Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 38, 18 Kepakemapa 1896 — HE MOOLELO NANI NO LUBIANA KASIMILA, KA NAITA O KA LIONA GULA O BOHEMIA. A I OLE Ka Hui Naita Eleele o ka Lima Ulaula. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HE MOOLELO NANI NO LUBIANA KASIMILA, KA NAITA O KA LIONA GULA O BOHEMIA. A I OLE Ka Hui Naita Eleele o ka Lima Ulaula.

MOKUNA ril. Na hoao Weliweli —Ka Pahikaua —Ka Lede Opio iloko o ka Ehaeha —Na kulu koko—Ka pahu-kupapau —Ka honloha —Ka hakoko i ka pouli—Ke Kuahu o ka lanakila.

I ka wa i haalele mai ai ke kaikamaliine iaia, oia uo kona mauawa i ike ai i ka hoopa-ia ana mai o kona kino. He nui kona pahaohao i kon:. hooniaej»opo ana iho i ka iua-ole o ka maiau palanehe o na hana i hoea mai maluna ona. he mea oiaio ma kona hoomaopopo aua iho, aole loa he enemi e lanakila maluna o na mana e paa ana i na hana 0 ioko o ua hnle nei ana i hoea m,alihini aku ai. ae ia ia i kekahi mau leo hawanawana e' pa mai ana i kona mau pepeiao. a i .kona hoao ana e alawa ae, me ke ako ana e ike i kahi i hoea mai ai ia mau leo hoopahaohao'o ka po, a'.a hoi me ka hikiiele iauna ole. ua ike iho la ia i ka hopuia ana mai o kona kino. hoohinaia iho la oia ilalo. A hala he mau minute o koua ike ana, aia kona alo iiuna kahi i huii ai. ua hon)a hou ia ae la oia a ku ana iluna; he sekona hookahi paha mahope iho, aia poha Iho la kekahi malamaiama u iko iho la oia e ku ana oia Uoko o kekahi rumi akea i paa pu kona mau V-aia i ka uhi la me na kahakahana lole eleele. i omauia ia iho me na mea | kwWo eiike me na lole oia ano e ikeia j aim inuioko o na iuakini Katoiika ma i na ia e haawiia ai a e kukuluia ai na | pule-mesa no ka poe i make. Aia ma ka aoao akau o ua keena la,, a oia kahi a kona alo e huii poioiei aku aua. e ku mai ana kekahi kuahu 1 uhiia nie ka lole eleele, ma ko-?a mau aoao apau. Mamua pono mai o ua kuahu ia. ike aku la ia he wahi pahu huinaha iike. a maiuna o ua pahu la e waiho ana kekahi mea ana i ike aku ai me ka hoohewahewa ole he iwi poo kanaka. laia e ku ana ma ia wahi. me ka haka pouo ana o kona mau maka maluna o ua iwi poo kanaka nei, aia hoi, ike aku ia ia i ka maaio ana mai o kekahi mea kino 1 hopulo'u holookoaia hoi oia me ka aahu eieeie mai kona poo iho a hoea i na wawae. e paa ana oia i kekahi walii laau uuku i hanaia me ka maiau ioa. Hele mai ia ia a ku iho ia mamua pono o ke kuahu, peahi mai la oia ia LuWana e hele aku imua ona. la wa keia i heie aku ai a hiki ma kahi he «neane he ekoio mau anana mai Hahi e wuiho ana ka iwi poo-ka-naka, kau mai la ka mea kino aahu eieeie i kona Uma e paa ana i ka laau ! me ka pane ana mai hoi. penei: "E ke kanaka opio, e ku iho oe nm ia waht F. hoomau i kou ana ana ) ka hopena o ko ka ao oei apau. e hoomanao pu ana hoi i ka ka Haku alana hiwahiwa maiuna o ka puu o Kalevail O ke koko ka hoaiiona o ke olau O ke koko ka uhai-a-hoio a ke kanaka koa e aiana ai iaia iho. Maluna oia mea e

