mercury) i ka.nana ia ana aku? No kona kokoke ana i ka La. aole 1 ike pinepineia. Ma na malama o Ma • raki ame Aperila. me Augate ame Se-pat'-maba e ikeia'i ma kahi kokoke loa i ka La. He kino uuku kona. he lilelile nae ka nui o kona malamalama. e kokoke ana i ka La.

3. Heaha ka Helehelena o Venusa? Ua oi kona olinolino i ko na Hokuliele e ae apau loa. Ma ka oh '-nana ua ikea kona helehelena. elike me ko ka mahina. he poepoe i kahi wa. he hapalua poepoe i kahi wa. he oioi i kahi wa. Ma ka nee ana o na kiko e akaka ai kona manawa kaa iho. I. Peliea ka malamalama ame ka wela 0 Mercury me Veuus? He ratio kue ka malamalama i ke square o ke kaawale o ka hoomalamalaina; a peia nohoi ka ratio o ka wela. Nolaila. he pa 5.27 ko iMercury malamalama i ko ka ma kona periheli. nokamea. he 32.92 kon'a kaawale ia manawa. Ua like ko Mercury wela ani*' i ka La. me ka wela o ka Hao Ula. Nolaila. ua maopopo loa. aohe mea ola kupu, aohe nohoi mea ola kino. ma kela Hokuhele. 110 kona wela loa. O ko Venus malamalama me ka wela. he papalua ia-i ko ka Honua. Nolaila. he hiki paha na mea ola malaila. aole nae akaka. Ina paha he manoanoa loa kona ea, e paleia paha ka wela loa o na kukuna o ka la: aka. aole paha pono ia kakou ke manao he like ko laila inea ola me ko onei. Aole no paha he holoholona. aohe kanaka malaila. (Aole i pau.>