Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 5, 29 Ianuali 1897 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]
NU HOU HAWAII
L a hoopaneeia ka moolelo o Lubiaaa mai ka pepa aku o keia pule, a ke ole e loaa na kuia. ē puka aku ana ma ka pepa o keia pule ae. Eia hou mai no ko puni ke oili pulelo hou aku nei. Aole no oe i kokoke aku i kahi e loaa ai ka Mea Huna Pohihihi o Hametona Kakela. Ma ka Poalua nei, lan. 26, l ku mal ai no Honolulu nei ka mokukaua Beritania "Icarus" mai Esekimo mai iloko o na 1& holo he 15 mai laila mai. E haawi ana o Lutanela Edwards o ka Puali Makai Kau Lio, he kula a'o ka-ka pahi, ma ka hora 4 o ke ahiani o kela ame keia Poaha, imua o na 'lii o ka Oihana Makai Kau Lio. Ma ka auina la Poakolu nei i kakauinoa aku ai o J. L. Kaulukou ma ka papainoa o ka poe imi pomaikai oi aku no Hawaii nei, oia hoi, ka hoohui Aupuni me Ameiika Huiia. Ma keia Poaha ae e liaalele mai ai o L . A. Kakina ia Hawaii nei a holo īku no na kaiaulu o Amerika Huiia ma ka mokuahi Alameda e haalele iho ana ia nei no Kaleponi. "Haehae ka manu ke ale mai nei ka wai." Ma ka po o ka la apopo, Poaono, lan. 30, e haawiia ai kekahi Aha Mole Nui e ko Hawaii nei poe puukani melo, maloko o ka Hale Mele Hou, no ka pomaikai o Miss Richards. He $1 me 75 keneta na uku komo. Ua haawi ae kekahi poe loio haole o Honolulu nei i ka lakou mau ae aua. e haawi i mau haiolelo naauao ma ■ ke ano manawalea imua o na Opio Hal waii o ka Hui Himeni Glee Club c ; alakaiia nei e Mr. J. Coelho. i i konoia ko makou poe lieluhelu e hoouna mai i keia keena i na moolelo o na lua huua a lakou i i*e ai. Ua nui loa keia mau olelo i waw r aia iwaena o ka lehulehu, a lana ka manao e oluolu na kamaaina e kakau mai no ka pono o ka poe lawe nupepa. ! j Ma ka mokuahi "Coptic M iku mai ai | ma Honolulu nei, i ke ahiahi Poalima | aku nei, lan. 22, i huli hoi mai ai ka Loio Paulo Numana ame kana wahine, Ma ia moku hookahi nohoi i hoea mai ai o Mr. C. A. Spreekels. Ua huli hoi mai nohoi o air. ame Mrs. W. C. Waila. Ke manao nei kekahi poe kuonoono o Honolulu nei e kukulu i hui kumau no ka hoomau loa ana'ku i ke ku ana | o ka Hale Lapaau o na poe ona rama, ! puhi baka a puhi opiuma, ma Hono- [ lulu nei. oia kela hui i ikeia ma ka , inoa "Hagey Institute." j ; oka Poakolu nei. lan. 27. oia ka la : hanau o ka Emepera o Geremania. a ua hoomanao ae na makaainana Gere- ; mania o Honohilu nei i ua la 'la. Ua | paani ae ka Bana Puhi Ohe Aupuni ma ■ ka hora 11 o ke kakahiaka ma ka halo oihana kanikela o ia Aupuni nui o ke j ao nei. | Ma ka Poalua nei i hooloheia ai ka ; hoopii a Mrs. Dimond imua o Luna- ; kanawai Carter. e noi ana e haawi aku « kana kane iaia i uku malama ola o $25 j no ka puie, a he $250 e uku ai ke kane f i kona mau loio. Ua aeia ke noi. Aole ; nae i ae ka Aha i ke koi a ua wahine la 1 huina dala maopopo ka mea e haj awiia aku ai iaia. I He mea pono i keia ame keia ohana f ke loaa ona laau lapaau mama no na | ma'i o ka opu. I laau lapaau puhili I ole no ka "Moku ino loa o ka lepo" | (Diarh«si) Nahu, Umli, Kolera ame na | ma'i apau o ka opu, aole he iaau la- . i paau oi aku o ka maik&i eiike me ka I PBRRY DAVIS LAAU PENIKILA (P»in Killer), Ua lawelaweia keia ■ laau no na makahiki he kanalima, &ke hana mau ia nei ! kela ame keia ia, ma na aina apau o ka honua nei. 0 f ka Hui Kuai Lii&u Lapaau o Hollisier, ka Agena.