ku ai he kanaka i hoolaa i kona ola, kona ikaika ame kona puuwai a pau no ka pono, ka palekana ame ka lanakila ana o ke kaulike maluna o na hana ewaewa apau i hoohuaia mai e ka naau kuko hewa o ka mea iiao wale a pakaha wale hoi. O ka Haku pu auanei me oe, e ke kanaka opio. E hoomanao i ka olelo: A liuilu iki aole oukou e ike mai ia'u, a iiuliu iki hou aku a ike mai no oukou ia'u. Ke hele nei au e hoomakaukau i wahi nou. ke kupaa oe. E hooko i na mea apau me ke kanalua ole. Alohā a hui hou kaua." la wa i pio hou iho ai ka malamalaina. a uhi hou iho la ka pouli, a ma ia wa oia i lohe aku ai i kekahi mau leo hooho ma na huaolelo elike me keia: "Ora pro nobis." —E pule oe no makou. * Ike iho la ia i ka naueue ana ae o kahi ana e ku ana, me he mea la he olai ka mea nana e hoonee ana i ka honua, a oni pu hoi na mea kino maluna iho ona. I ka pau ana ae o ka naueue ana o kalii ana e ku ana. ua polia koke ae la ka malamalama a ike aku la ia maluna o ke kuahu eleeie he pa-! hu-kupapau, a o kahi iwi poo kanaka hoi keia ana i ike ai ma ka wa mamua iho e ku pono ana ia ma kahi kokoke loa i ua pahu la, a ike aku la ia e kulu | inai ana kekahi mea ulaula mailoko ; mai o ua pahu la a komo iloko o ka iwi j poo kanaka, a hoomaopopo iho la he j mau kulu koko no ia. A hala he mau sekona o kona ku ana imua o keia ' iiiona kamahao hou ana e ike nei, oia hoi ke kulu koko me ka pahu kupapau, i ua ike aku la ia i ka hoea ana mai o ke ! kanaka ana t ike mua ai. Ku iko la ia ma kahi o ka pahu kupapau e waiho | ana a peahi mai la oia ia Luhiana e 1 heie aku. Heie aku la nohoi keia, a i Kona kokoke ana e hoea aku ma kahi a ua kanaka la e kii ana, ua ike aku la keia i ka lalau ana iho o ua kanaka la me ka aahu eleele i k« iwi poo kanaka a paa ae la ma kona liina. oiai hoi na kulu koko ulaula mai ka pahu-kupapau iho e hoomau ana no i ke kulu ana a ! haule iloko o kekahi ipu lepo eleele mu- j lalo iho. | I ko Luhiana kokoke ana aku ma kabi o ke kanaka aahu eleele e ku ana, ; ia wa oia i pane mai ai: "E ke kanaka opio, e lawe oe i ka aapu (kiaha) o ka noeau e inu ae i ka wai hoola o kou moiia ana ia oe iho me na hoa o keia puulu laahia o na kino kanaka i alana ia lakou iho no ka hoopakele ana ia Bohexnia nei malioko mai o ka lima o ka puuwai eieeie." 1 keia wa, ua ho-eeke loa ia ko Luhiana houpo me ke hoopailua ame ke ano ku i ka manaonao, a no ia mea ua ninau aku la oia i ke kanaka aahu eleele: "Pehea la, mai keia iwi poo-kanaka no anei au e inu mai ai; a o keia koko hoi o k« kanaka ka'u e inu at?" "E ke kanaka opio." wahi a ke kanaka aahu eleeie. "Mai ninau hou mai: aka. e hoomanao i ka lanakila ke nee aiTu oe imua, a e hoomanao i ka poino ke kuemi hope oe." I kela wa i laiau aku ai o Luhiana i ka iwi poo kanaka. laia nae i iawe mal ai i ua iwi poo la mailoko mai o ka Uma o ke kanaka aahu eieeie, ike iho la ia I ka heielei ana aku o kekahi mau mea mai kona Uma aku. a i ko na nana pono ana iho no keia mea helelei. Ike iho la ia. he apanapana puoa ka mea € ueleiei ana, a o kana mea e paa ana ma kona Umn ,he kiaha gula mae~ mae loa la> aole hol he iwi-poo kanaka. a i keia wa i hu mai iloko o&a ka hoomanao ana i na olelo a ka iede opio j o ka ehaeha, he olelo~nane na mea apau e hoea mai ana imua oaa. Noiaila. ; me ka holhoi inu ae la ia i ka apu o [ na kulu koko ana i ike ai me kona I man maka. aia wa I hooho mai al ke- | kahi mau leo: **Ua kuiakila ka inaiukoio ha&a maiuj na o ka maaaolo hana ole, a oa lnu ola i ka waina o Eaegeti; a lohe aku la oia

