Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVI, Number 3, 15 January 1897 — Luna Senate McCandles ame na Kanaka Hawaii. [ARTICLE]
Luna Senate McCandles ame na Kanaka Hawaii.
Ma ka haiawai i mahunaia e k\ Hni Hoohui Aupuni f ma ka po Poalaa »ho n«?i. ma ka Hale Paikau o ke Aupun* u:v hoike ae o Lnna Senate McCandle?s i kekahi mau huaolelo eiike me keia:
-Heaha la ka waiwa: o ka hoohui A:ipuui no na po« Hawau? Eia no: Ac»:e loa ua kanaka i ao»a i ka mea a sa poe Amenka i kapa ai he mamiua : ka hanohano o ka oīwī iho. a o ka mea hoi i kapaia e ke kumukuia o keia au hou. he kapili ana i ka in:a maīkaL Ke hanaia nei na kanaka Hawaii i keia ia elike me ke ano o k.i hanaia ana o kamalii. elike no me ko lakou hanaia ana i ka wa he eko!;; hapaha keneturia i hala ae nei. Ke halawai kakou me lakou. a ina e komohia ka makemake iloko o kakou no ua kanaka la, a ke nonoi mai ia. e haawi ana kakou iaia i wahi hapaha dahi. a hele aku la ia aai aku la. Aole loa he kanaka i loaa ka makee i kona hanohano iho e lawe ana i dala. a'a wale no a loaa ia mea iaia ma o kona hana ana, a i ole, mamuli o ka haawi ana i kekahi waiwai like me ia." Ua ahewa ae ka nupepa P. C. Advertiser i keia mau olelo a ua Luna Senate nei, a pela nohoi ka manao o Mr. C. F. Hart i hoopukaia ae ai e ka nupepa Advertiser o ka la 14 iho nei. No makou iho hoi. ke olelo ae nei makou me ka moakaka lea, aole he lahuikanaka i makahehi nui i ko lakou inoa maikai ame ko lakou kulana maemae i oi aku i ko ka lahui Haw ui pulama ana ia mea. A i hoike no ka oiaio o keia, ke lawe mai nei makou i ke ana kiekie loa o ka pulama ana o ke kanaka Hawaii i keia kulana makee hunohano. Ke ku nei i keia wa, mawaena o ka lahui. he mau manao mahae lua e pili ana i ke ano o ko kakou kulana Aupuni e ku nei i keia wa. Aia he poe Roialiti a he poe Repubalika. H»' mea oiaio loa. i hiki ole ke hunaia, aole loa lie wahi lihi makemake iki a hnihoi o ka poe Hawaii Roialiti i ke kulana Aupuni e ku nei: aka, ua haalole anei na Hawaii o ua poai la i ka makee ana i ko lakou mau kulana a hana lakou i na hana eleele loa. elike me na hana ana ma kekahi mau Aupuni e ae i uolio mana ia e ka poe no lakou na ili i okoa aku i ko ke kanaka Hawaii? Ke ikeia nei ka Peresideua o ka Repubalika i kela ame keia la. e maalo ana me ka hopohopo ole ame ka maka'u ole, ma na alanui o Honolulu nei. mawaena o na kanaka Hawaii—na Roialiti ame na Repuba!ika. Ke hele nei na luna Aupuni o ka liepuiialika o Hawaii. me ka lanakila. n.awaena o na kanaka Hawaii. A nohea mai keia mau maalahi i ikeia ma o keia mau luna Aupuni la? No ka makee ole anei o ke kanaka Hawaii i | kona kulana hiipoi pono a makee pono anie ka maluhia? Malia nae paha. e oleloia mai niakou. aole o keia kulana makee ka ka Luna Senate i manao ai ma kana kaniailio ana; aka. no ka mea no ia e pili
ana i ke kulaua imi waiwai o ke kanaka Mawaii, ma ke ano he poe makemake lakou e loaa wale ke ilala me ra hana ole. E hai aku makou, lie hana hoohaahaa loa no keia a ua Luna Senate nei ina kanaka Hawaii. He oiaio aia no he poe palaualelo maloko o na lahuikanaka apau. Aia no mawaena o na poe Amei'ika. aia no mawaena o na poe Enelani, Geremania, Farani a pela aku. 0 ka ole\o ana o Luna Senate McCandles?. ina nae o kona manao ia. ua piii kana olelo ana i na kanaka Hawaii apau, alaila. ua ku ua L.una Senate la ma ka papa haahaa loa o kona kuhihewa haalele. Aole loa e loaa iaia he kanaka Hawaii o ke kulana i hoomaiauia kona noho ana, e lawe wale mai i hapaha dala mai kona iMeCandless) mai, me ka loaa ole aku hoi iaia he hoowahawahaia ana. Manao anei ia. e kaulike ae i na Hawaii kuonoono elike me Keoni Ena, Keoni Kolobana ame na Hawaii e ae he nui ma keia ana kaupaona o ka hoohaahaa ana? Eia ka mea maopopo, ua hoonoho tveia Luna Senate i kekahi pohaku e hooktiia nui loa ia ai ka manao o na kanaka Hawaii ma keia ninau hoohui Aupuni. Ua hoike niai oia i kona makemake ole e komo pu aku na kanaka Hawaii ma ke kokua ana i ka hoonee mua ana i ka holomua o keia kumuhana. Aka. aole i mamao ka la mai keia wa aku, e ike ai o Mr. McCandless i ke kuhihewa loa o kana mau olelo i hoopuka ai.