Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 41, 9 ʻOkakopa 1896 — He Olelo Ao Naauao. [ARTICLE]

He Olelo Ao Naauao.

Ma kekahi wahi o ko makou pepa o keia la e ikeia ai kekahi manao alakai a hoonaauao waiwai nui mai a Mr. A. F. Judd mai, ka Lunakanawai Kiekie o ka Aha Kiekie o ka Repubalika. no ka mea e pili ana i kekahi hana maa mau loa e lawelaweia nei mawaena o kakou, na kanaka Hawaii. no ke ano maikai loa e hana ai na kupuna, na makuakane ame na makuahine. ke makemake lakou e hoolilo i ko lakou mau āina i ke keiki, kaikamahine a moopuna paha. He mea pono ke heluheluia keia palapala e ka poe no lakou maoli na pomaikai i hoakakaia malaila.

He mea oiaio loa, he hana maa mau loa iwaena o kekahi poe kanaka Hawaii ka hana ana i na palapaia kuai a hoolilo i ko lakou mau aina no na keiki, na kaikamahine ame na moopuna. a mamuli o KeKHUI uiau palapula 1 hiuiaia ma keia ano, ua ulu mai lie mau pilikia kaumaha a koikoi maluna o ka mea ! nona ka aina, mamuli o na hana lokoj ino a ka mea i lilo aku ai ka aina. Ua { ike pono makou i kekahi mau pilikia o | keia aho. Ua kipakuia kahi elemakule j kupunakane a kupunawahine. a pela ; kahi iuaui makuakane a makuahine hoi 1 mai luna ponoi'aku o kona aina, ma ka • wa e pauaho al ka malama ana a ka : pilikanā i hooliloia aku ai ua aina la. ; Ua hele kela kupunakane, kupunawa- | hine, makuakane a makuahine hoi a | noho me ka hoopili wale me kekahi ; poe e aku, me he mea kama ole la. O ka poe o lakou i ioaa na kokuaia ana mai e kekahi poe okoa aku i mea e hiki ai ke hoopii imua o ka Aha Hookoiokolo e loaa ana ia lakou n& hooloheia ana o ka lakou mau hoopii; aka, o ka poe nele maoli. aole e loaa ia lakou na ■ hooluoluia ana o ko lakou mau ehaeha. i Nolaila. he mea nui loa kela a na kana- | ka Hawaii e noonoo ai me ke akahele . loa. i ole ai e loaa ia iakou na pilikia ' ame na poino e ulu ana mailoko mai ; o na kuai ame na hooliio aina no ke ! aloha I ke keiki. ke kaikamahine a i : kahi moopuna paha. I Ma ka olelo a'o a alakai a ka Luna- | ; kanawai Kiekie e pnka nel ma ka pepa \ o keia la. o ka hana i ka palapala kau- : « oha a hooiiina ka hana maikai loa e t hana al. oiai. e mau ana no ka mana o i | ka aina. ma ka lima o ka mea nona ka ! { aina, a laia nohoi ke knleana o ka ohi 1 j aaa l ua loaa o ua aina U, ina ua hoo- | limalimaia a hiki 1 ka wa e pau ai kona | I' A o kekahi noho*, maiuuli o keia i | palapaia (oia ka paiapaia kauoha a | h<K>iiiaa y aoie ka palapaia kuai maoiī) e j hlki n6 i ka nwt nana k« kauoha k© ( hoopau i aa paiapaia kauoha !a. roan! jil

paha, ana i baawl aku ai I pomaiiai maloko o ua p&iapala kauoha la; a ma i ano, nele loa na poe keiki anae na moopuna aloha ole i ko lakou mau kupuna ame na makua. A ina hoi, ma ka palapala kuai e hanaia ai keia olēlo ana r alaiia. he mea pono ke hookomoia maloko o ua palapala 'la, e ohi no ka mea nona ka aina i na pomaikai (hooiimaiima) o ka aina a hiki i kona make ana. O ka paa ana o keia kuleana ohi i na pomaikai o luna o ka aina i ka mea nona ka aina oia kona puuhonua e loaa ai he wahi maha o na la hope o ke oia ana, ke nana ole ia mai oia e kana keiki, kaikamahine a moopuna pa>ia. O keia leo alakai a Mr. A. F. Judd e waiho nei imua o ka lahui Hawaii, he leo a'o ia ma ke ano makamaka a hoaloha, a e ili ana no na ko'iko'i a pau no na pilikia i hoikeia ae la, maluna ponoi o na hokua o na poe Hawaii i kapae ae i keia mau a'o ana ame keia mau kuhikuhi ana.