i ka puanaia ana mai o keia mau ialani mele: "0 ka'u mea I aloha ai, he pua mura no ia na'u, E moe iho la ia mawaena o ko'u poli. 0 kau mea i aloha ai he laia kupero ia ua'u, No ka malawaina mai o Enegeti, Ainene—Haleluia—Amene —Amene." % Hoomanao ae la kela (Luhiana) o na lalani meie ana i lohe aku ai e puana ia mai ana e na leo pahaohao, he mau ialani meie ia i a'o mau ia iaia e kona ka.hu hanai maiioko mai o ka Mokuna 1 o "Ke Mele a Solomona." O kekani mea ana i ike ai, oia kona inu ana i kekahi oolopu waina maikai loa. I keia wa i paue mai ai ke kanaka aahu eleele, Ua hala ka pahikaua—ua ike oe i ka ehaeha o ka wahine iloko o ka popilikia—ua hoaiionaia oe i ke koko o ke aloha hoakanaka —ua ike oe i ka pahukuapapau e kanuia ai kou poe enemi— nolaila, e ke kanaka opio, ano e ikē ai oe i kou hoaloha." I kela wa i wehe ae ai ke kanaka aahu eleele I kona aahu loihi e huna ana iaia, a ike aku la o Luhiana o ke kanaka e ku mai ana imua ona, aole ia he mea e ae aka, o Mamiona no ia. Haawi mai la oia i kona lima akau no ke aloha imua o Luhiana, ame ka hauoli hoi oia i lalau aku ai i ka lima o kona hoaloha oiaio. "E kuu Luhiana Kasimila, kokoke kaua e pae i ke awa o ka maha. E hoomanawanui. Aole oe e ike hou ana ia'u no kekahi wa hou aku. Ua pau ka'u mahele o ka hana, a e komo aku ana oe iloko o ka poai o kekahi hoao īkaika ana, a ma o aku o ia hoao ana ke lanakila oe, e ku no oe i ka nuu o ke kuahu o kou lanakila ana. No ia mea, e lawe aku i ka olelo hoolana a kou hoaloha. oia hoi, e kupaa me ka naueue ole, e hoomanawanui me ka paupauaho ole. O ka hope a'u e hai aku ai ia oe, oia keia, e makaala loa oe i kau mau kiina pahi apau ke hoea mai ka hora o kou hoao ia ana. He mea i oi aku mamua o'u ka mea e paio mai ana me oe, Dominus vobiseum (O ka Haku pu me oe)." "Et eum spiritu tuo" (A me kou uhane pu), wahi a na leo i hooho mai ai. 1 keia wa i pahola hou iho ai ka pouli, a ku hookahL iho la ka kaua koa opio, e kuu makamaka heluhelu, me ka nune nul ana iloko o kona houpo no na mea ana i ike ai ame na mea ana e halawai aku ai ma ia mua aku. (Aole i pau).

JOHN M. PALMEK AME SIMON B. BUCKNER, NA MOHO HOLO PERE3IDENA A KA AOAO DEMOKARATA KAKOO DALA GULA.