A:-:t r.;.1 ka -r. •. i i na k:ī o k- kn.-r: k'-.r..ika k.ī : - ~ .i loa O V.' ao !: ; I k • .l A -. Kenf-r.i?a a.zn* Ker.er.iU SUx.mo o na Cu':.-a. He RoiaiiU ka mua. a he Repubal:ka ka lua. Ma ka Poalima o kela puie aku nei. i weheia ai ea koao a ka po? i haawi i ka !skou inau koho ana no ke kukulu ana i ka hai«r hookolokolo o Waiiuku ame ka halekula hou ma Pa?>aikoa, ma ke Keena Kalaiaina, a ua iilo ka aeiike niua ia Rcbt. Howie eo ka huina o a o ka aenke eiua ia John Cook no 12175. Ma ka Poaiima aku nei. lan. 22, i waiho aku ai o Koneia McClean i kona kuiana Aliikoa Konela no ka Regimana Ekahi o ka Pualikoa Kiai o Hawaii nei. ma na lima o Peresidena Dole, a ua liio ia i mea nune nui ia e na poe o ioko o ka oihana koa. Ua laweia aku keia haaleie oihana a ke Konela. Ua iiio ae nei ia wahi ia Konela Fisher. Nui ka hauwawa o na huina alanui o Honolulu nei o Mr. J. L. Kaulukou ana kekahi Komisina Hawaii e holo eku ana no Wasinetona, no ka pomaikai o ka hoohui Aupuni. 0 ka kekahi poe hoi e hauwalaau mai nei mai Maui mai o ke Aiii o Wailuku" ana kekahi. Mamuli o ka oluolu o ka lunakanawai apana o Honolulu nei, ua lawe r.e la i kekahi wahi keiki kanaka makua ole, nona ka inoa o Keokoi, ka mea i iaweia ae imua o kana Aha no ka haalele kula, a hookuuia e ia, no ka hoike ana o ua wahi keiki la, aohe jna mau makua, aohe ohana. Ua hoounaia aku oia no ke Kula Hana Lima o Kauai. Mamuli o ke ku ana mai nei o ka mokukaua Pelekane "Icarus" ua maau heie hou ae la na olelo houpuupu e
olelo ana, eia o Pelekane a hana mai i kana hana. E kali iho a hoea aku kakou i ka la 10 ae nei o Feberuari, ike pono ia ka hana a ua wahi moku ?a. Ea, ke ole e loaa na kuia, oia kona la e holo aku ai no na mokupuni o ka Hema. Ua loaa mai ia makou he Alemanaka makana mai a W. C. Wilder, Jr., mai, ka Agena maanei, no ka Hui Hoopaa Poho Pauahi o Penesilevenia, i kukuluia ma ka makahiki 1525. O ka poe makemake mawaena o ko makou mau hoaloha e hoopaa i ko lakou mau waiwai makamae, mai na poino pauaiii mai. aole hewa ke haalwai mua ae ine Mr. W. C. Wilder, Jr. Ua loaa mai nei i ke Keena Kuhina 0 lapana maanei ka lono no ka make ana o ka Emepera wahine kanemake o lapana, nona ka inoa o Asako, ma ke ahiahi o ka Poakahi, lan. 11, ma ka Halealii Imeperiala, ma Tokio. lapana. Nolaila, ua hapa ae la ka hae o ka Oihana Komisina lapana ma Hawaii nei. ma ka la 22 aku nei, a e hoomauia ana pela a piha na la he 10. Ua hoopuka ae nei o Lunakanawai Pere he olelo hooholo e hoopau wale aua i ka hoopii a Piipiilani kue la George Houghtailing ame C. J. McCarthy imua o ka Aha Kaulike. no ka hooko aelike. A hookahi aelike a Piipiiiani i koe, oia kana koi ia George Houghtailing no ka huina o $1,200 me ka ukupanee, no kekahi mau no ka manawa hoolimalima o 10 makahiki, ma ka $120 ka uku no ka makahiki hookahi. Ua loaa mai nei io kakou nei ka hoike huahelu no ka heluna nui i loaa 1 na poe kipu o Kaleponi ma ka la 11 aku nei (o lanuari nei), no ka hookuku ana me ko Honolulu nei i>oe kipu i waeia, he 100 ka nui, elike me ka makou i hoike aku ai ma ko makou pepa o ka la 15 aku nei, oia hoi, ua loaa i ko Kaleponi poe kipu ka heluna o 3,952, oiai ko kakou poe e pupue ana i na huahelu 3,567. Ua kaa ka eo i na keiki Kaleponi. Ma ka mokuahi Kinau o ka Poalima o kela pule aku nei i holo aku ai o Mr. W. R. Farrington.' ka lunahooponopono o ka nupepa haole "P. C. Advertiser." no Hilo a hala loa aku no ka halealii ahi o Ka Wahine-o-ka-lua. Ua ukaliia aku oia e kana wahine. Mrs. Farrington. A oiai ia (Mr. Farringion) e kaawale ana ma Hawaii, ua kaa ae la ka hooponopono ana i ka nupepa P. C. Advertiser ia Mr. W. N. Armstrong. Ma ke ahiahi o keia pule aku nei I hoomaka ai ke kukuluia ana o ke Kula Ao Kanawai mawaena o ka Hui Glee Club Hawaii, maloko o ka hale pohak'i o Mrs. Foster, ma Alanui Nuuanu. He 30 poe kanaka oplo i akokoa ae. E hoomauia ana keia kula a hoea i ka malama o Dekem»ba ae nei; a ma ka la Karisimaka e malamaia ai ka hoike o keia kula e kekahi man hoa o Ka Papa Loio Hawaii. Hookahi no po kula o ka pule. oia ka po Poaono. Ua !oaa mai nei ka lono mai Kau&i mai. he niau la i kaahope ae nei. ua P'i akn ia o Koni (Coney), Hope Makal Nui o Lihue, Kauai, me na kanaka he 20 no uka o ka naele o Kaialau, no ka huli ana ia Pat Oullen. keia paahao I
r.;ih'ikA li aki o Ki*.wa -.e r:- :. i kaki wa io:h: : tJ.lt i--I>. aku fa ka i eoho i ua raa!uo :r..ihuka n;e ka anj« ke keiki. ao'.e oia i !eaa ak-:. He aui ka ua ka makani i pli ana. E hoae hoi; ia ana r.o.